REPREZENTATYWNA ORGANIZACJA ZWIĄZKOWA

Katarzyna Wronka

 

Ustawa z dnia 8 października 2004 r. o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2004r. nr 240, poz. 2407), której przepisy obowiązują od 23 listopada ubiegłego roku wprowadziła nowe zasady określania organizacji związkowych jako reprezentatywne.

W ustawie o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego oprócz doprecyzowania przepisów o pracy Komisji wprowadzono zmianę w zakresie uznawania organizacji związkowych za reprezentatywne. Zmieniony artykuł 6 ustawy stanowi, iż „Za reprezentatywne organizacje związkowe uznaje się ogólnokrajowe związki zawodowe, ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje), które spełniają łącznie następujące kryteria:

1) zrzeszają więcej niż 300.000 członków będących pracownikami (z zastrzeżeniem ust. 3 niniejszego artykułu),

2) działają w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w więcej niż w połowie sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o której mowa w przepisach o statystyce publicznej.”.

Ustalając wskazane wyżej kryterium liczebności należy uwzględnić nie więcej niż po 100.000 członków organizacji związkowej będących pracownikami zatrudnionymi w podmiotach gospodarki narodowej, których podstawowy rodzaj działalności jest określony w jednej sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Organizacja związkowa, która ubiega się o uznanie jej za reprezentatywną organizację związkową, ustalając liczbę pracowników, o której mowa w cytowanym przepisie, nie uwzględnia pracowników zrzeszonych w tych spośród jej organizacji członkowskich, które są lub w okresie roku przed złożeniem wniosku o stwierdzenie reprezentatywności były zrzeszone w reprezentatywnej organizacji związkowej mającej przedstawicieli w składzie Komisji Trójstronnej.

Na mocy art. 2 ustawy zmieniono art. 241¹⁷ § 1 i 2 Kodeksu pracy stanowiący o reprezentatywności organizacji związkowej. Od 23 listopada ubiegłego roku reprezentatywną organizacją związkową jest ponadzakładowa organizacja związkowa reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego lub zrzeszająca co najmniej 10% ogółu pracowników objętych zakresem działania statutu, nie mniej jednak niż dziesięć tysięcy pracowników, lub też zrzeszająca największą liczbę pracowników, dla których ma być zawarty określony układ ponadzakładowy.

Omawiana ustawa z dnia 8 października 2004 roku wyjaśniła dotychczasową nieścisłość w zakresie ochrony związkowej pracowników zrzeszonych w międzyzakładowych organizacjach związkowych. Od dnia wejścia w życie ustawy, a więc od dnia 23 listopada 2004 roku artykuł 34 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych obowiązuje w zmienionym brzmieniu. Obecnie ustalając liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji. Oznacza to, że wszyscy pracownicy, zrzeszeni w międzyzakładowej organizacji związkowej podlegają przewidzianej w ustawie ochronie. Poprzedni zapis był o tyle nieprecyzyjny, że pracodawcy współpracowali jedynie z tymi organizacjami, których liczebność członków w zakładzie pracy wynosiła co najmniej 10 osób.