Jak obliczyć dochód na członka rodziny po 1 maja br.?

Katarzyna Wronka

 

W poprzednich numerach Tygodnika omówiliśmy szczegółowo warunki nabycia i zasady przyznawania zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku oraz zasiłku i świadczenia pielęgnacyjnego. Kontynuując tę tematykę należy zapoznać się ze sposobem ustalania dochodu na członka rodziny, który jest warunkiem nabycia uprawnień do świadczeń rodzinnych.

 

Zasiłek rodzinny oraz dodatki do niego są uzależnione od sytuacji materialnej beneficjenta. Zasiłek rodzinny i dodatki przysługuje rodzinom, których przeciętny miesięczny dochód liczony na osobę nie przekroczy 504 zł, lub 583 zł, jeśli w rodzinie jest wychowywane dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne jest związane z niepełnosprawnością i warunkiem jego przyznania jest spełnienie kryterium dochodowego 583 zł na osobę w rodzinie. Jedynie zasiłek pielęgnacyjny pozostaje świadczeniem niezależnym od osiąganego dochodu.

 

Przede wszystkim dochód uprawniający do świadczeń będzie dochodem netto, a więc w przypadku osób osiągających dochody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych będzie to dochód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu, podatek dochodowy, zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne, które nie są zaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. W przypadku natomiast osób prowadzących działalność podlegającą opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym dochód będzie pomniejszony o należny zryczałtowany podatek dochodowy oraz zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, z tym, że zadeklarowany dochód nie może być niższy od kwoty odpowiadającej sześciokrotności należnego zryczałtowanego podatku i składki zdrowotnej. Z kolei w przypadku osób osiągających dochody z gospodarstwa rolnego ustawa przyjmuje, że dochód z jednego hektara przeliczeniowego odpowiada 50% kwoty 504 zł, a więc jest to kwota 252 zł.

 

Prawo do świadczeń rodzinnych jest ustalane na podstawie przeciętnego miesięcznego dochodu członków rodziny uzyskanych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy (dochód rodziny). Wyjątkiem jest okres przejściowy, tzn. od 1 maja 2004 do 31 sierpnia 2005roku, gdzie prawo do świadczeń ustalane jest na podstawie dochodu osiągniętego przez rodzinę w 2002 roku. Ustalając dochód rodziny należy pamiętać, że osobami pozostającymi na utrzymaniu są członkowie rodziny utrzymujący się z połączonych dochodów tych osób. Jako rodzinę, w myśl przepisów ustawy, mamy na myśli małżonków, rodziców, opiekunów prawnych dziecka, opiekunów faktycznych dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia.

 

Aby obliczyć przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie należy sumować dochody wszystkich członków rodziny. Od dochodu należy następnie odjąć alimenty świadczone na rzecz osób trzecich spoza rodziny. Tak otrzymaną kwotę trzeba podzielić przez liczbę osób w rodzinie oraz liczbę 12 (liczba miesięcy w roku) wówczas otrzymamy przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie.

Jeżeli członek rodziny będzie przebywał w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (dom pomocy społecznej, placówka opiekuńczo-wychowawcza, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, zakład karny, szkoła wojskowa itp.) i będzie ponosił opłatę za ten pobyt, wówczas od przeciętnego miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie należy odjąć kwotę poniesionej opłaty, a osobę tę uwzględnić w składzie rodziny przy ustalaniu dochodu rodziny. Jeżeli jednak pobyt członka rodziny w jednej z wymienionych wyżej instytucji nie wiąże się z ponoszeniem opłat, ustalając przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie uwzględnia się tego członka rodziny.

W przypadku utraty dochodu, prawo do zasiłku rodzinnego będzie ustalane na wniosek osoby uprawnionej na podstawie przeciętnego miesięcznego dochodu członków rodziny uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy z pomniejszeniem o utracony dochód. Pozwala to ustalić prawo do zasiłku rodzinnego tym osobom, których sytuacja materialna ulega pogorszeniu w trakcie trwania okresu zasiłkowego i spełniają one kryterium uprawniające do świadczeń.