PORADY PRAWNE

 

Od dłuższego czasu pracuję w zakładzie, gdzie natężenie hałasu jest bardzo duże. Jednak pracodawca nie wprowadził żadnej ochrony. W jaki sposób pracodawca powinien chronić słuch pracowników pracujących w takim zakładzie pracy?

 

Pracodawca ma obowiązek zapewnić ochronę pracowników przed zagrożeniami związanymi z narażeniem na hałas. Wynika to z rozporządzenia MPiPS z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. nr 129, poz. 844). Przede wszystkim pracodawca ma obowiązek zastosować odpowiednie środki techniczne (np. wyciszyć hałaśliwe maszyny, wykonać odpowiednią adaptację hali, zastosować ekrany) i organizacyjne (np. skrócić czas pracy na hałaśliwych stanowiskach pracy). Ponadto, jeżeli te środki okazały się niewystarczające pracodawca powinien zaopatrzyć pracowników w indywidualne ochrony słuchu, dobrane do wielkości charakteryzujących hałas i do cech indywidualnych pracowników oraz zapewnić ich stosowanie. Jako środki indywidualne stosuje się nauszniki przeciwhałasowe lub wkładki przeciwhałasowe.

Przepisy prawa polskiego w tym względzie są zgodne z dyrektywą europejską 86/188/EWG dotyczącą ochrony pracowników przed zagrożeniami związanymi z narażeniem na hałas w czasie pracy.

 

 

Jakie przepisy regulują możliwość przejścia na emeryturę nauczycieli?

 

Co do zasady, nauczyciele podlegają szczególnym regulacjom prawnym wynikającym z tzw. przepisów oświatowych, głównie chodzi tu o ustawę o systemie oświaty i Kartę Nauczyciela. Warunki nabywania prawa do emerytury dla nauczycieli określone są w art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357 ze zm.) oraz w art. 32 ust. 5, art. 46 i art. 184 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm).

Zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela, praca nauczycieli jest traktowana jako praca w szczególnym charakterze (o tym, kto podlega przepisom karty nauczyciela stanowi art. 1 tej ustawy). Wynika to również z ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Szczegółowe zasady przechodzenia na emeryturę określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

 

 

Jakie warunki musi spełnić nauczyciel, aby mógł przejść na wcześniejszą emeryturę (bez względu na wiek)?

 

Zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS, pracę nauczycieli uważa się za pracę w szczególnym charakterze. Daje to nauczycielom możliwość nabywania prawa do emerytury bez względu na wiek na warunkach określonych w art. 88 Karty Nauczyciela.

Nauczyciele mający 30-letni okres zatrudnienia, w tym 20 lat zatrudnienia w charakterze nauczyciela, zaś nauczyciele klas, szkół, placówek i zakładów specjalnych – 25-letni okres zatrudnienia, w tym 20 lat zatrudnienia w charakterze nauczyciela w szkolnictwie specjalnym, mogą, po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy, przejść na emeryturę. Dotyczy to nauczycieli wykonujących pracę nauczycielską w placówkach wskazanych w ustawie, którzy urodzili się przed dniem 1 stycznia 1949 r.

Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 31 grudnia 1969 r., którzy nie przystąpili do Otwartego Funduszu Emerytalnego, mogą przejść na emeryturę bez względu na wiek, o ile do dnia 31 grudnia 2006 r. osiągną co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 20-letni okres pracy nauczycielskiej albo co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 20-letni okres pracy w szkolnictwie specjalnym.

Również i w tym przypadku musi być rozwiązany stosunek pracy na wniosek nauczyciela, najpóźniej z dniem 31 grudnia 2006 r.

oprac.: Dział Prawny

Zarządu Regionu Świętokrzyskiego

NSZZ "Solidarność"