Kolejna zmiana Kodeksu pracy

Katarzyna Wronka

 

Niedawno oddaliśmy w ręce członków naszego Związku obszerne opracowanie ostatnich zmian w prawie pracy, a tymczasem w Sejmie jest już kolejny projekt zmieniający ustawę – Kodeks pracy oraz ustawę o związkach zawodowych, który ma na celu jeszcze większe ograniczenie praw pracowniczych.

 

Proponowane zmiany (uwzględniające propozycje Rządu w tej kwestii) są wynikiem porozumienia pomiędzy Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych, Bussines Center Club, Konfederacją Pracodawców Polskich, Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych oraz Związkiem Rzemiosła Polskiego. Porozumienie zostało zawarte w ramach negocjacji na forum Trójstronnej Komisji do spraw Społeczno-Gospodarczych.

 

Projekt przewiduje wprowadzenie następujących zmian:

-   Objęcie katalogiem wyłączeń w przepisach art. 25¹ k.p. dotyczących ograniczeń w wielokrotnym zawieraniu umów o pracę na czas określony między tymi stronami – umów o pracę na czas określony trwających co najmniej 12 miesięcy. Po przystąpieniu Polski do UE trzecia umowa o pracę zawarta na czas określony ulegać będzie automatycznemu przekształceniu w umowę na czas nieokreślony, natomiast projekt zmian proponując to wyłączenie pogorszy sytuację pracowników zatrudnianych czasowo i da pracodawcom możliwość obejścia prawa – na co nasz Związek się nie może zgodzić.

-   Zmianę zasad opiniowania przez związki zawodowe przyczyny rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony – co spowoduje, że pracodawca będzie podejmował decyzję o zwolnieniu pracownika samodzielnie, bez obowiązku konsultacji z organizacją związkową. Konsultacja „najpóźniej w dniu wręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę” spowoduje, że zdanie organizacji związkowej nie będzie się liczyć i w efekcie stanie się nie konsultacją, a jedynie informacją.

-   Stworzenie podstaw prawnych ratalnego wypłacania wynagrodzenia wszystkim pracownikom w przypadku trudnej sytuacji finansowej pracodawcy. NSZZ „Solidarność” nie zgadza się na taką regulację prawną. Zauważmy, że obecnie niewiele jest pracodawców, którzy nie narzekają na swoją sytuację finansową, a system ratalnych wypłat znacznie pogorszy sytuację rodzin pracowniczych, które i tak żyją często na skraju ubóstwa.

-   Upowszechniania stosowania systemu przerywanego czasu pracy – co doprowadzi do uzależnienia (nie tylko ekonomicznego) pracowników od pracodawcy.

-   Rezygnacja z uwzględniania w okresie zatrudnienia warunkującym wymiar urlopu wypoczynkowego określonej liczby lat z tytułu posiadanego danego poziomu wykształcenia – zmiana ta dawałaby wszystkim zaczynającym pracę zawodową jednakowy wymiar urlopu wypoczynkowego. Uzależnienie wymiaru urlopu (proponuje się trzy progi urlopu w zależności od stażu pracy) byłoby to bardzo krzywdzące dla osób posiadających wykształcenie, a zatem i kwalifikacje.

-   Wprowadzenie zasady przewidującej, że układ zbiorowy pracy zawarty na okres nie dłuższy niż jeden rok może zostać wypowiedziany jedynie w przypadku gdy strony w układzie dopuszczą taką możliwość­ oraz wydłużenie okresu wypowiedzenie układu z 3 do 6 miesięcy. Proponowana zmiana nic nie zmieni w praktyce zawierania układów zbiorowych pracy i nie należy przypuszczać, że zwiększy zainteresowanie pracodawców zawieraniem układów na czas określony.

-   Ustalenie szczególnych zasad uzgadniania z zakładową organizacją związkową regulaminu wynagradzania i regulaminu pracy. W praktyce zmiana ta zwiększy samodzielność (i bezkarność) pracodawców w tej materii, da im prawną możliwość blokowania uzgodnienia regulaminów ze związkami zawodowymi, po to, aby w efekcie wprowadzać je samemu.

-   Ustalenie możliwości wypowiadań, wynikających z rozwiązanego układu, warunków umów o pracę lub innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy nie wcześniej niż z dniem wejścia w życie regulaminu wynagradzania oraz regulaminu pracy.

-   Przyznanie stronom układu zbiorowego pracy prawa do występowania do sądu o ustalenie zgodności trybu w jakim dokonano wypowiedzenia tego układu z przepisami Kodeksu pracy lub postanowieniami wypowiedzianego układu.

-   W ustawie o związkach zawodowych porozumienie wprowadza zmianę regulacji dotyczącej określenia liczby osób chronionych w międzyzakładowej organizacji związkowej. Projekt znacznie uszczupla możliwości ochrony związkowców w małych przedsiębiorstwach, gdzie pracownicy są szczególnie narażeni na wyzyskiwanie ich przez pracodawców.