Konieczność zmian
Waldemar Bartosz
Przez
ostatnie kilka tygodni dokonaliśmy przeglądu różnych modeli funkcjonowania
związków zawodowych w państwach o dłuższym doświadczeniu demokratycznym.
Jednocześnie jesteśmy świadomi konieczności zmian struktury naszego związku,
tak aby był on bardziej skuteczny. Doświadczenie to wzmacniają wyniki
ogólnopolskiej konferencji pt. „Dialog społeczny w Polsce – między dziś a
jutrem”, która odbyła się 15 grudnia ubiegłego roku w Warszawie. Znany naszym
czytelnikom skądinąd prof. Juliusz Gardawski stwierdził tam, iż zagrożeniem dla
dalszego rozwoju dialogu społecznego w Polsce jest marginalizacja i erozja
związków zawodowych. Podobny pogląd wyraził również przewodniczący Komisji
Krajowej NSZZ "Solidarność" – Janusz Śniadek twierdząc, iż
„Solidarność” uczyniła ostatnio wielki krok wstecz, opuszczając różne pola, na
których była wcześniej zaangażowana, spełniając tym samym deklarację wycofania
się z polityki. Stwierdzenia takie pokazują jasno, iż ocena aktualnego stanu
związków zawodowych w Polsce nabiera jednoznaczności. Jest to diagnoza obecnego
stanu. Przy kontynuacji aktualnych struktur prognoza też jest jednoznaczna.
Można ją określić jako dalszą marginalizację a co za tym idzie brak
skuteczności działań. Wydaje się więc, iż stoimy przed koniecznością dokonania
głębokich zmian, przede wszystkim, strukturalnych. Kierunek tych zmian jest
jasny. Zawierają się w nim następujące postulaty:
- struktura branżowo-terytorialna,
- system central umiejscowionych na poziomie
województw,
- agregacja środków finansowych niezbędnych
do świadczenia usług na dobrym poziomie,
- określenie „koszyka” usług świadczonych
przez centrale związkowe organizacjom zakładowym i indywidualnym członkom
związku.
Kierunki
zmian w aktualnym prawodawstwie pracy dodatkowo nie ułatwiają wykonywania zadań
przez związki zawodowe. Okoliczność ta narzuca tym bardziej przekształcenie
dotychczasowych struktur w organizacje bardziej skuteczne.