Wypadki przy pracy wolontariusza

Katarzyna Wronka

 

Gdy mówimy o wolontariuszu mamy na myśli osobę, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy; status prawny wolontariusza reguluje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W niektórych sytuacjach także inne ustawy (zwłaszcza związane z szeroko pojętym prawem pracy) będą miały zastosowanie do wolontariusza, jego świadczeń, praw i obowiązków.

Wolontariuszowi, który wykonuje świadczenie przez okres dłuższy niż 30 dni przysługuje zaopatrzenie z tytułu wypadków przy wykonywaniu świadczeń – na zasadach zawartych w ustawie z dnia 30 października 2002 roku o zaopatrywaniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. nr 199, poz. 1674 z późn. zm.). Z ustawy tej wynika, że wypadkiem uzasadniającym przyznanie świadczeń opisanych w ustawie jest zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło przy wykonywaniu przez wolontariusza świadczeń na rzecz korzystającego.

Jeżeli wolontariusz stał się niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo wskutek wypadku w szczególnych okolicznościach przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy; renta stała przysługuje w razie trwałego uszczerbku na zdrowiu, natomiast jeżeli niezdolność do pracy ma charakter okresowy przysługuje renta na czas wskazany w decyzji organu rentowego. Wolontariuszowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem w szczególnych okolicznościach przysługuje jednorazowe odszkodowanie z tytułu tego uszczerbku, jeżeli osoba ta wskutek wypadku stała się całkowicie niezdolna do pracy. Niezdolność do pracy oraz jej związek z wypadkiem w szczególnych okolicznościach, a także związek śmierci z takim wypadkiem zaistniałym w trakcie wykonywania świadczenia ustala lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Lekarz ustala także stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy wykonywaniu świadczeń na rzecz korzystającego.

Wolontariusz, tak jak każdy pracownik, chcąc ubiegać się o przyznanie mu właściwego świadczenia z tytułu wypadku w szczególnych okolicznościach, zobowiązany jest dołączyć do wniosku dokumentację wypadku. Natomiast ZUS jest zobowiązany dokonać oceny okoliczności i przyczyn wypadku w szczególnych okolicznościach oraz wydać decyzję w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie.