Możliwości funkcjonowania osób niepełnosprawnych w życiu społecznym i zawodowym

Anna Kwiatkowska

 

Kontynuując, przedstawimy poniżej specyfikę ograniczeń osób zaliczonych do grupy niepełnosprawnych z powodu trudności w poznawaniu świata i komunikowaniu się z nimi, wskutek braku lub uszkodzenia analizatora słuchu.

Można zatem powiedzieć, że ludzie głusi lub niesłyszący to ci, którzy od urodzenia pozbawieni są słuchu lub utracili go w ciągu życia (przebyte choroby, urazy). Oczywiście, inna jest sytuacja ludzi z głuchotą całkowitą, a inna z głuchotą częściową. Poznawanie rzeczywistości przez ludzi głuchych ograniczone jest przez brak wrażeń słuchowych, co powoduje wiele przykrych konsekwencji, między innymi utrudnienie rozwoju przez ograniczenie docierających słów oznaczających rzeczy i zjawiska (odnosi się to przede wszystkim do ludzi głuchych od urodzenia). Ludzie niesłyszący, o ile są w tzw. „normie intelektualnej” mają takie same, jak osoby sprawne możliwości rozwojowe, należy je tylko odpowiednio kształtować i wykorzystywać.

Podobnie, jak ludzie niewidomi, wykorzystują oni zjawisko kompensacji, w ich przypadku: wzroku, dotyku, sprawności motorycznych.

Wykorzystywanie wzroku zastępuje słuch nie tylko w przekazywaniu otaczającej rzeczywistości, lecz także w przekazywaniu treści zawartych w mowie. Wzrok działa zwykle bardziej precyzyjnie u głuchych niż u słyszących. Ich uwaga jest bardziej precyzyjna, dzięki wprawie w jej koncentrowaniu.

Zmysł dotyku także jest bardziej wrażliwy na drgania, co może znacznie ułatwiać codzienne życie. Uderzenia, kroki, przejeżdżające auta wyczuwają oni za pomocą nieuchwytnych dla osób słyszących drgań podłogi, ziemi czy otoczenia.

Osoby głuche cechuje bardzo sprawna zdolność obserwacji oraz zapamiętywania i reprodukcji schematów ruchu.

Psycholodzy twierdzą, że najwięcej informacji i wiadomości przekazujemy i uzyskujemy poprzez „mowę ciała” (55% do 65% według różnych źródeł).

Ten kanał informacyjny, połączony z bardzo sprawną pamięcią i reprodukcją schematów ruchowych jest wykorzystywany przez osoby głuche w tzw. języku migowym.

Człowiek głuchy jest bardzo osamotniony, chociaż ma potrzebę współżycia, rozumienia uczuć, pragnień i reakcji innych osób oraz nawiązywania kontaktów z ludźmi.

W następnej części przedstawimy sposoby wykorzystywania sprawnych receptorów pozwalających jak najpełniej funkcjonować w życiu społecznym i zawodowym.