Kogo dotyczy ustawa o zatrudnieniu socjalnym

Katarzyna Wronka

 

Od 13 sierpnia br. obowiązuje ustawa z dnia 13 czerwca 2003r. o zatrudnieniu socjalnym. Ustawa ta daje osobom dotkniętym kalectwem, zagrożonym lub podlegającym wykluczeniu społecznemu możliwość usamodzielnienia się poprzez edukację zawodową i społeczną w celu osiągnięcia własnym staraniem samodzielności i odnalezienia się rynku pracy. Ustawa ta niejako uzupełnia obowiązującą już ustawę o pomocy społecznej, ponieważ stwarza  zasady prawne, finansowe i instytucjonalne z zakresu rynku pracy, niezbędne do readaptacji zawodowej i społecznej.

Pomoc osobom zagrożonym lub dotkniętym wykluczeniem społecznym nie zamyka się w sferze pomocy doraźnej, ale przejawia się także w różnych formach edukacji i aktywizacji środowisk marginalizowanych zawodowo i społecznie. Pomoc może być realizowana poprzez wspieranie organizowanego zatrudnienia dla tych osób.

Ustawa o zatrudnieniu socjalnym jest skierowana do osób, które są zagrożone lub podlegają wykluczeniu społecznemu i ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb życiowych. Dotyczy osób, które znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz w sytuacji uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym. Adresatami ustawy są więc nie tylko te osoby, które potrzebują pomocy w celu osiągnięcia samodzielności zawodowej czy ekonomicznej, ale także podmioty, które takiej pomocy mogą udzielać.

Za osoby, którym ustawa przewiduje pomoc należy uznać między innymi osoby bezdomne – realizujące indywidualny program wychodzenia z bezdomności, osoby uzależnione od alkoholu – które zakończyły program psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, osoby uzależnione od narkotyków lub innych środków odurzających – po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, osoby chore psychicznie, bezrobotne (pozostające bez pracy przez okres co najmniej 36 miesięcy), zwalniane z zakładów karnych czy osoby będące uchodźcami. Jeżeli jednak osoby te mają przyznane świadczenia w postaci zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, renty socjalnej, renty strukturalnej, renty z tytułu niezdolności do pracy albo emerytury, wówczas nie podlegają przepisom ustawy o zatrudnieniu socjalnym i nie korzystają z przewidzianej ustawą formy pomocy.

Według ustawy, poprzez zatrudnienie socjalne należy rozumieć zapewnianie wymienionym osobom uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej i zatrudnienia wspieranego, które polega na udzielaniu pomocy w podjęciu pracy na podstawie stosunku pracy lub podjęciu działalności gospodarczej.