Skracanie okresów wypowiedzenia

Łukasz Czarniecki

 

Skracanie okresów wypowiedzenia nastąpić może tylko i wyłącznie zgodnie z przepisami prawa. Może nastąpić zarówno na skutek porozumienia stron, jak również i okoliczności niezależnych od pracownika.

Długość okresów wypowiedzenia umów o pracę uzależniona jest przede wszystkim od rodzaju umów zawartych na czas nieokreślony, również od stażu pracy u danego pracodawcy. Zasadniczo nie są to okresy sztywno ustalone. Mogą one być wydłużane wolą stron, jak również skracane.

Przepisy Kodeksu pracy przewidują możliwość jednostronnego skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Uprawnienie takie przysługuje tylko pracodawcy i dotyczy tylko umów na czas nieokreślony, których okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące. Przepis art. 36¹ k.p. przewiduje możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia maksymalnie do 1 miesiąca.

Należy wiedzieć, że tego typu skrócenie okresu wypowiedzenia może zostać zastosowane tylko wówczas, gdy wypowiedzenie umowy następuje z powodu:

 

- ogłoszenia upadłości lub likwidacji,

- innych przyczyn niedotyczących pracowników.

 

W pierwszym wypadku skrócić okres wypowiedzenia mogą wszyscy pracodawcy, bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników. W drugim natomiast – tylko pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników.

Oświadczenie woli pracodawcy dotyczące skrócenia okresu wypowiedzenia może być złożone przez pracodawcę tylko łącznie z wręczonym wypowiedzeniem.

Nie będzie dopuszczalna zatem sytuacja, w której pracodawca wypowiada umowę o pracę z przyczyn wskazanych powyżej z zachowaniem 3–miesięcznego okresu wypowiedzenia, a później już w trakcie jego wypowiedzenie skróci okres jego trwania.

Fakt, że pracodawca skraca okres wypowiedzenia praktycznie nie skutkuje dla pracownika negatywnymi skutkami. Za okres, o który wypowiedzenie uległo skróceniu, pracownik uzyskuje prawo do odszkodowania.

Okres wliczany jest również do stażu pracy pracownika. W związku z tym pracodawca musi wpisać w świadectwie pracy okres, o który nastąpiło jego skrócenie.

Stosunek pracy ustaje z dniem zakończenia skróconego okresu wypowiedzenia, w związku z czym pracownik za skrócony okres nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego.

Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia ustala się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Okres wypowiedzenia może być również skrócony w drodze porozumienia między pracodawcą, a pracownikiem. Porozumienie takie może zostać osiągnięte już po otrzymaniu wypowiedzenia. Przy czym nie ma znaczenia, która ze stron wypowiedziała umowę o pracę ani która ze stron (tj. pracodawca czy pracownik) wystąpi z inicjatywą skrócenia wypowiedzenia. W tym przypadku nie ma ograniczeń co do długości okresu wypowiedzenia, który może ulec skróceniu, ani nie ma minimalnego czasu, przez który musi on trwać. Dopuszczalne będzie zatem skrócenie 3 - miesięcznego okresu wypowiedzenia np. do 2 tygodni. Porozumienie może dotyczyć zarówno 3 – miesięcznego okresu wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony, jak i okresów krótszych oraz pozostałych umów o pracę.

W jednym przypadku Kodeks pracy dopuszcza możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia przez pracownika. Uprawnienie to dotyczy pracownika powołanego na stanowisko w drodze konkursu. Jeżeli taki pracownik pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i jednocześnie obowiązuje go u tego pracodawcy 3 – miesięczny okres wypowiedzenia, może rozwiązać z nim umowę o pracę z zachowaniem 1 – miesięcznego okresu wypowiedzenia. Takie rozwiązanie umowy rodzi skutki, takie jakby wypowiedział umowę pracodawca.

Może również zdarzyć się sytuacja, w której okres wypowiedzenia umowy zostanie skrócony na skutek popełnionego przez pracodawcę błędu.

Błędy te mogą wynikać z nieprawidłowego obliczania terminów, upływu miesiąca lub tygodnia w prawie pracy, lub np. niezaliczenia stażu u poprzedniego pracodawcy, jeżeli nastąpiło przejęcie prawników na podstawie 23¹ k.p., albo niewliczenie stażu pracy przypadającego na okres wypowiedzenia, a skutkującego wydłużeniem okresu wypowiedzenia.

Zaznaczyć trzeba także, że roszczenie pracownika o wypłacenie należnego wynagrodzenia ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od daty wymagalności tj. zgodnie z art. 291 § 1 k.p. W przypadku błędnego skrócenia okresu wypowiedzenia nie ma zastosowania przepis art. 264 § 1 k.p. zgodnie z treścią którego w sprawach dotyczących wypowiedzenia obowiązuje 7 – dniowy termin odwołania do sądu pracy.