Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy

 

Zapobiec tragedii

Kazimierz Pasternak

 

Co roku, 28 kwietnia oddajemy hołd ofiarom wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Dane statystyczne aż nadto ukazują ogrom cierpień i ludzkich dramatów związanych z pracą, bez względu na kontynent, kraj, ustrój polityczny czy rodzaj wykonywanej pracy.

Codziennie 600 osób na świecie ponosi śmierć na stanowiskach pracy, 300 tysięcy ulega wypadkom przy pracy, w tym 30 tysięcy ulega wypadkom ciężkim.

W skali roku kalendarzowego na świecie u około 150 milionów osób rozpoznaje się chorobę związaną z warunkami pracy, blisko 500 milionów jest niepełnosprawnych a 60 milionów pracowników pracuje w bezpośrednim kontakcie z czynnikami rakotwórczymi. Z danych statystycznych za 2005r. wynika, że w Polsce ponad 84 tys. osób zostało poszkodowanych w wypadkach przy pracy, w tym 470 poniosło śmierć. Mimo pewnej tendencji spadkowej w stosunku do lat minionych, wystąpiły pewne, bardzo niekorzystne zmiany w przedmiocie wypadkowości, głównie w budownictwie, działalności usługowej, pośrednictwie finansowym i edukacji. Największy wzrost liczby śmiertelnych wypadków przy pracy nastąpił w budownictwie. Zapewne dramatyczny bilans śmierci wśród górników za 2006r. przysłoni dramat pracowników w innych branżach. Ciągle najliczniejsza grupą pracowników poszkodowanych w wypadkach przy pracy stanowią ci z krótkim, nie przekraczającym jednego roku stażu pracy. Już od kilku lat dominującą grupą zawodową poszkodowaną w wypadkach śmiertelnych są kierowcy, robotnicy budowlani i górnicy. 54 osoby poniosły śmierć, a 87 doznało ciężkich obrażeń ciała na skutek upadku z wysokości podczas wykonywania prac budowlanych. Z kolei według danych centralnego rejestru chorób zawodowych Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi w 2005r. odnotowano w Polsce ponad 3 tys. przypadków chorób zawodowych. Największy wzrost zachorowań wystąpił w grupie chorób zakaźnych lub pasożytniczych. Choroby zakaźne i pylice płuc to najczęściej występujące jednostki chorobowe w województwie świętokrzyskim. Wypadki w rolnictwie indywidualnym występują dwukrotnie częściej niż pozostałych gałęziach gospodarki narodowej. Wśród powtarzających się przyczyn wypadków w rolnictwie można wymienić nieodpowiednią organizację pracy i nieprzestrzeganie zasad bhp, niestosowanie ochron osobistych, odzieży i obuwia roboczego, użytkowanie maszyn, urządzeń i narzędzi niespełniających wymogów bezpieczeństwa, stosowanie przestarzałych technologii produkcji i wykonywanie prac pod wpływem alkoholu. W 2005r. inspektorzy państwowej inspekcji pracy przeprowadzili kontrolę realizacji wymogów bhp podczas podziemnych prac transportowych w 10 kopalniach węgla kamiennego. Obok zagrożeń neutralnych, prace te są prowadzone w warunkach bardzo istotnych ograniczeń, głównie przestrzennych. Łączna długość tras transportowych w niektórych kopalniach przekracza 30 km. Co czwarty ciężki lub śmiertelny wypadek przy pracy zdarza się podczas wykonywania ręcznych prac transportowych. Główną przyczyną tych wypadków jest niezachowanie należytej ostrożności, rutyna i nadmierny pośpiech oraz niewłaściwa ocena zagrożeń. Niepokoją ujawnione podczas kontroli przypadki rażących nieprawidłowości przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych. Przy analizie wypadków przy pracy, ich przyczyn i okoliczności daje się zauważyć problem bardzo niskich wydatków polskich pracodawców przeznaczonych na bezpieczeństwo i higienę pracy. Wydatki te są najniższe wśród krajów europejskich. Wskazuje to wyraźnie na bagatelizowanie tego problemu skutkującego pogorszeniem standardów bezpieczeństwa i higieny pracy. Na dłuższą metę tego rodzaju strategia oszczędnościowa może spowodować dodatkowe zagrożenia.

Region „Solidarności” Świętokrzyskiej również w kwietniu bieżącego roku jest organizatorem seminarium z udziałem inspektorów Okręgowej Inspekcji Pracy w Kielcach na temat wypadków i chorób zawodowych w zakładach pracy województwa świętokrzyskiego. Seminarium odbędzie się 26 kwietnia. Wspólnie z Okręgową Inspekcją Pracy w Kielcach zostanie zorganizowana wystawa plakatów i wydawnictw poświęconych problematyce wypadkowej. Będzie także okazja do rozmowy z dziennikarzami mediów lokalnych podczas zorganizowanej w tym dniu konferencji prasowej. Tradycyjnie, 1 maja na mszy św. o godz. 11.00 w kościele p.w. św. Józefa Robotnika w Kielcach modlić się będziemy za poszkodowanych i zmarłych w wyniku wypadków przy pracy.