Trzeba wiedzieć, że…

Kazimierz Pasternak

 

Wyboru społecznych inspektorów pracy dokonują pracownicy danego zakładu pracy. Do nich (a nie do zakładowych organizacji związkowych) należy też decyzja o ich odwołaniu. Upływ kadencji społecznego inspektora pracy nie oznacza automatycznego zakazu pełnienia funkcji i nieważności podejmowanych ustawowych czynności na rzecz pracowników. W tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy. Jako priorytetowe uznane zostały kontynuowane przez społecznego inspektora pracy mimo upływu kadencji działania na rzecz pracowników w zakresie przestrzegania kompleksowo taktowanego prawa pracy w tym eliminowania zagrożeń dla zdrowia i życia na stanowiskach pracy. Za delikatnie mówiąc niezrozumiałe i skandaliczne należy uznać przykładu utrudniania wykonywania inspektorskiego mandatu przez działaczy związkowych, którym bardzo powinno zależeć na profesjonalnym wręcz wykonywaniu przez społeczną inspekcję pracy wielce istotnych zadań na rzecz pracowników. Często trudno zrozumieć tego rodzaju postawy, które w sumie w sposób znaczący obniżają standardy pracy zarówno społecznych inspektorów pracy jak też związkowców. Aby społeczny nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy mógł funkcjonować musi nabrać praktycznego wymiaru bieżąca współpraca zakładowych organizacji związkowych i społecznej inspekcji pracy. Bez tego warunku trudno jest skutecznie pomagać pracownikom w obronie ich praw i w zapewnieniu bezpiecznych warunków pracy. W konflikcie z pracodawcą społeczny inspektor pracy mimo szczególnej ochrony stosunku pracy bez aktywnej pomocy związkowej może nie zdołać rozwiązać drażliwych problemów wymagających rozwiązania. Inspektorski sukces jest zawsze związkowym sukcesem. Porażka, bezczynność, nie przynosi chwały jednym i drugim. Zakładowe organizacje związkowe maja zawsze decydujący głos na wstępnym etapie przygotowania oraz przeprowadzenia wyborów społecznej inspekcji pracy. Swoją działalność kontrolną prowadzą w zasadzie na podstawie oceny efektów pracy zawiązanej z wykonywaniem zadań określonych w czasowo obowiązującym harmonogramie. Zakładowe organizacje związkowe mogą inicjować procedury odwoławcze. Tu jednak decydujący głos, podobnie jak przy wyborach należy do pracowników. To oni dokonują zawsze ostatecznej oceny aktywności i efektów pracy społecznego inspektora pracy. Naganne są częste związkowe podziały, niczym nieuzasadnione konflikty uniemożliwiające dokonywanie wyborów sip. Często całymi latami trudno jest dokonać wyborów społecznej inspekcji pracy wyłącznie z uwagi na permanentnie trwające konflikty, które nie mają nic wspólnego z troską o pracowników i realny wpływ na poprawę ich losu. Z roku na rok przybywa obowiązków, nowych przepisów. Jesteśmy obywatelami zarówno Europy jak i Polski. W naszym krajowym prawie pracy spotykamy coraz szerszą gamę przepisów mających poprawiać warunki pracy. Bez egzekwowania tych przepisów trudno liczyć na poprawy. Aby tym wyzwaniom sprostać bardzo potrzebne są zarówno skuteczne związki zawodowe jak i społeczne inspekcja pracy, które mają ustawodawcze uprawnienia do kontroli i nadzoru przestrzegania obowiązującego prawa.