Udostępnienie lokalu i urządzeń technicznych

Łukasz Czarniecki

 

Zgodnie z art. 33 ust. 1 Ustawy o związkach zawodowych, aby umożliwić związkom zawodowym wykonywanie swoich zadań, pracodawca musi udostępnić im lokal oraz urządzenia techniczne niezbędne do prowadzenia działalności związkowej w firmie. Zgodnie z art. 33 ust. 1 Ustawy o związkach zawodowych.

Szczegóły należy uregulować w umowie. Pracodawca musi zawrzeć ją z działającymi u niego organizacjami związkowymi. Wprawdzie ustawa nie wymaga, aby umowa została zawarta na piśmie, ale taka forma pozwoli stronom precyzyjnie ustalić zasady współpracy. Ustawodawca nie określił też, czy udostępnienie jest odpłatne, czy nie, dlatego warto to sprecyzować w umowie.

Umowa może mieć różny charakter, a pracodawca powinien ją podpisać ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi albo z ich wspólną reprezentacją. Nie ma też przeszkód, aby warunki, na jakich będzie udostępniał związkowcom lokal i urządzenia techniczne, były określone w układzie zbiorowym. Do umów, których przedmiotem są warunki lokalowe i techniczne niezbędne do prowadzenia działalności związkowej w zakładzie pracy, znajdą zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. W szczególności umowa użyczenia, gdzie użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (np. pomieszczenia, kserokopiarki). Jest to umowa realna, co oznacza, że do jej zawarcia niezbędne jest wydanie rzeczy biorącemu. Jeżeli umowa nie określa sposobu używania rzeczy, biorący może rzeczy używać tylko w sposób odpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu, przy czym bez zgody użyczającego biorący nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej do używania. Umową typową, na mocy której udostępniany jest – za odpłatnością – lokal niezbędny dla prowadzenia działalności związkowej, jest umowa najmu. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. Najemca powinien przez czas trwania najmu używać rzeczy najętej w sposób w umowie określony, a gdy umowa nie określa sposobu używania – w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy. Po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie nie pogorszonym. Nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania.

W umowie strony powinny ustalić liczbę pomieszczeń i rodzaj urządzeń, np. telefon, faks, komputer, kserokopiarkę – udostępnionych związkowi zawodowemu oraz termin, na jaki umowa ta została zawarta (określony lub nieokreślony). Wolno też określić zasady, na jakich będą rozliczane koszty korzystania z tego sprzętu. Można więc zobowiązać związek, aby opłacał rachunki za telefon czy internet. Jeśli pracodawca nie wywiązuje się z obowiązku udostępnienia urządzeń i pomieszczeń niezbędnych do sprawowania działalności związkowej, jest to podstawa do zawiadomienia prokuratora o podejrzeniu popełnienia przestępstwa utrudniania wykonywania działalności związkowej (art. 35 ust. 1 pkt 2 ustawy o zz).