Związkowiec ma prawo
do zwolnienia
Co powinien zawierać
wniosek w sprawie zwolnienia członka związku zawodowego w celu wykonania
czynności doraźnej?
Aby skorzystać ze zwolnienia z pracy w celu wykonania
doraźnej czynności związkowej należy złożyć pracodawcy stosowny wniosek w tej
sprawie. Taki wniosek musi zawierać wskazanie funkcji konkretnego działacza,
rodzaj czynności doraźnej oraz czasokres jej trwania. Spełnienie powyższych
warunków jest wystarczającą podstawą udzielenia członkowi związku zawodowego
zwolnienia w celu wykonania czynności doraźnej.
Zgodnie z ustawą o związkach zawodowych pracownik ma prawo
do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas
niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej z jego funkcji związkowej,
jeżeli czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy. Należy
podkreślić, że każdy pracownik, członek Związku ma prawo do zwolnienia, jeżeli
musi wykonać czynność:
- doraźną,
- wynikającą z jego funkcji związkowej,
- która nie może być wykonana w czasie
wolnym od pracy.
Prawidłowy wniosek powinien zawierać wszystkie powyższe
elementy. O tym czy konkretna czynność ma charakter doraźny decyduje zarząd
zakładowej organizacji związkowej lub wyższa struktura danej jednostki
organizacyjnej związku, np. zarząd regionu NSZZ
„Solidarność”. Ponadto czynność doraźna musi mieć związek z pełnioną funkcją
związkową. Zatem niezbędne jest wskazanie we wniosku funkcji, jaką konkretny
pracownik - związkowiec pełni w danej strukturze oraz wykazanie, iż zwolnienie
ma być udzielone w związku z pełnieniem tej konkretnej funkcji. Nie ma
ustawowego katalogu funkcji związkowych. Może to być przykładowo funkcja
przewodniczącego, ale także pełnomocnika procesowego, członka zespołu
negocjacyjnego, funkcja delegata na zjazd czy skarbnika związkowego.
Ostatnim wymogiem jest określenie terminu zwolnienia.
Doraźne czynności związkowe nie zawsze mogą odbywać się w czasie wolnym od
pracy, tym bardziej, gdy decyzję w tej sprawie podejmuje wyższy organ związku
zawodowego. Nie wolno kojarzyć doraźności danej czynności z jej
krótkotrwałością (dla przykładu negocjacje porozumień zbiorowych mogą trwać
kilka dni).
Pracodawca nie ma żadnego wpływu na to, kiedy pracownik
pełni funkcję związkową w ramach czynności doraźnej i mimo tego, że to on
decyduje, czy udzielić związkowcowi zwolnienia od pracy w celu wykonania tej
czynności, to ewentualna odmowa może zostać zakwalifikowana jako utrudnianie
wykonywania działalności związkowej. Oczywiście pamiętać należy o podaniu we
wniosku wszystkich wymaganych informacji. Brak na przykład określenia funkcji
działacza, któremu ma być udzielone zwolnienie może skutkować odmową pracodawcy
z powodu błędu formalnego.
Wniosek nie musi zawierać informacji, że pracownik pełniący
funkcję związkową zachowuje prawo do wynagrodzenia, gdyż określa to sama ustawa
związkowa.
Podstawa prawna:
- art. 25 ust. 2, art. 31 ust. 3, art. 35 ust. 1 pkt 2 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.
U. z 2001.r. nr 79 poz. 854
ze zmianami)
- § 1 oraz § 6 rozporządzenia RM z 11 czerwca 1996 r. w
sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom
pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień
przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy
(Dz. U. nr 71, poz.336)
(Przedruk za: Serwis
Prawny nr 1 (1) 4 czerwca 2007r., Dział Informacji KK)
Powrót do: Tygodnik Solidarność Świętokrzyska