Porady prawne

 

 

Czy w czasie urlopu bezpłatnego pracodawca odprowadza ZUS-owskie składki za pracownika?

 

Okres przebywania pracownika na urlopie bezpłatnym jest niejako zawieszeniem w rozumieniu prawa pracy dlatego, że okresu tego nie wlicza się do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Jest to również okres bezskładkowy, co oznacza, że pracodawca nie odprowadza w tym czasie składek, ma natomiast obowiązek przekazać za pracownika dokumenty, z których wynika, że zaistniała przerwa w opłaceniu składek i podać jej przyczynę (w tym wypadku jest to informacja, że pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym).

Jeśli w trakcie przebywania na urlopie bezpłatnym pracownik podejmuje pracę na rzecz innego pracodawcy, podlega zgłoszeniu do ubezpieczenia z tego tytułu i pracodawca tym samym ma obowiązek odprowadzania właściwych składek.

 

 

Po blisko dwóch latach pracy w zakładzie zostałem zwolniony z pracy z powodu likwidacji stanowiska. Pracodawca odmówił mi wypłaty odprawy z tytułu zwolnień grupowych twierdząc, iż nie należy się ona pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy na czas określony. Czy to prawda?

 

Ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy dokładnie wymienia, jakie okoliczności muszą zajść, aby można było mówić o zwolnieniu grupowym, a co się z tym wiąże o prawie pracownika do odprawy. Warunki te to:

·         rozwiązywanie stosunków pracy w tym trybie ma miejsce u pracodawców zatrudniających co najmniej 20 osób;

·         rozwiązanie stosunków pracy musi nastąpić tylko i wyłącznie z przyczyn niedotyczących pracowników;

·         rozwiązanie stosunków pracy musi nastąpić w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę lub w drodze porozumienia stron;

·         wypowiedzenie stosunków pracy określonej liczbie pracowników następuje w okresie nieprzekraczającym 30 dni;

·         zwolnienie obejmuje co najmniej 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 osób, 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia od 100 do 300 pracowników, lub też 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.

Jeśli powyższe warunki są spełnione, prawo do odprawy przysługuje każdemu pracownikowi – odpowiednio do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i bez znaczenia pozostaje fakt, czy podstawą nawiązania stosunku pracy była umowa na czas określony, czy nieokreślony. W tym wypadku pracownikowi przysługuje roszczenie o wypłatę odprawy. Należy zwrócić się o to na piśmie do pracodawcy, a jeśli w wyznaczonym terminie nie wypłaci odprawy, wówczas pracownik może wnieść pozew do sądu pracy.

 

 

Czy istnieją okoliczności, np. zwolnienie lekarskie, które mogą stanowić ochronę dla pracownika, któremu pracodawca usiłuje wręczyć natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę? Jakie osoby mogą liczyć na ochronę w takiej sytuacji i na jakiej podstawie?

 

Przede wszystkim, aby pracodawca mógł wręczyć pracownikowi natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę, muszą zaistnieć przesłanki, o których mowa w art. 52 Kodeksu pracy. Zatem rozwiązanie natychmiastowe jest możliwe, jeżeli pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia swoich podstawowych obowiązków, popełnił w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na dotychczasowym stanowisku albo za swojej winy utracił uprawnienia do zajmowania dotychczasowego stanowiska.

Przepisy prawa pracy nie przewidują szczególnych okoliczności, które stanowiłyby ochronę przed rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jak na przykład przebywanie na urlopie wypoczynkowym, czy zwolnieniu lekarskim, albo fakt, że pracownik korzysta z ochrony przedemerytalnej.

Przepisy prawa pracy przyznają natomiast ochronę przed rozwiązaniem natychmiastowym pracownicy w ciąży lub przebywającej na urlopie macierzyńskim oraz pracownikowi, który jest objęty ochroną związkową. W takich przypadkach, jeśli pracodawca chce zastosować wobec pracownika art. 52 K.p. musi wcześniej uzyskać zgodę zarządu zakładowej organizacji związkowej, która obejmuje ochroną tego pracownika.

oprac.: Katarzyna Wronka-Dział Prawny

Zarządu Regionu Świętokrzyskiego

NSZZ "Solidarność"