Porady prawne
Jaki wymiar urlopu przysługuje
pracownikowi po 5 latach pracy?
Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że wymiar urlopu wynosi 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat i
26 dni, jeśli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Nie można jednak
zapominać o obowiązku wliczenia do okresu zatrudnienia okresu nauki w szkole.
Do wymiaru urlopu należy wliczyć z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej –
przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3
lata,
- średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem
nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych
(równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
- szkoły policealnej – 6 lat,
- szkoły wyższej – 8 lat.
Wliczeniu
do wymiaru urlopu podlega tylko wymiar z ostatniej ukończonej szkoły. Nie można
sumować okresów nauki. Jeżeli pracownik w okresie nauki równolegle uczył się i
pracował, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź
okres nauki, bądź zatrudnienia – w zależności od tego, co jest korzystniejsze
dla pracownika.
Należy
przyjąć, że pracownik, który pracuje ponad 5 lat, a wcześniej ukończył którąkolwiek
z wymienionych wyżej szkół, ma już prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego w
ciągu roku.
Czy to prawda, że w
razie śmierci bliskich lub innych okoliczności osobistych pracownik ma prawo do
zwolnienia od pracy? Czy jest to urlop, czy forma dodatkowego zwolnienia?
O urlopach okolicznościowych stanowi § 15 rozporządzenia z
dnia 15 maja 1996 roku w sprawie sposobu ustalania nieobecności w pracy oraz
udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Przepis ten stanowi, iż pracodawca
jest zobowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący 2 dni robocze w
razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka, albo zgonu i pogrzebu
małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy.
Natomiast w razie ślubu dziecka pracownika, albo zgonu i pogrzebu jego siostry,
brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także
innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią
opieką pracownikowi przysługuje 1 dzień zwolnienia od pracy.
Są to dodatkowe dni wolne od pracy, za które pracownik
zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zatem nie mieszczą się one w prawie do urlopu
regulowanym przepisami Kodeksu pracy.
W ubiegłym tygodniu
dostałem wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Czy to
prawda, że mam prawo do zwolnienia z pracy na poszukiwanie nowego zatrudnienia?
W jaki sposób mogę zwrócić się do dyrektora o wolne? Czy to prawda, że te na tę
okoliczność powinienem brać urlop?
Kodeks pracy przyznaje pracownikom dodatkowe dni wolne na
poszukiwanie pracy, które należą do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy za
wynagrodzeniem. Oznacza to, że za te dni pracownik mimo, iż
nie wykonywał pracy ani nie przebywał na urlopie, czy zwolnieniu, nadal ma
prawo do wynagrodzenia.
Przepisy Kodeksu pracy stanowią, iż w okresie
co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę
pracownik ma prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy. Wymiar tego zwolnienia
wynosi 2 dni robocze w razie wypowiedzenia dwutygodniowego i jednomiesięcznego
oraz 3 dni robocze w okresie wypowiedzenia trzymiesięcznego oraz jeśli okres
wypowiedzenia został skrócony z powodu likwidacji lub upadłości pracodawcy,
albo z przyczyn niedotyczących pracownika.
Pracodawca nie ma prawa odmawiać pracownikowi tego
zwolnienia, ponieważ zostało ono przewidziane przez prawo. Nie może też
zobowiązywać pracowników do wykorzystywania w tym celu urlopu wypoczynkowego.
Prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy ma każdy pracownik przebywający na co najmniej dwutygodniowym wypowiedzeniu.
Podstawą udzielenia urlopu jest zwrócenie się do pracodawcy z odpowiednim
wnioskiem. Należy pamiętać, że pracownicy, którzy sami wypowiadają umowę o
pracę nie mogą z takiego uprawnienia korzystać.
oprac.:Katarzyna Wronka-Dział Prawny
Zarządu Regionu Świętokrzyskiego
NSZZ "Solidarność"
Powrót do strony: Tygodnik Solidarność Świętokrzyska