Porady prawne
Co oznacza obowiązek
pracodawcy do wypłaty wynagrodzenia? Co może zrobić pracownik, w zakładzie
pracy, gdzie pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia, lub wypłaca je ze znacznym
opóźnieniem?
O tym, że wypłata wynagrodzenia jest obowiązkiem pracodawcy
stanowi art. 94 Kodeksu pracy. Wynagrodzenie powinno być wypłacone najpóźniej
do 10-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który następuje zapłata.
Pracodawca ma obowiązek wypłacić umówione wynagrodzenie, co oznacza, że
pracownik nie musi występować do pracodawcy o zapłatę. Jeśli zdarza się, że
pracodawca opóźnia się z wypłatą wynagrodzenia lub w ogóle nie płaci, wówczas
należy skierować do pracodawcy pismo – wezwanie do zapłaty z oznaczonym
terminem, do którego powinna nastąpić zapłata. Jeśli nawet to nie przyniesie
oczekiwanego rezultatu, pracownik może wystąpić do sądu pracy z pozwem o
zapłatę zaległego wynagrodzenia. Wówczas wezwanie do zapłaty stanowi istotny
dowód w sprawie.
Pracodawca, który nie płaci terminowo, lub wypłaca
wynagrodzenie tylko częściowo jest zobowiązany do zapłaty odsetek ustawowych za
opóźnienie, chyba, że w umowie o pracę lub w regulaminie zastrzeżono wyższe
odsetki. Poza tym pracownik może domagać się od pracodawcy naprawienia szkody,
jaka wynikła z nieterminowego otrzymywania wypłaty wynagrodzenia.
Jakie zachowania
pracodawcy przy wypowiadaniu umowy o pracę stanowią naruszenie prawa pracy?
Naruszenie przez pracodawcę przepisów o wypowiadaniu umów o
pracę może polegać na:
1. niezachowaniu
formy pisemnej wypowiedzenia umowy o pracę,
2. złożenie
oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę przez niewłaściwą osobę, czyli osobę
nieuprawnioną do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy,
3. pominięcie
konsultacji związkowej, co stanowi naruszenie art. 38 Kodeksu pracy,
4. naruszenie
zakazu wypowiadania umów o pracę bez zgody zakładowej organizacji związkowej, w
przypadku pracownic w ciąży, pracowników, którym brakuje nie więcej niż 4 lata
do osiągnięcia wieku emerytalnego,
5. objętych
ochroną działaczy związkowych,
6. wypowiedzenie
dokonane wbrew zawartej umowie o pracę – np., gdy
umowa terminowa nie zawierała klauzuli o możliwości jej wypowiedzenia (umowa
zawarta na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, lub umowa zawarta na okres dłuższy
niż 6 miesięcy, ale bez dodatkowej klauzuli o możliwości jej wypowiedzenia),
7. niepodanie
przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę – ten zarzut dotyczy tylko umowy zawartej
na czas nieokreślony.
W jaki sposób można
rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem młodocianym?
Umowę o pracę zawartą w celu przygotowania zawodowego można
wypowiedzieć tylko w sytuacjach ściśle określonych przepisami prawa. Zatem
wówczas, gdy młodociany nie wypełnia obowiązków wynikających z umowy lub
obowiązku dokształcania się mimo, iż wobec niego
zastosowano środki wychowawcze; lub gdy firma zatrudniająca młodocianego w celu
przygotowania zawodowego upadnie albo zostanie postawiona w stan likwidacji;
lub gdy następuje reorganizacja zakładu uniemożliwiająca kontynuowanie
przygotowania zawodowego; albo gdy młodociany okaże się nieprzydatny do pracy.
Należy pamiętać jednak, że gdy dochodzi do konieczności
wypowiedzenia umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego (odbywanego w
formie nauki zawodu) pracownikowi młodocianemu trzeba koniecznie zawiadomić
przedstawiciela ustawowego młodocianego lub jego opiekuna oraz szkoły, gdy
młodociany dokształca się w szkole oraz izby rzemieślniczej
(jeśli pracodawca jest rzemieślnikiem) tak, aby młodocianemu umożliwić
kontynuowanie nauki zawodu.
oprac.:Katarzyna Wronka-Dział Prawny
Zarządu Regionu Świętokrzyskiego
NSZZ "Solidarność"
Powrót do strony: Tygodnik Solidarność Świętokrzyska