Święto Pracy

Waldemar Bartosz

 

Od 107 lat międzynarodowy ruch związkowy dzień 1 Maja obchodzi jako Święto Pracy. Historia tego święta zaczęła się w Chicago, gdzie na ulice miasta właśnie w dniu 1 maja wylegli robotnicy z miejscowych fabryk, pracownicy tartaków, rzeźni, zakładów metalowych. Byli wśród nich również miejscowi Polacy, którzy dopiero co wyemigrowali z ojczyzny w poszukiwaniu chleba. Domagali się godnych warunków pracy i godziwej płacy. Te masowe wystąpienia pracownicze, pierwsze na tak dużą skalę dały początek organizowania się pracowników w związki zawodowe i organizacje polityczne. Od tego momentu corocznie 1 maja stał się dniem, w którym pracownicy na całym świecie sygnalizowali swe problemy i potrzeby w sposób publiczny, również na ulicy. Na ziemiach polskich pozostających wówczas pod zaborami pierwsze wystąpienia 1 majowe odbyły się już w 1890 roku na Śląsku i w Łodzi. Niezależne obchody tego święta trwały, z przerwami wojennymi, do 1946 roku. Władza komunistyczna zamieniła to święto w swoją galówkę partyjną. Skradziono i przywłaszczono datę i symbol. Podobnie zresztą jak inne symbole, również narodowe. Dopiero NSZZ „Solidarność” od 1981 roku podjęła próby odkłamania tej daty i wiążącej się z nią tradycji. Do historii przeszły już wystąpienia 1 majowe w okresie stanu wojennego, podczas których rzeczowo domagano się legalizacji naszego Związku. W tę tradycję wpisuje się również święto Józefa Robotnika, wprowadzone do kalendarza liturgicznego przez papieża Piusa XII. Kościelna decyzja w tej sprawie podyktowana była rozumieniem ładu społecznego, który w relacji: kapitał-praca aprobuje pierwszeństwo pracy nad kapitałem i pracownika nad zyskiem. Papież Paweł VI w liście apostolskim Octogesima Adveniens stwierdził, że „osoba ludzka winna być celem i podmiotem wszelkich urządzeń społecznych”. Myśl tę papież Jan Paweł II rozwinął w encyklice Laborem Exercens. W nauczaniu papieskim Jana Pawła II postawa ta była kontynuacją jego wcześniejszych przemyśleń zawartych w dziele „Osoba i czyn”. Dla NSZZ „Solidarność” jest to dodatkowa przesłanka do tego, aby Święto 1 Maja czcić również w aspekcie religijnym.

„Solidarność” Świętokrzyska od początku swojego istnienia podjęła tę inicjatywę. Znakomitą okazją do lokalnych obchodów Święta Pracy jest fakt, że w Kielcach funkcjonuje parafia Świętego Józefa Robotnika, patrona świata pracy. Coroczne uroczystości patronalne łączą się w sposób naturalny z obchodami Święta Pracy.

W roku bieżącym istnieje szansa na to, że uroczystości te przybiorą rangę pielgrzymki świata pracy do swojego patrona. Inicjatywa ta mogłaby przyjąć formę stałą, obecną każdego roku zarówno w życiu związkowym jak również religijnym. Taka inicjatywa jest próbą budowania dobrej tradycji, nawiązującej do przesłania sprzed wieku. Jest to też odzyskiwaniem właściwego znaczenia Święta Pracy.