Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” zobowiązuje Komisję Krajową NSZZ do rozpoczęcia prac mających na celu uzupełnienie art. 251 Ustawy o związkach zawodowych poprzez dodanie ust. 3, który otrzymałby brzmienie:
”Zobowiązuje się pracodawcę do udostępnienia kwartalnego raportu finansowego zakładu pracy wszystkim działającym na jego terenie reprezentatywnym organizacjom związkowym”.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wzywa Rząd RP do wprowadzenia emerytur zależnych między innymi od stażu pracy, tj. ustanowienie prawa do emerytur po 40 latach pracy dla mężczyzn i 35 latach dla kobiet.
Pracownicy, często ze względu na stan zdrowia, po tak długim stażu pracy nie są dopuszczani przez lekarza medycyny pracy do wykonywania pracy na swoim stanowisku, a jednocześnie ZUS wydaje orzeczenie o dalszej zdolności do pracy. To powoduje, że osoby z tak dużym stażem pracy są pozbawiane środków do życia.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” domaga się od Rządu RP pilnego wprowadzenia rozwiązań umożliwiających rozwój polskiego górnictwa węgla kamiennego poprzez:
1. Natychmiastowe wprowadzenie mechanizmów przeciwdziałających nadmiernemu importowi węgla spoza Unii Europejskiej, w szczególności z Federacji Rosyjskiej.
2. Opracowanie długoterminowej strategii funkcjonowania i rozwoju całego sektora paliwowo-energetycznego zapewniającej niezależność i bezpieczeństwo energetyczne kraju w oparciu o węgiel. Strategia ta powinna być zbieżna z programem zintegrowanego rozwoju dla województwa śląskiego.
3. Czasowe obniżenie wysokości, bądź zawieszenie części obciążeń publiczno-prawnych spółek dotkniętych kryzysem oraz zmianę systemu tych obciążeń dla polskiego górnictwa, uwzględniającą szczególną rolę sektora dla bezpieczeństwa energetycznego kraju.
4. Renegocjację, celem zawieszenia przepisów związanych z wdrażaniem unijnej polityki klimatycznej, a także wprowadzenie własnej polityki klimatycznej uwzględniającej polskie uwarunkowania społeczno-gospodarcze i bezpieczeństwo energetyczne kraju.
5. Wykorzystywanie środków unijnych do prac związanych z wprowadzeniem innowacyjnych rozwiązań wykorzystujących węgiel kamienny. Promocję i rozwój tzw. „czystych technologii węglowych” (poza technologią CCS) oraz produkcji paliw płynnych i „zgazowywania” węgla (po jego wydobyciu na powierzchnię).
6. Dokonanie redefinicji pojęcia bezpieczeństwa energetycznego, uwzględniającego węgiel, jako podstawowy nośnik energii oraz przeciwdziałającego nowym zagrożeniom związanym z wdrażaniem unijnej polityki klimatycznej.
7. Określenie potrzeb rodzimej gospodarki w zakresie zużycia węgla kamiennego oraz wprowadzenie rozwiązań zabezpieczających niezagospodarowane i niesczerpane zasoby węgla kamiennego. Jednoznaczne określeniestrategicznego znaczenia polskiego węgla dla gospodarki narodowej.
8. Podjęcie działań zmierzających do wzrostu eksportu węgla wewnątrz Unii Europejskiej
i poza nią.
9. Uruchomienie budowy nowych elektrowni węglowych w celu zapobieżenia ewentualnym brakom energii spowodowanym wdrożeniem dyrektywy IED. Promocję budowy małych elektrociepłowni na węgiel kamienny (bądź inne paliwo pochodzące z chemicznej przeróbki węgla), produkujących w kogeneracji energię elektryczną i cieplną.
10. Poprawę parametrów jakościowych oferowanego węgla. Zwiększenie poziomu wzbogacania miałów.
11. Promocję POLSKIEGO WĘGLA. Większą aktywność producentów i dystrybutorów węgla w tym zakresie. Wykorzystanie polskich instytucji celem zwiększenia udziału węgla krajowego w sprzedaży do sektora socjalno-bytowego i ciepłowniczego.
12. Uporządkowanie procesu udzielania koncesji na wydobywanie i rozpoznawanie złóż węgla kamiennego oraz przyspieszenie procesu wydłużania koncesji dla spółek już wydobywających węgiel kamienny i inne kopaliny.
Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wyraża zaniepokojenie brakiem postępów w negocjacjach pomiędzy Związkiem a Rządem Rzeczypospolitej w sprawie działań osłonowych dla zagrożonych zwolnieniami pracowników oświaty. Zaproponowane rozwiązania prawne są niewystarczające. Podstawowym zadaniem naszego Związku jest obrona miejsc pracy.
Brak zadowalających efektów negocjacji spowoduje uzasadniony protest NSZZ „Solidarność”.
Propozycje ustaw okołobudżetowych na 2017 rok zakładają dalsze „zamrożenie” funduszu świadczeń socjalnych na poziomie 2016 roku oraz utrzymanie na poziomie z roku 2010 podstawy naliczania wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.
W związku z ww. restrykcyjnymi założeniami budżetowymi delegaci KZD wyrażają stanowczy protest wobec takich decyzji.
Przywołując składane wcześniej deklaracje obecnego rządu i większości parlamentarnej dotyczącej nowego otwarcia – zmiany w prowadzeniu polityki i naprawiania zła dokonanego przez wcześniejszą koalicję PO – PSL, która swoją polityką nadmiernego fiskalizmu doprowadziła do obniżenia poziomu pracowniczych zabezpieczeń socjalnych, domagamy się „odmrożenia” bazy odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na 2017 rok i kolejne lata zgodnie z zapisami ustawy.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie dyskusji na temat społecznego wymiaru Unii Europejskiej. Zgadzamy się,że okres pokryzysowy pokazuje pilną potrzebę pogłębionej debaty nad społecznym wymiarem integracji. Debata ta jest potrzebna między innymi ze względu na widoczny narastający sceptycyzm obywateli UE co do koncepcji samej integracji. Zwracamy jednak uwagę, że inicjatywa Komisji Europejskiej zaprezentowana w Komunikacie: Rozpoczęcie konsultacji w sprawie europejskiego filaru praw socjalnych (SWD (2016) 50 final; SWD (2016) 51 final) z dnia 8 marca 2016 r., budzi obecnie w większym stopniu wątpliwości niż wychodzi naprzeciwko oczekiwaniom europejskich związków zawodowych.
Na obecnym etapie zaawansowania działań Komisji Europejskiej należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:
1. Podejście Komisji Europejskiej koncentruje się na osiągnięciu określonych celów ekonomicznych. Po raz kolejny powielane jest błędne podejście polegające na postrzeganiu celów społecznych wyłącznie jako narzędzi służących do osiągnięcia założonej efektywności sytemu gospodarczego. Stoi to w sprzeczności z celami Unii Europejskiej, określonymi w Traktacie. Zgodnie z art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej do jej celów należy między innymi postęp społeczny oraz wysoki poziom ochrony. Cele społeczne nie mogą być podporządkowane realizacji określonych koncepcji makroekonomicznych, związanych przykładowo z wprowadzeniem wspólnej waluty.
2. Propozycja praw zawartych w Aneksie do Komunikatu nie uwzględnia w sposób należyty istniejących już zobowiązań państw członkowskich (w tym państw członkowskich należących obecnie do strefy euro), wynikających z podpisanych konwencji MOP oraz umów zawartych pod auspicjami Rady Europy, w tym przede wszystkim Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej. Inicjatywa europejskiego filaru praw socjalnych musi w pełni respektować istniejący poziom zobowiązań międzynarodowych państw członkowskich.
3. W ocenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” fundamentalnym brakiem w propozycji Komisji Europejskiej jest nieuwzględnienie socjalnych praw zbiorowych. Wszystkie 20 praw zaprezentowanych w Aneksie do Komunikatu ma charakter uprawnień indywidualnych. Wskazanie na fundamentalny charakter socjalnych uprawnień zbiorowych, w tym przede wszystkim prawa do rokowań zbiorowych prowadzonych przez związki zawodowe i prawa do strajku, ma charakter kluczowy. Prawo do efektywnych rokowań zbiorowych musi dotyczyć wszystkich osób obecnych
na rynku pracy a więc także pracowników nietypowych (pracowników tymczasowych, pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu czy pracowników delegowanych), a także osób samozatrudnionych ekonomicznie, zależnych od jednego podmiotu. Ta ostatnia kategoria jest szczególnie istotna w świetle zmian organizacyjnych i technologicznych, które zachodzą na rynku pracy. Efektywne objęcie pracowników systemem rokowań zbiorowych musi odwoływać się do sprawdzonych mechanizmów, takich jak między innymi generalizacja układów zbiorowych. Negocjacje winny toczyć się na wszelkich poziomach, w tym także nowych poziomach, takich jak rokowania na poziomie zarządów centralnych korporacji ponadnarodowych.
Tylko wskazanie wprost na fundamentalne socjalne uprawnienia zbiorowe pozwoli uwzględnić dorobek quasi orzeczniczy Rady Europy, dokonany w procesie nadzoru nad przestrzeganiem Europejskiej Karty Społecznej – przykładowo dotyczący oceny działań ze strony Troiki wobec systemu rokowań zbiorowych w Grecji (sprawa nr 2820) czy zmian prawa wprowadzonych w Szwecji w wyniku orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie tzw. Kwartet Laval (sprawa nr 85/2012 r.). Podobnie konstruowanie gwarancji socjalnych uprawnień zbiorowych musi uwzględniać dorobekquasi orzeczniczy Komitetu Wolności Związkowych MOP. Zwracamy uwagę, że należy uwzględnić coraz szersze wykorzystanie dorobku quasi orzeczniczego Rady Europy oraz dorobku quasi orzeczniczego MOP przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Tylko takie podejście do dorobku Rady Europy i dorobku MOP przy budowie europejskiego filaru praw socjalnych zapewni stworzenie właściwego docelowego rozwiązania.
4. Niejasny jest obecnie charakter prawny samej inicjatywy. Przede wszystkim otwarte pozostaje pytanie o instrumenty prawne, przy pomocy których ma ona być wdrażana w państwach członkowskich. Brak jasności w tym zakresie nie pozwala na bardziej szczegółowe odniesienie się do skutków inicjatywy dla państw, w których nie funkcjonuje wspólna waluta w przypadku, gdyby inicjatywa miała dotyczyć wyłącznie państw strefy euro.
5. Fundamentalne zastrzeżenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” wzbudza adresowanie inicjatywy europejskiego filaru praw socjalnych wyłącznie do państw strefy euro. Rozumiejąc, że podstawowym założeniem koncepcji jest pogłębienie jednolitego rynku uważamy, że wskazane jest, aby założenia od samego początku adresowane były do wszystkich państw członkowskich. Wynika to z faktu, że w państwach spoza strefy euro, które przyjęły na siebie zobowiązanie do dążenia do wprowadzenia wspólnej waluty, może to nastąpić w odległej i trudnej do określenia przyszłości. Pojawiająca się dychotomia może stanowić zagrożenie dla działań na rzecz spójności społecznej wewnątrz UE jako całości.
6. Na obecnym etapie zaawansowania prac nad koncepcją europejskiego filaru praw socjalnych w opinii NSZZ „Solidarność”, należy odnieść się do kwestii kluczowych: braku uwzględnienia istniejących już zobowiązań międzynarodowych państw członkowskich oraz braku propozycji praw zbiorowych, w tym przede wszystkim prawa do efektywnych rokowań zbiorowych. Dopiero na dalszym etapie prac widzimy możliwość odniesienia się do 20 punktów zaprezentowanych przez Komisję w Aneksie do Komunikatu.
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” gorąco popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw, złożony do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przez Senat RP.
Projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom szeregu osób zaliczanych do szeroko rozumianej opozycji antykomunistycznej. Dotychczasowa ustawa nie spełniła oczekiwań tych osób, szczególnie co do wysokości środków przeznaczonych na pomoc oraz co do kryteriów jej przyznawania. Świadczenia, uzależnione od progów dochodowych, nie mają charakteru autonomicznego lecz są uzupełniające do współczesnej sytuacji materialnej, zatem mają charakter pomocy socjalnej. Nie obejmują uszczerbku spowodowanego różnego rodzaju represjami, w tym nieobjętego postępowaniem odszkodowawczym, np. zaniżonych emerytur bądź wynagrodzeń.
Poza zmianami związanymi z zakresem pomocy udzielanej działaczom opozycji i osobom represjonowanym, projekt zmienia definicję osoby represjonowanej, obejmując nią osoby represjonowane w okresie od 1 stycznia 1956 r. do dnia 31 lipca 1990 r. , stwierdzając jednocześnie, że represyjne działania wobec opozycjonistów mogły mieć charakter niejawny. Dotyczy to w szczególności osób, którym uniemożliwiano awans zawodowy za działalność opozycyjną oraz tych, którzy za tę działalność byli z pracy wyrzuceni.
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” zwraca się do Sejmu RP o przyjęcie projektu złożonego przez Senat i jak najszybsze uchwalenie zmian do ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw dla dobra tych, którzy o wolną Polskę walczyli nie zważając na grożące im represje.
Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” z ogromnym niepokojem obserwuje dotychczasowe działania przedstawicieli rządu RP dotyczące ewentualnego przyjęcia umowy CETA (ang. Comprehensive Economic and Trade Agreement) w obecnym kształcie. Za całkowicie niedopuszczalne uważamy wdrożenie tak kontrowersyjnego dokumentu bez przeprowadzenia wcześniej jakiejkolwiek publicznej debaty na temat konsekwencji tej decyzji.
Treść umowy CETA została opracowana bez udziału rządów czy parlamentów państw członkowskich UE, a więc z pominięciem instytucji posiadających demokratyczny mandat oraz poddanych społecznej kontroli obywateli. Brak transparentności podczas prac nad treścią umowy stanowi pogwałcenie elementarnych zasad demokracji.
CETA jest przedstawiana przez zwolenników umowy jako dokument mający na celu liberalizację handlu i współpracy gospodarczej pomiędzy Unią Europejska a Kanadą. Owa liberalizacja ma teoretycznie przynieść wzrost gospodarczy wszystkim krajom-sygnatariuszom umowy. Jednak pod hasłami wzajemnego otwarcia rynków, zniesienia barier i deregulacji, kryją się konkretne zapisy prawne, które w opinii wielu ekspertów prowadzą do tego, że na rynku pracy, w przemyśle, handlu, usługach, a nawet w służbie zdrowia czy
w edukacji decyzje będą należały nie do demokratycznych władz państwa narodowego, lecz do wielkich korporacji. Umowa zmierza do zwiększenia uprawnień międzynarodowych korporacji kosztem ograniczenia praw pracowniczych, konsumenckich i obywatelskich mieszkańców UE oraz Kanady. CETA narusza też w sposób oczywisty suwerenność państw-sygnatariuszy w dziedzinie stanowienia prawa oraz ochrony interesu publicznego.
CETA poprzez mechanizm ICS (ang. Investment Court System, czyli ponadpaństwowy sąd arbitrażowy do rozwiązywania konfliktów korporacje-państwo), daje korporacjom możliwość zaskarżenia praktycznie jakiejkolwiek wewnątrzkrajowej lub wewnątrzwspólnotowej regulacji prawnej, jeśli w ocenie korporacji zagraża ona jej spodziewanym zyskom. Co warte szczególnego podkreślenia, pozwy te będą rozstrzygane przez zewnętrzne trybunały arbitrażowe, czyli z pominięciem systemu sądowniczego funkcjonującego zarówno na poziomie poszczególnych krajów, jak i Unii Europejskiej.
Z kolei poprzez zawarty w umowie mechanizm „współpracy regulacyjnej” korporacje zyskają prawo do bezpośredniego uczestniczenia w procesie stanowienia prawa zarówno na poziomie poszczególnych krajów, jak i Unii Europejskiej.
Przyjęcie umowy niesie ze sobą również ogromne ryzyko zalania polskiego rynku przez tanią, genetycznie modyfikowaną żywność z Kanady oraz innymi produktami spożywczymi wątpliwej jakości, których obecnie nie można importować do Polski. Kanada jest jednym z trzech największych producentów żywności modyfikowanej genetycznie na świecie. Prawo obecnie obowiązujące w Polsce chroni konsumentów przed taką żywnością. Tania, niskiej jakości żywność z Kanady zagraża polskiemu rolnictwu, całemu przemysłowi spożywczemu oraz przede wszystkim polskim konsumentom.
Wielu ekspertów wśród konsekwencji przyjęcia umowy CETA wymienia również wymuszoną przez korporacje konieczność prywatyzacji wszelkich usług publicznych takich jak m.in. edukacja, ochrona zdrowia czy transport publiczny. Jak wynika chociażby z opublikowanych we wrześniu 2016 roku badań amerykańskiego Uniwersytetu Tufts, na skutek przyjęcia CETA Unia Europejska utraci 200 tys. miejsc pracy, a średnie płace pracowników znacząco spadną.
W ocenie Komisji Krajowej argument, według którego zgoda na obowiązywanie zapisów umowy CETA będzie miała jedynie charakter tymczasowy, w żaden sposób nie rozwiązuje problemu. Nawet okresowe obowiązywanie w naszym kraju opisanych powyżej niebezpiecznych instrumentów zapisanych w umowie CETA, może przynieść nieodwracalne szkody dla polskiej gospodarki oraz polskich obywateli.,
W związku z powyższym Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stanowczo sprzeciwia się podpisaniu umowy CETA w obecnym kształcie oraz domaga się od rządu RP podjęcia wszelkich działań zmierzających do zablokowania przyjęcia tej umowy, przeprowadzenia publicznej debaty, przedstawienia przewidywanych korzyści i zagrożeń dla Polski i jej obywateli przed podjęciem ostatecznej decyzji dotyczącej jej ratyfikacji.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z dezaprobatą i oburzeniem przyjęło informację o poselskiej inicjatywie zmiany ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe mającej w głównej mierze przynieść znaczący wzrost uposażeń wysokich funkcjonariuszy tak rządowych jak i parlamentarnych.
Jeżeli można się zgodzić z potrzebą uregulowania kwestii uposażenia małżonki obecnie sprawującego urząd Prezydenta jak i małżonek byłych Prezydentów oraz wprowadzenia mechanizmów stymulujących wynagrodzenia funkcjonariuszy państwowych w oparciu o przesłanki sytuacji gospodarczej, poziomu wynagrodzeń w gospodarce narodowej, wysokości minimalnego wynagrodzenia czy sytuacji społecznej, tak nie do zaakceptowania jest tak rażący wzrost wynagrodzeń dla osób objętych zakresem działania ustawy, szczególnie w okresie kiedy już siódmy rok z rzędu zamrożony jest wzrost wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w państwowej sferze budżetowej.
Nie bez znaczenia pozostaje fakt omijania procesu konsultacji społecznych projektów aktów prawnych przez związki zawodowe w oparciu o art. 19 ustawy o związkach zawodowych. Dziwi fakt skierowania przez Marszałka Sejmu, projektu do pierwszego czytania z pominięciem konsultacji przez Rady Dialogu Społecznego, szczególnie w okresie prowadzenia szerokich konsultacji założeń do budżetu państwa na 2017 rok.
Domagamy się odmrożenia wynagrodzeń pracowników państwowej sfery budżetowej, objęcie wszystkich pracowników państwowej sfery budżetowej wzrostem wynagrodzeń w nie mniejszym wymiarze niż to określiły trzy reprezentatywne centrale związków zawodowych w stanowisku z dnia 18.05.2016 roku orazpowstrzymani procesu legislacyjnego i skierowania przedmiotowego projektu do konsultacji społecznych.
W 40 rocznicę wydarzeń Radomskiego Czerwca ’76 Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” pragnie złożyć hołd bohaterskim robotnikom Radomia, Ursusa i Płocka za ich wkład w walkę z komunistycznym reżimem.
25 czerwca 1976 roku robotnicy największych radomskich zakładów, a także robotnicy Płocka i Ursusa opuścili stanowiska pracy. Na ulicach tych miast protestowało dwadzieścia tysięcy ludzi dając wyraz swemu niezadowoleniu z warunków życia, niesprawiedliwego systemu wynagradzania i wysokich kosztów utrzymania.
Podobnie jak robotnicy w Poznaniu w 1956 roku czy na Wybrzeżu w 1970 roku spotkali się z brutalnymi aresztowaniami, „ścieżkami zdrowia”, drakońskimi wyrokami sądów, pozbawieniem środków do życia, trwającymi długie lata prześladowaniami. Wielu
z nich za swój protest zapłaciło utratą życia, zdrowia. Za swoje bohaterstwo
i błogosławieństwo dla protestujących robotników Radomia życiem zapłacił ks. Roman Kotlarz.
Dziś, z perspektywy 40 lat, widzimy, że protesty te były potrzebne, że ofiary poniesione przez bohaterów Radomskiego Czerwca ’76 nie były daremne.
Radomski Czerwiec ’76 był jednym z przystanków na drodze naszego kraju
do odzyskania suwerenności i niepodległości.
Dziękujemy uczestnikom tamtych wydarzeń za odważną walkę o godność polskich robotników, o uczciwość w życiu społecznym, o prawo do bezpiecznego życia we własnej ojczyźnie.
Dziękujemy członkom Komitetu Obrony Robotników, Ruchu Obrony Praw Człowieka
i Obywatela, Kościołowi oraz innym osobom, które kierując się solidarnością nie wahały się spieszyć z pomocą prześladowanym i ich rodzinom, którzy wspierali ich materialnie
i duchowo, którzy bronili ich przed komunistycznym wymiarem „sprawiedliwości”.