Tag: Stanowisko Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie zgadza się z wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie pozwu Komitetu Obrony Demokracji dotyczącego zeszłorocznego konfliktu wokół organizacji 37. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych. Sąd wydając wyrok  nie wziął pod uwagę wszystkich wniosków dowodowych Solidarności oraz  kontekstu i intencji powstania spornego stanowiska, które było odpowiedzią na sprowokowane przez KOD wydarzenia z sierpnia 2017 r.

Każdy kto choć trochę śledzi życie publiczne w Polsce zauważa, że w manifestacjach Komitetu Obrony Demokracji widoczni i aktywni są ci, których Prezydium wymieniło
w stanowisku, a więc byli esbecy, funkcjonariusze WSI, TW, i liczni przedstawiciele resortowej PRL-owskiej nomenklatury. Prezydium  nie wycofuje się z tych słów, jeszcze raz przypominając, że nie ma tu na myśli władz KOD.

Jednakże władze KOD nigdy nie odcięły się od wymienionych powyżej osób oraz ich bulwersujących wypowiedzi. To oznacza, że się z nimi utożsamiają i uznają te opinie za swoje.

NSZZ „Solidarność” odwoła się od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku.   

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznaje stanowisko organizacji pracodawców będących członkami Rady Dialogu Społecznego dot. wprowadzenia ograniczenia handlu tylko w dwie niedziele w miesiącu za nie do przyjęcia. Jednocześnie oświadcza, że zgodnie ze złożonym projektem obywatelskim, pod którym podpisało się ponad pół miliona obywateli, oczekuje aby takie ograniczenie obowiązywało we wszystkie niedziele, dopuszczając tylko nieliczne wyjątki związane z okresem przedświątecznym.

Nie jest żadnym „kompromisem” zgoda na nadmierne obciążenia pracą, odbieranie części pracownikom ich naturalnego prawa do dni wolnych w ukształtowanym historycznie, środowiskowo, a w konsekwencji ustawowo powszechnym cyklu pracy i wypoczynku tam, gdzie nie jest to konieczne z uwagi na bezpieczeństwo, ratowanie życia i zdrowia, oraz gdy nie jest to podyktowane szczególnymi potrzebami społecznymi.  Nie sposób nie zauważyć, że nawet w kalendarzu niedziela jest dniem zaznaczonym na czerwono (tak jak dni świąteczne), w odróżnieniu od dni powszednich oznaczanych kolorem czarnym.

Przypominamy, że zakaz lub daleko idące ograniczenia w niedzielnym handlu obowiązują w 9 krajach Unii Europejskiej, w których mieszka ponad 72 proc. wszystkich obywateli wspólnoty. Jest to więc rozwiązanie powszechne.

Z przykrością zwracamy uwagę, że stanowisko pracodawców mające przekonać nas do swoich racji jest wyjątkowo nieudolne, chaotyczne, a do tego zawiera wiele nieweryfikowalnych i niepopartych wyliczeniami argumentów. W sposób szczególny należy tu przywołać argument pracodawców, że: „mieszkańcy małych miejscowości i wsi spędzają w niedzielę czas z rodziną korzystając z atrakcji w centrach handlowych”. W sposób dobitny świadczący o braku jakiejkolwiek troski ze strony organizacji pracodawców o rodzinę, wskazując jako „dobry przykład” wypoczynek niedzielny na terenie centrum handlowego. Niestety, ale własny interes, budowa własnego „imperium” pozbawia członków tych organizacji jakiegokolwiek obiektywizmu i racjonalności oceny.

Zdaniem Prezydium KK niedopuszczalne są stwierdzenia niepoparte rzetelnymi wyliczeniami i analizami o rzekomej utracie dochodów, miejsc pracy oraz bankructwach – jak to ujęto – „tysiąca sklepików i punktów usługowych”. Podobny szantaż pracodawcy stosowali gdy w 2007 r. wprowadzany był zakaz handlu w dni świąteczne. Wówczas Konfederacja Lewiatan prezentując stanowisko w sprawie liczby miejsc pracy jakie zostaną utracone po wprowadzeniu tego rozwiązania twierdziła: „Na podstawie opinii naszych członków wysondowaliśmy, że liczba ta może sięgnąć nawet 27 tys.”. Ile warte są tego typu opinie pokazał czas. Zanotowano nie tylko wzrost zatrudnienia w handlu, ale również wzrost obrotów. I to mimo kryzysu.

Mając powyższe na względzie, działając w oparciu o  stanowisko Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w/s. projektu ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę z dnia 20 czerwca 2017 roku nie akceptujemy „propozycji” organizacji pracodawców będących członkami Rady Dialogu Społecznego i oczekujemy szybkich prac legislacyjnych w parlamencie RP dla realizacji tych społecznie oczekiwanych rozwiązań.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznaje przedstawioną przez Komisję Europejską propozycję Europejskiego filaru praw socjalnych (COM 2017/ 251 final) za właściwy (choć niewystarczający) krok w kierunku wzmacniania społecznego wymiaru integracji europejskiej. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do tych państw członkowskich UE, których obywatele cierpią na niedostatek standardów socjalnych spowodowany postkomunistyczna spuścizną. Jednocześnie Prezydium KK, w ślad za swoją decyzją z dnia 23 maja 2017 r. (Decyzja Prezydium KK nr 64/17), podtrzymuje negatywną ocenę propozycji ograniczenia filaru wyłącznie do państw strefy euro, z opcją dobrowolnego przystąpienia doń pozostałych państw członkowskich UE, gdyż może to grozić stworzeniem „Unii dwóch prędkości” w odniesieniu do kwestii społecznych.

Mając powyższe na względzie Prezydium KK wzywa rząd RP do podjęcia działań mających na celu pełne włączenie się Polski w działania na rzecz Europejskiego filaru praw społecznych, w tym przyjęcia proklamacji dotyczącej tej inicjatywy na Trójstronnym Szczycie Społecznym na rzecz Wzrostu i Zatrudnienia, który odbędzie się 17 listopada br. w Goeteborgu.

Zwracamy uwagę, że dla Polski jako kraju, który wciąż z dużymi problemami wdraża konstytucyjną zasadę społecznej gospodarki rynkowej, wyjątkową wartość mają następujące zapisy Europejskiego filaru praw socjalnych:

·       Dialog społeczny i zaangażowanie pracownikówgdzie wskazuje się na potrzebę promowania układów zbiorowych pracy;

·       Informacje dotyczące zatrudnienia i ochrony w przypadku zwolnieniaw Filarze wskazuje się, że zanim pracownik zostanie zwolniony ma prawo do otrzymania informacji na temat powodów zwolnienia;

·       Aktywne wsparcie na rzecz zatrudnienia– gdzie podkreśla się, że każdy ma prawo do otrzymania wsparcia w odniesieniu do poszukiwania pracy, szkolenia i przekwalifikowania zawodowego;

·       Wynagrodzenie– gdzie wskazuje się, że pracownicy mają prawo do godziwego wynagrodzenia zapewniającego godne warunki życia;

·       Zdrowe, bezpieczne i odpowiednio dostosowane środowisko pracy oraz ochrona danych – podkreślenie, iż pracownicy mają prawo do środowiska pracy dostosowanego do ich potrzeb zawodowych, które umożliwia im przedłużenie ich uczestnictwa na rynku pracy.

Te przykłady pokazują, że filar prawidłowo wyznacza kierunki rozwiązań istniejących bolączek na polskim rynku pracy takich jak: brak stosowania metody układowej do określania warunków płacy i pracy, możliwość wypowiadania umów na czas określony bez podania uzasadnienia czy brak organizowania warunków pracy w taki sposób, aby sprzyjały one długiej aktywności na rynku pracy.

               W ocenie Prezydium KK, aktywne przystąpienie naszego kraju do filaru jest ważne, aby wykazać, że polskiemu rządowi zależy na pozytywnej konwergencji standardów socjalnych. Obecnie nie jest to oczywiste mając na względzie, że Polska wciąż nie ratyfikowała Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej oraz Protokołu o Skardze Zbiorowej do ZEKS, a także zwleka ze związaniem się wieloma istotnymi konwencjami MOP, w tym m.in. w pełnym zakresie Konwencją nr 102 dotyczącą minimalnych standardów w zakresie zabezpieczenia społecznego.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność”, w związku z faktem braku reakcji na wystąpienia Krajowego Sekretariatu Przemysłu Chemicznego NSZZ „Solidarność” w sprawie procesu łączenia PERN S.A. z Operatorem Logistycznym Paliw Płynnych Sp. z o.o. oraz sytuacją braku współpracy Zarządu PERN S.A. z MK NSZZ Solidarność OLPP Sp . z o.o., zwraca się do Pani Premier RP Beaty Szydło o spowodowanie wstrzymania procesu połączenia do czasu zakończenia wielozakładowego sporu zbiorowego w Grupie Kapitałowej PERN S.A. obejmującego spółki OLPP Sp. z o.o., Naftor Sp. z o.o., Naftoserwis Sp. z o.o. oraz uzgodnienia przez MK NSZZ „Solidarność” OLPP Sp. z o.o. porozumienia transferowego dla pracowników spółki przejmowanej przez PERN S.A, czyli Operatora Logistycznego Paliw Płynnych Sp. z o.o.

            Prezydium KK NSZZ „Solidarność” w pełni popiera dotychczasowe działania Krajowego Sekretariatu Przemysłu Chemicznego NSZZ „Solidarność” i oczekuje do dnia 24 sierpnia 2017 roku realizacji postulatów oraz wniosków zawartych w pismach KSPCH NSZZ „Solidarność” w przedmiotowej sprawie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznaje skierowanie zaproszenia do naszego Związku na uroczystości rocznicy sierpnia 1980 r. przez pomorski Komitet Obrony Demokracji za bezczelną prowokację. To zdumiewające, że zaprasza się jubilata na jego własne urodziny i to w sytuacji, gdy ów jubilat od 30 lat niezmiennie organizuje swoje obchody.

Można w tym miejscu postawić pytanie: gdzie były osoby tworzące KOD, tak troskliwie pochylające się dzisiaj nad „Solidarnością”, gdy związkowcy samotnie za składkowe pieniądze wznosili pomniki i organizowali uroczystości ku czci pomordowanych i szykanowanych. Gdzie były te osoby, gdy podczas protestów strzelano do członków „Solidarności”, upominających się o realizację postulatów sierpniowych? Dzisiaj, gdy wreszcie są one realizowane, te środowiska nagle się uaktywniły, maszerując ramie w ramię z liberałami, którzy postulaty sierpniowe przez lata systematycznie deptali.

Jak pogodzić świętowanie rocznicy sierpnia 1980 r. z Nowoczesną, która jako jedną z pierwszych inicjatyw ustawodawczych postulowała likwidację związków zawodowych, lub z Platformą Obywatelską, która m.in. wydłużyła wiek emerytalny? I wreszcie jak można stać ramię w ramię z ludźmi, którzy dopuścili do rozgrabienia majątku narodowego?

Tegoroczne centralne uroczystości 37. rocznicy narodzin Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” odbędą się w Lubinie. To w związku z 35. rocznicą krwawych wydarzeń lubińskich z 1982 r. będziemy przypominać ofiary tych ludzi, którzy tak chętnie zasilają dzisiaj szeregi KOD-u. Mamy tu na myśli tak widocznych i aktywnych prominentnych działaczy KOD jak byli SB-cy, funkcjonariusze WSI, TW i liczni przedstawiciele resortowej PRL-owskiej nomenklatury. Słowem: nie potrafimy sobie wyobrazić wspólnego świętowania z ludźmi, dla których refleksją nie jest słowo przepraszam, a jedynie rozpacz, że nie da się wyżyć za 2 tys. po zmniejszeniu SB-eckiej emerytury.

NSZZ „Solidarność”, który powstał w następstwie podpisania porozumień sierpniowych i nieprzerwanie funkcjonuje do dzisiaj, jest depozytariuszem i kontynuatorem sierpniowego dziedzictwa. Jak co roku organizuje w całej Polsce uroczystości, które jak zawsze w „Solidarności” zaczynają się od mszy świętej. W Gdańsku 31 sierpnia odbędzie się Msza Św. w Bazylice Św. Brygidy, a po niej tradycyjnie uczestnicy przemaszerują pod historyczną Bramę nr 2 Stoczni Gdańskiej, gdzie złożą kwiaty. Na te uroczystości nigdy nie wysyłaliśmy i nie wysyłamy zaproszeń do kościoła na mszę św. każdy ma prawo wejść i w niej uczestniczyć. Każdy ma też prawo składać kwiaty. Tak będzie również w tym roku.

Każdy ma prawo manifestować, świętować i korzystać z wolności słowa. Jednak jeśli ktokolwiek przy okazji naszych uroczystości będzie nam to prawo próbował ograniczać ostrzegamy, że zdecydowanie się temu przeciwstawimy.

ws. propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej rewizji dyrektywy

z dnia 14 października 1991 r. w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącym informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy

(91/533/EWG) (Dz.U.UE L z dnia 18 października 1991 r.)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” popiera inicjatywę Komisji Europejskiej dotyczącą rewizji dyrektywy z dnia 14 października 1991 r. w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącego informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy (91/533/EWG) (Dz.U.UE L z dnia 18 października 1991 r.). Dyrektywa bez zmian obowiązuje od 1991 r. i nie uwzględnia obecnych problemów i potrzeb na rynku pracy.

Pozytywnie należy ocenić przede wszystkim chęć objęcia zakresem powiadomienia pisemnego umów atypowych. Obecnie dyrektywa skupia się tylko na zatrudnieniu pracowniczym przez co pomija samozatrudnienie czy inne umowy cywilnoprawne. Popieramy modyfikację zakresu stosowania dyrektywy w celu rozszerzenia zakresu podmiotowego także na pracowników domowych. W Polsce osoby zatrudniane w domach np. do opieki nad dziećmi czy osobami starszymi, bardzo często pracują na czarno. Wyraźne obowiązki informacyjne w stosunku do tej grupy zatrudnionych mogą przyczynić się do poprawy legalności zatrudnienia.

Niewątpliwie potrzebna jest także modyfikacja pakietu informacji przekazywanych pracownikom w celu zwiększenia jego funkcjonalności. W tym zakresie pragniemy zwrócić szczególną uwagę na informacje przekazywane pracownikom delegowanym zgodnie z art. 4 dyrektywy. Przede wszystkim zgadzamy się z EKZZ, że pracownik wyjeżdżający za granicę powinien otrzymywać jeden dokument informujący o warunkach zatrudnienia, a nie kilka dokumentów. Obecnie z treści art. 4 dyrektywy wynika, że jeżeli od pracownika wymaga się pracy w państwie lub państwach innych niż państwo członkowskie, którego ustawodawstwo i/lub praktyka reguluje umowę o pracę lub stosunek pracy, dokument(-y) mają zawierać przynajmniej następujące informacje dodatkowe: a) czas trwania zatrudnienia za granicą; b) waluta, w której wynagrodzenie ma być wypłacane; c) tam gdzie ma to zastosowanie, świadczenia pieniężne lub w naturze, związane z zatrudnieniem za granicą; d) tam gdzie ma to zastosowanie, warunki repatriacji pracownika. Jeden z istotniejszych problemów pracowników delegowanych dotyczy braku odpowiednich informacji dotyczących pracy w kraju oddelegowania. Dotychczasowa praktyka NSZZ „Solidarność” z pracownikami delegowanymi wskazuje, że pracownicy delegowani przede wszystkim potrzebują takich informacji jak:

·       wysokość wynagrodzenia, w tym składniki wynagrodzenia, 

·       waluta,

·       czas pracy,

·       czas trwania zatrudnienia,

·       normy dobowe i tygodniowe,

·       godziny nadliczbowe,

·       przerwy w pracy

·       dni wolne od pracy w danym kraju,

·       urlop,

·       dane kontaktowe instytucji w kraju oddelegowania oraz w kraju delegującym, do której mogą zwrócić się z pytaniami odnośnie legalności zatrudnienia.

Na marginesie możemy zwrócić uwagę, że w powyższym zakresie Polska nie dostosowała przepisów krajowych do dyrektywy. W myśl art. 29(1) Kodeksu pracy umowa o pracę z pracownikiem skierowanym do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej na okres przekraczający 1 miesiąc, powinna określać: 1) czas wykonywania pracy za granicą, 2) walutę, w której będzie wypłacane pracownikowi wynagrodzenie
w czasie wykonywania pracy za granicą. Polska wdrożyła ww. dyrektywę odwrotnie, zamiast do pracowników wysyłanych do innych państw Unii, przepisy Kodeksu pracy odnoszą się do pracowników wysyłanych do państw niebędących członkiem Unii Europejskiej. Na powyższą niezgodność zwrócił uwagę Zespół ds. międzynarodowych Rady Dialogu Społecznego. Ministerstwo Spraw Zagranicznych zapewniło, że nastąpi nowelizacja przepisów krajowych w celu ich właściwego dostosowania do dyrektywy.   

Negatywnie należy ocenić art. 4 ust. 2 dyrektywy, który stanowi, że informacje mogą być przekazane pracownikowi w formie odniesienia się do przepisów ustawowych, wykonawczych, administracyjnych lub statutowych albo do umów zbiorowych. Bardzo często pracownicy delegowani nie znają języka kraju oddelegowania, więc akty prawne, do których odsyła dyrektywa nie stanowią dla pracownika źródła informacji. Byłoby inaczej gdyby istniał obowiązek dostarczenia pracownikowi przed wyjazdem za granicę fragmentu odpowiedniego aktu prawnego w formie przetłumaczonej na język kraju delegującego. Takie rozwiązanie mogłoby znakomicie poprawić dostępność do informacji o przepisach prawa pracy kraju oddelegowania. Nieefektywne są prace zmierzające do tworzenia jednolitych krajowych stron internetowych z informacjami dla pracowników delegowanych. Dlatego uznajemy, że pracownik powinien przed wyjazdem otrzymywać odpowiednie przepisy w formie przetłumaczonej na język, jakim się posługuje jako ojczystym. 

Kolejna, ważna nowelizacja dyrektywy 91/533/EWG dotyczyć powinna art. 4 ust. 3. W obecnej treści przepis ten stanowi, że jeżeli czas trwania zatrudnienia poza krajem, którego ustawodawstwo i/lub praktyka regulują umowę o pracę lub stosunek pracy, wynosi jeden miesiąc lub mniej, to pracodawca nie ma obowiązku informacyjnego. Biorąc pod uwagę, że delegowania często obejmuje okresy kilkudniowe, należy ten przepis wykreślić. Każdy przypadek delegowania pracowników powinien być objęty obowiązkiem informacyjnym, a nie tylko delegowanie na okres powyżej miesiąca.

Pozytywnie odnosimy się do propozycji EKZZ, aby skrócić maksymalny dwumiesięczny termin, w którym musi nastąpić powiadomienie pracownikao zasadniczych aspektach umowy lub stosunku pracy(art. 3 dyrektywy). Termin dwumiesięczny na takie powiadomienie jest zbyt długi. Informacja jest potrzebna pracownikowi przed podjęciem zatrudnienia bądź zmianą warunków pracy czy płacy, a najpóźniej w dniu podjęcia pracy na nowych warunkach. Popieramy także wykreślenie art. 1 dyrektywy, który stanowi, iż „Państwa Członkowskie mogą przewidzieć, że niniejsza dyrektywanie będzie dotyczyć pracowników mających umowę o pracę lub pozostających w stosunku pracy: a) – którego łączna raz/lub- długość nie przekracza jednego miesiąca, oraz/lub – długość tygodnia pracy nie przekracza ośmiu godzin; lub b) który ma charakter dorywczy i/lub specjalny, pod warunkiem że w takich przypadkach niestosowanie dyrektywy jest uzasadnione z przyczyn obiektywnych”. Dyrektywa o pisemnym powiadamianiu ma być stosowana do wszystkich pracowników i do wszystkich pracodawców.

Przy okazji można zwrócić uwagę, że jeden z praktycznych kłopotów niedoinformowania pracowników, głównie delegowanych, dotyczy przekazywania informacji zawartych w regulaminach wewnątrzzakładowych. Pracownicy delegowani lub zatrudnieni w agencjach pracy tymczasowej nie mogą otrzymać w formie elektronicznej regulaminu czy nawet wyciągu z regulaminu pracy bądź płacy. Pracodawcy odmawiają przekazywania dokumentów w formie elektronicznej twierdząc, że są to dokumenty poufne firmy, do których wgląd można mieć jedynie na miejscu, w siedzibie firmy. Ta sama sytuacja będzie dotyczyła informacji wynikających z układów zbiorowych, gdyby w przyszłości pracodawcy zostali zobowiązani do udzielania informacji pracownikom delegowanym o składnikach wynagradzania z układów zbiorowych. Niestety niektórzy zatrudnieni mieszkają daleko od siedziby, pracują za granicą i nie mają możliwości wglądu w dokumentację w siedzibie firmy gdy zaczynają się kłopoty np. z ustaleniem wysokości wynagrodzenia wynikającego z zapisów regulaminu wynagradzania. Skoro Komisja Europejska dokonuje przeglądu zakresu przedmiotowego informacji to warto zaproponować zawarcie w dyrektywie odniesienia do wyciągów z regulaminów. Ewentualnie pomocne byłoby sformułowanie, że „na żądanie” pracownik czy osoba wykonująca pracę na umowie cywilnoprawnej powinni otrzymać wyciąg z regulaminu w formie elektronicznej. Co prawda w swoim komunikacie KE zauważa, żedyrektywa nie zakazuje elektronicznej/cyfrowej notyfikacji informacji lub stosunków pracy, jednak w Polsce elektroniczny dostęp do informacji zawartych w regulaminach bywa utrudniony. Dokumenty wewnątrzzakładowe nie są wysyłane w formie elektronicznej. Wyraźne zobowiązanie w tym zakresie powinno wynikać z dyrektywy wprost.  

Prezydium Komisji KrajowejNSZZ „Solidarność”mając na względzie dążenie do zapewnienia bezpieczeństwa socjalnego polskich obywateli w wymiarze perspektywicznym, uznaje za konieczne podjęcie działań prawnych i faktycznych zbliżających Polskę do ratyfikacji Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). Jest to szczególnie istotne ze względu na rosnącą niepewność, co do przyszłości Unii Europejskiej. W tej sytuacji przyjęcie ZEKS jako fundamentu praw socjalnych może zapewnić stabilność niezbędną dla odpowiedzialnego rozwoju naszego kraju.

NSZZ „Solidarność” od wielu lat w swoich dokumentach programowych wzywał do pełnej ratyfikacji Europejskiej Karty Społecznej (Uchwała 13 IX KZD -1997r., Decyzja Prezydium KK nr 54/1998, Uchwała 7 XX KZD -2006r., Uchwała 11 XXI KZD -2007 r.), a także wskazywał na potrzebę ratyfikacji ZEKS (Apel Prezydium KK nr 20/2000).

W ocenie NSZZ „Solidarności” ratyfikacja winna podnosić poziom ochrony socjalnej przewidzianej w polskim porządku prawnym. Równocześnie należy poddawać wnikliwej analizie czy już ratyfikowane postanowienia Europejskiej Karty Społecznej są realizowane w praktyce. Ratyfikacja ZEKS powinna być poprzedzona ratyfikacją Protokołu o Skardze Zbiorowej, jako efektywnego narzędzia ponadnarodowej kontroli przyjętych przez państwa członkowskie zobowiązań. Uważamy, że Polska powinna znaleźć się w awangardzie państw realizujących efektywne prawo związków zawodowych, organizacji pracodawców i organizacji pozarządowych do dokonywania kontroli przyjętych na siebie przez państwo zobowiązań.

Prezydium KK oczekuje, że rząd zainicjuje konsultacje z partnerami społecznymi w tej kwestii w ramach Zespołu ds. Międzynarodowych Rady Dialogu Społecznego, gdyż kwestią kluczową jest wyrażenie politycznej woli ratyfikacji ZEKS tak, aby standardy wypracowane przez Radę Europy mogły być brane pod uwagę w trakcie prac nad konstruowaniem nowego kształtu indywidualnego i zbiorowego prawa pracy przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy.

Jednocześnie wskazujemy obszary, w których podjęcie działań jest szczególnie istotne i pilne z punktu widzenia interesów pracowniczych, a jednocześnie mogłoby doprowadzić do rozpoczęcia procesu ratyfikacji ZEKS.

1.   W świetle art. 1 § 4 ZEKS należy zwiększyć efektywność usług pośrednictwa zawodowego.

2.   W świetle art. 2 § 1 ZEKS należy ograniczyć możliwość pracy 16 lub 24 godziny na dobę, ograniczyć możliwość przedłużania okresów rozliczeniowych ponad 6 miesięcy, odstąpić od nietraktowania dyżuru jako czasu pracy oraz co bardzo istotne zwiększyć efektywny nadzór nad przestrzeganiem przepisów o czasie pracy.

3.   W świetle art. 2 § 7 ZEKS należy poprawić warunki pracowników pracujących w nocy w kontekście ich prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

4.   W świetle art. 4  § 2 należy zmodyfikować zasady określające prawo pracowników zatrudnionych w korpusie służby cywilnej bez względu na stopień bądź zakres obowiązków do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych w postaci dni wolnych w tym samym wymiarze (a nie wyższym).

5.   Wypełnienie zobowiązań wynikających z ratyfikacji art. 5 ZEKS wymaga zmian w ustawie o służbie cywilnej określającego zbyt szeroki zakres osób, które nie mogą pełnić funkcji w związkach zawodowych.

6.   Wypełnienie zobowiązań wynikających z ratyfikacji art. 6 § 4 ZEKS wymaga modyfikacji zasad wyłączających prawo do strajku wszystkich pracowników zatrudnionych w organach władzy państwowej, administracji rządowej i samorządowej, sądach oraz prokuraturze bez powołania się na szczególne znaczenie zajmowanego stanowiska lub rodzaju wykonywanych zadań, które uzasadniałoby wyłączenie tego prawa.

7.   W celu ratyfikacji art. 7  § 5 ZEKS należy przystąpić do analizy zasad wynagradzania pracowników młodocianych. Obecne określenie poziomu wynagrodzenia (oscylującego koło 4 – 6 procent wynagrodzenia minimalnego) nie tylko nie pozwala na ratyfikację wskazanego wynagrodzenia, ale czyni ścieżkę rozwoju zawodowego poprzez naukę zawodu jako pracownik młodociany mało atrakcyjną.

8.   W celu wypełnienia zobowiązań wynikających z ratyfikacji art. 12  § 1 ZEKS należy podnieść wysokość zasiłku dla bezrobotnych tak, aby jego wysokość kształtowała się powyżej progu ubóstwa co nie ma miejsca w obecnym stanie prawnym.

9.   W celu ratyfikacji art. 24 ZEKS należy zmodyfikować przepisy określające maksymalną wysokość odszkodowania w razie rozwiązania stosunku pracy tak, aby spełniał ono w pełni funkcję represyjną oraz kompensacyjną.

10.    W celu ratyfikacji art. 29 ZEKS należy wprowadzić efektywne sankcje związane z sytuacją, gdy pracodawca nie wypełnił procedury informacyjno-konsultacyjnej w toku procedury poprzedzającej zwolnienia grupowe.   

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie dyskusji na temat społecznego wymiaru Unii Europejskiej. Zgadzamy się,że okres pokryzysowy pokazuje pilną potrzebę pogłębionej debaty nad społecznym wymiarem integracji. Debata ta jest potrzebna między innymi ze względu na widoczny narastający sceptycyzm obywateli UE co do koncepcji samej integracji. Zwracamy jednak uwagę, że inicjatywa Komisji Europejskiej zaprezentowana w Komunikacie: Rozpoczęcie konsultacji w sprawie europejskiego filaru praw socjalnych (SWD (2016) 50 final; SWD (2016) 51 final) z dnia 8 marca 2016 r., budzi obecnie w większym stopniu wątpliwości niż wychodzi naprzeciwko oczekiwaniom europejskich związków zawodowych.

Na obecnym etapie zaawansowania działań Komisji Europejskiej należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:

1.     Podejście Komisji Europejskiej koncentruje się na osiągnięciu określonych celów ekonomicznych. Po raz kolejny powielane jest błędne podejście polegające na postrzeganiu celów społecznych wyłącznie jako narzędzi służących do osiągnięcia założonej efektywności sytemu gospodarczego. Stoi to w sprzeczności z celami Unii Europejskiej, określonymi w Traktacie. Zgodnie z art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej do jej celów należy między innymi postęp społeczny oraz wysoki poziom ochrony. Cele społeczne nie mogą być podporządkowane realizacji określonych koncepcji makroekonomicznych, związanych przykładowo z wprowadzeniem wspólnej waluty. 

2.     Propozycja praw zawartych w Aneksie do Komunikatu nie uwzględnia w sposób należyty istniejących już zobowiązań państw członkowskich (w tym państw członkowskich należących obecnie do strefy euro), wynikających z podpisanych konwencji MOP oraz umów zawartych pod auspicjami Rady Europy, w tym przede wszystkim Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej. Inicjatywa europejskiego filaru praw socjalnych musi w pełni respektować istniejący poziom zobowiązań międzynarodowych państw członkowskich.

3.     W ocenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” fundamentalnym brakiem w propozycji Komisji Europejskiej jest nieuwzględnienie socjalnych praw zbiorowych. Wszystkie 20 praw zaprezentowanych w Aneksie do Komunikatu ma charakter uprawnień indywidualnych. Wskazanie na fundamentalny charakter socjalnych uprawnień zbiorowych, w tym przede wszystkim prawa do rokowań zbiorowych prowadzonych przez związki zawodowe i prawa do strajku, ma charakter kluczowy. Prawo do efektywnych rokowań zbiorowych musi dotyczyć wszystkich osób obecnych
na rynku pracy a więc także pracowników nietypowych (pracowników tymczasowych, pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu czy pracowników delegowanych), a także osób samozatrudnionych ekonomicznie, zależnych od jednego podmiotu. Ta ostatnia kategoria jest szczególnie istotna w świetle zmian organizacyjnych i technologicznych, które zachodzą na rynku pracy. Efektywne objęcie pracowników systemem rokowań zbiorowych musi odwoływać się do sprawdzonych mechanizmów, takich jak między innymi generalizacja układów zbiorowych. Negocjacje winny toczyć się na wszelkich poziomach, w tym także nowych poziomach, takich jak rokowania na poziomie zarządów centralnych korporacji ponadnarodowych.

Tylko wskazanie wprost na fundamentalne socjalne uprawnienia zbiorowe pozwoli uwzględnić dorobek quasi orzeczniczy Rady Europy, dokonany w procesie nadzoru nad przestrzeganiem Europejskiej Karty Społecznej – przykładowo dotyczący oceny działań ze strony Troiki wobec systemu rokowań zbiorowych w Grecji (sprawa nr 2820) czy zmian prawa wprowadzonych w Szwecji w wyniku orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie tzw. Kwartet Laval (sprawa nr 85/2012 r.). Podobnie konstruowanie gwarancji socjalnych uprawnień zbiorowych musi uwzględniać dorobekquasi orzeczniczy Komitetu Wolności Związkowych MOP. Zwracamy uwagę, że należy uwzględnić coraz szersze wykorzystanie dorobku quasi orzeczniczego Rady Europy oraz dorobku quasi orzeczniczego MOP przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Tylko takie podejście do dorobku Rady Europy i dorobku MOP przy budowie europejskiego filaru praw socjalnych zapewni stworzenie właściwego docelowego rozwiązania.

4.     Niejasny jest obecnie charakter prawny samej inicjatywy. Przede wszystkim otwarte pozostaje pytanie o instrumenty prawne, przy pomocy których ma ona być wdrażana w państwach członkowskich.  Brak jasności w tym zakresie nie pozwala na bardziej szczegółowe odniesienie się do skutków inicjatywy dla państw, w których nie funkcjonuje wspólna waluta w przypadku, gdyby inicjatywa miała dotyczyć wyłącznie państw strefy euro.

5.     Fundamentalne zastrzeżenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” wzbudza adresowanie inicjatywy europejskiego filaru praw socjalnych wyłącznie do państw strefy euro. Rozumiejąc, że podstawowym założeniem koncepcji jest pogłębienie jednolitego rynku uważamy, że wskazane jest, aby założenia od samego początku adresowane były do wszystkich państw członkowskich. Wynika to z faktu, że w państwach spoza strefy euro, które przyjęły na siebie zobowiązanie do dążenia do wprowadzenia wspólnej waluty, może to nastąpić w odległej i trudnej do określenia przyszłości. Pojawiająca się dychotomia może stanowić zagrożenie dla działań na rzecz spójności społecznej wewnątrz UE jako całości.

6.     Na obecnym etapie zaawansowania prac nad koncepcją europejskiego filaru praw socjalnych w opinii NSZZ „Solidarność”, należy odnieść się do kwestii kluczowych: braku uwzględnienia istniejących już zobowiązań międzynarodowych państw członkowskich oraz braku propozycji praw zbiorowych, w tym przede wszystkim prawa do efektywnych rokowań zbiorowych. Dopiero na dalszym etapie prac widzimy możliwość odniesienia się do 20 punktów zaprezentowanych przez Komisję w Aneksie do Komunikatu. 

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z dezaprobatą i oburzeniem przyjęło informację o poselskiej inicjatywie zmiany ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe mającej w głównej mierze przynieść znaczący wzrost uposażeń wysokich funkcjonariuszy tak rządowych jak i parlamentarnych.

Jeżeli można się zgodzić z potrzebą uregulowania kwestii uposażenia małżonki obecnie sprawującego urząd Prezydenta jak i małżonek byłych Prezydentów oraz wprowadzenia mechanizmów stymulujących wynagrodzenia funkcjonariuszy państwowych w oparciu o przesłanki sytuacji gospodarczej, poziomu wynagrodzeń w gospodarce narodowej, wysokości minimalnego wynagrodzenia czy sytuacji społecznej, tak nie do zaakceptowania jest tak rażący wzrost wynagrodzeń dla osób objętych zakresem działania ustawy, szczególnie w okresie kiedy już siódmy rok z rzędu zamrożony jest wzrost wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w państwowej sferze budżetowej.

Nie bez znaczenia pozostaje fakt omijania procesu konsultacji społecznych projektów aktów prawnych przez związki zawodowe w oparciu o art. 19 ustawy o związkach zawodowych. Dziwi fakt skierowania przez Marszałka Sejmu, projektu do pierwszego czytania z pominięciem konsultacji przez Rady Dialogu Społecznego, szczególnie w okresie prowadzenia szerokich konsultacji założeń do budżetu państwa na 2017 rok.

 Domagamy się odmrożenia wynagrodzeń pracowników państwowej sfery budżetowej, objęcie wszystkich pracowników państwowej sfery budżetowej wzrostem wynagrodzeń w nie mniejszym wymiarze niż to określiły trzy reprezentatywne centrale związków zawodowych w stanowisku z dnia 18.05.2016 roku orazpowstrzymani procesu legislacyjnego i skierowania przedmiotowego projektu do konsultacji społecznych.