Decyzja Prezydium KK nr 134/24 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym. Związek od wielu lat domaga się ochrony rodzimego rynku pracy przed niekontrolowanym napływem siły roboczej z krajów trzecich, co odbywa się kosztem polskich pracowników poszukujących pracę.

  1. Związek pozytywnie ocenia uregulowanie współpracy i wymiany informacji co dotyczy w szczególności: Straży Granicznej, organów podatkowych, ZUS, Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców – w zakresie niezbędnym do wydania, cofnięcia lub unieważnienia wizy.
  2. Związek pozytywnie ocenia również wprowadzenie mechanizmów weryfikacji deklarowanego przez cudzoziemców tytułu, dla wydania wizy krajowej w celu odbycia studiów oraz próba ograniczenia skutków podejmowania pozornie studiów (zwłaszcza na uczelniach prywatnych) w celu uzasadnienia pobytu w Polsce i np. nielegalnego wykonywania pracy.
  3. To samo dotyczy sposobów weryfikacji tytułu, dla posiadania przez cudzoziemca zezwolenia na pracę oraz zezwolenia na pracę sezonową, w tym wpisu do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy.
  4. Zdecydowanie pozytywnie Związek ocenia wzrost grzywny dla nielegalnie działających agencji zatrudnienia z 10 000 zł do 100 000 zł. Dotychczasowa wartość grzywny była nieadekwatna w stosunku do korzyści uzyskiwanych przez te agencje w wyniku ich bezprawnego działania.

Niemniej Związek zgłasza również dwie uwagi do treści projektu:

  1. Długie vacatio legis ustawy, która co do zasady ma wejść w życie 01 lipca 2025 roku, ale również w 2026 roku. Postulujemy skrócenie tego okresu.
  2. Związek dostrzega niedostateczne zmiany w zakresie przepisów karnych dotyczących nielegalnego zatrudnienia:

– mandaty w kwocie 500 zł są zdecydowanie zbyt niskie, zwłaszcza w kontekście proponowanych zmian dotyczących karania pracodawców, które zmierzają do obowiązku wykazania umyślnego działania karanych pracodawców. Zatem jako minimalną wartość grzywny należałoby raczej przyjąć 1000 zł na jednego cudzoziemca. Uwaga ta nie dotyczy agencji zatrudnienia. Tutaj wzrost jest prawidłowy,

– na zdecydowanie negatywną ocenę zasługuje propozycja ustalenia wysokości grzywny w kwocie nie niższej niż 500 zł. dla cudzoziemca nielegalnie wykonującego pracę. Nie należy zapominać, iż strony pracy nie są równe. Stroną zdecydowanie o słabszej pozycji jest osoba wykonująca pracę, a w szczególności gdy dotyczy to cudzoziemca, który często boryka się z problemami językowymi i nieznajomością prawa. Fakt nielegalnego świadczenia pracy często nie jest skutkiem decyzji cudzoziemca, ale jest mu to narzucone. Nakładanie jakichkolwiek sankcji na cudzoziemców za nielegalne wykonywanie pracy zwiększa ryzyko, iż cudzoziemiec nielegalnie wykonujący pracę, który doświadczy nadużyć i łamania prawa będzie bał się to zgłosić właściwym organom z obawy o konsekwencje prawne. Tym samym rośnie ryzyko, iż cudzoziemiec taki stanie się ofiarą zjawiska handlu ludźmi. Jak wskazuje Krajowy Plan Działań Przeciwko Handlu Ludźmi na lata 2022 – 2024. Handel ludźmi to przestępstwo o globalnej skali, jest trzecim pod względem dochodów nielegalnym biznesem (po handlu bronią i narkotykami). Polska jest jednocześnie krajem pochodzenia, krajem tranzytowym oraz krajem docelowym dla ofiar tego procederu (str. 1). Cudzoziemskie ofiary pracy przymusowej w Polsce najczęściej są rekrutowane w swoich krajach pochodzenia, bardzo często za pośrednictwem lokalnych agencji pośrednictwa pracy (są wprowadzane w błąd co do warunków pracy, płacy i zakwaterowania). Po przybyciu na miejsce cudzoziemcom odbierane są dokumenty tożsamości, a warunki zakwaterowania i pracy znacznie odbiegają od norm powszechnie przyjętych (str. 3). Projektując system wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym należy uwzględnić również negatywne skutki jakie proponowane rozwiązania mogą mieć na zjawisko handlu ludźmi i w porę im zapobiegać.

 

Decyzja Prezydium KK nr 133/24 ws. wyrażenia zgody na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ ,,Solidarność” Pracowników Sądownictwa i Prokuratury w Katowicach na pracodawcę prowadzącego działalność na terenie innego regionu niż region rejestrujący tę organizację

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy postanowień § 1 Uchwały KK nr 30/15 ws. zasad i trybu postępowania w sprawach o rozszerzenie obszaru działania organizacji zakładowych i międzyzakładowych oraz Uchwały KK nr 23/16 ws. scedowania na Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uprawnienia wynikającego z § 1 Uchwały KK nr 30/15, wyraża zgodę na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ ,,Solidarność” Pracowników Prokuratury i Sądownictwa w Katowicach, wpisanej do Rejestru Podstawowych Jednostek Organizacyjnych Związku prowadzonego przez Region Śląsko-Dąbrowski NSZZ „Solidarność” pod numerem 01447 na pracodawcę Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie – znajdującego się na terenie działania Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność”.

Decyzja Prezydium KK nr 132/24 ws. wyrażenia zgody na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ ,,Solidarność” Nexteer Automotive Poland w Tychach na pracodawcę prowadzącego działalność na terenie innego regionu niż region rejestrujący tę organizację

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy postanowień § 1 Uchwały KK nr 30/15 ws. zasad i trybu postępowania w sprawach o rozszerzenie obszaru działania organizacji zakładowych i międzyzakładowych oraz Uchwały KK nr 23/16 ws. scedowania na Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uprawnienia wynikającego z § 1 Uchwały KK nr 30/15, wyraża zgodę na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ ,,Solidarność” Nexteer Automotive Poland w Tychach, wpisanej do Rejestru Podstawowych Jednostek Organizacyjnych Związku prowadzonego przez Region Śląsko-Dąbrowski NSZZ „Solidarność” pod numerem 01547 na pracodawcę Maflow Plastic Poland Sp. z o.o. w Ostaszewie – Ostaszewo 57F, 87-148 Ostaszewo – znajdującego się na terenie działania Regionu Toruńsko-Włocławskiego NSZZ „Solidarność”.

Decyzja Prezydium KK nr 130/24 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Tomasza Cukiernika, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na okładce książki zatytułowanej „Sabotaż klimatyczny. Jak transformacja energetyczna rujnuje nasze życie”.

Decyzja Prezydium KK nr 129/24 ws. zatwierdzenia Regulaminu Krajowego Sekretariatu Metalowców NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność, działając na mocy postanowień § 17  ust. 2 Uchwały KK nr 17/08 z późniejszymi zmianami, zatwierdza Regulamin Krajowego Sekretariatu Metalowców NSZZ „Solidarność” przyjęty podczas XXXIII Kongresu Sekretariatu Metalowców, który odbył się 24 czerwca 2024 r. w Bukowinie Tatrzańskiej z  wyłączeniem zapisów ustępu 1 w § 22 tegoż Regulaminu.

Decyzja Prezydium KK nr 128/24 ws. wskazania osoby, która weźmie udział w III Posiedzeniu Komitetu ds. Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” upoważnia do udziału w III Posiedzeniu Komitetu do spraw Umowy Partnerstwa na lata 2021 – 2027, które odbędzie 24 października 2024 r. w Warszawie, jako swojego przedstawiciela na prawach członka, w tym do głosowania, Panią Monikę Dorawę.

Decyzja Prezydium KK nr 126/24 ws. opinii o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (przedstawiciel wnioskodawców poseł Michał Wawer),projekt skierowany do konsultacji 5 września 2024 r.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia poselski projekt zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Projekt przewiduje wprowadzenie dobrowolnej składki na ubezpieczenie emerytalno- rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” postrzega projekt jako zawierający skrajnie szkodliwą społecznie konstrukcję. Jest to projekt, w którym nie bierze się pod uwagę perspektywy długookresowej i którego konsekwencje społeczne i gospodarcze mogłyby być skrajnie niekorzystne.

Jako podstawowe założenie, w ocenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność”, należy przyjąć zasadę, że składki na FUS odprowadzane przez przedsiębiorców powinny pozwalać na zgromadzenie kapitału na indywidualnym koncie, który zapewniałby przyszłą emeryturę przynajmniej w zagwarantowanym ustawowo minimalnym wymiarze. To oznacza, że wszelkie ulgi w składkach na FUS dla przedsiębiorców nie powinny uszczuplać kapitału zgromadzonego na indywidualnym koncie przedsiębiorcy w stopniu uniemożliwiającym wypłatę minimalnej emerytury w przyszłości. Inne założenie spowoduje konieczność wydatkowania ogromnych środków publicznych na zapewnienie minimum egzystencji tych osób w okresie poprodukcyjnym.

Prezydium KK chce także zwrócić uwagę, że wdrożenie prawie 20 lat temu ryczałtowego systemu oskładkowania ZUS dla przedsiębiorców następowało w określonych warunkach techniczno-organizacyjnych, gdzie możliwości kontroli faktycznie uzyskiwanych dochodów małych przedsiębiorców przez aparat skarbowy i ZUS były bardzo ograniczone. Uznano zatem, że lepiej oprzeć cały system na ryczałcie. Obecnie aparat państwowy dysponuje znacznie lepszymi możliwościami technicznymi i organizacyjnymi, o czym świadczą osiągnięcia w egzekwowaniu podatków (w szczególności VAT). Należy zatem rozważyć odejście od ryczałtowych form oskładkowania ZUS dla działalności gospodarczej na rzecz kryterium dochodowego, podobnie jak w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Omawiany projekt poselski zbudowany jest na przyjęciu trzech błędnych, ale obecnych w debacie społecznej i gospodarczej założeniach:
– im więcej przedsiębiorców (osób zajmujących się działalnością gospodarczą), tym lepiej dla gospodarki i społeczeństwa;
– nowo powstałe przedsiębiorstwa są zakładane z myślą o rozwoju i zatrudnieniu pracowników w przyszłości;
– zachęty do zakładania nowych przedsiębiorstw prowadzą do poprawy koniunktury gospodarczej i wzrostu PKB.

Powyższe nie znajduje żadnego odbicia w rzeczywistości.

Jak pokazują badania empiryczne prowadzone w latach 2015–2018 zdecydowana większość (2/3) założycieli startupów traktuje samozatrudnienie jako docelowy model biznesowy. Wśród pozostałych, którzy ewentualnie rozważają zatrudnienie pracowników w przyszłości, występuje zjawisko nadmiernego optymizmu. W efekcie spośród 250–300 tys. osób rozpoczynających w Polsce każdego roku działalność gospodarczą mniej niż 10% ma szansę zostać pracodawcami w przyszłości (porównaj: Jerzy Cieślik Samozatrudnienie w Polsce na tle tendencji ogólnoświatowych: wyzwania w sferze polityki wspierania przedsiębiorczości i zabezpieczenia społecznego emerytów; Studia BAS Nr 2(58)/ 2019).

Należy także podkreślić, że preferencje dla mikro działalności gospodarczej budzą szczególne zastrzeżenia, wobec znacznego zróżnicowania produktywności pracy w Polsce i nieproporcjonalnie dużego, w porównaniu z państwami najwyżej rozwiniętymi, zaangażowania pracujących w mało wydajnych podmiotach gospodarczych, głównie w mikroprzedsiębiorstwach (porównaj A. Łaszek, R. Trzeciakowski, Tylko 5,6 mln osób wytwarza połowę polskiego PKB, analiza 8/ 2018 Forum Odpowiedzialnego Rozwoju, Warszawa 2018).