II Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” udziela absolutorium ustępującej Krajowej Komisji Wykonawczej.
Gdańsk, 20.04.1990 r.
II Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” udziela absolutorium ustępującej Krajowej Komisji Wykonawczej.
Gdańsk, 20.04.1990 r.
II Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” zaprasza w charakterze gości wszystkich członków Komisji Krajowej i Komisji Rewizyjnej wybranych na I Zjeździe NSZZ „Solidarność” w 1981, którzy nie są delegatami na Zjazd.
Gdańsk, 20.04.1990 r.
Ekonomiczne, społeczne i kulturowe warunki życia na wsi tworzą w chwili j obecnej niekorzystny klimat dla inicjatywy gospodarczej i zmian, którestać by się mogły zaczynem wzrostu produkcji rolniczej. Hamulcem wzrostu produkcji żywności jest zbiurokratyzowany aparat skupu i zaopatrzenia, usług, mleczarstwa, ogrodnictwa, banków spółdzielczych
i służby rolnej.
Regres na wsi w sferze gospodarczej, społecznej i kulturowej winien być zatrzymany. Wiele zależy od współdziałania NSZZ „Solidarność” z NSZZ RI „Solidarność”, od wzajemnego zaufania i wspólnych konsekwentnych działań.
Zobowiązuje się Komisję Krajową do powołania w trybie pilnym specjalnego zespołu do spraw współpracy z NSZZ RI „Solidarność”. Zespół powinien mieć za zadania skoordynowanie działań sekcji branżowych i zawodowych pracujących na wsi, bądź dla wsi oraz przygotowanie wspólnego programu działań obu Związków.
W szczególności program ten powinien zawierać następujące tematy:
1. Organizacje działające w rolnictwie, obsłudze rolnictwa, handlu wiejskim, nauczycielstwie, służbie zdrowia, kulturze, służbie rolnej i przemyśle rolno – spożywczym powinny tworzyć na terenie gmin i małych miast wspólne komisje współpracy z NSZZ RI „Solidarność” celem organizowania działań w zakresie reformy gospodarczej i społecznej.
2. Powołać należy rzeczywisty samorząd rolniczo – pracowniczy w organizacjach spółdzielczych i przedsiębiorstwach państwowych, wspólnie tworzyć mechanizmy zarządzania wolne od zniewalających nacisków biurokracji.
3. Razem współdziałać nad stworzeniem rzeczywistego, demokratycznego samorządu terytorialnego na wsi, rad gminnych i programu ich działania w gospodarczej i społecznej sferze.
4. Udzielenie koniecznej i daleko idącej pomocy NSZZ RI „Solidarność”, zwłaszcza
w zakresie ugruntowania organizacyjnego Związków Zawodowych Rolników.
W sierpniu br. Krajowa Komisja Porozumiewawcza NSZZ „Solidarność”, uznając konieczność zachowania pokoju społecznego w kraju, skierowała apel do organizatorów „marszu gwiaździstego” o odwołanie tej formy protestu przeciwko stosowaniu aresztu wobec osób więzionych za przekonania
Jednocześnie KKP stwierdziła, że otoczy opieką ludzi aresztowanych w toku odbywających się procesów politycznych.
W chwili obecnej w Polsce trzech ludzi, tj. Leszek Moczulski, Romuald Szeremmietiew
i Tadeusz Stański, odpowiadających pod zarzutem popełnienia przestępstw politycznych znajduje się w więzieniu.
Domagamy się uwolnienia aresztowanych stwierdzając, że ich więzienie jest sprzeczne
z punktem 4 Porozumienia Gdańskiego.
Powyższe stanowisko Związku Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” przedstawia Sądowi Najwyższemu, jako najwyższemu organowi wymiaru sprawiedliwości PRL.
Dbając o rozwój kultury polskiej, otwartej na dorobek innych narodów, wyrażamy wolę wykazania nie mniejszej dbałości o to, by obywatele polscy należący do innych narodów
i grup etnicznych — Białorusini, Cyganie, Grecy, Litwini, Łemkowie, Niemcy, Ukraińcy, Tatarzy, Żydzi i inne narodowości, znaleźli we wspólnej z Polakami ojczyźnie warunki do swobodnego rozwijania swej kultury i przekazywania jej następnym pokoleniom.
Chcemy w ten sposób pozostać wierni tradycji Rzeczypospolitej wielu narodów.
Bogactwo kultury polskiej, to również odrębności regionalne, które winny być kultywowane.
Związek nasz sprzeciwia się wszelkim podziałom narodowościowy i walczyć będzie
o zagwarantowanie pełni praw obywatelskich wszystkim Polakom, niezależnie od ich przynależności narodowej lub pochodzenia.
DEKLARACJA PROGRAMOWA W SPRAWIE KULTURY NARODOWEJ
Uważamy, że losy społeczeństwa i narodu polskiego zależeć będą nie tylko od uzdrowienia życia gospodarczego i ogólnospołecznego kraju, lecz w nie mniejszej mierze od uzdrowienia kultury i edukacji narodowej.
Podstawową wartość upatrujemy w człowieku, w jednostce ludzkiej, a cel podstawowy
w stworzeniu dla wolnego człowieka najkorzystniejszych warunków pełnego i swobodnego rozwoju w wolnym społeczeństwie, w suwerennym narodzie, w niepodległym państwie.
Ponad tysiącletni dorobek kultury polskiej, w którym widzimy fundament bytu narodowego, zawiera niewyczerpane bogactwa, które winny być w procesie edukacji narodowej i upowszechnienia kultury udostępnione, bez kłamstw i przemilczeń całemu społeczeństwu. Zarazem wyrażamy wolę pełnego otwarcia na wartości wypracowane przez inne narody naszej szerszej Ojczyzny, Europy, pomni, iż od czasu przyjęcia chrześcijaństwa do tej wspólnej duchowej ojczyzny wielu narodów należymy. Pamiętamy, że okresy naszych związków z Europą i światem były zarazem okresami powstawania najoryginalniejszych zjawisk naszej kultury, okresy izolacji przynosiły zastój i upadek.
Dbając o rozwój kultury polskiej wyrażamy wolę wykazania nie mniejszej dbałości o to, by żyjące w Polsce mniejszości narodowe znalazły we wspólnej z Polakami ojczyźnie warunki dla swobodnego rozwijania swej kultury i przekazywania jej następnym pokoleniom. Chcemy pozostać w ten sposób wierni tradycji Rzeczypospolite] wielu narodów.
Pomni tego, że do naszej szerszej ojczyzny — Europy zostaliśmy wprowadzeni przez chrześcijaństwo, że chrześcijaństwo przez ponad tysiąc lat określiło w istotnej mierze kształt
i treści polskiej kultury narodowej, że w najtragiczniejszych dla narodu chwilach w Kościele katolickim znajdował on oparcie, że nasza etyka przede wszystkim przez chrześcijaństwo została określona, że wreszcie katolicyzm jest żywą miarą większości Polaków — uważamy, że w procesie edukacji narodowej niezbędne jest uczucie i odpowiednio szerokie uwzględnienie roli i miejsca chrześcijaństwa i Kościoła w dziejach Polski i świata.
Zarazem wypowiadamy się za neutralnością światopoglądową państwa we wszystkich dziedzinach, przede wszystkim w dziedzinie edukacji narodowej i kultury i w neutralności takiej upatrujemy zabezpieczenie tolerancji, którą, szczycili się nasi przodkowie. Różnorodność i bogactwo, które cechowały okresy rozkwitu polskiej kultury — winny być dziś naszym celem. Wolność wszelkiej twórczości intelektualnej i sztuki, to przede wszystkim prawo do nieskrępowanego współistnienia światopoglądów, postaw i kierunków — i do swobodnego ścierania się ich.
Wolność i tolerancja to podstawowe warunki rozwoju kultury. Wolność i tolerancja to zarazem podstawowy cel edukacji narodowej, przeciwstawny celom głoszonym przez różnorodne totalizmy z lewa i z prawa. Dlatego zdecydowani jesteśmy wydać walkę wszelkiego rodzaju cenzurze dzieł sztuki i nauki. Cenzurę uważamy za zło, na które
z konieczności i tylko chwilowo zgodziliśmy się — lecz nie zgodzimy się na cenzurowanie nauki i sztuki. Ochrona przez cenzurę niektórych zasad polityki zagranicznej i wewnętrznej państwa nie może godzić w swobodę badań naukowych, w prawo do znajomości historii. Nadużywanie przez cenzurę ustawy o kontroli publikacji i widowisk, do ograniczania rozwoju kultury i edukacji narodowej, musi spowodować sprzeciw i udzielenie pełnego poparcia społecznego, również ze strony NSZZ „Solidarność” niezależnym wydawnictwom niecenzurowanym.
Zdecydowani jesteśmy również wydać walkę wszelkiej dyskryminacji w dziedzinie kultury i sztuki, niezależnie od tego czy dotyczy ona ludzi, czy idei, dzieł czy kierunków, bez względu na formy, które przybiera i skąd pochodzi.
W szczególności będziemy przeciwstawiać się jakiemukolwiek dyskryminowaniu dorobku polskich twórców emigracyjnych, stojąc na stanowisku, iż polska kultura stanowi nierozdzielną całość, niezależnie od tego, czy powstaje w kraju czy na wychodźctwie.
Dążeniem (naszym będzie demokratyzacja kultury, przez co rozumiemy udostępnienie jej treści najszerszemu ogółowi obywateli, zapewniając im prawo do prezentowania własnych uczuć i poglądów. Równocześnie stoimy na stanowisku, że demokratyzacja kultury nie jest
i nie może być sprzeczna z pełnym poparciem dla powstawania dzieł o charakterze elitarnym, bez których niemożliwy jest zdrowy rozwój kultury narodowej.
NSZZ „Solidarność” jest zdecydowany być gwarantem wolności kultury narodowej —
i deklaruje, że nie rości sobie pretensji do określania treści twórczości intelektualnej
i artystycznej. Sztuka i nauka, wartości, które tworzą: piękno i prawda — są niezbędne dla rozwoju duchowego człowieka i nie potrzebują poza tym żadnego innego usprawiedliwienia.
Gwarancję instytucjonalną swobodnego rozwoju kultury widzimy w jej samorządności. Samorząd kultury w samorządnym społeczeństwie uważamy za jeden z celów programowych NSZZ „Solidarność”. Kultura źle znosi wszelki monopol, a w szczególności monopol państwowy. Instytucje służebne wobec kultury: wydawnictwa i drukarnie, wytwórnie filmowe, teatry, filharmonie itp. winny stać się samorządne i niezależne od władz państwowych.
Kultura będzie nadal wymagać — przynajmniej w niektórych dziedzinach — dotacji państwowych lub komunalnych. Dotacje takie nie mogą jednak stać się podstawą ograniczenia merytorycznej samorządności w dziedzinie kultury.
Również nasz Związek — w wypadkach, gdy będzie pełnił rolę mecenasa kultury — musi o tym pamiętać.
Gdańsk, 7 października 1981 r. ZJAZD DELEGATÓW
Działalność międzynarodowa Związku opiera się na Konstytucji PRL, Paktach Praw Człowieka i Obywatela, ratyfikowanych przez PRL konwencjach nr 87 i 98 Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz na Statucie NSZZ „Solidarność”.
Kontakty i działalność międzynarodowa Związku służyć mają realizacji statutowych zadań obrony, ochrony i umacniania praw i interesów ludzi pracy. Pragniemy przyczynić się do zapewnienia trwałego pokoju na świecie, gdyż są nam obce wszelkie formy dyskryminacji
i wyzysku, przemocy i dominacji ekonomicznej, politycznej i światopoglądowej.
Położenie na granicy kultur i orientacji politycznych oraz doświadczenia historyczne społeczeństwa polskiego nakłada na NSZZ „Solidarność” obowiązek godzenia sprzeczności
i budowania ładu moralnego w świecie pracy, w stosunkach społecznych, ekonomicznych
i politycznych. Fundamentem tego ładu jest godność każdego człowieka, jako pracownika
i jako osoby ludzkiej mającej wszelkie należne jej prawa: prawo do demokracji, i rządności w samorządnym społeczeństwie. Będziemy realizować te wartości budując solidarność ludzi pracy, szanując różnorodność ich poglądów i suwerenność każdego narodu. Będziemy też utrzymywać i rozszerzać kontakty z Polonią na całym świecie działając na rzecz zachowania przez nią świadomości narodowej poprzez pomoc w realizacji prawa dostępu do kultury polskiej.
Kontakty z organizacjami reprezentującymi ludzi pracy innych narodów „Solidarność” prowadzić będzie w sposób niezależny od władz państwowych, partyjnych i organizacji religijnych i jakichkolwiek innych instytucji. Będziemy rozwijać współpracę międzynarodową w dziedzinie pracy organizacyjnej, kształcenia związkowego, umów zbiorowych, ochrony pracy, ochrony środowiska, wymiany kulturalnej i turystycznej.
Chcemy, aby współpraca ta zrealizowała się szczególnie na szczeblu organizacji zakładowych i regionalnych.
NSZZ „Solidarność” podejmuje wszystkie niezbędne działania w celu ochrony interesów pracowników polskich, zatrudnionych za granicą i zagwarantowania im praw związkowych. Równocześnie zapewniać będziemy, w razie potrzeby, niezbędną opiekę pracownikom cudzoziemskim, pracującym w Polsce. Komisja Krajowa winna uporządkować organizację kontaktów zagranicznych, a w szczególności rozwijać działalność Funduszu Społecznego „Solidarności” w ramach którego należy zintegrować Bank Leków oraz inne inicjatywy pomocy zagranicznej.
Pierwszy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” został powiadomiony o rozwiązaniu się Komitetu Samoobrony Społecznej KOR.
Powstały po wydarzeniach czerwca 1976 roku Komitet Obrony Robotników niósł pomoc prześladowanym robotnikom i ich rodzinom. Stanowił pierwszą zorganizowaną formę powstałej po 76-tym roku opozycji demokratycznej. Był wyrazem wspólnoty postaw inteligencji i robotników.
Za działalność tę członkowie i współpracownicy Komitetu byli do sierpnia 1980 roku wielokrotnie prześladowani, więzieni i szykanowani.
Pierwszy Zjazd Delegatów składa podziękowanie członkom i współpracownikom Komitetu Obrony Robotników, którzy zasłużyli się dobrze obronie interesów robotniczych oraz wspólnej sprawie narodowej.
Pierwszy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” wyrażając przekonanie o niemożności naprawy Rzeczypospolitej bez zagwarantowania niezawisłego sądownictwa, postanawia:
1. zwrócić się do wszystkich organizacji zakładowych o szerokie rozpropagowanie tych tez programu Związku, które dotyczą gwarancji niezawisłości sędziowskiej i zmian niezbędnych dla uzyskania sądownictwa w pełni samorządnego, niezależnego od władz politycznych i administracji państwowej;
2. zobowiązać władze Związku, a w szczególności Komisję Krajową, do opracowania materiałów prezentujących całemu społeczeństwu historię sądownictwa w okresie powojennym oraz jego rolę, zarówno pozytywną jak i negatywną, w walce o prawa człowieka i poszanowanie praw całego społeczeństwa;
3. zobowiązać Komisją Krajową do szczególnej aktywności w negocjowaniu zmian ustawowych, zawartych w programie Związku, a zabezpieczających niezawisłość sądów. Zobowiązać wszystkich członków Związku do poparcia jej działań z akcją protestacyjną włącznie.
Społeczeństwo polskie przystąpiło do odbudowy wartości społecznych, gospodarczych
i kulturalnych wyrastających z, tradycji polskiego bytu narodowego. Zaistniały warunki, czas i konieczność odbudowy także autentycznej spółdzielczości.
W tym celu niezbędna jest:
1. nowelizacja prawa spółdzielczego, oparcie tego prawa na zasadach nawiązujących do tradycji ruchu spółdzielczego w Polsce i będących fundamentem działalności Międzynarodowego Związku Spółdzielczego;
2. przywrócenie spółdzielniom niezależności, samorządności i swobody zrzeszania się.
W szczególności należy uznać dobrowolność tworzenia związków i zrzeszeń oraz kształtowania ich funkcji;
3. zagwarantowanie samorządowi pracowniczemu faktycznego udziału w zarządzaniu spółdzielnią;
4. uznanie prawa spółdzielni do kształtowania swoich statutów zgodnie z rolą i zasadami jakie spółdzielnia ma realizować;
5. udział spółdzielczości w programie wyjścia z kryzysu wymaga uznania prawa do powoływania rozmaitego typu spółdzielni oraz swobodnego decydowania przez powstające spółdzielnie o zakresie ich działania. Zjazd zobowiązuje Komisję Krajową do powołania zespołu składającego się z delegatów, praktyków ruchu spółdzielczego oraz ekspertów, dla opracowania szczegółowych projektów nowelizacji ustawy o spółdzielczości.
Zjazd zobowiązuje Zarządy Regionalne oraz ogniwa terytorialne Związku do udzielania poparcia tym wszystkim zmianom w ruchu spółdzielczym, które pozwolą na jego autentyczne odrodzenia.