Tag: Decyzja

Decyzja Prezydium KK nr 100/24 ws. opinii do zaleceń Rady ws. Polityki gospodarczej, polityki społecznej, polityki zatrudnienia, polityki strukturalnej i polityki budżetowej (COM(2024)621)

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia opinię do zaleceń Rady ws. Polityki gospodarczej, polityki społecznej, polityki zatrudnienia, polityki strukturalnej i polityki budżetowej (COM(2024)621).

Prezydium KK stwierdza, że nadal aktualne pozostają uwagi zgłaszane do wcześniejszych Zaleceń KE takie jak:

Zalecenie 1.
Reforma systemu emerytalnego konieczna z punktu widzenia jego stabilności, powinna przede wszystkim być oparta o równomierny i adekwatny udział wszystkich pracujących, niezależnie od rodzaju umowy, na podstawie której wykonywana jest praca. Aktualnie ograniczenie wielkości wpłacanej składki z tytułu ubezpieczenia dla osób na umowach cywilno-prawnych sprawia, że to właśnie ta grupa beneficjentów otrzymuje najniższe świadczenia. Oczekujemy wdrożenia przez rząd rozwiązań, które wyrównają możliwości ubezpieczenia na adekwatnym poziomie dla wszystkich pracujących, także dla pełnoletnich osób uczących się i studentów.
Aby podwyższyć rzeczywisty wiek emerytalny w Polsce, niezbędne są działania wpływające na wydłużenie życia w zdrowiu osób pracujących. Koniecznym jest przyjęcie rozwiązań sprzyjających zdrowiu, takich jak dodatkowe urlopy na wytchnienie, wsparcie pracodawców w zakresie wprowadzania rozwiązań sprzyjających zdrowiu w zakładach pracy oraz rozwiązań umożliwiających starszym pracownikom skrócenie czasu pracy, w miarę obniżenia ich możliwości zdrowotnych. Aktualnie najbardziej motywującym czynnikiem do pozostawania w aktywności zawodowej pozostaje kwestia zabezpieczenia finansowego. Kwota zastąpienia corocznie obniża się i zgodnie z prognozami opublikowanymi na stronie ZUS do 2060 r. może spaść nawet do ok. 19 proc.

Zalecenie 3.
Dostęp do opieki długoterminowej i jej rozwój pozostaje nadal wyzwaniem w Polsce. Szczególnym wyzwaniem pozostaje pilna legalizacja opieki długoterminowej, która w znacznej mierze jest świadczona nieformalnie. Wydaje się, że strona rządowa dostrzega problem wieloletnich zaniedbań w obszarze opieki nad osobami wymagającymi takiej opieki, natomiast na konkretne rozwiązania i efekty musimy dłużej poczekać w związku ze zmianami terminów realizacji KPO w tym obszarze. Jednocześnie, aby zapewnić odpowiedni poziom usług opieki długoterminowej (formalnej) niezbędne jest dofinasowanie aktualnie funkcjonującego systemu wsparcia. Jego głównym problemem jest niedofinansowanie personelu i w związku z tym mała atrakcyjność tego typu pracy. Dzisiaj już doświadcza się gwałtownego podwyższenia średniego wieku osób piastujących stanowiska opiekuńcze oraz braku chętnych do podjęcia tego trudnego zawodu. Problemem jest także podejmowanie przez polskich opiekunów osób zależnych pracy poza granicami kraju z powodu wyższych zarobków, co realnie zmniejsza jej podaż w kraju.

W zakresie zatrudnienia niedostrzeżona została kwestia wykluczenia komunikacyjnego, jakiego doświadczają mieszkańcy małych miejscowości i wsi. Wykluczenie to nie pozostaje bez wpływu na niepełne wykorzystanie i tak już ograniczonych zasobów ludzkich.
Uzasadnionym jest wzmocnienie zdolności gospodarki do innowacyjności i powinno być ono realizowane m.in. poprzez kompleksową analizę istniejących mechanizmów kształcenia ustawicznego pracowników.
Dostrzegamy konieczność poprawy kompetencji cyfrowych, w tym także osób aktywnych na rynku pracy (oraz dalsze zwiększanie cyfryzacji przedsiębiorstw). Podkreślamy, że materia ta wpisuje się w treść porozumienia ramowego europejskich partnerów społecznych dotyczącego cyfryzacji z 2020 r.

Ponadto Prezydium KK zwraca uwagę na następujące kwestie:

Zalecenie 1.
Prawdopodobne objęcie Polski procedurą nadmiernego deficytu w bieżącym roku nie powinno skutkować bardziej restrykcyjną polityką fiskalną ani redukcją wydatków prorozwojowych i społecznych. Taki scenariusz miałby negatywne konsekwencje dla tempa wzrostu PKB w dłuższym horyzoncie czasowym.
Prezydium KK zwraca uwagę, że ograniczanie działań osłonowych w zakresie cen energii i żywności może mieć poważne negatywne konsekwencje dla wielu gospodarstw domowych i może doprowadzić do pogorszenia warunków życia, szczególnie dla najbiedniejszych warstw społeczeństwa i zwiększyć poziom ubóstwa skrajnego, które w 2023 roku zwiększyło się o 2 p.p. do 6,6 proc. osób w gospodarstwach domowych.
Oczekujemy od rządu podjęcia działań na rzecz włączenia partnerów społecznych w proces przygotowania oraz corocznych aktualizacji średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych. Bez takich konsultacji udział partnerów społecznych w procedurze opiniowania budżetu państwa będzie pozorny i nie wypełni zobowiązań wynikających ze zreformowanego zarządzania gospodarczego UE.
Obecnie obserwujemy brak formalnego potwierdzenia od strony rządowej, że partnerzy społeczni zostaną włączeni w tegoroczny proces konsultacji średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego, w tym ścieżkę wydatków wiążącą na okres co najmniej 4 następnych lat, przed opublikowaniem i przesłaniem analizy do Komisji Europejskiej przez stronę rządową. To zagraża założeniom wskazanym przez Komisję Europejską w zaleceniach, szczególnie odnoszących się do nadzoru nad efektywnym wydatkowaniem środków publicznych w tym lepszym ukierunkowaniem świadczeń społecznych, a także większą przejrzystość planowania inwestycji. Jednocześnie zwracamy uwagę, że w związku z wdrożeniem dyrektywy Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (Dz. Urz. UE L 306 z 23.11.2011), strona rządowa opracowała projekt ustawy o Radzie Fiskalnej, gdzie w sposób nieuzasadniony proponuje się zmianę ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, pozbawiając partnerów społecznych znacznych uprawnień. Krytycznie oceniamy wykreślenie z kompetencji Rady Dialogu Społecznego konsultacji założeń budżetu państwa. Brak możliwości konsultowania założeń budżetu państwa przez Radę na rok kolejny i całego trybu negocjacji jest oburzający i niezgodny z deklaracjami Rządu, że kompetencje Rady Dialogu Społecznego nie będą zmieniane w związku projektowanym powstaniem Rady Fiskalnej.

Zalecenie 2.
Związki zawodowe w Polsce od dawna wskazują na pogłębiające się problemy kadrowe w sferze finansów publicznych, wynikające bezpośrednio ze zbyt niskiego, realizowanego w sposób incydentalny tempa wzrostu wynagrodzeń. Od kilku lat realizuje się negatywny scenariusz dotyczący kształtowania się wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz sferze samorządowej, powodujący spłaszczenie siatki płac oraz kryzys kadrowy. Poziom średniego wynagrodzenia nie oddaje realnego, dominującego w jednostkach budżetowych i samorządowych, poziomu wykluczenia ekonomicznego na niższym i średnim szczeblu osób zatrudnionych w sferze finansów publicznych. Między innymi dlatego strona pracowników wskazuje na konieczność rozpoczęcia w Radzie Dialogu Społecznego prac na temat zmiany modelu kształtowania wynagrodzeń w całym sektorze finansów publicznych, a nie tylko w państwowej sferze budżetowej, oraz oczekuje podjęcia pilnych działań, które zwiększą w sposób znaczący realne płace pracowników sektora publicznego.

Zalecenie 4.
Związek konsekwentnie podtrzymuje swoje stanowisko w zakresie transformacji energetycznej i stwierdza, że jej dalsze realizowanie długofalowo zmniejsza konkurencyjność Unii Europejskiej, zwłaszcza wobec państw i regionów, które nadal wykorzystują paliwa kopalne w swojej gospodarce. Konieczne są inwestycje w możliwie jak najbardziej zrównoważone wykorzystanie dostępnych na terenie UE zasobów paliw kopalnych. Prezydium KK zwraca uwagę, że pomimo zapewnień nie odbyły się konsultacje Aktualizacji Krajowego planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030.

Decyzja Prezydium KK nr 99/24 ws. opinii o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw w zakresie dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz zrekompensowania pracownikom – rodzicom dzieci przedwcześnie urodzonych oraz pracownikom – rodzicom dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji brak możliwości przerwania urlopu macierzyńskiego do upływu 8 tygodni po porodzie.

W obecnym stanie prawnym pracownikom – rodzicom dzieci urodzonych przedwcześnie przysługują takie same uprawnienia rodzicielskie jak rodzicom dzieci urodzonych w terminie. Cel projektu ustawy należy uznać zatem za zasadny, ponieważ umożliwia on realizację uprawnienia do urlopu macierzyńskiego rodzicom dzieci przedwcześnie urodzonych oraz wymagających hospitalizacji.

Odnosząc się do uwag szczegółowych należy zastanowić się jednak nad zasadnością przyjętego przez ustawodawcę wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Z projektu wynika, że dla – rodziców dzieci urodzonych przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000g dodatkowy urlop macierzyński będzie uzależniony od okresu hospitalizacji dziecka w wymiarze tygodnia dodatkowego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15 tygodnia po porodzie. Kolejną grupą uprawnioną do dodatkowego urlopu macierzyńskiego będą pracownicy – rodzice dziecka urodzonego po ukończeniu 28 tygodnia ciąży a przed ukończeniem 36 tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000g w wymiarze tygodnia dodatkowego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8 tygodnia po porodzie. Należy zwrócić uwagę na dużą rozpiętość pomiędzy wymiarem 8 a 15 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego w zależności od tego, czy dziecko urodziło się przed, czy po ukończeniu 28 tygodnia ciąży. Kryterium to można uznać za krzywdzące, zwłaszcza w przypadku wcześniaków urodzonych na granicy tego terminu, ponieważ spowoduje to utratę aż 7 tygodni dodatkowego urlopu.

Ponadto z projektowanego art. 1802 § 1 k.p. wynika, że bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego pracownica albo pracownik – ojciec wychowujący dziecko ma prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego w razie (…). Z tak sformułowanego przepisu można odczytać, że dodatkowy urlop macierzyński będzie przysługiwał tylko temu rodzicowi, który korzystał już z urlopu macierzyńskiego. Można więc dojść do wniosku, że nie jest pewne, że jeżeli przykładowo pracownica wykorzystała urlop macierzyński to pracownik-ojciec będzie mógł skorzystać z dodatkowego macierzyńskiego. Biorąc pod uwagę ewolucje uprawnień rodzicielskich i dążenie do, jak najdalej idącego, zrównania praw i obowiązków matek i ojców w tej materii sformułowanie przepisu może budzić wątpliwości. Jeżeli ustawodawcy zależy na swobodnej decyzji, które z rodziców skorzysta z dodatkowego urlopu macierzyńskiego, to warto byłoby przepis doprecyzować.

Prezydium KK nr 98/24 ws. przedstawicieli NSZZ „Solidarność” w IDS

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w związku z wprowadzeniem zmian w Statucie Instytutu Dziedzictwa Solidarności i ograniczeniu liczby członków Rady IDS do 7 osób, NSZZ „Solidarność” proponuje do składu Rady:
1. Jerzego Jaworskiego – Zastępcę Przewodniczącego KK NSZZ „Solidarność”,
2. Krzysztofa Doślę – Przewodniczącego Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”,
3. Waldemara Bartosza – Przewodniczącego Zarządu regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”,
4. Andrzeja Kołodzieja – Sygnatariusza Porozumienia Gdańskiego z 1980 r.

Decyzja Prezydium KK nr 97/24 ws. wyrażenia zgody na rozszerzenie zasięgu działania Organizacji Międzyzakładowej NSZZ ,,Solidarność” przy Zakładach Górniczo Hutniczych Bolesław S.A. w Bukowniena pracodawców prowadzących działalność na terenie innego regionu niż region rejestrujący tę organizację

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy postanowień § 1 Uchwały KK nr 30/15 ws. zasad i trybu postępowania w sprawach o rozszerzenie obszaru działania organizacji zakładowych i międzyzakładowych oraz Uchwały KK nr 23/16 ws. scedowania na Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uprawnienia wynikającego z § 1 Uchwały KK nr 30/15, wyraża zgodę na rozszerzenie zasięgu działania Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ ,,Solidarność” przy Zakładach Górniczo Hutniczych Bolesław S.A. w Bukownie, wpisanej do Rejestru Podstawowych Jednostek Organizacyjnych Związku prowadzonego przez Region Małopolski NSZZ „Solidarność” pod numerem 3301, na pracodawcę PKS Południe Sp. z o.o. w Świerklańcu znajdującego się na terenie działania Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność”

Decyzja Prezydium KK nr 93/24 ws. projektu „Kompetencje cyfrowe dla skarbników związkowych”

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na opracowanie i złożenie projektu pod roboczym tytułem „Kompetencje cyfrowe dla skarbników związkowych”, w odpowiedzi na konkurs ogłoszony w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, nr. Naboru: FERS.04.05-IP.06-001/24.

Projekt będzie obejmował opracowanie profilu kompetencji cyfrowych skarbnika związkowego, analizę kompetencji cyfrowych skarbników, opracowanie a następnie realizacja szkoleń, ukierunkowanych na uzupełnienie zidentyfikowanej luki kompetencji.

Główne planowane działania:

  • Opracowanie profilu kompetencji cyfrowych skarbnika związkowego;
  • Badanie rzeczywistych kompetencji cyfrowych skarbników związkowych;
  • Przygotowanie programu szkoleniowego zróżnicowanego w zakresie poziomu zaawansowania;
  • Realizacja szkoleń stacjonarnych i on-line;
  • Seminarium podsumowujące cykl szkoleń.

Planowany okres realizacji: 24 m-ce,  I.25 – XII.27; maksymalny budżet: 1,2 mln PLN.

Z ramienia Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” odpowiedzialni za realizację ww. projektu będą:

  • Maciej Kłosiński – Zastępca Przewodniczącego KK NSZZ „Solidarność”
  • Jerzy Jaworski – Zastępca Przewodniczącego i Skarbnik KK NSZZ „Solidarność”.

Decyzja Prezydium KK nr 92/24 ws. opinii o projekcie ustawy o Radzie Fiskalnej

Napisany w dniu | przez Sekretariat Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia opinię o projekcie ustawy o Radzie Fiskalnej.
Celem projektu jest powołanie Rady Fiskalnej, która ma pełnić funkcję niezależnej instytucji fiskalnej zgodnie z dyrektywą Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (Dz. Urz. UE L 306 z 23.11.2011).
Prezydium KK zgłasza następujące uwagi do projektu ustawy:
1) Negatywnie należy ocenić brak możliwości konsultowania średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego, w tym ścieżkę wydatków wiążącą na okres co najmniej 4 następnych lat, przed opublikowaniem i przesłaniem analizy do Komisji Europejskiej przez stronę rządową.
2) Art. 4 – brak jest w uzasadnieniu informacji, która niezależna instytucja fiskalna w Polsce będzie sporządzała wieloletnie prognozy makroekonomiczne w nawiązaniu do dodanego art. 8a ust. 5 a dyrektywy Rady (UE) 2024/1265 z dnia 29 kwietnia 2024 r. zmieniającej dyrektywę 2011/85/UE w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (dalej zwana dyrektywą).
3) Wątpliwości budzi zapewnienie, że Rada Fiskalna będzie niezależną instytucją, ponieważ art. 9 ust. 2 stanowi, że członek Rady wyznaczony przez Ministra Finansów pełni funkcję Przewodniczącego Rady. Jednocześnie Przewodniczący Rady kieruje jej pracami (art. 15), reprezentuje Radę na zewnątrz oraz zwołuje i przewodniczy posiedzeniom Rady.
4) Art. 15 ust. 2 i 3 oraz art. 19 ust. 3 – Rada powołuje ze swojego grona Zastępcę Przewodniczącego Rady, Zastępca Przewodniczącego Rady zastępuje Przewodniczącego Rady w przypadku nieobsadzenia funkcji Przewodniczącego Rady oraz w czasie jego nieobecności – przypisuje się dużą rolę także zastępcy Przewodniczącego Rady szczególnie jeżeli funkcja Przewodniczącego nie będzie obsadzona. Dodatkowo zastępca Przewodniczącego będzie pomagał Przewodniczącemu Rady w kierowaniu Biurem Rady w związku z tym zasadnym jest dookreślenie jaką większością będzie podejmowana decyzja o wyborze zastępcy przewodniczącego przez Radę.
5) Art. 16 – uchwały lub przynamniej Komunikaty z posiedzeń powinny być przekazywane do publicznej wiadomości.
6) Art. 17- należy doprecyzować co w szczególności będzie musiał objąć regulamin.
7) Zgodnie z dodanym do dyrektywy art. 8a ust. 4b, niezależne instytucje fiskalne powinny mieć zdolność do terminowego podawania do wiadomości publicznej swoich ocen i opinii – brak takiego rozwiązania w projekcie ustawy.
8) Krytycznie należy ocenić zmiany zaproponowane w art. 16 ustawy o Radzie Dialogu Społecznego. Brak jest terminu do kiedy strona rządowa przedstawia wstępną prognozę podstawowych wielkości makroekonomicznych stanowiących podstawę prac nad projektem ustawy budżetowej na rok następny. Nie wiadomo w związku z tym ile czasu będą mieli partnerzy społeczni na analizę danych oraz konsultację ze swoimi strukturami. Poza tym ustawodawca pomija w art. 16 obecnie obowiązującej ustawy o RDS możliwość wyrażenia opinii przez strony i ewentualnie kolejno przez poszczególne organizacje.
9) Krytycznie należy ocenić wykreślenie z kompetencji Rady Dialogu Społecznego konsultacji założeń budżetu państwa. Brak możliwości konsultowania założeń budżetu państwa przez Radę na rok kolejny i całego trybu negocjacji jest oburzający i niezgodny z deklaracjami Rządu, że kompetencje Rady Dialogu Społecznego nie będą zmieniane w związku projektowanym powstaniem Rady Fiskalnej.
10) W art. 32 projektu ustawy projektodawca nie przedstawił uzasadnienia co do różnych terminów kadencji pierwszego składu rady w przypadku członków wyznaczonych przez Prezydenta, kolegium NIK, sejmową komisję właściwą do spraw budżetu, Ministra Finansów, przedstawicieli reprezentatywnych organizacji związkowych, przedstawicieli reprezentatywnych organizacji pracodawców oraz przedstawicieli ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego. Dla przykładu pierwsza kadencja trwa 6 lat dla przedstawicieli powołanych przez Prezydenta RP, sejmową komisję do spraw budżetu, Ministra Finansów, natomiast tylko 2 lata dla przedstawicieli reprezentatywnych organizacji związkowych i organizacji pracodawców.
11) Prezydium KK zwraca uwagę na możliwy konflikt terminów opiniowania dokumentów (art. 4 ust. 2). Z jednej strony minister przekazuje dokumenty i wyznacza 14-dniowy termin na przedstawienie opinii, który w szczególnie uzasadnionym przypadku może być skrócony do 7 dni (art. 4 ust. 1 pkt 6 projektu ustawy). Z drugiej strony – jednostka lub podmiot, które mają udzielić informacji niezbędnych Radzie do wykonania swoich zadań, również będą miały termin 14 dni od momentu otrzymania żądania (art. 6 projektu). Termin ten może ulec wydłużeniu do 30 dni, w przypadku braku możliwości udzielenia żądanej informacji. Taka sytuacja uniemożliwi wykonanie opinii przez Radę Fiskalną w wyznaczonym terminie.
12) Prezydium KK podkreśla pilną potrzebę przeprowadzenia przez Ministra Finansów szkoleń dla partnerów społecznych Rady Dialogu Społecznego i ekspertów w zakresie średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego.