Decyzja Prezydium KK nr 154/18 ws. opinii o projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019 (projekt z dnia 27 września 2018r.)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019 z dnia
27 września 2018 r.

Prezydium KK wskazuje przede wszystkim na niedopuszczalne wieloletnie praktyki sięgania do środków Funduszu Pracy niezgodnie z jego przeznaczeniem oraz zamrażanie wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, a także – sprzeczne z celami ustawowymi – wydatkowanie środków z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

 

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

NSZZ „Solidarność” od kilku lat domaga się odmrożenia podstawy odpisu
na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W ubiegłym roku nie nastąpiło odmrożenie podstawy pomimo składanych przez stronę rządową obietnic, dotyczących odmrożenia podstawy odpisu na zfśs oraz wyrażonej przez NSZZ „Solidarność” negatywnej opinii w tym zakresie do projektu ustawy budżetowej na rok 2018 oraz do tzw. ustawy okołobudżetowej
na rok 2018. Konsekwencją takiego działania jest realne obniżenie środków na pomoc pracownikom i ich rodzinom, a także emerytom i rencistom znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji, co zasługuje na zdecydowanie negatywną opinię. Prezydium KK domaga się odmrożenia wysokości odpisów na zakładowy funduszu świadczeń socjalnych przynajmniej na poziomie roku 2014.

Pozytywnie oceniamy „odmrożenie" odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych dla uczelni wyższych. Tym bardziej niezrozumiałe jest brak takiej decyzji
w  stosunku do nauczycieli i pozostałych pracowników.

Prezydium KK nie wyraża  zgody na  propozycję zawartą w art. 1 przedłożonego projektu, zakładającą w roku 2019 ustalanie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli, o którym mowa w art. 53 ust. 1 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2017 r. poz. 1189)poprzez  stosowanie kwoty bazowej obowiązującej w dniu 1 stycznia 2013 roku. Analogicznie uregulowania zawarte w art. 25 projektu ustawy po raz kolejny prowadzą do zamrożenia odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla pracowników niepedagogicznych, poprzez propozycję stosowania przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2013 roku.

Ponadto po raz kolejny przedstawione skutki regulacji dotyczące odmrożenia podstawy odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych zawierają szacunki jedynie
w zakresie oszczędności dla wydatków budżetu państwa, nie uwzględniają one ubytków podatkowych dla budżetu. W przypadku całkowitego odmrożenia za sprawą podatku od towarów i usług VAT (380 mln zł) oraz podatku dochodowego od osób fizycznych PIT
(367 mln zł) dochody budżetu państwa mogłyby zyskać ok. 747 mln zł. W związku
z powyższym niezrozumiałe jest działanie rządu w tej kwestii, gdyż wpływa ono na osoby znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji, a skutki odmrożenia odpisu byłyby dla budżetu państwa źródłem dodatkowych przychodów.

 

Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Zdecydowanie negatywnie ocenić należy finansowanie kosztów kształcenia lekarzy
i pielęgniarek, rezydentur oraz szkoleń specjalizacyjnych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Negatywna ocena w tym zakresie była przedstawiana przez Radę Dialogu Społecznego oraz Radę Rynku Pracy. Stawiane przez partnerów społecznych postulaty zostały obecnie jedynie pozornie uwzględnione, albowiem finansowanie
ww. szkoleń nie będzie realizowane przez Fundusz Pracy a, jak powyżej wskazano, przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W tym miejscu należy wskazać, że ww. szkolenia nie powinny być również finansowane z FGŚP, jako że celem tego Funduszu jest zabezpieczenie i ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.  Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy nie są właściwe do finansowania szkoleń lekarzy i pielęgniarek. Negatywna ocena powyższego jest tym bardziej uzasadniona, że zgodnie z projektem ustawy budżetowej na rok 2019 ma ponownie nastąpić wzrost wydatków (o kwotę 1 064 034 tys. zł) w stosunku do roku ubiegłego (wzrost
w poprzednim projekcie ustawy budżetowej wyniósł 64 279 tys. zł)

Ponadto brak jest uzasadnienia przeniesienia z Funduszu Pracy do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pozycji pod nazwą refundacja wynagrodzeń młodocianych pracowników. Pozycja ta powinna znajdować się w planie finansowym Funduszu Pracy.

Projektowany art. 22 zmienia art. 6 ust .1 pkt 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r.
o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zgodnie z którym w 2019 roku ma nastąpić znaczący wzrost środków finansowych na zakup szczepionek co wymaga uzasadnienia w kontekście dopuszczenie do procedowania w Sejmie ustawy znoszącej obowiązek wykonywania znacznej części szczepień.

Decyzja Prezydium KK nr 153/18 ws. opinii o prezydenckim projekcie ustawy o realizacji usług społecznych przez centrum usług społecznych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do prezydenckiego projektu ustawy z dnia 25 września 2018 r. o realizacji usług społecznych przez centrum usług społecznych (CUS).

Pomoc społeczna jako instytucja polityki społecznej państwa wymaga reformy
i głębokiej przemiany jakościowej. Dotyczy to zarówno samych struktur instytucji pomocy społecznej, jak i świadczonych usług. To co od lat stanowi przeszkodę w skutecznym wspieraniu obywateli, to przede wszystkim biurokratyzacja procedur, zła organizacja pracy, niedofinansowanie i niedocenianie pracowników socjalnych i pracowników szeroko pojętej pomocy społecznej oraz przeciążenie zadaniami. Istotny problem stanowi również zlecanie dodatkowych zadań samorządom bez wsparcia finansowego ze strony budżetu centralnego. Niestety, zdaniem NSZZ „Solidarność”, przedłożony projekt  tych problemów nie rozwiązuje.

 Sama koncepcja centrum usług społecznych budzi wiele pytań nie dając odpowiedzi na pytania dotyczące funkcjonowania pomocy społecznej w nowej formule. Dotyczy to np. podległości organizacyjnej CUS. W przypadku utworzenia międzygminnej instytucji, kto będzie ją nadzorował, kontrolował, koordynował jej zadania? Dodatkowo centralizacja usług będzie zaprzeczeniem dotychczasowych działań w zakresie udostępniania ich na najniższym szczeblu administracji, czyli na poziomie gminnym. Przyczynić się to może do ograniczenia dostępności do pomocy społecznej.

Uwagi szczegółowe:

  1. W art. 2 definiuje się zakres usług społecznych, powołując się na odrębne przepisy. Jednakże przywołane przepisy nie zawierają definicji usług społecznych. Szeroki zakres usług, które zostały określone jedynie hasłowo, będzie budził wiele wątpliwości interpretacyjnych oraz może doprowadzić do chaosu organizacyjnego.
  2. W art. 9 dopuszcza się tworzenie CUS w miejsce istniejącego ośrodka pomocy społecznej, który może działać na terenie dwóch sąsiadujących gmin. Istnieje uzasadniona obawa, że ośrodki pomocy społecznej oddalą się od swoich podopiecznych, utrudniając im dostęp do świadczeń oferowanych przez ośrodki.
  3. Art. 10 projektu, zakłada, że centrum będzie mogło zostać utworzone jeśli przejmie wszystkie zadania z zakresu pomocy społecznej oraz dwa dodatkowe, które wymienia art.2 projektu. Należy zwrócić uwagę, że edukacja publiczna, promocja i ochrona zdrowia, kultura, czy kultura fizyczna i turystyka, nie są zadaniami z zakresu pomocy społecznej. Nie wydaje się także, aby poszerzanie działalności przez ośrodki pomocy społecznej o działania z zakresu kultury i turystyki czy edukacji publicznej mogły być odpowiedzią na problemy organizacji życia społecznego w gminie.
  4. Art. 14 zakłada, że „określone” usługi społeczne będą oferowane wszystkim osobom uprawnionym na zasadzie powszechności. Jednocześnie pomoc ma być kierowana do określonych programem wsparcia osób, spełniających wybrane kryteria. Usługi zatem nie będą miały charakteru powszechnego. Jeżeli, więc  zadanie odnosi się do osób uprawnionych, to należy ustalić zasady, zgodnie z którymi uprawnienie to się określa.
  5. W rozdziale 4 projektu wprowadza się zawody/stanowiska: organizatora usług społecznych, koordynatora indywidualnych planów usług społecznych, organizatora pomocy społecznej, organizatora społeczności lokalnej. Jednak w ustawie o pomocy społecznej jest mowa jedynie o pracownikach socjalnych. Nasuwa się zatem pytanie: pracownicy socjalni przechodzący do CUS i zmieniający swój status zachowają uprawnienia wynikające z ustawy o pomocy społecznej? Projekt tych wątpliwości nie rozstrzyga, dlatego odpowiednie przepisy należałoby doprecyzować, gdyż w aktualnym brzmieniu budzą duży niepokój wśród pracowników pomocy społecznej.

Projektodawca nie przedstawił diagnozy, co do posiadanych zasobów (kadrowych, instytucjonalnych, finansowych) oraz oceny tego, co potrzeba usprawnić. NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, że niektóre rozwiązania zaproponowane w projekcie już funkcjonują. Przedłożony projekt nie bierze pod uwagę zmian, które zachodzą od kilku lat,
tj. oddzielanie pracy socjalnej od wsparcia stricte materialnego. Zmiany te zostały poprzedzone pilotażem i obecnie są na etapie wdrażania na terenie całego kraju. OPS
w większości realizują wskazane rodzaje usług.

NSZZ „Solidarność” stoi na stanowisku, że wzmocnienie działań oraz poszerzenie oferty pomocowej leży w słusznym interesie społecznym, jednak wdrożenie przedmiotowego projektu niesie za sobą szereg zagrożeń oraz negatywnych skutków dla udzielanej pomocy wymagającym tego osobom, dlatego nie może zaakceptować projektu w obecnym brzmieniu.

Decyzja Prezydium KK nr 152/18 ws. opinii o projekcie ustawy Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (projekt z dnia 14.09.2018)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia rozwiązania zawarte w projekcie ustawy Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 14.09.2018 r.o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych.

            Jak wynika z badań oraz raportów[1] zatory płatnicze stanowią poważną barierę
w rozwoju oraz bieżącym funkcjonowaniu polskich firm. W 2017 roku aż 78% przedsiębiorców otrzymywało zapłatę 30 dni po terminie. Sami przedsiębiorcy w dużej części przypadków wskazują, iż przekraczanie terminów zapłaty stanowi często celową strategię. Powoduje to ogromne utrudnienia w funkcjonowaniu firm skutkując brakiem środków na kolejne przedsięwzięcia i zakup niezbędnych materiałów, ale przede wszystkim wpływa niekorzystnie na terminowość wypłaty wynagrodzeń pracowników. Sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy – 2017, pomimo znaczącej poprawy sytuacji na rynku pracy, nadal wskazuje na dużą skalę naruszeń terminów wypłat wynagrodzeń. W 2017 roku ponad 17% kontroli wykazało naruszenia w terminowej wypłacie wynagrodzeń.

Dlatego też rozwiązanie problemu zatorów płatniczych wymaga dla swojej skuteczności zdecydowanych działań ustawodawcy, ponieważ same mechanizmy rynkowe powodują nieuczciwe nadużywanie silniejszej pozycji kontraktowej wobec słabszych, mniejszych firm.    


[1]Europejski Raport Płatności 2017 oraz Zatory Płatnicze: Duży problem małych firm (Forum Rozwoju Obywatelskiego)

Decyzja Prezydium KK nr 151/ 18 ws. opinii o projekcie rozporządzenia w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy oraz sposobu postępowania w przypadku wygaśnięcia

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia uwagi do projektu rozporządzenia w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy oraz sposobu postępowania
w przypadku wygaśnięcia mandatu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej przez pracownika korzystającego z urlopu bezpłatnego.

Zgodnie z intencją ustawodawcy opiniowany projekt ma zastąpić przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (Dz. U. Nr 71, poz. 336). Przedmiotowe rozporządzenie traktuje zwolnienia od pracy i urlopy bezpłatne na równi, wskazując w zasadzie jednolity tryb jaki należy stosować aby wystąpić z wnioskiem o zwolnienie czy urlop bezpłatny. O ile zgodzić się można z projektodawcą, że zasadne jest rozdzielenie i uregulowanie w dwóch rozporządzeniach zasad, jakie należy stosować do pracowników z art. 2 Kodeksu pracy i do innych niż pracownicy osób wykonujących pracę zarobkową, to już sposób uregulowania trybu udzielania zwolnienia budzi wątpliwości. Poza tym, że komentowane rozporządzenie dotyczy wyłącznie pracowników w rozumieniu Kodeksu pracy, to zmianą, która musi wywoływać pytanie o intencję ustawodawcy, jest wskazany w § 1 ust. 4 pkt 2 i 3 projektu wymóg dołączania do wniosku wyciągu ze statutu organizacji związkowej wskazujący:

  • organ właściwy do występowania z wnioskiem, oraz
  • obowiązek wykonywania funkcji związkowej w charakterze pracownika.

Wydaje się, że związki zawodowe nie określają w swoich statutach ani nawet innych aktach wewnątrzzwiązkowych tak szczegółowo jak wymaga tego projektodawca „organu właściwego do wystąpienia z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego w celu pełnienia
z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika”. Tym bardziej związki zawodowe nie określają na poziomie statutowym, iż obowiązek wykonywania jakiejś funkcji związkowej wiąże się jednoznacznie z koniecznością wykonywania pracy w „charakterze pracownika”.
O tym decydują swobodnie organy, w których dana osoba ma pełnić funkcję z wyboru. Jeżeli na poziomie danej struktury związkowej podjęta zostaje decyzja o zatrudnieniu, wówczas dopiero podpisywana jest umowa o pracę. Ewentualnie więc wymóg dołączenia wyciągu ze statutu mógłby zostać zastąpiony potwierdzeniem (zaświadczeniem) struktury związku zawodowego zatrudniającej danego działacza związkowego, że zostanie on zatrudniony
w charakterze pracownika.

Z uwagi na powyższe wątpliwości, propozycje zapisów § 1 ust. 4 pkt 2 i 3 projektu opiniowanego rozporządzenia należy ocenić zdecydowanie negatywnie, tym bardziej, że art. 13 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1881), który określa co najmniej konieczne postanowienia statutu związku zawodowego, nie wymaga zapisów jakie znalazły się w projekcie odnośnie wniosku o udzielanie urlopu bezpłatnego. NSZZ „Solidarność” przypomina, że at. 13 ustawy o związkach zawodowych wymienia wprost jako elementy konieczne statut związku zawodowego: 1) nazwę związku;
2) siedzibę związku; 3) terytorialny i podmiotowy zakres działania; 4) cele i zadania związku oraz sposoby i formy ich realizacji; 5) zasady nabywania i utraty członkostwa; 6) prawa
i obowiązki członków; 7) strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną; 8) sposób reprezentowania związku oraz osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu związku; 9) organy związku, tryb ich wyboru i odwołania, zakres ich kompetencji oraz okres kadencji; 10) źródła finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek członkowskich;
11) zasady uchwalania i zmian statutu; 12) sposób rozwiązania związku i likwidacji jego majątku.

 

Decyzja Prezydium KK nr 150/18 ws. opinii o projekcie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie trybu udzielenia i korzystania ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługująceg

Przedmiotowe rozporządzenie wydane zostało na podstawie art. 31 ust. 21 ustawy
z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1881) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1608). Komentowany przepis ustawy o związkach zawodowych odnosi się do zwolnień z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji
w zarządzie zakładowej organizacji związkowej. Delegacją ustawową Rada Ministrów zobowiązana została do określenia w drodze rozporządzenia trybu udzielania i korzystania
z przedmiotowego zwolnienia od pracy, przysługującego osobie wykonującej pracę zarobkową, sposobu ustalenia wysokości wynagrodzenia albo świadczenia pieniężnego przysługującego osobie w okresie zwolnienia od pracy oraz wynikających z tego tytułu uprawnień i świadczeń, mając na względzie niwelowanie ujemnych następstw wykonywania czynności w zarządzie zakładowej organizacji związkowej. 

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że rozszerzenie prawa koalicji związkowej na nowe podmioty, które do tej pory nie mogły korzystać z tego prawa, wymaga doprecyzowania zasad dotyczących zwolnień z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, ponieważ niewątpliwie także osoby mające umowy prawa cywilnego będą pełniły w przyszłości funkcje w zarządzie zakładowej organizacji związkowej. Rozporządzenie wydane na podstawie art. 31 ust. 21 ustawy
o związkach zawodowych reguluje jedynie materię zwolnień z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej. Poza zakresem rozporządzenia pozostają zasady związane z udzielaniem urlopu bezpłatnego działaczom
o których mowa w rozporządzeniu. Tryb udzielenia urlopu bezpłatnego orazsposób postępowania w przypadku wygaśnięcia mandatu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej przez pracownika korzystającego z urlopu bezpłatnego,również określi Rada Ministrów
w drodze rozporządzenia (art. 25 ust. 4 w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 5 lipca 2018 r.). Powyższe zestawienie przepisów wskazuje, że osoby wykonujące pracę zarobkową, które nie są pracownikami w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy, nie będą korzystały z prawa do urlopu bezpłatnego, a jedynie ze zwolnień od pracy. Powyższe wydaje się być uzasadnione w świetle art. 25 ust. 1 w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 5 lipca 2018 r., który stanowi, że pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, przysługuje – na wniosek organizacji związkowej – prawo do urlopu bezpłatnego.
W cytowanym przepisie nie wskazuje się innych niż pracownicy osób, które mogłyby korzystać z urlopów bezpłatnych. Jednakże należy także zwrócić uwagę, że w art. 32 ust. 9 znowelizowanej ustawy o związkach zawodowych wskazuje się iż „ochrona przysługuje osobie wykonującej pracę zarobkową pełniącej z wyboru funkcję związkową poza zakładową organizacją związkową, korzystającej u pracodawcy z urlopu bezpłatnego lub ze zwolnienia
z obowiązku świadczenia pracy”. Należy wobec powyższego wyrazić zasadne pytanie czy na pewno osoby wykonujące pracę zarobkową nie będą korzystały z urlopów bezpłatnych, tym samym czy zasadne jest uchylanie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym
z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (Dz. U. Nr 71, poz. 336), bez doprecyzowania zasad związanych z urlopami bezpłatnymi wszystkich osób wykonujących pracę zarobkową. W oparciu o cytowany art. 32 ust. 9 ustawy o związkach zawodowych wydaje się, że ustawodawcy chodziło o umożliwienie korzystania z instytucji urlopów bezpłatnych działaczom bez ograniczeń podmiotowych, to znaczy bez podziału na pracowników i inne osoby wykonujące pracę zarobkową.

Należy ponadto zwrócić uwagę, że zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy
o którym mowa w rozporządzeniu powiązane jest ściśle z pełnieniem funkcji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej co z kolei skorelowane jest z treścią art. 31 ust. 1
w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. W tym kontekście zauważamy, że czynności związkowe w okresie kadencji wykonują także inne niż członkowie zarządu osoby i nie będą mogły one skorzystać ze zwolnienia o którym mowa w komentowanym projekcie rozporządzenia.

Niekorzystny dla działaczy związkowych i jak się wydaje dyskryminujący ze względu na pełnienie funkcji związkowej jest przepis § 4 ust. 2 komentowanego rozporządzenia, który stanowi, że w przypadku gdy wynagrodzenie innej niż pracownik osoby wykonującej pracę zarobkową uzależnione jest od rezultatu osiągniętego przez tę osobę w ramach świadczonej pracy, takiego jak w szczególności wykonane dzieła, osiągnięte wyniki, osoba ta w okresie zwolnienia od pracy ma prawo do miesięcznego świadczenia pieniężnego w wysokości 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że jeżeli wynagrodzenie wskazanych działaczy uzależnione jest od rezultatu, wówczas wysokość świadczenia pieniężnego o którym mowa w rozporządzeniu na poziomie 50% przeciętnego wynagrodzenia stanowić będzie przejaw dyskryminacji działaczy związkowych, zwłaszcza, że różny może być wymiar i okres zwolnienia od pracy osoby wykonującej pracę zarobkową. 

 

Decyzja Prezydium KK nr 148/18 ws. rejestracji Krajowej Sekcji Pożarnictwa NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na podstawie § 7 ust. 2 Uchwały KK nr 17/08 ws. zasad rejestracji i wyrejestrowania branżowych jednostek organizacyjnych Związku, dokonuje rejestracji Krajowej Sekcji Pożarnictwa NSZZ „Solidarność”.

Decyzja Prezydium KK nr 147/18 ws. rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia brak konsultowania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
 (aktualnie druk nr 2809), który Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”  otrzymała dopiero po pierwszym czytaniu w Sejmie RP i po rekomendacji Komisji Finansów Publicznych. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nie wyraża zgody na takie praktyki.

Przedstawioną w projekcie usługę polegającą na wypełnieniu zeznania podatkowego przez Krajową Administrację Skarbową należy ocenić pozytywnie, jednakże nie wszystkie zmiany zaproponowane w projekcie można uznać za korzystne.  Ministerstwo Finansów wychodzi z założenia, że z rozwojem informatyzacji urzędów skarbowych oraz wzrastającym poziomem e-administracji publicznej następuje taki sam rozwój informatyzacji społeczeństwa. Nie jest to jednak tożsame i fakt, że w 2018 roku wpłynęło prawie 7,3 mln zeznań złożonych w formie papierowej może prowadzić
do wniosku, że jest nadal duża grupa osób, które preferują ten sposób. Stosowany aktualnie system wstępnie wypełnionego zeznania podatkowego oparty jest o możliwość wyboru tej formy złożenia zeznania, ale nie uwzględnia zastosowanych ulg i zwolnień co proponuje projektodawca. Przyjęcie takiego rozwiązania może powodować zwiększenie błędów
w rozliczeniach. Ustawodawca  ponadto powinien również wziąć pod uwagę fakt, że duża część podatników nie będzie miała dostępu do aplikacji na Portalu Podatkowym, wówczas nie będzie mogła odrzucić zeznania podatkowego sporządzonego przez KAS.

Negatywnie należy ocenić wprowadzenie wymogu przesyłania wymienionych PIT-ów takich jak PIT 8C, PIT-11…itp urzędom skarbowym wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zrozumiałym jest zastosowanie takiego wymogu np. dla przedsiębiorców posiadających możliwości techniczne do wysyłania tychże formularzy, ale dla małych podatników zatrudniających do 5 pracowników lub dla małych organizacji np. komisji zakładowych będzie się to wiązało z koniecznością zakupu podpisu kwalifikowanego. Jeśli ideą projektodawcy jest, aby jak najwięcej PIT-ów było przesyłanych drogą elektroniczną to ten efekt zostanie osiągnięty już poprzez obowiązek dla dużych podatników. A dla małych podmiotów, które zajmują się np. działalnością społeczną, pomocową – takie dodatkowe zobowiązanie jest relatywnie kosztowne.

Także za niekorzystne należy uznać skrócenie terminu przesyłania informacji do naczelnika urzędu skarbowego. W aktualnym stanie prawnym informacje
w formie papierowej należy wysłać do końca stycznia, a w formie elektronicznej do końca lutego. Tak duże skrócenie terminu jest niekorzystne dla płatników oraz podmiotów
i powinno odbywać się etapami. Skoro informacja ma być przesyłana za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a celem tego przedsięwzięcia jest usprawnienie procesu, Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nie widzi uzasadnienia dla takiego skrócenia terminu.

Skrócenie terminu zwrotu nadpłaty z trzech miesięcy do 45 dni w przypadku złożenia zeznania podatkowego lub korekty w sytuacji wykorzystania elektronicznej formy rozliczenia na pewno będzie zachętą, ale stawia to w gorszej sytuacji osoby, które nie mają możliwości skorzystania z tej opcji (np. nie posiadają internetu).

Decyzja Prezydium KK nr 146/18 ws. opinii o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks Pracy

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia cel zmian ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy.

W opiniowanym projekcie proponuje się wprowadzenie po art. 18(3e) kodeksu pracy art. 18 (3f), zgodnie z którym pracodawca, publikując w dowolnej formie informację
o możliwości zatrudnienia pracownika na danym stanowisku pracy, powinien uwzględniać
w niej kwotę proponowanego zasadniczego wynagrodzenia brutto. W przypadku, w którym pracodawca wskazuje minimalną i maksymalną wysokość zasadniczego wynagrodzenia brutto, w informacji o możliwości zatrudnienia powinna znaleźć się także informacja o tym, że kwota ta podlega negocjacji. Proponowana minimalna kwota zasadniczego wynagrodzenia, nie może być mniejsza niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Do katalogu wykroczeń miałoby zostać dodane wykroczenie polegające na zawieraniu stosunku pracy
za wynagrodzeniem mniejszym niż przewidzianym w opublikowanej informacji
o możliwości zatrudnienia pracownika na danym stanowisku pracy, albo nie zawarcie takiej informacji.

Powyższa propozycja zmian zasługuje na aprobatę, ponieważ wprowadzenie w życie proponowanych rozwiązań mogłoby przyczynić się do zwiększenia stopnia ochrony zarówno kandydatów, jak i pracowników przed nierównym traktowaniem i dyskryminacją w zakresie wynagrodzenia za pracę. Ponadto, proponowane rozwiązanie mogłoby przyczynić się
do szybszych decyzji potencjalnych kandydatów o przystąpieniu lub nie przystępowaniu
do konkretnego procesu rekrutacji, właśnie z powodu wysokości oferowanego wynagrodzenia. Dla pracowników danego pracodawcy, który prowadzi rekrutację
na konkretne stanowisko/stanowiska pracy informacja o wysokości oferowanego wynagrodzenia zasadniczego pozwoliłaby na bardziej realną ocenę sytuacji, czy pracodawca przestrzega zasady równego traktowania w zatrudnieniu. 

Powszechną praktyką pracodawców jest utajnianie wysokości wynagrodzeń
ich pracowników poprzez zobowiązywanie pracowników do zachowania wysokości wynagrodzenia w tajemnicy w umowach o pracę lub nawet w regulaminach pracy. Bardzo często wysokość wynagrodzenia traktowana jest przez pracodawców jako tajemnica przedsiębiorstwa, której ujawnienie może skutkować nawet zwolnieniem dyscyplinarnym pracownika.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że jedynie przekazanie przez pracownika innym pracownikom danych objętych tzw. klauzulą poufności wynagrodzeń
w celu przeciwdziałania nierównemu traktowaniu i przejawom dyskryminacji płacowej
nie może stanowić podstawy rozwiązania z nim umowy o pracę w trybie art. 52 Kp. Aprobuje się natomiast stosowanie przez pracodawców tzw. klauzul poufności czy tajności do celu jakim jest ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa, której ujawnienie mogłoby zagrozić istotnym interesom pracodawcy (zob. np. tezy i uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia
26 maja 2011 r., II PK 304/10, OSNP 2012/13-14/171).

Prezydium KK podkreśla, że brak podania proponowanych stawek wynagrodzenia (nawet widełkowo) należy traktować w większości przypadków jako próbę zatajenia przez pracodawców praktyk nierównego traktowania własnych pracowników, a także próbę pozyskania nowych pracowników jak najniższym kosztem (poprzez często zadawane pytania w stylu „a ile pan/pani chciałby zarabiać?”). Pytania takie mogą służyć wykorzystaniu niewiedzy kandydata o realnych pensjach w danej branży i umówieniu się na wynagrodzenie niższe niż zarabiają pracownicy w danej firmie na podobnych stanowiskach pracy. 

Możliwość podania w ogłoszeniu o pracę widełek (od do) co do zasady zasługuje
na aprobatę, ponieważ umożliwia pracodawcy negocjacje i uzależnienie ostatecznie uzgodnionej wysokości wynagrodzenia od indywidualnej charakterystyki kandydata, takich jak staż pracy, doświadczenie itp. Propozycja „widełkowa” pozwala przyszłym kandydatom oraz pracownikom zorientować się co do ogólnych możliwości zarobkowych na danym stanowisku, ale pod warunkiem, że nie są one sformułowane zbyt szeroko (np. od wysokości minimalnej do 20 tys.) Tego typu „widełki” nie spełnią w naszym przekonaniu pozytywnej roli w przeciwdziałaniu dyskryminacji i nierównego traktowania w zatrudnieniu. Dlatego też postulujemy, aby rozpocząć dyskusję w ramach prac Zespołu Prawa Pracy w Radzie Dialogu Społecznego nad bardziej szczegółowymi rozwiązaniami w temacie będącym przedmiotem niniejszej opinii.

Decyzja Prezydium KK nr 145/18 ws. uchylenia decyzji Prezydium KK nr 124/18 ws. przedstawiciela NSZZ „Solidarność” w Krajowym Komitecie Rozwoju Ekonomii Społecznej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia uchylić decyzję Prezydium KK nr 124/18 ws. przedstawiciela NSZZ „Solidarność” w Krajowym Komitecie Rozwoju Ekonomii Społecznej