Tag: Decyzja Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu „Strategia na rzecz z Niepełnosprawnościami 2020-2030”. Przedstawiony projekt przewiduje wdrożenie różnych instrumentów wsparcia osób z niepełnosprawnościami, zależnych od stopnia niepełnosprawności.

Przede wszystkim należy zauważyć, że projekt Strategii pomija zaangażowanie w przygotowanie i realizację działań partnerów dialogu społecznego, a przecież opracowywanie polityki wobec osób z niepełnosprawnościami wymaga szczególnej wrażliwości i pogłębionych konsultacji. Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” uważa, że reformy przewidywane przez Strategię powinny być przeprowadzane z rozwagą i świadomością złożoności rozwiązywanych problemów. Przy wszelkich zmianach obecnego systemu wsparcia należy wsłuchiwać się w głos organizacji zrzeszających osoby niepełnosprawne, pracowników i pracodawców.

Większość opisów działań zamieszczonych w Strategii nie wskazuje konkretnych propozycji zmian oraz instrumentów jakie zostaną zastosowane. Uniemożliwia to pełną ocenę projektu.

Należy jednak zwrócić uwagę na następujące kwestie szczegółowe:

1. Autorzy dokumentu posługują się danymi za rok 2018 – nie jest to w pełni uzasadnione, ponieważ dostępne są już dane z 2019 roku. Ponadto okoliczności związane z epidemią powodują,  że sytuacja w  niektórych obszarach może być już zupełnie inna niż przedstawiona w Strategii, wymagany zatem byłby tu co najmniej odpowiedni komentarz przy braku najnowszych danych.

2. Zgodnie ze Strategią należy podjąć działania zwiększające zatrudnienie osób niepełnosprawnych. W dokumencie silnie zaznaczona jest rola otwartego rynku pracy w tym aspekcie. Nie należy jednak zapominać, że wiele osób niepełnosprawnych jest zatrudnionych na chronionym rynku pracy. W strategii brak jest określonych działań w stosunku do zakładów pracy chronionej, których sytuacja aktualnie na rynku jest bardzo trudna i jest ich coraz mniej. Przypomnieć należy, że nie wszystkie osoby niepełnosprawne znajdą pracę na otwartym rynku pracy. Ponadto wskaźnikiem realizacji zwiększenia zatrudnienia zgodnie z projektem ma być współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. W ostatnich 5 latach współczynnik aktywności zawodowej wzrósł o 3 % jednak wynika to w głównej mierze z demografii. Natomiast liczba pracujących osób niepełnosprawnych pozostaje na zbliżonym poziomie (ok 420 tys. osób) od lat. Wskaźnikiem realizacji w tym przypadku powinna być np. liczba pracujących osób niepełnosprawnych.

3. Według autorów Strategii przygotowana ma być zmiana dotychczasowych świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych. Nie wiadomo jednak, czy będzie to oznaczać wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. dotyczącego świadczenia pielęgnacyjnego i przyznania go opiekunom osób, które stały się niepełnosprawne w dorosłym życiu – projekt  pomija tę kwestię. Strategia zapowiada natomiast stopniowe usuwanie ograniczeń                          w aktywności zawodowej opiekunów, co jest pozytywnym krokiem, i o co od lat postuluje NSZZ „Solidarność”.

4. W projekcie znalazła się zapowiedź nowej ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami, która miałaby zawierać regulacje, których nie ma w innych aktach prawnych (nie wiadomo jednak o jakie kwestie chodzi). Co więcej, z czasem miałaby ona zastąpić obowiązującą obecnie ustawę z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Projekt Strategii nie wskazuje jednak jakich mechanizmów w polskim porządku prawnym aktualnie brakuje lub jakie mechanizmy  w dotychczasowej ustawie są nieadekwatne.

5. Projekt przewiduje stworzenie zintegrowanego, jednolitego systemu orzekania  o niepełnosprawności dla celów rentowych, pozarentowych i edukacyjnych. Reformą systemu orzecznictwa zajmował się już zespół prof. Gertrudy Uścińskiej powołany przez premier Beatę Szydło, ale do dziś efekty jego prac są nieznane. Strategia nie odnosi się do prac zespołu, nie wiadomo zatem czy w ogóle istnieją efekty prac zespołu prof. Uścińskiej, a jeżeli są, czy będą wykorzystane i w jakim kierunku podąży zmiana systemu orzekania. Zmiana systemu orzekania jest bardzo delikatną kwestią. Należy pamiętać, że ciągłe zapowiedzi zmiany orzecznictwa powodują zamieszanie oraz niepewność osób niepełnosprawnych, co do ich praw nabytych.

6. W Strategii przewidziane jest przeprowadzenie analizy pod kątem nałożenia obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych na przedsiębiorstwa liczące co najmniej 10 pracowników. Obecnie pracodawcy, którzy mają minimum 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nie osiągają 6% wskaźnika zatrudnienia osób z dysfunkcjami, muszą dokonywać wpłat na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Jeśli dla małych firm również zostanie wyznaczony taki wskaźnik będą musiały płacić kary na fundusz w razie jego niespełnienia.Taka zmiana spowoduje wyższe wpływy do budżetu PFRON, co jest pożądane, jednak w dobie spowolnienia gospodarki po pandemii zmiana taka musi być szeroko skonsultowana i przeanalizowana z przedstawicielami przedsiębiorców i strony pracowniczej.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia uwagi do Wniosku  KE dotyczącego Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady Ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności, w szczególności w zakresie procedury oceny planu odbudowy  i zwiększenia odporności:

1. Na pozytywną ocenę zasługuje ścisła współpraca Komisji z zainteresowanymi państwami członkowskimi przy dokonywaniu oceny planu odbudowy i zwiększenia odporności. Za taką uznajemy między innymi zorganizowanie na wniosek państwa członkowskiego wymiany dobrych praktyk.
2. Komisja w celu oceny planów odbudowy i zwiększenia odporności  może uruchomić wsparcie  dla państwa członkowskiego  poprzez  pomoc ekspertów. Powstaje pytanie jaki będzie klucz doboru ekspertów.
3. Składanie sprawozdań w ramach europejskiego semestru w cyklu kwartalnym z postępów w realizacji planów odbudowy i zwiększenia odporności, w tym ustaleń operacyjnych,
   o których mowa w art. 17 ust 6 może być trudna do osiągniecia. Należałoby rozważyć propozycję aby ustalenie czasu sprawozdania z postępów realizacji było uzgadniane i wpisywane w porozumieniu operacyjnym.
4. Biorąc pod uwagę cel ustanawianego instrumentu NSZZ „Solidarność” (jednym z nich jest wspieranie tworzenia miejsc pracy podczas  wychodzenia z kryzysu związanego z COVID- 19) wnioskuje o udział  partnerów społecznych w korzystaniu z instrumentu na rzecz planu odbudowy i zwiększenia odporności. 

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Stowarzyszenia Maratonu „Solidarność”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz loga 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność” w działaniach związanych z organizacją maratonu.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Enea Elektrownia Połaniec S. A., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na tablicy upamiętniającej jubileusz 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, która zostanie umieszczona na terenie Elektrowni.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Poczty Polskiej S. A., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia NSZZ „Solidarność” przy edycji znaczka pocztowego, kopert FDC i datownika okolicznościowego przygotowywanych w związku z 40. rocznicą podpisania Porozumień Sierpniowych oraz powstania NSZZ „Solidarność”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”, na materiale promocyjnym związanym z osobą Anny Walentynowicz, który ukaże się w ramach projektu MSZ poświęconego wybitnym Polakom.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Fundacji Obchodów 100. Rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz loga 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność” w albumie okolicznościowym zatytułowanym „Solidarność w służbie ludziom i Ojczyźnie”.

Decyzja
Prezydium KK
nr 64/20
ws. opinii o rządowym projekcie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw  (projekt z dnia 28 kwietnia 2020 r.) (druk sejmowy  382)

Przedstawiony projekt ustawy, tzw. „czwarta tarcza antykryzysowa” jest następną wersją projektu odopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedstawioną po raz pierwszy dnia 22 kwietnia 2020 r., który w niektórych aspektach dotyczących praw pracowniczych i związkowych uległ pozytywnym zmianom.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nadal jednak uważa, że powinien on w dużo większym stopniu realizować zapowiedzi rządu dotyczące ochrony miejsc pracy i zapewnić płynność finansową gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw. Analiza projektu prowadzi do wniosku, iż znakomita część kosztów walki ze skutkami epidemii pozostanie przerzucona na pracowników. W projekcie znalazły się rozwiązania pogarszające sytuację prawną pracowników. Jest to tym bardziej oburzające, że jednocześnie wprowadzane są kolejne rozwiązania pomocowe dla tzw. samozatrudnionych, którzy okazują się beneficjentami pomocy publicznej w dużo większym stopniu niż pracownicy.
Projektodawca nadal nie odniósł się do zgłaszanych wcześniej przez Związek postulatów dotyczących przygotowania publicznych służb zatrudnienia do działalności nakierowanej na walkę z bezrobociem i jego negatywnymi konsekwencjami, w tym przede wszystkim podniesienie wartości zasiłku dla bezrobotnych i zwiększenie jego dostępności dla osób, które opłacały składki na ubezpieczenie społeczne. Tym samym, określenie użyte w uzasadnieniu do projektu „dostosowanie rynku pracy do wyzwań COVID-19” zupełnie nie odpowiada rzeczywistej zawartości „czwartej tarczy antykryzysowej”.

Prezydium przedstawia uwagi szczegółowe :
Art. 58.Dotyczący zmian w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567, 568, 695 i 875)

Art. 58 pkt 6 dotyczący zmian w art. 15g
Zgodnie z proponowanym ust. 13 w zakresie i przez czas określony w porozumieniu, o którym mowa w ust. 11 nie stosuje się, wynikających z układu ponadzakładowego oraz z układu zakładowego, warunków umów o pracę i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy. Projektodawca w tej wersji projektu jednak dostrzegł, że wszelkie ograniczenia w zakresie rokowań zbiorowych ze strony władz powinny być poprzedzone konsultacjami z organizacjami pracowników i pracodawców w celu uzyskania ich zgody. Warto zwrócić uwagę, że Komitet Wolności Związkowej Rady Administracyjnej Międzynarodowego Biura Pracy MOP podkreślił, że obowiązujące układy zbiorowe powinny być w pełni stosowane,  o ile strony nie uzgodniły inaczej. Okres obowiązywania układów zbiorowych jest przede wszystkim sprawą stron zainteresowanych, a jeśli brane są pod uwagę działania rządowe, wszelkie prawodawstwo powinno odzwierciedlać porozumienia trójstronne.

Art. 58 pkt 7 – dodawany art. 15 gb
Dodawany art. 15gb dotyczy pracodawców, u których wystąpił istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń w relacji do przychodów ze sprzedaży towarów lub usług w następstwie wystąpienia COVID-19. Zaproponowana konstrukcja nie rozstrzyga w sposób jednoznaczny, czy pracodawca będzie mógł stosować oba rozwiązania jednocześnie, czy też jedno z nich. Podobne wątpliwości pojawiały się w stosowaniu art. 15g specustawy COVID-19.
Ponadto, zasadne byłoby doprecyzowanie treści ust. 5, który stanowi o okresie, w którym mogą być zastosowane środki przewidziane w ust. 1. Wydaje się, biorąc pod uwagę treść ust.6 i fakt, że wprowadzenie tych środków poprzedzone jest zawarciem porozumienia, określającym m.in. czas obowiązywania tych środków, że należy wskazać wyraźnie, że zastosowanie tych środków dotyczy okresu do 6 miesięcy od miesiąca, w którym iloraz, o którym mowa w ust. 2, uległ zmniejszeniu do poziomu mniejszego niż 105% ilorazu z miesiąca bazowego, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Obecna konstrukcja sugeruje, że tego rodzaju środki muszą zostać zastosowane na wskazany okres, a przecież nie można wykluczyć że będą krócej niezbędne.
Ponadto, zasadne byłoby, analogicznie jak w przypadku art. 15g specustawy COVID-19, określenie terminu granicznego obowiązywania tych przepisów w taki sposób, by powiązać je z obowiązywaniem art. 15g, który został określony w art. 36 ust. 4 specustawy COVID-19.

Art. 58 pkt 7dodawany art. 15gc
Dodawany art. 15gb umożliwia samodzielne wyznaczanie przez pracodawcę dni urlopu, w zakresie urlopu niewykorzystanego przez pracownika w latach ubiegłych. Związek rozumie potrzebę zwiększenia możliwości elastycznej organizacji pracy tak, by zachować miejsca pracy i nie zmniejszać wynagrodzeń pracowników. Uzasadnionym byłoby wprowadzenie wymogu konsultacji z pracownikiem konieczności wyznaczania przez pracodawcę dni urlopu.

Art. 58 pkt 7dodawany Art 15ge
Dodawany art. 15ge dotyczy pracodawców, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszem wynagrodzeń. Daje on możliwość zawieszenia obowiązku: tworzenia zakładowych funduszy świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego oraz wypłaty świadczeń urlopowych w porozumieniu z organizacjami związkowymi. Pozytywnie oceniamy fakt odstąpienia projektodawcy od pierwotnego kształtu tego przepisu zawieszającego obowiązek tworzenia zakładowych funduszy świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego, jego zwiększeń oraz wypłaty świadczeń urlopowych z mocy prawa. Mimo to propozycja ta zaskakuje ponieważ w „pierwszej tarczy antykryzysowej” wprowadzono daleko idące ulgi podatkowe w podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczące zapomóg z tych funduszy.
Podkreślamy, że wymienione fundusze i świadczenia stanowią formę wsparcia socjalnego pracowników. Narzędzia te mogą pozwolić na to, by skutki kryzysu dla budżetów pracowniczych gospodarstw domowych były mniej dotkliwei dają możliwość wsparcia indywidualnego i zbiorowego pracowników pozostających nawet w dramatycznej sytuacji bytowej, choćby w związku z ograniczeniami wynagrodzeń, z przyczyn losowych, wypadków przy pracy, choroby itd. Powyższa zmiana przywraca  w stosunku do propozycji z projektu z dnia 22.04.2020 związkom zawodowym możliwość wpływania na warunki socjalne pracowników i kontrolę działania pracodawców tam, gdzie takie zawieszenie nie byłoby uzasadnione sytuacją pracodawcy, mimo formalnego spełnienia przesłanek ustawowych. W szczególności pozwoli to np. na określenie czasu trwania tego mechanizmu, a także umożliwi podejmowanie działań cząstkowych, np. zmniejszenie wysokości odpisów na fundusz.
Ponadto, zgodnie z ust. 3 tego artykułu, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, spadku obrotów gospodarczych, o którym mowa w art. 15g ust. 9 lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, o którym mowa w art. 15gb ust. 2, nie stosuje się postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania, wprowadzonych na podstawie art. 4 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1352 i 1907 oraz z 2020 r. poz. 278), ustalających wyższą wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne świadczenia o charakterze socjalno-bytowym niż określa ta ustawa.
Jest to mechanizm, który budzi zastrzeżenia NSZZ „Solidarność”.
Zdaniem Związku, jeżeli projektodawca wprowadza przepis, który z mocy prawa, w przypadku gdy u pracodawcy wystąpił spadek obrotów gospodarczych lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, zawiesza dokonywanie wyższego odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych niż podstawowy oraz inne świadczenia o charakterze socjalno-bytowym, powinien określić przeznaczenie tak zaoszczędzonych środków. W ocenie  Związku środki te powinny być przeznaczane na utrzymanie stanu zatrudnienia, conajlepiej wpisywałoby  się w cel działań podejmowanych przez ustawodawcę.

Art. 58 pkt 7– art. 15gg
Art. 15gf rozszerzający krąg podmiotów uprawnionych do otrzymania wsparcia  z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ocenić należy co do zasady pozytywnie. Wręcz właśnie to rozwiązanie powinno być normą, ponieważ w największym zakresie chroni wynagrodzenie pracowników.
Jednakże, ust. 4 wyłącza określone przepisy ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy, w tym art. 13 pkt 2 tej ustawy, który stanowi, że przedsiębiorca, który na podstawie umowy o wypłatę świadczeń otrzymał z Funduszu środki na wypłatę świadczeń nie może wypowiedzieć umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie lub w okresach przypadających bezpośrednio po okresie lub okresach pobierania świadczeń (…) – nie dłużej jednak niż przez łączny okres 3 miesięcy. Oznacza to w  praktyce, że pracodawca będzie mógł otrzymać dofinansowanie, po czym tuż po zakończeniu okresu, na który ono przysługiwało będzie mógł dokonać zwolnień.
NSZZ „Solidarność” nie ma wątpliwości, że udzielenie wsparcia winno być powiązane z zatrudnieniem przez określony czas po dofinansowaniu, przynajmniej przez okres odpowiadający okresowi dofinansowania. Byłoby to realne działanie nakierowane na utrzymanie miejsc pracy.

Art. 58 pkt 19dodaje się art. 15zga 
Przepis umożliwia kredytobiorcom spłacającym kredyty na podstawie ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, zawieszenie spłaty kredytu na okres 2 kwartałów w okresie ogłoszenia zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Zawieszenie spłaty kredytu nie będzie miało wpływu na możliwość skorzystania z uprawnień wynikających z ustawy, takich jak np. umorzenie pozostałej części zadłużenia po okresie 20-letniej systematycznej spłaty kredytu.
Przyjęte rozwiązanie zasługuje na pozytywną opinię.

Art. 58 pkt 20 dodaje się art. 15zod
Uzasadnionym jest w aktualnej sytuacji, aby w roku 2020 raty części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej mogły być przekazywane jednostkom samorządu terytorialnego w terminach wcześniejszych niż określone w art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Art 58 pkt 23zmiana art. 15zzb
Dotyczy dofinansowania przedsiębiorcy części kosztów wynagrodzeń pracowników przez Starostę. NSZZ „Solidarność” postuluje zmianę ust. 8 w taki sposób, by przedsiębiorca był zobowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową przez okres, na który przyznane zostało dofinansowanie jak i przez okres po jej wygaśnięciu, równy okresowi dofinansowania.

Art. 58 pkt 30 i 31 – art. 15zzzzzo i 15zzzzzp ustawy z 2 marca 2020 r.
Projektowana zmiana rozszerza potencjalne stosowanie przewidzianych w art. 15zzzzzo narzędzi skutkujących pogorszeniem sytuacji pracowników właściwie na cały sektor finansów publicznych. Rozwiązania te były już krytykowane w poprzedniej opinii Związku i wszystkie negatywne spostrzeżenia wyrażone wcześniej zachowują swoją aktualność. Ponadto, w obecnie proponowanym brzmieniu jeszcze bardziej absurdalnie wygląda formuła, w której Rada Ministrów swoimi rozporządzeniami miałaby „ręcznie sterować” poziomem zatrudnienia czy też poziomem wynagrodzeń w każdej jednostce sektora finansów publicznych, w tym tych, które systemowo charakteryzują się daleko idącą samodzielnością lub wręcz autonomią organizacyjną i finansową, jak np. sfera samorządu terytorialnego czy uczelnie wyższe. Równie niezrozumiałe jest w takiej sytuacji utrzymywanie, że projekt danego rozporządzenia ma opiniować Szef Służby Cywilnej w sytuacji, gdy dany akt miałby dotyczyć np. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Art. 58 pkt 32– wprowadza się art. 31fa-31fc.
W projekcie ustawy proponuje się wakacje kredytowe dla kredytobiorców kredytów konsumenckich i hipotecznych. Wakacje te mają być udzielane przez banki na wniosek kredytobiorcy na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. W czasie zawieszenia wykonywania umowy bank nie nalicza odsetek ani innych opłat, co oznacza, że kredytobiorca zobowiązany będzie jedynie do opłaty składki ubezpieczenia związanego z kredytem, a okres kredytowania zostanie przedłużony o okres zawieszenia umowy. Z tego rozwiązania będą mogli skorzystać kredytobiorcy, którzy podpisali umowy przed dniem 13 marca 2020, a spłata kredytu jest dłuższa niż 6 miesięcy (wakacje niedostępne dla tzw. „chwilówek”). Z wakacji można skorzystać tylko w przypadku jednej umowy z danym kredytodawcą. Kredytobiorcom, którzy podpisali wcześniej umowy o zwieszenie spłaty rat kredytu, skraca się ten termin o okres, na który złożyli wniosek o wakacje na podstawie niniejszych przepisów.
Propozycje te oceniamy pozytywnie, są realnym wsparciem dla osób/rodzin, które borykają się ze znacznym ubytkiem dochodów w czasie epidemii, a na których ciążą zobowiązania kredytowe.

Art. 58 pkt 1 – dodaje się ust. 3-9 w art. 3 
Pozytywnie oceniamy fakt doprecyzowania regulacji wprowadzonych w tym zakresie w pierwotnej treści ustawy. Jednak trzeba zwrócić uwagę, że prowadzenie ewidencji czasu pracy jest obowiązkiem pracodawcy, stąd też przerzucenie tego zobowiązania na pracownika nie znajduje uzasadnienia. W szczególności może to rodzić problemy praktyczne w sytuacji sporu pomiędzy stronami stosunku pracy co do prawidłowości ewidencji prowadzonej przez pracownika.
W dodawanym ust. 3 zdanie 2 ustawodawca wskazuje, iż praca zdalna może być wykonywana przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub dotyczyć wykonywania części wytwórczych lub usług materialnych tj. produkcji przy użyciu środków i materiałów zapewnionych przez pracodawcę. Produkcja i świadczenie usług może jednak rodzić po stronie pracownika koszty (energia elektryczna, cieplna, gaz itd.) związanych z wykonywaniem takiej pracy w sposób zdalny. Podobnie wygląda sytuacja gdy pracownik wykonuje pracę zdalną przy użyciu swojego sprzętu, np. laptopa, telefonu, Internetu oraz wykorzystując prywatne opłaty abonamentowe.
W ocenie NSZZ „Solidarność” ustawodawca powinien wyraźnie wskazać (nałożyć) obowiązek pokrycia takich kosztów. W sytuacji, w której jednoznaczne ustalenie wysokości tak poniesionych kosztów byłoby trudne, powinien być ustanowiony obowiązek rekompensowania kosztów w oparciu o zryczałtowany ekwiwalent (np. tak, jak to było w wersji projektu z dnia 22.04 br.), aby nie przerzucać na pracownika obowiązku ponoszenia kosztów działalności gospodarczej pracodawcy. Ze względu na zróżnicowanie indywidualnych uwarunkowań wykonywania pracy zdalnej, wysokość ekwiwalentu nie powinna być ustalona na sztywnym poziomie, jednakowym dla wszystkich, lecz na pewnym poziomie minimalnym.

Art. 58 pkt 2 – dodaje się art. 3a
Pracownicy samorządowi zatrudniani są co do zasady na podstawie umów o pracę, co oczywiście oznacza stosowanie do ich warunków zatrudnienia elementów typowych dla tej podstawy nawiązania stosunku pracy. W ramach zatrudnienia umownego zasadniczo nie funkcjonują mechanizmy, które pozwalałyby dokonywać przez pracodawcę jednostronnych przeniesień do innych pracodawców działających w tej samej, a tym bardziej w innej miejscowości. Dobrym przykładem są w tym zakresie przepisy dotyczące służby cywilnej,  w których takie rozwiązania są przewidziane, ale wyłącznie w stosunku do urzędników służby cywilnej, czyli osób zatrudnionych na podstawie mianowania.
Poza daleko idącą modyfikacją standardu zatrudnienia pracowniczego i znacznemu poszerzeniu zakresu podporządkowania pracowników pracodawcom, co samo w sobie budzi sprzeciw NSZZ „Solidarność”, zastrzeżenia budzi także kwestia braku regulacji co do kosztów takiego przeniesienia. W szczególności brak jest wyraźnego zastrzeżenia, że wszelkie koszty wykonania polecenia spoczywają na pracodawcy (koszty przejazdu, zakwaterowania, zwiększone koszty wyżywienia).
Jest to kolejne rozwiązanie, w którym obciążenia związane z aktualną sytuacją zostają wprost przerzucone na pracowników.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu ustawy Ministra Rozwoju z dnia 4.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa:
Opiniowany projekt ustawy przygotowano w zgodzie z kierunkiem wdrażanej polityki mieszkaniowej, w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego, który został przyjęty przez rząd w 2016 r. Zmiany zaproponowane w projekcie ustawy w istocie realizują postulat rozbudowy segmentu mieszkań czynszowych wraz z pogłębieniem ochrony prawnej przyznanej podmiotom objętym regulacjami niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa, jak również są zgodne z dotychczasowymi działaniami legislacyjnymi w tym zakresie. Główne założenia regulacji będą realizowane wraz z samorządami, deweloperami, spółdzielniami oraz instytucjami w celu zapewnienia większej liczby tanich mieszkań cechujących się wysokim standardem.
Na chwilę obecną trudno ocenić, czy zaproponowane przez ustawodawcę rozwiązania prawne rzeczywiście spełnią założenia gospodarcze i społeczne projektu, jednakże modyfikację instrumentów prawnych w tym przedmiocie należy ocenić pozytywnie.
Uwagi szczegółowe:
1) W art. 3 wprowadza się zmiany w ustawie o własności lokali w art. 21 zmienianej ustawy uchyla się ustępy 4 i 5, w których zapisana jest możliwość przegłosowania uchwał także za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Przepisy zostały wprowadzone aby usprawnić pracę zarządu. Projektodawca aktualnie tłumaczy potrzebę usunięcia tych przepisów właśnie ułatwieniem pracy zarządu wspólnoty mieszkaniowej, działanie to wydaje się sprzeczne z intencją. NSZZ „Solidarność” wnosi o zaniechanie tej zmiany.
2) W art. 4 projektowane są zmiany ustawy z dn. 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Art. 4 w pkt. 3 umożliwia wynajmującemu Towarzystwu Budownictwa Społecznego (TBS) naliczenie najemcy lokalu mieszkalnego dodatkowych opłat związanych z instalacją i konserwacją odnawialnych źródeł energii, budową wind, termomodernizacją. W art. 28 zmienianej ustawy ustalono maksymalną stawkę czynszu, która obejmuje także wydatki na pokrycie kosztów eksploatacji i remontów budynków, dlatego nie ma uzasadnienia dla dodatkowych obciążeń najemców. Zdaniem NSZZ „Solidarność” nadmierne, sięgające 20% stawek, podwyższenie czynszów, które już dziś stanowią duże obciążenie dochodów najemców, może spowodować brak możliwości ich finasowania, a tym samym ograniczyć rodzinom/osobom dostęp do lokali mieszkalnych w TBS.
3) W art. 6 projektu zmieniającym ustawę z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych, w zmianie 2 w art. 3 w ust.1-2 zmienianej ustawy zaproponowano aby dla kryterium dochodowego jako podstawę do ubiegania się o dodatek mieszkaniowy przyjąć wysokość przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującą w dniu złożenia wniosku, podczas gdy dotychczas za podstawę brano wysokość minimalnej emerytury. Wiązanie dodatku mieszkaniowego z wysokością przeciętnego wynagrodzenia, w sytuacji zbliżającego się kryzysu gospodarczego, który niewątpliwie odbije się niekorzystnie na rynku pracy oraz poziomie wynagrodzeń, jest ryzykownym rozwiązaniem. Konsekwencją tego może być obniżenie kryterium, które będzie kwalifikować do pomocy w formie dodatku mieszkaniowego. W sytuacji obniżenia lub utraty dochodów przez niektórych obywateli jest to rozwiązanie zdecydowanie niekorzystne z punktu widzenia gospodarstwa domowego, a zatem niewłaściwe, mając na uwadze intencję wsparcia. Biorąc pod uwagę fakt, że projektowane zmiany w ustawie o dodatkach mieszkaniowych mają wejść w życie w kwietniu 2021 roku, NSZZ „Solidarność” wnosi o uzależnienie wejścia w życie zmian w zakresie wysokości kryterium dochodowego od kształtowania się kwot wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2020 roku.
4) W art.7 projektu dotyczącym zmiany ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, w zmianie 4 w art. 21b ustawy dodaje się m.in. pkt. c i d nakładając na Ośrodki Pomocy Społecznej (OPS) dodatkowy obowiązek przeprowadzania wywiadów środowiskowych w celu weryfikacji stanu majątkowego. W przypadku najemców mieszkań socjalnych bardzo często są to właśnie podopieczni pomocy społecznej i ich sytuacja jest dobrze znana pracownikom socjalnym. Niejednokrotnie, to właśnie OPS występuje do gminy o pomoc w uzyskaniu takiego lokalu. O ile w tym przypadku taki wywiad nie budzi wątpliwości, to już w przypadku najmu lub podnajmu lokali dla osób nieco zamożniejszych, które z jednej strony na zasadach komercyjnych nie są w stanie zakupić mieszkania i chcą je wynająć lub podnająć od gminy, takie wątpliwości się pojawiają. Należy też zauważyć, że może to być również kłopotliwe dla samych wnioskodawców lokalu, którzy będą zmuszeniu dublować dokumentację. Raz będą dokumentować swoją sytuację majątkową i rodzinną gminie, po czym te same dokumenty będą przedkładać pracownikowi socjalnemu podczas wywiadu środowiskowego. Zdaniem NSZZ „Solidarność” nie należy angażować do tego służb społecznych, gdyż pomoc społeczna realizuje już wiele zadań i weryfikacja kondycji finansowej wnioskodawców powinna odbywać się na podstawie oświadczenia o stanie majątkowym oraz deklaracji dochodów z PIT.
5) Wątpliwości budzą przepisy końcowe: art. 26 w zakresie art.7a ustawy zmienianej w art.6, które tracą moc z dniem 21 kwietnia 2021r. Jednocześnie na podstawie art. 27 projektu ustawy zmiana ustawy o dodatkach mieszkaniowych, których częścią jest projektowany art. 7a, wchodzi w życie z dniem 21 kwietnia 2021 r.
Art. 6 pkt 8 projektu ustawy dodaje art. 7a w ustawie o dodatkach mieszkaniowych który przewiduje, że określone informacje zawarte we wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego będą wymagały potwierdzenia – w formie pisemnego oświadczenia – przez osobę uprawnioną do pobierania należności za lokal mieszkalny, inną niż zarządca domu. Oświadczenie to, osoba ubiegająca się o dodatek mieszkaniowy będzie składać do gminy wraz z wnioskiem o przyznanie tego dodatku. Jednocześnie zastrzeżono, że ww. rozwiązanie znajdzie zastosowanie, o ile zarządca domu nie potwierdził powyższych informacji na wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego (dodawany art. 7a). Zgodnie z uzasadnieniem zmiana ta podyktowana jest potrzebą zapewnienia wsparcia osobom w trudnej sytuacji i sprawnego funkcjonowania systemu dopłat i dodatków mieszkaniowych.
Przepisy art. 7a upraszczają zasady dokumentowania sposobu użytkowania i ponoszenia kosztów utrzymania lokalu mieszkalnego, stąd niezrozumiała jest czasowość utrzymania tych przepisów. Dlatego NSZZ „Solidarność” wnosi o utrzymanie projektowanych zapisów także po dniu 21 kwietnia 2021 roku.
NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, że w aktualnych utrudnionych warunkach funkcjonowanie organizacyjnego, skracanie terminu konsultacji społecznych przyczynia się do ich osłabienia. Skrócenie terminu konsultacji jest o tyle niezrozumiałe, że większość zaproponowanych przepisów ma wejść w życie w kolejnych latach, a przepisy które wprowadzane są w celu łagodzenia skutków epidemii wywołanej wirusem Covid-19, mogłyby zostać przyjęte osobnym aktem. Tym bardziej, że aktualnie został przesłany do sejmu projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w którym dostosowuje się przepisy związane także z niniejszym projektem ustawy
Opiniowany projekt zawiera wiele nowych, nierzadko skomplikowanych zmian w ustawach określających politykę mieszkaniową w Polsce. Zgodnie z intencją projektodawcy, zaproponowane zmiany mają sprzyjać rozwojowi czynszowego budownictwa społecznego,
jak też wesprzeć rodziny i słabsze grupy społeczne w opłacaniu nierzadko wysokich kosztów wynajmowania i utrzymania mieszkań. Są to bardzo istotne zmiany dla obywateli, jednak materia ustawowa może okazać się zbyt trudna do ich interpretacji, dlatego zdaniem NSZZ „Solidarność”, właściwym byłoby zaplanowanie działań informacyjnych i promocyjnych wdrażanych rozwiązań tak, aby obywatele planując sposób użytkowania przez nich lokali mieszkalnych mieli świadomość dostępnych udogodnień i rodzajów wsparcia.