Tag: Decyzja Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje kierunek rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2024 r. o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami.

Opiniowany projekt ustawy zawiera wyczekiwane przepisy mające zwiększyć dostęp do usług wspierających osoby z niepełnosprawnościami w prowadzeniu samodzielnego życia. Ponadto wprowadzenie asystencji osobistej pozwoli podjąć aktywność zawodową części opiekunów. Istniejące do tej pory rozwiązania nie zapewniają trwałych i powszechnych warunków realizacji takiej usługi, ponieważ mają one charakter konkursowy lub tylko regionalny – są realizowane na podstawie programów Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej tylko przez niektóre samorządy i organizacje pozarządowe i nie mają stałego finansowania. Projektowana ustawa realizuje postulaty zgłaszane od wielu lat przez NSZZ „Solidarność” w tej materii.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” przedstawia następujące uwagi szczegółowe:

Podstawowym warunkiem przyznania pomocy asystenckiej ma być posiadanie decyzji ustalającej potrzebę wsparcia na poziomie minimum 80 pkt w liczącej 100 pkt specjalnej skali tzw. skali potrzeby wsparcia. Zatem wiele osób z niepełnosprawnościami nie otrzyma wsparcia, np. większość osób niewidomych ze znacznym orzeczeniem o niepełnosprawności otrzymuje od 60 do 79 punktów. Zdaniem Prezydium KK, należy również przewidzieć ofertę asystenta dla osób, które otrzymają poniżej 80 punktów w skali potrzeb wsparcia.

Wątpliwości budzi również określenie grupy wiekowej uprawnionej do asystencji osobistej. Z usług asystenta nie będą mogły skorzystać dzieci poniżej 13 roku życia oraz osoby powyżej 65 roku życia, co trudno uzasadnić, gdyż niepełnosprawność nie ustaje z wiekiem. Dlatego zdaniem Prezydium KK należy usunąć górną wiekową granicę możliwości skorzystania z usług asystencji osobistej, co umożliwi lepsze dostosowanie systemu do realnych potrzeb społecznych i uniknięcie sytuacji, w których osoby najbardziej potrzebujące zostaną pozbawione możliwości uzyskania pomocy.

Kolejna kwestia to zaproponowany maksymalny wymiar czasu pracy asystenta, wynoszący 240 godzin miesięcznie. W przypadku części osób z niepełnosprawnościami, które wymagają stałego wsparcia przez całą dobę, siedem dni w tygodniu, taka liczba godzin może być niewystarczająca. Ilość takich osób jest stosunkowo nieliczna dlatego należy rozważyć zwiększenie liczby godzin asystencji specjalnie dla tej grupy, aby nowy system pomocy był dla nich realnym wsparciem.

Projekt opiniowanej ustawy zakłada, że asystentem osoby z niepełnosprawnością nie będzie mógł zostać członek rodziny. Co do zasady ograniczenie to należy ocenić jako uzasadnione, ponieważ w praktyce trudno jest pogodzić relację rodzinną z profesjonalną relacją asystencką. Asystencja ma zapewniać niezależne życie zarówno dla osoby z niepełnosprawnością jak i dla rodziny tej osoby. Niemniej jednak wydaje się, że od tej zasady powinny zostać przewidziane wyjątki, na przykład w przypadku osób z głęboką niepełnosprawnością sprzężoną, może się zdarzyć, że ze względu na brak zaufania i strach wobec osób spoza rodziny wybór asystenta innego jak krewny będzie niemożliwy. Problemem może być również kwestia braku chętnych do pracy asystentów przy niektórych schorzeniach (np. trudne zachowania, wysoki stopień niepełnosprawności) oraz niedostępność asystentów w małych miejscowościach a co za tym idzie godziny asystenckie wykonywane przez krewnego w wyjątkowych sytuacjach mogą być zasadne.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” uważa, że ustawa o asystencji osobistej jest jedną z najbardziej oczekiwanych przez środowisko osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów dlatego przy uwzględnieniu powyższych uwag powinna wejść w życie w jak najkrótszym terminie.

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje poselski projekt ustawy Grupy Posłów Klubu Prawo i Sprawiedliwość z dnia 27 listopada 2024 r. w sprawie zmiany ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Projekt zakłada ponowne przeliczenie emerytur ubezpieczonym, którzy złożyli wniosek w czerwcu w latach 2009-2019. Proponowane przepisy dotyczą także ponownego przeliczenia pochodnej renty rodzinnej.

Patrząc na zagadnienie historycznie zgodnie z algorytmem wymiaru emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r., którzy zostali objęci reformą emerytalną, świadczenie osoby przechodzącej na emeryturę w czerwcu, obliczane z zastosowaniem tzw. nowych zasad wymiaru określonych w art. 25-26 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych było zwykle niższe od świadczenia tej osoby, gdyby przeszła na emeryturę w kwietniu lub maju danego roku. Wynikało to z faktu, że suma wskaźników waloryzacji kwartalnej, którymi zostałyby objęte składki emerytalne oraz kapitał początkowy przy przejściu na emeryturę w kwietniu lub maju, jest zazwyczaj wyższa od wskaźnika waloryzacji rocznej, który stosuje się przy ustalaniu emerytury w czerwcu danego roku.

Doraźne rozwiązanie tej kwestii, z którego skorzystały osoby przechodzące na emeryturę w czerwcu 2020 r., zostało wprowadzone w ustawie z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Zgodnie z jej art. 53, w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2020 r., waloryzacji składek stanowiących podstawę obliczenia emerytury dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju 2020 r., jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Celem tej regulacji było to, aby podstawa wymiaru emerytury ustalona na dzień 1 czerwca 2020 r. nie była niższa od ustalonej na dzień 31 maja tego roku. Kwestia nowo przyznawanych tzw. emerytur czerwcowych została uregulowana w ustawie z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany weszły w życie z dniem 18 września 2021 r. i dotyczyły emerytur ustalonych w czerwcu 2021 r. oraz miały obowiązywać na przyszłość.

W ustawie tej nie przewidziano jednak regulacji, które dawałyby możliwość ustalenia na nowo wysokości emerytury (z uwzględnieniem zmian dotyczących sposobu waloryzacji składek emerytalnych oraz kapitału początkowego), osobom którym już ustalono wysokość emerytury w czerwcu w latach poprzednich (lata 2009-2019), gdyż przyjęto generalną zasadę, że proponowane przepisy dotyczą jedynie osób przechodzących na emeryturę, począwszy od czerwca 2021 r.

Konstytucyjność zasad przyznawania tzw. emerytur czerwcowych na wniosek zgłoszony przed 1 czerwca 2021 r. zakwestionował Trybunał Konstytucyjny w rozstrzygnięciu w sprawie P 7/22 r z 15 listopada 2023 r.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” popierając wskazany projekt zwraca uwagę na nieustający problem skrótowości i lakoniczności Oceny Skutków Regulacji (OSR) projektów poselskich.

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Zarządu Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność” złożony w imieniu brata Andrzeja Świtalskiego z Zakonu Rycerzy Jana Pawła II, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na okładce Rycerskiego Kalendarza Patriotycznego.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” odwołuje dotychczasowego przedstawiciela NSZZ „Solidarność” w pracach Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020 – Kazimierza Grajcarka oraz zgłasza kandydaturę Zdzisława Jasińskiego do prac w Komitecie Monitorującym Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020 .

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące propozycje  badań do projektu Programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2026.

1. Badanie 1.25.12: Zjawisko ubóstwa oraz procesy wykluczenia.
   Ubóstwo jest zjawiskiem stałym w Polsce, którego badania odbywają się regularnie przy wykorzystaniu różnorodnych metod. Pomimo szerokiego dostępu do informacji, publikacje GUS nie zawierają danych w podziale na płeć. Wskazanym jest, aby takie dane były wyłonione w badaniach budżetów gospodarstw domowych oraz w Europejskim badaniu warunków życia, tak aby łatwiej można było diagnozować potrzeby osób żyjących w niedostatku w naszym kraju.
2. W 2022 r. w ramach badania pilotażowego w ramach Europejskiego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności Eurostat rozpoczął gromadzenie danych na temat nowego zjawiska zatrudnienia na platformach cyfrowych, którym objęta była również Polska.
   Biorąc pod uwagę skalę zjawiska NSZZ „Solidarność” sugeruje rozpoczęcie prac nad  metodologią badawczą, procedur zbierania danych i ogólnej wykonalności pełnoskalowego badania na temat osób wykonujących pracę zarobkową za pośrednictwem platform cyfrowych, z podziałem na płeć, wiek, poziom wykształcenia, rodzaj aktywności i status zatrudnienia, a także na temat ich organizacji pracy i warunków pracy.
   Istotną dla związku zawodowego byłaby również informacja czy pracownicy platform cyfrowych są objęci ubezpieczeniem społecznym na wypadek bezrobocia, choroby lub wypadków przy pracy.
3. NSZZ „Solidarność” postuluje przywrócenia w ramach kwartalnego badania popytu na pracę badania osób, które pracują zdalnie. Jedyne tego typu badanie obejmowało pierwszy kwartał 2023 r. i było uwarunkowane monitorowaniem sytuacji na rynku pracy w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego.
   Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 240) wprowadziła do Kodeksu pracy pracę zdalną. W  związku ze zmianą porządku prawnego, zdaniem Związku niezbędne jest monitorowanie danego zjawiska, które pozwoli na określenie jego skali oraz tendencji rozwojowych.
4. NSZZ „Solidarność” postuluje o wprowadzenie badania „Dojazdy do pracy” w okresie dwuletnim. Na chwilę obecną badanie dojazdów do pracy dla ogółu pracujących zostało przeprowadzone dwukrotnie na podstawie danych pozyskanych przez statystykę publiczną na potrzeby Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań.
   Informacje uzyskane w trakcie spisu pozwoliły na dokonanie charakterystyki dojeżdżających do pracy według płci i wieku oraz umożliwiły identyfikację terytorialną ich miejsca pracy.
   Uważamy, że dane badanie należy rozszerzyć o kwestie związane ze środkiem transportu,  z czasem oraz częstotliwością dojazdów do pracy z uwzględnieniem odsetka osób wykonujących pracę zdalną.
   Naszym zdaniem istotne jest również zbadanie zjawiska wykluczenia komunikacyjnego z podziałem na cechy wykluczenia: młodzież, osoby starsze, osoby niepełnosprawne.
5. NSZZ „Solidarność” wnioskuje o gromadzenie oraz udostępnienie informacji dotyczących praktyki stosowania przepisów dotyczących działalności związków zawodowych, w tym:
   – liczby zawiadomień do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych i sposobu załatwienia sprawy, liczby wyroków skazujących,
   – liczby skarg złożonych do PIP na naruszenia przepisów dotyczących działania związków zawodowych u pracodawcy i sposobach załatwienia sprawy,
   – praktykę stosowania przez sądy art. 755 (5) k.p.c. w zakresie dotyczących osób, których trwałość stosunku pracy podlega szczególnej ochronie na podstawie art. 32 ustawy o związkach zawodowych tj. liczbę wniosków o udzielenie zabezpieczenia i sposób rozstrzygnięcia,
   – liczby zawiadomień o przestępstwach, o których mowa w art. 26 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 123) oraz sposobach załatwienia sprawy,
   – liczbę osób, z którymi rozwiązano umowę o pracę, korzystających z ochrony, o której mowa w art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, które odwołały się do sądu i sposób rozstrzygnięcia.
   – liczbę skarg składanych do PIP lub pozwów do sądu, w których podnoszony był zarzut dyskryminacji ze względu na przynależność lub wykonywanie funkcji związkowych i sposób załatwienia sprawy lub rozstrzygnięcia.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” oczekuje ustosunkowania się Głównego Urzędu Statystycznego do zgłoszonych propozycji.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie odnosi się do działań wspierających rodziny w opiece nad zależnymi rodzicami/krewnymi. Dobrym kierunkiem jest ułatwianie pracownikom łączenia życia rodzinnego z zawodowym. Jednak projekt ustawy o bonie senioralnym w zaproponowanym brzmieniu może być jedynie pilotażem systemowego rozwiązania, gdyż jego koncepcja może okazać się niewystarczająca, aby osiągnąć spodziewany rezultat.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” przedstawia następujące uwagi szczegółowe:

1. W projektowanym art. 6 ust. 2 ustala się limity dochodowe osób uprawnionych do otrzymania wsparcia w formie bonu senioralnego. O ile ustalenie górnej granicy dochodu dla gospodarstwa jednoosobowego (pkt 1) jest przejrzyste, o tyle ustalenie górnego dochodu gospodarstwa domowego (pkt 2) na poziomie maksymalnym w kwocie 3 krotności minimalnego wynagrodzenia bez względu na liczbę członków gospodarstwa domowego jest daleko niezrozumiałe, nieczytelne i wydaje się niesprawiedliwe. Trudno porównywać sytuację rodziny dwuosobowej do sytuacji dochodowej rodziny trzyosobowej czy czteroosobowej. Ustawodawca nie uzasadnia takiej konstrukcji kryterium dochodowego.
   Ponadto Związek wnosi o ustalenie innego odnośnika do kryterium dochodowego niż ustawowe minimalne wynagrodzenie za pracę tak, aby zapewnić pełną neutralność corocznych negocjacji jego wysokości. Można odwołać się do wartości średniego wynagrodzenia za pracę w danym roku, które jest publikowane przez GUS.
2. W art. 8 proponuje się ustalenie kwoty wsparcia w formie bonu senioralnego o wartości maksymalnej 2 150 zł. Jednocześnie brak jest deklaracji waloryzacji tej kwoty lub innego systemu utrzymywania jego wartości. Zdaniem Prezydium KK wskazanym jest ustalenie sposobu aktualizacji wartości bonu, tak aby zapewnić adekwatność wsparcia w długim okresie, bez względu na kalendarz wyborczy.
3. Zgodnie z projektowanym art. 9 ust. 2 zapewnienie kontaktów z otoczeniem nie może być przyznane jako samodzielna usługa wsparcia w ramach bonu senioralnego. Prezydium KK nie widzi uzasadnienia dla takiego wyłączenia. Osoby, które nie mogą poruszać się samodzielnie lub z innych zdrowotnych względów są wyłączone lub mają ograniczone możliwości kontaktu z otoczeniem, powinny mieć zapewnioną pomoc i wsparcie, pomimo faktu, że na terenie swojego zamieszkania wykazują samodzielność.
4. Art. 10 określa delegację ustawową dla Rady Ministrów do ustalenia w drodze rozporządzenia szczegółowego sposobu realizacji usług wsparcia, w tym standardy i sposób ich wykonania. Brak załączonego projektu rozporządzenia uniemożliwia ocenę poziomu wyznaczonych standardów, co wydaje się kluczowym przy założeniu, że usługi wsparcia mają być dofinasowane z funduszy publicznych.
5. W projektowanym art. 12 ustala się limity godzin wsparcia podlegającego dofinasowaniu w formie bonu. Projekt nie przewiduje minimalnych ani maksymalnych stawek godzinowych w ramach opłat za usługi, co w świetle maksymalnej kwoty miesięcznej (art. 6) sprawia, że sam system staje się nieczytelny i pozostawia swobodę interpretacji zakresu ustalania wysokości wsparcia. Stawka wsparcia powinna być ustalona w kwocie za godzinę lub zakres wsparcia powinien być określony nie godzinowo, ale w proporcji do stawki miesięcznej, co zagwarantuje jednoznaczność wysokości projektowanego świadczenia.
6. W art. 21 ust. 1 pkt 5 nastąpiło powtórzenie w linijce trzeciej.
7. W art. 22 określa się zakres szkoleń, jakie osoba wykonująca usługi wsparcia w ramach bonu senioralnego musi ukończyć przed podjęciem pracy, jednocześnie nie określa się jakie podmioty mogą te szkolenia prowadzić i na jakich zasadach będą wystawiane zaświadczenia potwierdzające ich odbycie. Istnieje zatem zagrożenie, że wymagane szkolenia nie będą odbywały się na odpowiednim poziomie i staną się jedynie formalnością, za którą kandydaci do pełnienia usług wsparcia będą musieli ponieść opłaty.
8. Art. 39 ust. 1 i art. 42 ust. 4 – decyzje o przyznaniu lub nie bonu senioralnego osobie wnioskującej, a także decyzje o uchyleniu lub zmianie decyzji wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Jednak decyzje nie muszą posiadać uzasadnienia. Należy zauważyć, że art. 107 kodeksu postępowania administracyjnego jasno określa treść decyzji administracyjnej i uzasadnienie jest jej integralną częścią, tak więc, zwłaszcza decyzja odmowna powinna zawierać uzasadnienie. Dlatego, zdaniem NSZZ „Solidarność” nie można dopuścić do takiej konstrukcji, która jest w sprzeczności nie tylko z ustawą kpa, ale także z prawem obywatela do odwołania się od decyzji urzędu, co niewątpliwie dostęp do uzasadnienia przyspiesza i ułatwia. Wprawdzie projektodawca zakłada możliwość zwrócenia się do odpowiedniego urzędu o uzasadnienie, jednak wydłuża to ostatecznie postępowanie i może skutecznie uniemożliwić odwołanie (ze względu na przekroczenie terminów). Nie akceptujemy takiego zapisu.
9. W art. 43 – zupełnie niezrozumiałe jest wskazanie osoby, na rzecz której ma zostać przekazana nienależnie zrealizowana wartość bonu senioralnego. Nienależnie pobrane kwoty powinny bezwzględnie wracać do podmiotu, który je wypłacił.
10. Art. 50 – określa ścieżkę dojścia do wysokości kryterium dochodowego dla osoby na rzecz której świadczone będą usługi wsparcia w ramach bonu senioralnego. Brak jest uzasadnienia dla tych kwot. Sama konstrukcja przepisów jest niezrozumiała i może budzić wątpliwości. Dlatego bardziej właściwym byłoby określenie wysokości kryterium które odnosi się do konkretnych kwot ogłaszanych przez ZUS (np. średnie świadczenie emerytalne), co umożliwi podnoszenie wartości kryterium w tempie proporcjonalnym do zmian sytuacji dochodowej świadczeniobiorców.

W związku z odległym planowanym terminem wejścia w życie ustawy, Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” apeluje o podjęcie dalszych prac nad projektem, tak aby wyeliminować z niego wszelkie wątpliwości i niedopatrzenia.