Przyszłość narodu i przyszłość „Solidarności” zależą od tego, czy młode pokolenie Polaków będzie przygotowane i zdolne do niezależnego, samorządnego i autentycznego uczestnictwa w kierowaniu swym krajem.
Nową Polskę zbudują tylko ludzie odważni, samodzielni w myśleniu i działaniu, solidarni, wrażliwi moralnie i uczciwi.
Dlatego wychowanie młodego pokolenia Polaków musi stać się sprawą nas wszystkich, sprawą Związku, sprawą całego społeczeństwa.
System oświaty i wychowania, zmonopolizowany przez państwo służył dotychczas wyłącznie interesom politycznym, ideologicznym i ekonomicznym narzuconej społeczeństwu władzy. Był on obcy aspiracjom i wartościom narodu polskiego.
Chcemy, aby edukacja narodowa respektowała prawa naszych dzieci do życia w prawdzie, do pełnego umysłowego i duchowego rozwoju. System edukacji ma być systemem demokratycznym, dającym każdemu człowiekowi równe szansę kształcenia się rozwoju, zgodnie z jego możliwościami i aspiracjami.
Żądamy, aby system edukacji narodowej w Polsce nie służył, dalej doraźnym
i koniunkturalnym interesom władzy politycznej i administracyjnej. Jego głównym celem powinien być pełny rozwój psychiczny i fizyczny naszych dzieci.
NSZZ „Solidarność” popierać będzie:
1. Inicjatywy zmierzające do objęcia pełną kontrolą społeczną systemu oświaty
i wychowania w Polsce,
2. inicjatywy służące autentycznemu ruchowi na rzecz stworzenia w naszym kraju nowoczesnego i demokratycznego systemu edukacji,
3. dążenia do stworzenia warunków dla rzeczywistego respektowania praw dzieci
i młodzieży we wszystkich instytucjach i środowiskach wychowawczych,
4. działania zmierzające do przywrócenia społecznego prestiżu i prawnoekonomicznej stabilizacji stanu nauczycielskiego.
NSZZ „Solidarność” będzie się domagać:
1. podjęcia przez Sejm PRL ustawy o edukacji narodowej, będącej prawnym usankcjonowaniem idei uspołecznienia systemu oświaty i wychowania,
2. przełamania monopolu partyjno-państwowego w systemie oświatowym przez otwarcie możliwości tworzenia niezależnych instytucji opiekuńczo – wychowawczych i kształcących,
3. natychmiastowego wykonania przez resort oświaty i wychowania zobowiązań wynegocjonowanych przez nasz Związek,
4. stałego udziału Związkowej Rady Edukacji Narodowej w podejmowaniu decyzji na wszystkich szczeblach zarządzania systemem oświatowym. NSZZ „Solidarność” będzie rozwijać własne formy działalności edukacyjnej. W tym celu, nawiązując do tradycji wszechnic robotniczych i ludowych, podejmiemy inicjatywą stworzenia powszechnego związkowego systemu oświatowego o różnych poziomach kształcenia. Strukturę
i program tego systemu opracuje Związkowa Rada Edukacji Narodowej.
Gdańsk, dnia 5 października 1981 r.