Decyzja Prezydium KK nr 23/2014 ws. opinii o projekcie z dnia 23 grudnia 2013 r. ustaw o zasadach realizacji programów operacyjnych polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 -2020

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” po zapoznaniu się z przesłanym przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju projektem z dnia 23 grudnia 2013 r. ustawy
o zasadach realizacji programów operacyjnych polityki spójności finansowanych
w perspektywie finansowej 2014 -2020
zgłasza następujące uwagi.

1.       Projektowana ustawa jest bardzo istotnym narzędziem prawnym w procesie realizacji programów operacyjnych na lata 2014 – 2020. Jej celem jest określenie zasad realizacji programów operacyjnych, podmiotów uczestniczących w realizacji polityki spójności oraz sposób współpracy między nimi. Dlatego jej treść powinna być spójna z innymi projektami (np. projektem ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju).

2.      Opiniowany projekt nie zawiera wyraźnych odesłań do już obowiązujących nowych unijnych aktów prawnych (np. odesłanie 1) w tytule ustawy czy w tzw. słowniczku ustawy). Zdając sobie sprawę z konieczności przygotowania przez MiR wcześniej projektu ustawy, nie można przy jej ocenie pominąć faktu, że w dniu 17 grudnia 2013 r. został zakończony w UE proces legislacyjny, którego celem było ustanowienie nowych unijnych regulacji prawnych mających dotyczyć zasad programowania, finansowania i realizacji unijnej polityki spójności w latach 2014 – 2020.
W dniu 17 grudnia 2013 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła finalnie szereg rozporządzeń unijnych dotyczących tej problematyki. Rozporządzenia te zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 20 grudnia 2013 r. (L 347) i weszły w życie następnego dnia, czyli w dniu 21 grudnia 2013 r.

3.      W art. 2  nie zdefiniowano strategii realizacji zasady partnerstwa.

4.      W art. 5powinien być dodany pkt 12 o  treść: „wytycznych dotyczących strategii realizacji zasady partnerstwa dla wszystkich programów krajowych i regionalnych”.   W art.5 ust. 1  proponujemy wykreślić słowo „może”.

5.       Wątpliwości budzą analizowane razem zapisy ust. 5 i 6 art. 13 projektu. Zgodnie
z treścią ust. 5: „do udziału w pracach komitetu monitorującego krajowy lub regionalny program operacyjny instytucja zarządzająca zaprasza przedstawicieli wszystkich organizacji pracowników i organizacji pracodawców reprezentowanych
w Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i w wojewódzkich komisjach dialogu społecznego”. Dlatego uzasadnionym wydaje się nadanie następującego brzmienia pkt 1) ust 5 art. 13 projektu:„ reprezentatywne organizacje pracowników i pracodawców, o których mowa w ust. 6.

6.       Rozpatrywanie zastrzeżeń powinno być dwuinstancyjne,  a podmiot kontrolujący nie może pełnić funkcji  drugiej instancji.

7.      Art. 25 ust. 6 zbyt ogólnikowy zapis: „niewykonanie wskaźnika w projekcie może stanowić przesłankę do stwierdzenia nieprawidłowości” pozwala na uznanie nieprawidłowości nawet wtedy, gdy osiągnie się wartość wskaźnika np. 99 zamiast planowanej wartości 100 (analogicznie, gdy wartość będzie określona w %).
W konsekwencji pozwala „ukarać” projektodawcę poprzez zastosowanie do wszystkich wydatków projektowych zasady proporcjonalności, co zaskutkuje zwrotem środków wraz z odsetkami. Dlatego zapis ten powinien zawierać konkretniejsze sformułowania np. „widełki ” określające przedział. Inaczej będzie to skutkowało zbyt dużą dowolnością interpretacyjną.

8.       Wskazany w Art.41 ust. 1  termin jest zbyt krótki. Postulujemy wydłużenie terminu co najmniej do 14 dni, natomiast najbardziej optymalnym jest termin 21- dniowy.

9.      Art. 42jest nieprecyzyjny. W tekście nie ma określenia na czym ma polegać etapowość prowadzenia konkursu. Brak definicji, która instytucja i na podstawie jakich kryteriów będzie decydowała o zakwalifikowaniu projektu do kolejnego etapu.

10.  Analizując przepisy Rozdziału 15 dotyczące procedury odwoławczej dodatkowego wyjaśnienia wymaga kwestia wyczerpania kwoty przeznaczonej na dofinansowanie projektu w ramach działania lub priorytetu w przypadku złożenia skutecznego protestu (art. 62 ust. 2 projektu).