Tag: 2021

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne (druk sejmowy nr 1005), dalej Projekt.
Projekt opiera się na następujących głównych założeniach:
– powszechne towarzystwa emerytalne (PTE) zarządzające otwartymi funduszami emerytalnymi (OFE) staną się towarzystwami funduszy inwestycyjnych (TFI), zaś OFE przekształcą się w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO),
– aktywa netto OFE zostaną przekazane na indywidualne konta emerytalne (IKE) prowadzone w SFIO przez TFI,
– jako substytut podatku dochodowego oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne pobieranych od emerytur wypłacanych z FUS, od środków przenoszonych na IKE pobrana zostanie opłata przekształceniowa w łącznej wysokości 15%, której płatność zostanie rozłożona na 2 lata i do uiszczenia której obowiązane będą SFIO. Wysokość opłaty odpowiada poziomowi efektywnej stopy opodatkowania emerytur podatkiem dochodowym oraz obciążenia składką na ubezpieczenie zdrowotne,
– polityka inwestycyjna SFIO przekształconych z OFE będzie dostosowana do wieku i profilu ryzyka ubezpieczonych,
– możliwe będzie złożenie deklaracji przez członka OFE o przejściu do ZUS, co będzie wiązało się z przeniesieniem aktywów z OFE do Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD) i dopisaniu ich wartości do kapitału zaewidencjonowanego na indywidualnym koncie w ZUS. Przy wyborze tej opcji nie będzie pobierana opłata przekształceniowa, ale przyszłe wypłaty emerytur będą opodatkowane podatkiem dochodowym (PIT) oraz będzie od nich pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne,
– zarządzanie środkami FRD wykonywane będzie przez fundusz inwestycyjny, którego jedynym akcjonariuszem jest Polski Fundusz Rozwoju S. A. (PFR).
NSZZ „Solidarność” uznaje potrzebę zakończenia funkcjonowania OFE. Stanowisko to wynika z dotychczasowych działań składających się przede wszystkim na transfer większości środków z OFE na subkonto ubezpieczonego w FUS oraz wprowadzenia dobrowolności odprowadzania części składki na OFE. Działania te oznaczały likwidację dywersyfikacji sposobów oszczędzania co było pierwotnym celem reformy ubezpieczeń społecznych końca XX wieku.
Równocześnie NSZZ „Solidarność” nie może zaakceptować planowanej domyślności decyzji ubezpieczonych o przekazaniu środków z OFE do IKE. Efektem zakończenia funkcjonowania OFE powinny być świadczenia dożywotnie, a więc z FUS. Co więcej należy założyć, że konta IKE bez dalszych stałych wpłat nie będą miały znaczenia dla poziomu świadczeń wypłacanych w wieku poprodukcyjnym. W dłuższym okresie czasu, w wielu przypadkach ich niewielki kapitał zostanie „skonsumowany” przez opłaty pobierane przez podmioty zarządzające.
NSZZ „Solidarność” wnosi o zaniechanie powyższej opcji domyślnej, tak aby uczestnik sytemu musiał dokonać świadomego wyboru. Wymaga to przeprowadzania szerokiej kampanii informacyjnej.
Pragniemy także podkreślić, że w chwili obecnej w momencie gdy nieznane są szczegółowe założenia Nowego Ładu w zakresie nowych rozwiązań podatkowych, wysokości kwoty wolnej od podatku oraz innych elementów mających bezpośredni i pośredni wpływ na system emerytalny i długofalowe bezpieczeństwo socjalne ubezpieczonych nie ma racjonalnej możliwości dokonania oceny całokształtu Projektu.
Procedowanie Projektu w momencie równoczesnego procedowania (i stopniowego ujawniania partnerom społecznym i opinii publicznej) założeń tzw. „Nowego Ładu” pogłębia wrażanie chaosu i niepewności w systemie emerytalnym. NSZZ „Solidarność” podkreśla, że zasady funkcjonowania systemu emerytalnego powinny być przejrzyste i stabilne, co w chwili obecnej można osiągnąć tylko poprzez kompleksowe zmiany w systemie emerytalnym (w odniesieniu przykładowo do problematyki kumulacji tytułów ubezpieczeniowych czy równomiernego obciążenia pozapłacowymi kosztami pracy podporządkowanej i innych form jej wykonywania). Tylko po przeprowadzaniu takiego procesu można zakładać, że przełoży się to na zwiększenie zaufania do systemu, a co za tym idzie wpłynie na wielkość kapitału odkładanego w IKE, IKZE czy PPE.
Równocześnie zwracamy uwagę na Decyzję Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nr 97/19, która dotyczy wcześniejszych projektów dotyczących likwidacji OFE. Uwagi tam zawarte zachowują ważność.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Apple Film Production Sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” w filmie Olgi Chajdas zatytułowanym Stale Niestała.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na przygotowanie i realizację projektu kaskadowego, w charakterze beneficjenta ostatecznego, dotyczącego budowania potencjału NSZZ „Solidarność” poprzez rozwój komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej Związku z wykorzystaniem nowych technologii.
Projekt będzie przedkładany Komisji Europejskiej za pośrednictwem EKZZ w ramach linii budżetowej EaSI-PROGRESS 2020 – 04030201.
Osoby zaangażowane w przygotowanie projektu z ramienia Prezydium KK NSZZ „Solidarność”:

1. Mariusz Depka –  Biuro Prezydium KK
2. Katarzyna Jażdżewska/Karol Nosal –  Biuro Programów Europejskich
3. Hanna Daszczyńska –  Dział Szkoleń i Rozwoju Związku
4. Marek Lewandowski/Piotr Machnica –  Rzecznik Prasowy
5. Jarosław Kobylański/Paweł Bojahr – Zespół Informatyki
6. Mateusz Szymański – Biuro Zagraniczne

Osobą odpowiedzialną za przygotowanie projektu z ramienia Prezydium KK NSZZ „Solidarność” będzie Jerzy Jaworski.

(do użytku służbowego)

Decyzja
Prezydium KK
nr 36/21
ws. opinii o projekcie rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniające rozporządzenie
w sprawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje propozycję wydłużenia terminu na sporządzenie i podpisanie rocznego sprawozdania finansowego dla nieprowadzących działalności gospodarczej związków zawodowych zaproponowaną w  projekcie rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji.
Jednocześnie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” proponuje w dodawanym § 3azastąpić słowa „związków zawodowych” – następująca treścią „związków zawodowych i ich jednostek organizacyjnych”.
W związku z kolejnymi falami Covid-19 oraz mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowej realizacji obowiązków sprawozdawczych, NSZZ „Solidarność” postuluje, wzorem i doświadczeniem ubiegłego roku, wydłużyć graniczny termin na sporządzenie i podpisanie sprawozdania o 3 miesiące. Naturalną konsekwencją powinno być zatem również przedłużenie terminu na zatwierdzenie sprawozdania również o 3 miesiące.
Kolejne, konsekwentnie zaproponowane przedłużenie terminu o następne 6 tygodni przy spełnieniu określonych przez projektodawcę kryteriów, Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznaje za zasadne.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje poselski projekt  ustawyo zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Celem nowelizacji jest przedłużenie kadencji organów statutowych związków zawodowych, społecznych inspektorów pracy, a także  związku lub organizacji przedsiębiorców w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 do 30 dni po odwołaniu danego stanu, do czasu wyboru organu statutowego związku zawodowego, związku lub organizacji przedsiębiorców oraz społecznych inspektorów pracy na nową kadencję, jednak nie dłużej niż do 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Inicjatywa poselska jest odpowiedzią na wspólne stanowisko reprezentatywnych organizacji pracowników.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia:

1. zawrzeć porozumienie z Przedsiębiorstwem Produkcyjno-Usługowo-Handlowym „Dekom” Sp. z o.o. w sprawie rozwiązania umowy dzierżawy zawartej 16 czerwca 1999 r. tak, by umowa wygasła z ostatnim dniem czerwca 2021 r. (projekt porozumienia w załączeniu);
2. upoważnić:
   1. Henryka Nakoniecznego – Członka Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
   2. Bogdana Kubiaka – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”

do podpisania Porozumienia w przedmiotowej sprawie z Przedsiębiorstwem Produkcyjno-Usługowo-Handlowym „DEKOM” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku (80-855) przy ul. Wały Piastowskie 24.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia:

1. zawrzeć „Umowę o Świadczenie Usług” (dalej: Umowa) w zakresie czynności przygotowawczych oraz w ramach procesu inwestycyjnego na nieruchomości położonej w Gdańsku przy ul. Czarny Dwór, obejmującej działki nr 31/5 i 31/12 obręb 018 Gdańsk, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr. GD1G/00316623/4 w Sądzie Rejonowym Gdańsk-Północ III Wydział Ksiąg Wieczystych z Przedsiębiorstwem Produkcyjno-Usługowo-Handlowym „Dekom” Sp. z o.o. (projekt Umowy w załączeniu);
2. upoważnić:
   1. Bogdana Bisia – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
   2. Jerzego Jaworskiego – Skarbnika Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”

do podpisania Umowy w przedmiotowej sprawie z Przedsiębiorstwem Produkcyjno-Usługowo-Handlowym „DEKOM” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdańsku (80-855) przy ul. Wały Piastowskie 24.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia zgłosić Panią Agatę Baranowską – Grycuk jako przedstawicielkę NSZZ „Solidarność” do Komitetu Europejskiego Funduszu Społecznego+  w okresie programowania 2021-2027.

Celem Zielonej księgi w sprawie starzenia się jest zapoczątkowanie debaty na temat rozwiązań w zakresie przewidywania, wyzwań i możliwości jakie niesie ze sobą starzenie się społeczeństwa Europy.
Z pewnością cenną cechą opracowania jest próba zdiagnozowania całości czynników mających wpływ na zjawisko starości, już od najmłodszego wieku. Księga stanowi dość wyczerpujące omówienie zagadnień związanych lub wpływających na proces starzenia. Jednak większą wagę należy nadać kwestiom związanym z warunkami organizacyjno-prawnymi wykonywania pracy, gdyż mają one przeważający wpływ na przyszłość zdrowotną i finansową pracowników. Prezydium KK zwraca uwagę, że ubóstwo, wykluczenie społeczne, złe warunki pracy, niskie dochody to determinanty społeczno-ekonomiczne odpowiedzialne w znaczącym stopniu za sytuację zdrowotną dużej części populacji.
Prezydium Komisji Krajowej podkreśla, że niektóre zaproponowane rozwiązania nie wydają się jednak optymalne:

1. Zielona księga nie zawiera odniesień do słabej integracji rynku pracy, niskiej jakości miejsc pracy i warunków pracy, a także zbyt mało uwagi poświęcono w niej bezpieczeństwu i higienie pracy. Podstawą konkretnych działań powinno być ambitne wdrożenie Europejskiego Filaru Praw Socjalnych. Nowe zarządzanie europejskie powinno opierać się na tworzeniu bodźców dla inwestycji publicznych i prywatnych, które pozwolą państwom członkowskim nadążać za potrzebami społecznymi.
2. Szczególnie istotne jest zapewnienie dostępu do publicznej służby zdrowia (co uwypukliło się w czasie pandemii Covid-19), opieki i wsparcia socjalnego, opiekuńczych usług publicznych, opieki długoterminowej aby z jednej strony wzmacniać dobrostan zdrowotny osób starszych, a z drugiej – tworzyć dobrze zorganizowaną srebrną ekonomię. Jednym z kluczowych elementów srebrnej gospodarki są tzw. białe miejsca pracy – sektor usług opiekuńczych i zdrowotnych świadczonych głównie dla osób starszych, którego znaczenie wzrasta wraz ze zwiększającą się liczbą osób starszych w populacji i tutaj należy upatrywać współpracy młodego i starszego pokolenia (włącznie z humanizacją relacji).
   W zakresie poprawy dobrostanu poprzez solidarność międzypokoleniową warto uwzględnić rolę rodziny w szeroko rozumianej opiece nad starszymi członkami rodziny i mentoringiem pokoleniowym.
3. Głównym czynnikiem wpływającym na aktywne starzenie się jest niewątpliwie długość życia w zdrowiu, dlatego polityka zwiększania aktywności osób starszych powinna opierać się o wiedzę i wskaźniki długości życia w dobrym zdrowiu. W Zielonej księdze brakuje ogólnego porównania ww. wskaźników w poszczególnych krajach członkowskich.
4. W części 4.2 zawierającej diagnozę ubóstwa wśród osób starszych wskazano, iż „Niektórzy wciąż jednak będą w większym stopniu zagrożeni ubóstwem niż inni, w tym ubóstwem energetycznym. Dotyczy to w szczególności osób, które miały niskie dochody, przerwy w pracy zawodowej lub które wykonywały pracę lub wykonywały zawody, które zapewniały ograniczoną ochronę, np. w przypadku pracowników niestandardowych i osób samozatrudnionych”. Nie sposób nie zgodzić się z tym spostrzeżeniem. Jeśli chodzi o potencjalne rozwiązania to wczęści 5.3 Różnice terytorialne w dostępie do opieki i usług, Ramka 2 wskazano potencjalne zagrożenia w postaci „przeniesienia obciążeń podatkowych z pracy na zanieczyszczenia, jak zaproponowano w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Wobec braku dalszych reform rosnące zróżnicowanie na rynku pracy sprawia, że coraz mniej osób jest objętych systemami ochrony socjalnej i odprowadza składki na rzecz takich systemów”. Niestety jako antidotum przedstawiono jedynie: „zrównoważoność finansów publicznych musi być ściśle monitorowana, zwłaszcza w krajach o wysokim poziomie długu publicznego”.
5. O ile samo rozwiązanie polegające na poszukiwaniu alterantywnych źródeł finansowania świadczeń emerytalnych jest ciekawe i godne rozważenia, o tyle pozostawienie bez propozycji rozwiązania kwestii występowania zjawiska polegającego na tym, iż część pracowników wykonuje pracę w warunkach, o których z góry można stwierdzić, iż osoby te będą zagrożone w przyszłości ubóstwem nie można ocenić pozytywnie. Jak wskazano w części 2 Księgi, na to jak będziemy się starzeć wpływ ma to, jak przeżyjemy całe życie zawodowe w aspekcie zdrowotnym, dostęp do edukacji i dostęp do pracy. Z tego powodu szczególnymi działaniami powinny zostać objęte te rodzaje pracy, które wpływają niekorzystnie lub wręcz negatywnie na jakość życia, a w konsekwencji na trudną starość. Takim działaniem jest obowiązek promowania dobrych miejsc pracy i zwalczania pracy niestandardowej, niedającej zabezpieczenia socjalnego, która powoli staje się nową formą pracy nierejestrowanej. W przypadku tej formy zatrudnienia ryzyko i koszt społeczny przerzucony jest na zatrudnionego, a w dalszej kolejności na finanse publiczne. Warto byłoby pokusić się o analizę jaki jest koszt dla społeczeństwa i finansów publicznych wykonywania pracy w formie niestandardowej lub w wymuszonym samozatrudnieniu i zadać sobie pytanie, czy można się na to godzić w świetle społecznej misji Unii Europejskiej oraz skutków dla finansów i przyszłych pokoleń. Być może obciążenie przyszłych pokoleń nie byłoby konieczne w tak znacznym stopniu, gdyby nie była akceptowana praca niskiej jakości tj. w warunkach niestabilności i braku dostępu do ochrony socjalnej.
   Proponowane „zapewnienie, aby systemy emerytalne pokrywały różne rodzaje działalności gospodarczej, np. dzięki rozszerzeniu dostępu dla większej liczby typów pracowników i dla osób samozatrudnionych, pomogłoby w zabezpieczeniu adekwatności takich systemów i ich podstawy składkowej, a także ograniczyłoby nierówności na rynku pracy. Ponieważ zmiany w gospodarce i w świecie pracy mogą wpływać na podstawę składek, państwa członkowskie mogą być zmuszone do ponownego przeanalizowania sposobu zapewniania zasobów na potrzeby systemów ochrony socjalnej” jest pomysłem w dobrym kierunku jednak potrzebne są stanowcze działania. Zdecydowanie należy zwalczać zatrudnienie o niskiej jakości.
   Poprawie wydolności systemu emerytalnego nie mogą służyć wyłącznie działania polegające wyłącznie na podwyższaniu wieku emerytalnego. Trafnie zwraca się uwagę w „Zielonej księdze” na fakt, iż sytuacja demograficzna w różnych państwach członkowskich UE jest na tyle zróżnicowana, iż nie jest możliwe ustalenie jednej obowiązującej w całej Unii granicy wieku emerytalnego. Granica wieku emerytalnego powinna być ustalania w przepisach prawa wewnętrznego poszczególnych państw członkowskich UE i powinna uwzględniać ich specyfikę związaną z długością życia jego obywateli, stanem ich zdrowia, sytuacją gospodarczą, w tym sytuacją na rynku pracy jak stanem systemu finansów publicznych, zwłaszcza kondycją finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
   Należy zgodzić się z tezą, iż do poprawy sytuacji materialnej osób starszych może przyczynić się upowszechnienie różnych form dodatkowego, dobrowolnego gromadzenia środków na starość. Ważną rolę w tym zakresie pełni edukacja i uświadamianie obywateli jaki wpływ na poziom ich życia po osiągnięciu wieku emerytalnego będą miały dodatkowe oszczędności. Aby ten cel mógł zostać osiągnięty dodatkowe produkty emerytalne nie mogą mieć charakteru elitarnego i być wykorzystywane wyłącznie przez osoby znajdujące się w bardzo dobrej sytuacji materialnej jako sposób na korzystne ulokowanie nadwyżek kapitału. Jedynie stała poprawa warunków pracy polskich obywateli, towarzyszący jej wzrost płac oraz poprawa poziomu wiedzy ekonomicznej może przyczynić się do znaczącej poprawy w omawianej dziedzinie.
6. Jeśli chodzi o część 3.3 to rozwojowi regionów mniej rozwiniętych i obszarów wiejskich sprzyjać może promowanie kultury tych regionów, historii i kuchni regionalnych. To będzie sprzyjać rozwojowi agroturystyki w tych regionach. Wspieranie agroturystyki, którą mogą prowadzić również osoby w późniejszym wieku, może sprzyjać realizacji wielu celów wskazanych w Księdze: wspieraniu przedsiębiorczości, przeciwdziałaniu ubóstwu osób starszych, integracji miedzypokoleniowej itp.
7. W pkt. 6 perspektywy wskazano na poprawę funkcjonowania rynku pracy, ale brakuje konkretnych propozycji.
8. Szkolenia powinny uwzględniać możliwości percepcji osób w starszym wieku, które są inne niż osób młodych. Wymagają one zaangażowania czasu i środków finansowych osoby, jeśli nie są finansowane ze środków publicznych lub ze środków pracodawcy. W tym kontekście, wykonywanie pracy niestandardowej (praca niskiej jakości, niepewnej) utrudnia dostęp do szkoleń.
   Szybka dezaktywizacja osób starszych wynika w większości przypadków ze złego stanu zdrowia, ale także niedostosowania kompetencji (szczególnie cyfrowych). Wzrost umiejętności cyfrowych osób w wieku okołoemerytalnym mógłby pomóc dłużej utrzymywać te osoby w aktywności zawodowej. Kontynuowanie kariery zawodowej powinno wiązać się z koniecznością dostosowania warunków pracy do potrzeb osób starszych.
9. Oczekiwanym działaniem jest upowszechnienie rozwiązań z zakresu zarządzania wiekiem. Wymaga to konsekwentnego promowania tej idei wśród pracodawców (np. poprzez upowszechnianie rokowań zbiorowych). Potencjał doświadczonych pracowników powinien być odpowiednio wykorzystywany (np. mentoring). Szczególnie istotne wydaje się podkreślanie korzyści, jakie czerpać może firma z posiadania zespołu różnorodnego (m.in. pod względem wieku), którego członkowie mają różne doświadczenia życiowe i kompetencje. Unikatowy, zróżnicowany pod wieloma względami zespół pracowników będzie miał większe szanse na wypracowanie rozwiązań innowacyjnych. Uzasadnionym jest także wspieranie starszych pracowników w powrocie do pracy (np. po dłuższej chorobie, wypadku). Należałoby rozważyć wydłużenie urlopu wypoczynkowego. Prezydium KK zwraca uwagę, że wdrożenie zarządzania wiekiem wymaga od pracodawców zmiany sposobu myślenia o starszych pracownikach. Istotne jest dostrzeżenie ich potencjału i cennych z punktu widzenia firmy kompetencji.
10. Należy podejmować działania służące szeroko rozumianej aktywizacji seniorów na wszystkich płaszczyznach życia społecznego. Szczególnie należy zintensyfikować działania promujące sport i aktywny styl życia wśród seniorów, a przede wszystkim wśród młodszych grup społecznych, aby wykształcić dobre nawyki na przyszłość.
11. Zielona księga zauważa potrzebę aktywizacji osób niepełnosprawnych, niestety bez wskazania konkretnych rozwiązań. Należy podkreślić, że doświadczenia w aktywizacji osób niepełnosprawnych można wykorzystać w aktywizowaniu osób w starszym wieku, gdyż coraz więcej osób starszych będzie mogło i prawdopodobnie musiało pracować mając jednocześnie jakąś niepełnosprawność.
12. Ważną kwestią, która nie została naświetlona w Zielonej księdze – jest sytuacja demograficzna. Niski poziom dzietności w krajach Europy będzie prowadził do coraz mniejszej zastępowalności pokoleniowej oraz do szybszego starzenia się społeczeństwa.