Decyzja Prezydium KK nr 74/20 ws. opinii do projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia następujące uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, przygotowanego przez Ministerstwo Infrastruktury.
Po pierwsze, z  oburzeniem przyjmujemy fakt, że projekt aktu prawnego wprowadzającego istotne zmiany w uprawnieniach pracowniczych nie został skierowany do konsultacji w trybie ustawy o związkach zawodowych, lecz na podstawie regulaminu pracy Rady Ministrów z jednoczesnym oczekiwaniem skrócenia trzydziestodniowego terminu na zgłoszenie opinii. Pominięta została także Rada Dialogu Społecznego. Jest to praktyka niedopuszczalna, ingerująca w podstawy dialogu społecznego.
Po drugie, negatywnie opiniujemy art. 1 punkt 7 projektowanej ustawy, znoszący stosowanie przepisów art. 15112Kodeksu pracydo czasu pracy kontrolerów ruchu lotniczego. Proponowana zmiana oznacza odebranie tym osobom prawa do niedzieli wolnej od pracy co najmniej raz na 4 tygodnie. Praca kontrolera ruchu lotniczego, ze względu na olbrzymią odpowiedzialność za życie i zdrowie ludzkie, jest wysoce stresogenna. Pozbawienie kontrolerów prawnej gwarancji do regularnego realizowania prawa do niedzielnego wypoczynku, będzie ten stres potęgować, co może wpłynąć na stan bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej.
Po trzecie, negatywnie opiniujemy art. 2 projektowanej ustawy wprowadzający zmianę w Ustawie o sporach zbiorowych uznającą za niedopuszczalne organizowanie strajku w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej przez kontrolerów ruchu lotniczego, informatorów służby informacji powietrznej i personel techniczny. Stanowi to karygodne naruszenie praw wolności związkowych, które zgodnie z Konstytucją RP mogą podlegać tylko takim ograniczeniom jakie przewidują wiążące Polskę umowy międzynarodowe. Zwracamy uwagę, że  już obecne  ograniczenia prawa do strajku w polskim prawie są sprzeczne z tymi umowami. Dodatkowo Międzynarodowa Organizacja Pracy wyraźnie wskazuje, że, w razie ograniczenia lub zakazu prawa do strajku w pewnych niezbędnych zakładach pracy lub usługach, należy zapewnić pracownikom odpowiednią ochronę w celu zrekompensowania im wynikającego z tego faktu ograniczenia swobody działania, zwłaszcza w wypadku mogących wystąpić w tych zakładach pracy i usługach sporów. Dotyczy to wszystkich kategorii pracowników pozbawionych prawa do strajku. Polski ustawodawca  w żaden sposób, w odniesieniu do jakiejkolwiek grupy pracowników pozbawionych prawa do strajku, nie realizuje wskazanych powyżej gwarancji kompensacyjnych. Takich gwarancji nie wskazano także w projektowanej ustawie.
Uwagi szczegółowe do zapisów projektowanej ustawy, dotyczących aspektów funkcjonowania Polskiej Agencji Ruchu Lotniczego, przedstawione zostały w oddzielnej opinii Krajowej Sekcji Pracowników Transportu Lotniczego i Obsługi Lotniskowej NSZZ „Solidarność”.

 

Decyzja Prezydium KK nr 73/20 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

   Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Stowarzyszenia Maratonu „Solidarność”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logo 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, na materiałach promocyjnych ORLEN e- Maratonu „Solidarności”.

Decyzja Prezydium KK nr 71/20 ws. projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu „Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2020-2030”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu „Strategia na rzecz z Niepełnosprawnościami 2020-2030”. Przedstawiony projekt przewiduje wdrożenie różnych instrumentów wsparcia osób z niepełnosprawnościami, zależnych od stopnia niepełnosprawności.

Przede wszystkim należy zauważyć, że projekt Strategii pomija zaangażowanie w przygotowanie i realizację działań partnerów dialogu społecznego, a przecież opracowywanie polityki wobec osób z niepełnosprawnościami wymaga szczególnej wrażliwości i pogłębionych konsultacji. Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” uważa, że reformy przewidywane przez Strategię powinny być przeprowadzane z rozwagą i świadomością złożoności rozwiązywanych problemów. Przy wszelkich zmianach obecnego systemu wsparcia należy wsłuchiwać się w głos organizacji zrzeszających osoby niepełnosprawne, pracowników i pracodawców.

Większość opisów działań zamieszczonych w Strategii nie wskazuje konkretnych propozycji zmian oraz instrumentów jakie zostaną zastosowane. Uniemożliwia to pełną ocenę projektu.

Należy jednak zwrócić uwagę na następujące kwestie szczegółowe:

 

1. Autorzy dokumentu posługują się danymi za rok 2018 – nie jest to w pełni uzasadnione, ponieważ dostępne są już dane z 2019 roku. Ponadto okoliczności związane z epidemią powodują,  że sytuacja w  niektórych obszarach może być już zupełnie inna niż przedstawiona w Strategii, wymagany zatem byłby tu co najmniej odpowiedni komentarz przy braku najnowszych danych.

 

2. Zgodnie ze Strategią należy podjąć działania zwiększające zatrudnienie osób niepełnosprawnych. W dokumencie silnie zaznaczona jest rola otwartego rynku pracy w tym aspekcie. Nie należy jednak zapominać, że wiele osób niepełnosprawnych jest zatrudnionych na chronionym rynku pracy. W strategii brak jest określonych działań w stosunku do zakładów pracy chronionej, których sytuacja aktualnie na rynku jest bardzo trudna i jest ich coraz mniej. Przypomnieć należy, że nie wszystkie osoby niepełnosprawne znajdą pracę na otwartym rynku pracy. Ponadto wskaźnikiem realizacji zwiększenia zatrudnienia zgodnie z projektem ma być współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. W ostatnich 5 latach współczynnik aktywności zawodowej wzrósł o 3 % jednak wynika to w głównej mierze z demografii. Natomiast liczba pracujących osób niepełnosprawnych pozostaje na zbliżonym poziomie (ok 420 tys. osób) od lat. Wskaźnikiem realizacji w tym przypadku powinna być np. liczba pracujących osób niepełnosprawnych.

 

3. Według autorów Strategii przygotowana ma być zmiana dotychczasowych świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych. Nie wiadomo jednak, czy będzie to oznaczać wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. dotyczącego świadczenia pielęgnacyjnego i przyznania go opiekunom osób, które stały się niepełnosprawne w dorosłym życiu – projekt  pomija tę kwestię. Strategia zapowiada natomiast stopniowe usuwanie ograniczeń                          w aktywności zawodowej opiekunów, co jest pozytywnym krokiem, i o co od lat postuluje NSZZ „Solidarność”.

 

4. W projekcie znalazła się zapowiedź nowej ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami, która miałaby zawierać regulacje, których nie ma w innych aktach prawnych (nie wiadomo jednak o jakie kwestie chodzi). Co więcej, z czasem miałaby ona zastąpić obowiązującą obecnie ustawę z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Projekt Strategii nie wskazuje jednak jakich mechanizmów w polskim porządku prawnym aktualnie brakuje lub jakie mechanizmy  w dotychczasowej ustawie są nieadekwatne.

 

5. Projekt przewiduje stworzenie zintegrowanego, jednolitego systemu orzekania  o niepełnosprawności dla celów rentowych, pozarentowych i edukacyjnych. Reformą systemu orzecznictwa zajmował się już zespół prof. Gertrudy Uścińskiej powołany przez premier Beatę Szydło, ale do dziś efekty jego prac są nieznane. Strategia nie odnosi się do prac zespołu, nie wiadomo zatem czy w ogóle istnieją efekty prac zespołu prof. Uścińskiej, a jeżeli są, czy będą wykorzystane i w jakim kierunku podąży zmiana systemu orzekania. Zmiana systemu orzekania jest bardzo delikatną kwestią. Należy pamiętać, że ciągłe zapowiedzi zmiany orzecznictwa powodują zamieszanie oraz niepewność osób niepełnosprawnych, co do ich praw nabytych.

 

6. W Strategii przewidziane jest przeprowadzenie analizy pod kątem nałożenia obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych na przedsiębiorstwa liczące co najmniej 10 pracowników. Obecnie pracodawcy, którzy mają minimum 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nie osiągają 6% wskaźnika zatrudnienia osób z dysfunkcjami, muszą dokonywać wpłat na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Jeśli dla małych firm również zostanie wyznaczony taki wskaźnik będą musiały płacić kary na fundusz w razie jego niespełnienia.Taka zmiana spowoduje wyższe wpływy do budżetu PFRON, co jest pożądane, jednak w dobie spowolnienia gospodarki po pandemii zmiana taka musi być szeroko skonsultowana i przeanalizowana z przedstawicielami przedsiębiorców i strony pracowniczej.

 

Decyzja Prezydium KK nr 70/20 ws. wniosku KE dotyczącego Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia uwagi do Wniosku  KE dotyczącego Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady Ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności, w szczególności w zakresie procedury oceny planu odbudowy  i zwiększenia odporności:

  1. Na pozytywną ocenę zasługuje ścisła współpraca Komisji z zainteresowanymi państwami członkowskimi przy dokonywaniu oceny planu odbudowy i zwiększenia odporności. Za taką uznajemy między innymi zorganizowanie na wniosek państwa członkowskiego wymiany dobrych praktyk.
  2. Komisja w celu oceny planów odbudowy i zwiększenia odporności  może uruchomić wsparcie  dla państwa członkowskiego  poprzez  pomoc ekspertów. Powstaje pytanie jaki będzie klucz doboru ekspertów.
  3. Składanie sprawozdań w ramach europejskiego semestru w cyklu kwartalnym z postępów w realizacji planów odbudowy i zwiększenia odporności, w tym ustaleń operacyjnych,
    o których mowa w art. 17 ust 6 może być trudna do osiągniecia. Należałoby rozważyć propozycję aby ustalenie czasu sprawozdania z postępów realizacji było uzgadniane i wpisywane w porozumieniu operacyjnym.
  4. Biorąc pod uwagę cel ustanawianego instrumentu NSZZ „Solidarność” (jednym z nich jest wspieranie tworzenia miejsc pracy podczas  wychodzenia z kryzysu związanego z COVID- 19) wnioskuje o udział  partnerów społecznych w korzystaniu z instrumentu na rzecz planu odbudowy i zwiększenia odporności. 

Decyzja Prezydium KK nr 69/20 ws. wyrażenia zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Stowarzyszenia Maratonu „Solidarność”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz loga 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność” w działaniach związanych z organizacją maratonu.

Decyzja Prezydium KK nr 68/20 ws. wyrażenia zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Enea Elektrownia Połaniec S. A., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na tablicy upamiętniającej jubileusz 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, która zostanie umieszczona na terenie Elektrowni.

Decyzja Prezydium KK nr 67/20 ws. wyrażenia zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Poczty Polskiej S. A., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia NSZZ „Solidarność” przy edycji znaczka pocztowego, kopert FDC i datownika okolicznościowego przygotowywanych w związku z 40. rocznicą podpisania Porozumień Sierpniowych oraz powstania NSZZ „Solidarność”.

Decyzja Prezydium KK nr 66/20 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”, na materiale promocyjnym związanym z osobą Anny Walentynowicz, który ukaże się w ramach projektu MSZ poświęconego wybitnym Polakom.

Decyzja Prezydium KK nr 65/20 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Fundacji Obchodów 100. Rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz loga 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność” w albumie okolicznościowym zatytułowanym „Solidarność w służbie ludziom i Ojczyźnie”.