Tag: 2020

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2020 r.  w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej.

Projekt rozporządzenia zawiera zmiany o charakterze technicznym i porządkującym dotychczasowe rozwiązana zawarte w rozporządzeniu z dnia 23 marca 2005 r.  w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz.U. poz. 543, z późn. zm.). Jednocześnie propozycje zmian zostały podyktowane zmianami wynikającymi z wprowadzenia ich w innych aktach prawnych, a także  licznymi postulatami władz samorządowych, które realizują zadania w zakresie pomocy społecznej.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia uwagi do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy.

Prezydium KK opiniuje pozytywnie cel projektu, a w szczególności postulat zawarty w uzasadnieniu projektu – wprowadzenia gwarancji respektowania przez pracodawców zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie wynagradzania za pracę.

Jednoczenie podkreślenia wymaga, że projekt odnosi się jedynie do pojęcia mobbingu i jego uchwalenie może doprowadzić do zwiększenia wątpliwości w zakresie rozróżnienia pojęć dyskryminacji i mobbingu w praktyce.

W przedstawionym projekcie i jego uzasadnieniu widać niekonsekwencję. W uzasadnieniu można przeczytać, że projekt ustawy wpłynie korzystnie na respektowanie przez pracodawców zasady równego traktowania pomimo, że pojęcie mobbingu nie zalicza się do zagadnień z zakresu równego traktowania pracowników i zakazu dyskryminacji. Pomimo, że pojęcie mobbingu oraz pojęcie dyskryminacji w swoich zakresach są zbieżne, to ustawodawca postanowił je unormować w sposób odrębny w kodeksie pracy, a wskutek tego został dokonany podział, na podstawie którego ocenia się, które niedopuszczalne zachowania będą zaliczane do pojęcia dyskryminacji, a które do mobbingu.

Według art. 94³ § 2 k.p. mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Dodanie
w projekcie definicji mobbingu do zachowań kwalifikowanych jako mobbing „różnicowania wysokości wynagrodzenia ze względu na płeć pracownika" może wywołać rozbieżności interpretacyjne w praktyce.

Działania polegające na różnicowaniu wysokości wynagrodzenia zostały objęte zakresem zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji. Należy przypomnieć, że
w art. 18^3c § 1 k.p. wprowadza się prawo do jednakowego wynagrodzenia za pracę. Przepis ten stanowi, że pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Z art. 11³ k.p. wynika, że jakakolwiek dyskryminacja
w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia,w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalna.

Kodeks pracy przewiduje dwa rodzaje dyskryminacji: bezpośrednią oraz pośrednią. Art.  18^3a §3 stanowi, że dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z powodu jakiegoś kryterium dyskryminacji (wiek, płeć itd.) był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy. W §4 tego przepisu przewidziano pojęcie dyskryminacji pośredniej,  która istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogłyby wystąpić niekorzystne dysproporcje albo szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wobec wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na kryterium dyskryminacji (wiek, płeć itd…), chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe
i konieczne. Przejawem dyskryminowania jest także molestowanie tj. niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery (zob. 18^3a §5 k.p.).

W literaturze rozróżnia się pojęcia dyskryminacji i mobbingu poprzez wskazanie, że dyskryminacja zainicjowana jest jedynie poprzez pracodawcę, a działania wchodzące w zakres mobbingu mogą być podejmowane zarówno przez pracodawcę, jak i pozostałych pracowników. W przypadku mobbingu w skład jego definicji wchodzą cechy uporczywości oraz długotrwałości, a jeśli chodzi o dyskryminację, może wystąpić pojedyncze zdarzenie. Zarówno mobbing, jak i dyskryminacja (zwłaszcza molestowanie) to zachowania wymierzone w godność pracownika. Elementem konstytutywnym mobbingu jest przemoc psychiczna pochodząca od określonej osoby (zob. G. Jędrejek, Cywilnoprawna odpowiedzialność za stosowanie mobbingu, Warszawa 2010, s. 74).

Mobbing nie stanowi postaci dyskryminacji, nie musi istnieć konkretny powód nękania lub zastraszania danego pracownika, co oznacza w rezultacie, że powód (pracownik lub były pracownik) nie musi wykazywać kryterium dyskryminacyjnego (zob. W. Cieślak, J. Stelina, Definicja mobbingu oraz obowiązek przeciwdziałania temu zjawisku (art. 94³ k.p.), Państwo i Prawo Nr 12/2004, s. 68). Czynnikiem odróżniającym dyskryminację i mobbing jest również rozkład ciężaru dowodu.

W przypadku dyskryminacji ciężar dowodu został przerzucony na pracodawcę, który musi wykazać przed sądem, że nie dyskryminował pracownika i kierował się obiektywnymi powodami (zob. art. 18 ^3b § 1 k.p. in fine).W przypadku mobbingu ustawodawca tego typu ułatwień nie przewiduje. Odmiennie uregulowane są także kwestie związane z rodzajem dochodzonych roszczeń.

W związku ze wskazanymi uwagami  Prezydium KK proponuje odstąpienie od zmiankodeksie pracy w zaproponowanym kształcie , ponieważ może ona pogłębić już istniejące wątpliwości interpretacyjne.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu ustawy  o kasach zapomogowo-pożyczkowych (dalej KZP).

            Projekt ustawy przewiduje nadzór społeczny nad kasą zapomogowo-pożyczkową, w pierwszej kolejności przez związki zawodowe, a w razie ich braku przez radę pracowników. W razie braku rady pracowników nadzór społeczny sprawowany będzie przez reprezentację osób wykonujących pracę zarobkową, wyłonioną w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Powyższe rozwiązanie należy uznać za budzące wątpliwości. Zdaniem Związku nie należy promować rozwiązań wadliwych, a takim będzie powierzanie kolejnych uprawnień reprezentacji osób wykonujących pracę zarobkową, wyłonioną w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Należałoby pozostawić dotychczasowe brzmienie art. 39 ustawy o związkach zawodowych, który nadzór społeczny nad kasami pozostawia związkom zawodowym. 

            Zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” w projekcie należy doprecyzować pojęcie „nadzoru społecznego nad KZP”. W praktyce pojęcie sprawowania nadzoru społecznego jest uznawane za niedookreślone, a związki zawodowe mają problemy
z egzekwowaniem swojego uprawnienia.

            W odniesieniu do projektowanego artykułu, który dotyczy kosztów działania międzyzakładowej KZP u pracodawców będących państwowymi jednostkami budżetowymi oraz w jednostkach im podległych lub przez nie nadzorowanych, należy zauważyć, że liczebność członków międzyzakładowej KZP nie musi być decydująca. Liczba członków często ulega zmianie chociażby z powodu zmian organizacyjnych, restrukturyzacyjnych, migrację pracowników. Proponujemy, aby w takiej sytuacji koszty funkcjonowania międzyzakładowej KZP ponosił pracodawca, u którego KZP została stworzona lub pracodawca został wskazany przez organ nadrzędny. 

            Propozycja  wpłacania przez członka KZP miesięcznych wkładów członkowskich w wysokości zadeklarowanej przez siebie może stwarzać zbyt dużą dowolność w ustalaniu wysokości wpłat. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” proponuje, aby wysokość wkładów była ustalana przez statut KZP.

            Należałoby zastanowić się nad zagadnieniem, które dotyczy prawa członka KZP do otrzymania odpisu  statutu KZP. Trzeba zauważyć, że w przypadku międzyzakładowych KZP liczba członków może sięgać kilku tysięcy. Doręczanie każdemu członkowi KZP odpisu statutu będzie generowało koszty. Możliwość zapoznania się ze statutem, jak również uchwałami organów KZP powinien mieć nie tylko członek KZP, ale również osoba, która zamierza przystąpić do KZP. Powszechnie KZP przekazują informacje poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń u pracodawcy (pracodawców w przypadku międzyzakładowych KZP) i udostępniają na stronie internetowej. Należy rozważyć alternatywne rozwiązanie realizacji tego uprawnienia członka KZP.

            Z uwagi na to, iż KZP ma prawo tworzyć fundusze: oszczędnościowo-pożyczkowy, rezerwowy, zapomogowy, inne przewidziane w statucie, w projektowanym art. 20 dotyczącym kompetencji Walnego Zebrania należy rozważyć dopisanie: „ustalanie sposobu tworzenia i podziału innych funduszy przewidzianych w statucie” (np. funduszu pogrzebowego).

            W projektowanym artykule dotyczącym kompetencji zarządu KZP w porównaniuz zadaniami określonymi w obowiązującym § 22 rozporządzenia z 1992 r. z zakresu kompetencji zarządu wykreślono punkt „prowadzenie polityki w zakresie udzielania świadczeń”. Należy jednak zauważyć, że z punktu widzenia zarządzania finansami KZP jest to jedna z najważniejszych kompetencji, ponieważ zarząd prowadzi analizę finansową, przygotowuje projekt wprowadzenia różnych świadczeń i przedstawia je członkom wraz z uzasadnieniem. To właśnie zarząd przeprowadza analizy, przeprowadza symulacje finansowe i przedstawia członkom projekty funkcjonowania tych funduszy, a więc prowadzi politykę w zakresie udzielania świadczeń.

            Projektowany art. 42 ust. 4 przewiduje, że KZP przetwarza dane osobowe przez okres niezbędny do udzielenia pożyczki i jej spłaty lub przyznania zapomogi, a także przez okres niezbędny do dochodzenia praw lub roszczeń. Zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” należy zastanowić się nad określeniem w przepisie konkretnego okresu przechowywania danych osobowych.

            W obecnej sytuacji przepisy nie odnoszą się do sytuacji, w której część pracowników zostaje w wyniku art. 23¹ k.p. przejętych przez inny podmiot. Wydaje się zasadne wprowadzenie odpowiedniego rozwiązania w tym zakresie np. wyznaczenie okresu przejściowego, w ramach którego będzie możliwe spłacenie pożyczki przez członka KZP po przejściu do innego pracodawcy. Taki sam problem może dotyczyć również poręczyciela, który zostanie przeniesiony do innego pracodawcy. Należy zastanowić się nad mechanizmem zobowiązującym przekształcenie KZP w międzyzakładową KZP, której funkcjonowanie objęłoby pracodawców przejmujących w wyniku art. 23¹ k.p. pracowników.

            Uregulowania wymaga sytuacja KZP w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy albo nieprzekazywania środków na konto KZP przez pracodawcę. Warto zastanowić się nad wprowadzeniem instrumentów zabezpieczenia roszczeń KZP w takiej sytuacji.

Zdaniem NSZZ „Solidarność” na pozytywną ocenę zasługuje sformalizowanie w projekcie ustawy sytuacji, w której dochodzi do śmierci członka KZP.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” uważa, że projekt ustawy o kasach zapomogowo-pożyczkowych wymaga dalszych prac oraz proponuje, aby dopracowywanie szczegółowych rozwiązań prowadzić na forum Rady Dialogu Społecznego.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Telewizji Polskiej S.A., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność” do działań związanych z upamiętnieniem 40. Rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” przez Telewizję Polską w następujących obszarach:

• Anteny TVP – na elementach oprawy, okolicznościowym znaczniku w dniu 31 sierpnia,
• Promocji związanej z ofertą programową,
• Online TVP, w tym internetowym portalu tematycznym Solidarność.tvp.pl,
• Social mediach TVP.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przyjmuje regulaminy:

1. obrad Prezydium KK
2. głosowań przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość dla Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Instytutu Dziedzictwa Solidarności, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, na katalogu wystawy Człowiek rodzi się i żyje wolnym.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Ambasady RP w Nowej Zelandii, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, na prezentacji dotyczącej wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Nowej Zelandii w roku 1986.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Ambasady RP w Nowej Zelandii, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, na prezentacji dotyczącej wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Nowej Zelandii w roku 1986.

ws. zawarcia porozumienia z Spółką FWP Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz
OPZZ z siedzibą w Warszawie w sprawie spłaty przysługujących udziałowcom spółki wierzytelności z tytułu niewypłaconej przez spółkę części dywidendy
za rok obrotowy 2012/2013

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca się do Rady Krajowego Funduszu Strajkowego o pokrycie kosztów związanych z przejazdem oraz zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku uczestnikom uroczystości wręczenia Prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie tytułu Człowieka Roku Tygodnika Solidarność, która odbyła się w Zakopanem w dniu 23 czerwca 2020 r.