Tag: 2019

Informacja Rady Ministrów dla Sejmu RP o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. poz. 398, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (Dz. U. poz. 1717), zostanie przyjęta przez Sejm już po podjęciu przez RM decyzji o przekształceniu OFE w IKE – dlatego jej znaczenie będzie niewielkie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgadza się z tezą zawartą w projekcie informacji, że przedstawione w niej dane, świadczą o nieefektywności kapitałowych filarów systemu ubezpieczeń społecznych, co jedynie potwierdza dotychczasowe analizy.

Informacja wskazuje na wyraźne ograniczenie znaczenia otwartych funduszy emerytalnych (OFE) dla systemu emerytalnego oraz rynków finansowych. Wpływ na ten stan rzeczy ma kilka czynników: znikomy przyrost uczestników OFE w ostatnich latach  – co było zamierzeniem zmian przyjętych w 2013 roku – przejście z systemu obowiązkowego na dobrowolny oraz efektem zapowiadanej od 2016 roku likwidacji OFE; ograniczenie wielkości składki odprowadzanej do OFE oraz wprowadzenie tzw. „suwaka bezpieczeństwa”, w wyniku którego aktywa uczestników OFE przekazywane są regularnie do ZUS od 10 roku poprzedzającego osiągnięcie wieku emerytalnego uczestnika. W 2018 roku wartość wypływów z tytułu „suwaka” była ponad dwukrotnie wyższa niż wartość składek wpływających do OFE.

III – dobrowolny filar systemu emerytalnego, pomimo wielu dostępnych instrumentów oszczędnościowych nie osiąga oczekiwanych wyników. Liczba uczestników różnych form oszczędzania na starość jest nieznaczna, a większość indywidualnych kont emerytalnych pozostaje nieaktywna. Jednocześnie w ostatnich latach 2017-2018 nastąpił niewielki wzrost liczby zakładanych kont IKE, IKZE czy PPE. Wpływ na to miał niewątpliwie wzrost dobrobytu i możliwości finansowych obywateli, a w przypadku PPE- zapowiadane wdrożenie PPK, dla którego PPE są alternatywą.

W Informacji zwraca się także uwagę na efektywne zarządzanie środkami Funduszu Rezerwy Demograficznej. Wskazuje się na dobre wyniki inwestycyjne tego Funduszu na tle pozostałych funduszy inwestycyjnych stabilnego wzrostu. Ponadto Fundusz nie jest obarczony kosztami ponoszonymi przez ZUS z tytułu administrowania nim. Prowadzona polityka inwestycyjna FRD przynosi zatem wymierne korzyści finansowe przy minimalnym udziale ponoszonych kosztów. W efekcie w latach 2002-2018 stopa zwrotu FRD wyniosła 154,77%, co dało mu pierwsze miejsce w rankingu funduszy krajowych.

Mając powyższe na uwadze, NSZZ „Solidarność” widzi potrzebę dalszego wypracowywania zachęt do długoterminowego oszczędzania, jednocześnie podkreślając istotę, jak wskazuje się w podsumowaniu projektu Informacji, podstawowego zabezpieczenia emerytalnego, jakim jest powszechny obowiązkowy system, którego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniego poziomu zabezpieczenia dochodów w okresie poprodukcyjnym Polaków. Emerytura powinna być bezpieczna i pewna a jej gwarantem powinno pozostać państwo. Ponadto słusznie zauważa się, że zmiany nie mogą doprowadzić do deprecjacji emerytalnej ekspektatywy członków OFE, a powinny zapewnić należytą ochronę interesów ubezpieczonych, w szczególności  przed potencjalnymi kryzysami.

Biorąc pod uwagę wnioski wyrażone w podsumowaniu Informacji, nieadekwatne są aktualne działania rządu zmierzające do przekształcenia OFE w IKE na zasadzie domyślności. Wyklucza się w ten sposób zagwarantowanie przez Państwo dożywotniego świadczenia na adekwatnym poziomie, pozostawiając ryzyko uzyskania odpowiednich zwrotów po stronie ubezpieczonego. Taka propozycja jest zatem sprzeczna z wnioskami zapisanymi w projekcje Informacji.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nie widzi uzasadnienia dla planowanej zmiany sposobu inwestowania FRD oraz zmiany instytucji nim zarządzającej. Dane przedstawione w Informacji jednoznacznie wskazują na efektywny sposób zarządzania Funduszem, dlatego niezrozumiałą jest propozycja zawarta w przyjętym przez RM projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi o dodanie do Programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2021 następujących propozycji:

1. w pkt. 1.20.03 Świadczenia na rzecz rodziny
  w zakresie świadczeń alimentacyjnych zasadne jest ustalenie liczby odmownych decyzji z powodu przekroczenia progu dochodowego.
  W przygotowywanej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej „Informacji o realizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów” jest wskazywana ilość decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących realizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w tym decyzji stwierdzających nienależnie pobrane świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Podana jest też statystyka dotycząca decyzji wydanych przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze (ogółem: w tym podtrzymujące, zmieniające oraz przekazujące sprawę organowi właściwemu do ponownego rozpatrzenia). Ostatnie umieszczone na stronie MRPiPS informacje zawierają analizę danych z 2015 roku. Uniemożliwia to bieżące monitorowanie sytuacji osób pobierających świadczenia. Szybki wzrost płacy minimalnej w ostatnich latach, przy jednoczesnym minimalnym wzroście kryterium dochodowego (z 725 do 800 zł od 1 lipca 2019 roku), skutkować będzie zwiększoną liczbą decyzji odmownych.

2. w pkt. 1.20.05 Żłobki i kluby dziecięce
  rozszerzyć badanie o ustalenie liczby gmin oraz wysokości przyznanych dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dla podmiotów prowadzących niepubliczne żłobki lub kluby dziecięce, podmiotów zatrudniających dziennych opiekunów oraz dziennych opiekunów prowadzących działalność na własny rachunek.
  W ramach programu „Maluch +” MRPiPS przyznaje dotacje na powstanie nowych miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych bądź dofinansowanie miejsc już istniejących. Natomiast część gmin podejmuje uchwałę w sprawie dotacji celowej dla podmiotów prowadzących żłobek lub klub dziecięcy ze środków własnych. Takie działania dodatkowo obniżają koszty pobytu dziecka w placówce, co niewątpliwie umożliwia skuteczne łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym.

3. w pkt. 1.20.04 (031) Świadczenia na rzecz rodziny
  rozszerzyć badanie o wydatki samorządów, przeznaczane na wsparcie rodzin, takich jak bony żłobkowe/przedszkolne, bezpłatny lub refundowany transport publiczny, dodatkowe ulgi dla rodzin wielodzietnych/seniorów, itp.
  Wiele samorządów podejmuje inicjatywy oraz realizuje programy mające na celu dodatkowe wsparcie rodzin. Są to transfery realizowane ze środków budżetów jednostek samorządu terytorialnego, których nie ujmuje się w statystykach wydatków, a które wpływają na poziom dochodów rodzin. Przegląd działań na rzecz rodziny na poziomie samorządów, uporządkuje wiedzę w zakresie prowadzonej przez samorządy polityki rodzinnej/demograficznej.

4. w pkt. 1.21.09 (039) Zgony. Umieralność. Trwanie życia
  rozszerzyć badanie statystyczne o badanie długości trwania życia w zdrowiu.
  Dane te pozwolą na analizę wpływu stanu zdrowia na podejmowanie decyzji co do kontynuacji pracy zawodowej osób starszych. Będzie ono również istotne dla prognozy systemu ubezpieczeń społecznych, a przede wszystkim planowania systemu emerytalnego. Aktywne starzenie oraz polityka senioralna to także  priorytety rządu,  a więc rzetelne dane o jej efektach będą wsparciem dla  kierunków działań w tym zakresie.

5. 1.23 RYNEK PRACY
  dodanie tematu badania: Bezrobotni i poszukujący pracy niezarejestrowani w urzędach pracy.
  Prezydium KK sugeruje zwrócenie uwagi na podjęcie prac nad stworzeniem mechanizmu badania sytuacji osób, które zostały wykreślone z rejestru bezrobotnych na skutek np. dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego, niepotwierdzenia gotowości do pracy bądź, odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy, co dałoby w przyszłości pełny obraz bezrobocia w Polsce.
  Wyjściowo badanie takie mogłoby zostać uwzględnione przy spisie ludności planowanym na przyszły rok.

6. w pkt. 1.24.02 (060) Struktura wynagrodzeń
  rozszerzyć badanie o informacje dotyczące najniższych wynagrodzeń oraz włączenie do badania osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, które osiągają dochód poniżej płacy minimalnej. Dane te pozwolą na podjęcie badań w zakresie ustalenia skali zjawiska tzw. „pracujących biednych”.

7. w pkt. 1.25.07 (067) Pomoc społeczna
  rozszerzyć badanie o informacje dotyczące poziomu wynagrodzenia pracowników socjalnych z podziałem regionalnym, ponieważ średnie wynagrodzenie na stanowisku pracownika socjalnego jest bardzo zróżnicowane w poszczególnych województwach.

8. w pkt. 1.64.07 (221) Badanie cen towarów i usług konsumpcyjnych
  zaprezentowanie wskaźnika zmian cen towarów i usług (CPI) w układzie podzielonym na typy gospodarstw domowych.Rozbicie na typy gospodarstw ułatwi analizę potrzeb grup docelowych oraz pozwoli zwiększyć skuteczność systemu pomocy społecznej.

Proponujemy następujący podział gospodarstw domowych w zależności od:
– ilości osób w gospodarstwie domowym,
– struktury gospodarstwa domowego ( np. gospodarstwo 2-osobowe może składać się z 2 dorosłych lub dorosłego i dziecka),
– osiągające dochody poniżej kwoty minimalnego wynagrodzenia, uprawnione do świadczeń rodzinnych.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia:

1. Odwołać Radosława Mechlińskiego z funkcji członka Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczej i rynku pracy, Rady Dialogu Społecznego.
2. Powołać następujących przedstawicieli NSZZ „Solidarność” do niżej wskazanych zespołów problemowych Rady Dialogu Społecznego:
   – Henryk Nakonieczny – przewodniczący Zespołu problemowego ds. prawa pracy;
   – Wojciech Ilnicki – przewodniczący Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego;
   – Wojciech Ilnicki – członek Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczej i rynku pracy.

(do użytku służbowego)

   Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje projekt ustawy Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 16.10.2019 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej.

   Celem projektu ustawy jest nowelizacja rozwiązań dotyczących tzw. „Małego ZUS”. Z dotychczasowego rozwiązania w ramach  „Małego ZUS” skorzystało około 186 tys. osób prowadzących działalność gospodarczą.  Zgodnie z projektem nowe  rozwiązania mają objąć około 300 tys. osób. W projekcie przyjmuje się, że z nowych rozwiązań będą mogły skorzystać osoby, których przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym nie był wyższy niż 120 tys. zł (jeżeli działalność była prowadzona przez cały rok, lub odpowiednio skorygowana względem dni prowadzenia działalności). Wskaźnik 120 tys. nie ma charakteru parametrycznego (nie jest powiązany z wielokrotnością przeciętnego wynagrodzenia etc.). Wysokość składek w projektowanym nowym „Małym ZUS”  uzależniona będzie od dochodu, a nie jak dotąd od przychodu.

   Jednocześnie słusznie wskazuje się w uzasadnieniu (str. 2), że ze względu na fakt, że wartość świadczeń społecznych jest pochodną wysokości odprowadzanych składek, jej zmiana spowoduje spadek przyszłych zobowiązań pokrywanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jednak przede wszystkim, konsekwencją dla osoby ubezpieczonej będą proporcjonalnie niższe świadczenia uzyskane z ubezpieczenia społecznego. Jak wynika ze statystyk, to właśnie osoby prowadzące działalność gospodarczą otrzymują najniższe świadczenia.

   W opinii Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawione w uzasadnieniu do projektu ustawy wyliczenia dotyczące kosztów prowadzenia działalności gospodarczej budzą wątpliwości, albowiem nie uwzględniają one odliczenia kosztów uzyskania przychodu. W projekcie stwierdza się, iż osoba fizyczna prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą odprowadzająca składki w minimalnej wysokości poniesie wydatki w wysokości ponad 10.850,- zł. Nadto odniesiono się do obowiązku odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 342,32 zł miesięcznie. Ostatecznie w projekcie wskazano, iż ww. wysokość składek rzeczywiście może stanowić realne obciążenie dla wskazanej grupy przedsiębiorców.

   Mając na uwadze powyższe, dane określone w pkt I uzasadnienia ustawy są nieprecyzyjne – składka na ubezpieczenie zdrowotne może być bowiem odliczona od dochodu stanowiącego podstawę wyliczenia zaliczki na podatek dochodowy, natomiast jak wskazano wcześniej składka emerytalna, o ile zostanie opłacona, może stanowić koszt uzyskania przychodu. Zatem w opinii Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” podane w uzasadnieniu do projektu obciążenia przedsiębiorców są zawyżone.

   Ponadto nie można zgodzić się z tezą postawioną przez projektodawcę, że obniżenie obciążeń para podatkowych  zwiększy podaż pracy i aktywność zawodową ludności.  Konsekwencją ma być także aktywizacja zawodowa osób dotąd nieaktywnych. Teza ta nie jest poparta żadną argumentacją – brak aktywności zawodowej wynika w licznych przypadkach z braku kwalifikacji, kompetencji pozwalających zaistnieć na rynku pracy. Brak aktywności związany jest z licznymi uwarunkowaniami (na przykład w zakresie polityki transportu publicznego w danym mikro regionie). Obniżenie wysokości świadczeń odprowadzanych do FUS w żaden sposób nie oddziałuje na te sferę.

   Co gorsza, projektodawca w pełni zdaje sobie sprawę z przyszłych negatywnych konsekwencji planowanego rozwiązania, co wyraża sformułowaniem „Rozwiązanie może wywołać dodatkowe efekty behawioralne, które mogą zwiększyć koszty dla FUS. Skutki te nie są ujęte w tabeli ukazującej wpływ regulacji na sektor finansów publicznych”. Ze sformułowania tego nie są jednak wyciągnięte żadne konsekwencje.

   W ocenie Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” projektowane zmiany są działaniem szkodliwym zarówno dla osób ubezpieczonych jak i dla samego systemu ubezpieczeniowego i stanowią próbę „ucieczki” od fundamentalnych problemów przyszłej stabilności FUS.

   Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” po raz kolejny apeluje o wprowadzenie rozwiązań przewidujących całkowite objęcie ubezpieczeniem umów zlecenia, kumulację tytułów ubezpieczeniowych oraz likwidację szczególnych regulacji w zakresie ubezpieczeń społecznych dla osób uczących się do 26 roku życia.

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

ws. wyrażenia zgody dla Organizacji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność”
przy Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku na rozszerzenie zasięgu jej działania
na pracodawców prowadzących działalność na terenie innego regionu
 niż region rejestrujący tę organizację

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy postanowień § 1 Uchwały KK nr 30/15 ws. zasad i trybu postępowania w sprawach o rozszerzenie obszaru działania organizacji zakładowych i międzyzakładowych oraz Uchwały KK nr 23/16 ws. scedowania na Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uprawnienia wynikającego z § 1 Uchwały KK nr 30/15 wyraża zgodę dla Organizacji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” przy Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku zarejestrowanej w Rejestrze Podstawowych Jednostek Organizacyjnych Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność”, na rozszerzenie jej zasięgu działania na pracodawców Komendę Miejską Państwowej Straży Pożarnej Łomża i Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Zambrowie, prowadzących działalność na terenie Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”.