Tag: 2012

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia intencje Komisji Europejskiej zawarte w Komunikacie wierząc, że zostaną poparte konkretnymi działaniami i rezultatami wynikającymi z realizacji zamieszczonych postanowień.

Kwestia dostępu do pracy i walka z bezrobociem są obecnie zasadniczym problemem wielu młodych Polaków i Europejczyków, z których 5,5 miliona jest bezrobotna. Tak fundamentalna potrzeba jaką jest posiadanie stabilnego i dobrego jakościowo zatrudnienia okazuje się niemożliwa do zaspokojenia.

W odniesieniu do punktu drugiego Komunikatu: Główna rola państw członkowskich, w części dostęp do rynku pracy: zdobycie (pierwszej) pracy Prezydium KK NSZZ „Solidarność” przypomina, iż Polska jest jednym z krajów o najwyższej liczbie umów
o charakterze „śmieciowym” oraz stosunkowo małej liczbie umów zawieranych na czas nieokreślony. Koncepcję dalszego uelastycznienia zatrudnienia uważamy za sprzeczną z ideą budowania stabilnej kariery, tworzenia jakościowych miejsc pracy oraz tworzenia szans rozwoju dla młodzieży. Podzielamy natomiast pogląd, iż wszelkie zmiany w obszarze przepisów dotyczących ochrony zatrudnienia powinny być dokonane w porozumieniu z partnerami społecznymi.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” protestuje przeciwko maksymalnie skróconemu terminowi konsultacji pięciu dokumentów do kilku dni, który podważa intencje wysłuchania  oraz przyjęcia opinii partnerów społecznych.

  1. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno Społecznego i Komitetu Regionów „Ramy jakości dotyczące usług świadczonych w interesie ogólnym” z dnia 20.12.2011 KOM(2011) 900 wersja ostateczna.      

    NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia zmiany zaproponowane w Komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno Społecznego
i Komitetu Regionów „Ramy jakości dotyczące usług świadczonych w interesie ogólnym”. Zmiany te są odpowiedzią na przedstawiane przez Związek postulaty dotyczące szczególnego charakteru usług publicznych wyrażane przy ocenach dokumentów związanych
z zamówieniami publicznymi, a w szczególności w ocenie „Zielonej Księgi zamówień publicznych”. Kluczową i najbardziej oczekiwaną zmianą jest wyłączenie kryterium najniższej ceny, jako kryterium decydującego, w zamówieniach publicznych na usługi socjalne i zdrowotne. Równie cennym jest postulat uwzględnienia przy zamówieniach cyklu życia produktu lub usługi oraz pełniejsze uwzględnienie czynników środowiskowych i społecznych. Szczególny charakter usług publicznych obliguje do szczególnej troski o ich jakość oraz powoduje, że należy położyć nacisk na jak najszybszą realizację postulatów zaproponowanych przez Komisję Europejską. Dlatego też NSZZ „Solidarność” przyłącza się do apelu Komisji do Parlamentu Europejskiego oraz do państw członkowskich o osiągnięcie porozumienia w sprawie propozycji wskazanych w dokumencie do końca 2012 r.

 2.  Komunikat Komisji w sprawie stosowania reguł Unii Europejskiej w dziedzinie pomocy państwa w odniesieniu do rekompensaty z tytułu usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (2012/C 8/02).

   NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia próbę rozróżnienia usług świadczonych
w ogólnym interesie gospodarczym od usług niemających charakteru gospodarczego świadczonymi w interesie ogólnym w następujących obszarach: ubezpieczenia społeczne, opieka zdrowotna, kształcenie. Warto  zauważyć, że samo kryterium gospodarczego lub niegospodarczego charakteru usług może nie być wystarczające i właściwe. Dlatego  wyrażamy zgodny ze stanowiskiem Europejskiego Komitetu Ekonomiczno – Społecznego -COM ( 2011)146 pogląd, iż nie należy skupić się na gospodarczym lub pozagospodarczym charakterze usług, ale na ich poszczególnych zadaniach oraz na wymogach (zobowiązanie do świadczenia usług publicznych), które nałożyły na nie władze publiczne w celu zapewnienia realizacji ich zadań wynikających z obowiązujących  przepisów, które powinny zostać jasno określone. Prezydium KK zwraca uwagę na kwestie tłumaczenia np. w 2.1.3 pkt.18 d) słowo „zasiłki” powinno zostać zastąpione  określeniem: „świadczenia”.

Nie można zapominać, że celem komunikatu oraz innych środków odnoszących się do usług użyteczności publicznej powinno być wspierane państw członkowskich w rozwoju i usprawnianiu tych usług. Jednocześnie zwrócić trzeba uwagę na powszechny brak  świadomości procedur dotyczących powiadamiania i różnych zwolnień. Prowadzi to do ograniczenia rynku ponieważ organizacje, których  możliwości efektywnego świadczenia usług zależą od rekompensat, nie są w stanie sprostać konkurencji co wpływa na standard życia obywateli, którzy są pozbawieni dostępności do usług dobrej jakości.

 Pozytywnie oceniamy wskazanie definicji „rozsądnego zysku”, „dobrze zarządzanego przedsiębiorstwa” oraz określenia parametrów rekompensaty.

 3. Komunikat Komisji „Zasady ramowe Unii Europejskiej dotyczące pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (2011) ( 2012/C 8/03).

   Komunikat określa warunki dotyczące zgodności z rynkiem wewnętrznym rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych stanowiącej pomoc państwa. Warto zwrócić uwagę, że ocena Komisji ogranicza się do sprawdzenia czy definicja przyjęta przez państwo członkowskie nie jest obciążona oczywistym błędem w kwestii tego czy jakaś usługa może być zapewniona w ramach rynku. Pozytywnie ocenić trzeba stanowisko Komisji w sprawie wykazania przez państwa członkowskie, że należycie rozważyły potrzeby w zakresie usług publicznych, przeprowadzając konsultacje społeczne oraz konieczność wydania odpowiedniego aktów.

Prezydium Komisji Krajowej z zadowoleniem odnotowuje przyjęte w Komunikacie zasady przejrzystości, które  zawierają m.in. opublikowanie wyników  konsultacji społecznych przez państwa członkowskie a także obowiązek publikowania  wykazu istniejących programów pomocy, które dotyczą rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych.

4. Projekt rozporządzenia Komisji w sprawie pomocy de minimis przyznawanej na świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym  (2012/C 8/04).

  Wątpliwości budzi termin składania informacji na wniosek Komisji Europejskiej. Jakie kryteria będą stosowane w wypadku terminu innego niż 20 dni, tym bardziej, że proponowany zapis  daje zarówno możliwość wydłużenia terminu jak i jego skrócenie, bez ograniczenia.

5.  Decyzja Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r w sprawie stosowania art. 106 ust.2 Traktatu  o funkcjonowaniu Uni Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorstwom zobowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym ( notyfikowana jako dokument nr C(2011) 9380), (2012/21/UE).

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag ani komentarza do uchwalonego dokumentu.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”  pozytywnie ocenia intencje uporządkowania ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie zwracamy uwagę na następujące kwestie:

1. Obok rozwiązań zawartych  w ustawie obowiązującej, projekt  włącza do treści ustawy  rozwiązania  uregulowane obecnie w aktach wykonawczych, a także takie, które  znajdują potwierdzenie w  wyrokach sądów  np. NSA.  Zdaniem autorów wszystkie istotne problemy muszą być rozstrzygnięte przez bezpośrednie stosowanie ustawy. Niestety jedną
   z konsekwencji tej pozytywnie ocenianej koncepcji jest znaczne zwiększenie objętości aktu prawnego ze 176 artykułów do 445.
2. NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia pozostawienie na niezmienionym poziomie podwyższonych stawek podatku od towarów i usług.  Projektodawca w uzasadnieniu wprawdzie rozważa możliwość powrotu do poprzednich stawek – jednak z projektu to nie wynika. Prezydium KK w swojej decyzji nr 221/10 podkreślało, że podwyższenie stawek będzie miało niekorzystne konsekwencje dla społeczeństwa oraz gospodarki. Wpłyną one na wzrost cen energii, paliw i gazu a w konsekwencji spowodują wzrost kosztów wytwarzania, efektem czego będzie wzrost cen. Będzie to miało bezpośrednie przełożenie na siłę nabywczą społeczeństwa. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych np. dla gospodarstw domowych emerytów
   i rencistów w 2011 r. w stosunku do 2010 r. wyniósł  104,8 (wzrost cen o 4,8%). Natomiast dalszy wzrost cen spowodowany aktualnym wzrostem cen paliw nadal będzie obniżał siłę nabywczą społeczeństwa.
3. Brak jest uzasadnienia do likwidacji analogicznego do aktualnego załącznika nr 11 obowiązującej ustawy, zawierającego wykaz towarów o których mowa w art. 17 ust 1 pkt 7 ustawy.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uważa za niezbędne wprowadzenie systemu ochrony odbiorców energii znajdujących się w trudnym położeniu, natomiast negatywnie ocenia sam sposób reglamentacji tej ochrony proponowany przez Ministerstwo Gospodarki w projektach ustaw:

• Prawo energetyczne;
• Prawo gazowe.

W projektach ustaw prawo energetyczne i prawo gazowe odbiorca wrażliwy został zdefiniowany jako „odbiorca energii elektrycznej / gazowej w gospodarstwie domowym, któremu przyznano zasiłek stały lub zasiłek okresowy, albo będącemu członkiem rodziny, której przyznano zasiłek okresowy na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej”.

Zdaniem NSZZ „Solidarność” wprowadzenie takiej koncepcji ochrony „odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej” nie rozwiązuje problemu tzw. ubóstwa energetycznego
a tym samym nie wypełnia zapisów dyrektywy 2009/72/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku zewnętrznego energii elektrycznej i uchylającej dyrektywę 2003/54/WE oraz zapisów dyrektywy 2009/73/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku zewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE. Jedną z kluczowych spraw w tych dyrektywach jest stworzenie mechanizmu ochrony „odbiorców wrażliwych”: określenie pojęcia kto jest odbiorcą wrażliwym, zapewnienie stosowania odpowiednich praw dla tej kategorii odbiorców i zapewnienie im wysokiego i skutecznego poziomu ochrony. Zgodnie z dyrektywami przyznawanie przez państwa członkowskie rekompensat finansowych oraz innych form rekompensaty odbywać się musi w sposób przejrzysty
i niedyskryminacyjny.

NSZZ „Solidarność” po raz kolejny przypomina, że aby otrzymać zasiłek stały bądź okresowy to oprócz kryterium dochodowego (ubóstwa) wymagane jest posiadanie jeszcze jednej z określonych w ustawie o pomocy społecznej (art. 7 i 8) czternastu dysfunkcji (np. bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, przemocy w rodzinie, alkoholizmu i klęski żywiołowej). Osoby ubogie np. tak zwani „biedni pracujący” spełniający kryterium dochodowe a nieposiadający dodatkowej dysfunkcji nie dość, że nie otrzymają wsparcia finansowego w postaci zasiłku okresowego, to zgodnie z przyjętą w projekcie ustawy definicją „odbiorcy wrażliwego” będą również pozbawieni możliwości ubiegania się o kwotę ryczałtu. Szczególnie uderzy to w rodziny w których jedna osoba pracująca otrzymuje niskie wynagrodzenie i ma na utrzymaniu pozostałych członków rodziny.

W trakcie prac nad projektem „Założeń do aktów prawnych wprowadzających system ochrony odbiorców wrażliwych energii elektrycznej” w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno – Gospodarczych w dniu 10 czerwca 2010 r. padło zapewnienie ze strony przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki: „że w momencie przygotowywania projektu ustawy Ministerstwo Gospodarki zwróci uwagę na ten problem jeszcze raz, aby przy definicji odbiorcy wrażliwego wyeliminować wymóg posiadania dysfunkcji”.

Niestety tych deklaracji nie tylko nie dotrzymano, ale ponadto w projekcie założeń skierowanym na Radę Ministrów przez Ministerstwo Gospodarki zamieszczono w części „Ocena skutków regulacji” nieprawdziwy zapis, że „projekt założeń został pozytywnie zaopiniowany przez Trójstronną Komisję ds. Społeczno-Gospodarczych”. Tym samym wprowadzono w błąd członków Rady Ministrów ponieważ, ani na forum zespołu problemowego TK ds. S-G ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, ani na Posiedzeniu Plenarnym nie zostało przyjęte żadne stanowisko pozytywnie opiniujące projekt założeń. NSZZ „Solidarność” podtrzymuje swój postulat, aby przy ubieganiu się o kwotę ryczałtu brać pod uwagę wyłącznie kryterium dochodowe.

Należy przypomnieć, że kryteria dochodowe uprawniające do ubiegania się o pomoc społeczną (także o zasiłki stałe i okresowe) nie były podwyższane od 2006 roku. Z badań prowadzonych przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych nad poziomem minimum egzystencji w 2010 roku w odniesieniu do osób w rodzinach wynika, że wartości minimum egzystencji są wyższe niż obowiązujące kwoty uprawniające do świadczeń z pomocy społecznej (patrz tabela).

Mimo rosnących kosztów utrzymania w projekcie budżetu na rok 2012 nie przewidziano środków finansowych na przeprowadzenie ustawowej weryfikacji kryteriów dochodowych uprawniających do ubiegania się o pomoc społeczną oraz na wzrost wysokości świadczeń z pomocy społecznej. Należy podkreślić, że minimum egzystencji uwzględnia tylko te potrzeby, których zaspokojenie nie może być rozłożone w czasie a konsumpcja niższa od tego poziomu prowadzi do biologicznego wyniszczenia. Zdaniem ekspertów próg dochodowy uprawniający do udzielenia pomocy nie może być niższy niż wartość minimum egzystencji. W przeciwnym razie pomoc społeczna nie zapewni standardów potrzebnych do przeżycia.

Ceny energii elektrycznej i gazu stale rosną a tendencja ta najprawdopodobniej utrzyma się w kolejnych latach w kontekście liberalizacji rynku oraz trwającego kryzysu gospodarczego. Oznacza to, że należy działać szybko i skutecznie, aby liczba odbiorców energii znajdujących się w trudnej sytuacji znacząco nie wzrosła. Jednakże proponowane rozwiązania wyrażające się w oparciu o kryteria dochodowe niższe od poziomu minimum egzystencji, wymóg posiadania dodatkowej dysfunkcji oraz możliwości pomniejszania
w stosunku do projektu założeń kwoty ryczałtu (z 30% do 20%) nie są absolutnie odpowiedzią na sygnalizowane zagrożenia. Biorąc pod uwagę corocznie zmniejszającą się liczbę osób uprawnionych do otrzymywania zasiłków społecznych (w wyniku zamrożenia progów dochodowych) propozycje zawarte w opiniowanych projektach świadczą o jedynie pozornym charakterze ochrony odbiorców najbardziej wrażliwych.

NSZZ „Solidarność” postuluje, aby projekt ustawy skierować do Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych w celu wypracowania stanowiska.