Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia opinię w przedmiocie projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia projektu Programu Fundusze Europejskie Pomoc Żywnościowa 2021-2027.
Dotychczas do otrzymania pomocy w ramach PO PŻ uprawniało łączne spełnienie dwóch warunków: kryterium dochodowego określonego art. 8 oraz jednej z przesłanek trudnej sytuacji życiowej, określonych w art. 7 ustawy o pomocy społecznej. W latach 2014-2016 obowiązywało kryterium dochodowe na poziomie 150% kryterium ustawowego uprawniającego do pomocy społecznej, podwyższone w latach 2017-2020 do 200%, a 26 listopada 2020r. do 220% (s.2 rozdz.2.1). Z uwagi na wzrost kryterium dochodowego od 1 stycznia 2022r. należy również zmienić wytyczne dotyczące kryterium kwalifikowalności osób do statusu osoby najbardziej potrzebującej.
Z uwagi na relatywną poprawę sytuacji materialnej rodzin z dziećmi, m.in. dzięki świadczeniu wychowawczemu(tzw. 500+), zainteresowanie pomocą żywnościową wśród części rodzin spada, natomiast zwiększa się udział osób starszych powyżej 65 roku życia wśród beneficjentów tej formy pomocy (s.6 rozdz. 2.3).Z tego względu należy rozważyć zwiększenie kryterium kwalifikowalności osób do statusu osoby najbardziej potrzebującej do poziomu 300% tak, by seniorzy mogli również korzystać z tego wsparcia. Wielu z nich nie korzysta ze wsparcia pomocy społecznej, gdyż emerytury przekraczają bardzo niskie kryterium dostępności do świadczeń z systemu pomocy społecznej. Jednocześnie stale rosnące koszty utrzymania oraz zakupu leków na tyle zubażają budżet domowy, że zmuszeni są oszczędzać na żywności.
Pomocą objęte będą osoby i rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej, dopuszczającej korzystanie z pomocy społecznej z powodów wskazanych w art. 7 ustawy o pomocy społecznej, których dochód nie przekroczy określonego poziomu, ustalonego procentowo w stosunku do dochodu uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej. OPS będą wydawać osobom skierowania do pomocy żywnościowej lub przekazywać OPR albo OPL listy osób zakwalifikowanych do pomocy z FEPŻ, pod warunkiem uzyskania ich zgody (s.9 rozdz.5).
Wątpliwość budzi konieczność weryfikowania sytuacji materialnej i rodzinnej osób, które ze względów obiektywnych nie są znane OPS i mogą mieć opory przed udzielaniem informacji czy wywiadem środowiskowym skoro pomoc nie stanowi stricte wsparcia z pomocy społecznej. Utrudnienie może nadal stanowić pandemia, która ogranicza aktywność pracowników socjalnych.