Decyzja Prezydium KK nr 143/16 ws. opinii o projekcie ustawy Ministra Środowiska O Polskiej Służbie Geologicznej z dnia 13.09.2016 r.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie projekt ustawy O Polskiej Służbie Geologicznej z dnia 13.09.2016 r. ze względu na poważne zastrzeżenia co do proponowanego kształtu reformy państwowej służby geologicznej oraz zawarte w projekcie ustawy zapisy o charakterze antypracowniczym.

W ocenie branżowych organizacji NSZZ „Solidarność” (opinie Krajowej Sekcji Geologiczno Wiertniczej oraz Krajowego Sekretariatu Zasobów Naturalnych, Ochrony Środowiska i Leśnictwa), planowana w takim kształcie reforma oznacza de facto likwidację najstarszego polskiego instytutu naukowego o zasięgu ogólnokrajowym, a więc powołanego w 1919 r. Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego. W jego miejsce pojawić ma się państwowa osoba prawna o nazwie Polska Służba Geologiczna, która uzyska szerokie kompetencje typu administracyjnego natomiast charakter służby państwowej zachowa jedynie w nazwie. Jednym z następstw tak wprowadzanej reformy może być m.in. brak dostępu polskiego społeczeństwa i administracji państwowej do niezależnej ekspertyzy geologicznej.

W odniesieniu do kwestii pracowniczych, szczególny niepokój budzi mechanizm wygaszania stosunku pracy wprowadzony w art. 62 projektowanej ustawy. Choć był on stosowany już w praktyce rządowej, to jest co najmniej kontrowersyjny z punktu widzenia pracowników. Dlatego też powinien być używany tylko w sytuacji wyjątkowej. Jeżeli taka zaistniała, należy to jednoznacznie wskazać i w sposób wiarygodny wyjaśnić w uzasadnieniu do projektu. Nie można zapominać, że orzecznictwo Sądu Najwyższego sprzeciwia się nieograniczonej swobodzie pracodawcy co do złożenia propozycji dalszego zatrudnienia w sytuacjach, gdy ustawa szczególna przewiduje wygaśnięcie stosunków pracy w związku ze zmianą struktury administracyjnej. W wyroku SN z dnia 24 września 2009 r.,(II PK 58/09, OSNP 2011, nr 9-10, poz. 124), przyjęto, że rozpoznając sprawę z powództwa pracownika
o odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie art. 67 k.p. w zw. z art. 56 k.p. i art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji oraz art. 63 k.p., sąd pracy może dokonać oceny czynności pracodawcy dotyczących niezaproponowania pracownikowi warunków pracy i płacy na dalszy okres w kontekście zasad współżycia społecznego.  Należy zwrócić także uwagę na orzeczenie z dnia 4 lipca 2001 r., (I PKN 525/00, OSNAPiUS 2003, nr 10, poz. 248) gdzie uznano, iż niezłożenie pracownikowi propozycji nowych warunków pracy lub płacy stanowi jego dyskryminację ze względu na działalność związkową (art. 113 k.p.) oraz  uzasadnia roszczenie o przywrócenie do pracy (art. 56 § 1 w zw. z art. 63 i 67 k.p.) w razie wygaśnięcia stosunku pracy wynikającego z  przepisów szczególnych.