Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 15 lipca 2013 r:
- Projekt zawiera szereg propozycji zmian, których wprowadzenie miałoby przyczynić się do ułatwienia podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki jawnej i komandytowej w zakresie zawiązywania, zmiany umowy i rozwiązywania spółek jawnej, komandytowej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością poprzez wprowadzenie wzorców udostępnianych w systemie informatycznym oraz ułatwienie składania wniosków do Krajowego Rejestru Sądowego. Wśród szeregu propozycji zmian zawartych w projekcie najwięcej zastrzeżeń budzą propozycje związane
z wprowadzeniem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością konstrukcji udziałów beznominałowych. Ogólność przedstawionych założeń nie pozwala na pełną ocenę skutków wprowadzenia w życie proponowanych zmian.
W szczególności:
– przedstawione założenia nie pozwalają na ocenę jakie mają być docelowe formy działania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Na podstawie informacji zawartych na stronie 5 akapit 3 i 4 nie można jednoznacznie ustalić jakie formy spółki są projektowane. W akapicie 3 mowa o tym, iż „Wspólnikom pozostawia się wybór między modelem spółki opartej o konstrukcję kapitału zakładowego
i modelem spółki z kapitałem udziałowym, zakładając, że udziały nie mają wartości nominalnej. Ponadto dopuszcza się model mieszany…”. Natomiast zgodnie
z informacją zawartą w akapicie 4: „Nie proponuje się natomiast stworzenia odrębnej formy prawnej spółki (spółki z o.o. „bis” – funkcjonującej obok tradycyjnego modelu – opartej wyłącznie o kapitał udziałowy (udziały beznominałowe)”. Powyższe informacje zawarte w akapitach 3 i 4 są wzajemnie sprzeczne,
– w projekcie założeń brak informacji w jaki sposób będzie oznaczona forma prawna spółki z poszczególnym rodzajem kapitału, tak aby kontrahenci mogli się zorientować, z którą formą kapitałową spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mają do czynienia,
– jednym z argumentów podniesionych przez projektodawcę przemawiającym za wprowadzeniem udziałów beznominałowych jest wskazanie, iż „udziały te mają ułatwić szybką emisję nowych udziałów po cenie rynkowej bez potrzeby kosztownych i czasochłonnych procedur obniżenia nominału udziałowego, zmiany umowy spółki i konwokacji wierzycieli”. Owo ogólne wskazanie nie pozwala na realną ocenę w jaki sposób emisja nowych udziałów beznominałowych, z którymi nieodmiennie łączą się prawa korporacyjne wspólników miałaby się odbyć bez odzwierciedlenia w umowie spółki zmian w strukturze udziałów oraz jaki byłby tego skutek dla wspólników.
2. W ocenie Prezydium KK zaproponowane w projekcie narzędzia zabezpieczenia interesu wierzyciela w postaci testu wypłacalności, obowiązku tworzenia kapitału zakładowego, normatywnego określenia hierarchii źródeł pokrycia strat spółki czy też nałożenia na zarząd obowiązku dokonywania periodycznej oceny wystąpienia ryzyka znacznej straty spółki nie przyczynią się w sposób wystarczający do wzmocnienia zabezpieczenia interesu wierzycieli. Odnosząc się do narzędzia bezpieczeństwa jakim ma być tzw. test wypłacalności należy wskazać, iż zgodnie z projektem, oświadczenie składane przez członków zarządu ma obejmować wyłącznie wypłaty pod tytułem korporacyjnym, nie stanowiąc w żaden sposób zabezpieczenia przed wypływem ze spółki środków pod innymi tytułami. Odnosząc się do propozycji obligatoryjnego utworzenia kapitału zapasowego
w spółce z udziałami beznominałowymi należy wskazać, iż zawarte w projekcie założeń postanowienia są niespójne. Proponuje się, by kapitał ten był utworzony z wpłat z zysku do kwoty minimum 5% sumy zobowiązań, ale nie mniej niż 50.000 złotych. W projekcie założeń brak wskazania co będzie działo się z kapitałem zapasowym, a tym samym co będzie stanowiło zabezpieczenie wierzycieli, w przypadku braku osiągania zysku przez spółkę. Z projektu nie wynika w sposób nie budzący wątpliwości, czy minimalna kwota 50 tys. złotych kapitału zapasowego ma być wpłacona już w chwili tworzenia spółki, czy kapitał ten ma osiągnąć wspomnianą minimalną wysokość z upływem czasu. W projekcie brak również wskazania jak zostanie uregulowana sytuacja, w której będą rosły zobowiązania, co wiąże się z koniecznością wzrostu kapitału zapasowego w sytuacji braku osiągania przez spółkę zysku a więc braku wpłat na kapitał zapasowy.
3. W odniesieniu do skutków podatkowych wprowadzenia udziałów beznominałowych informacje zawarte w projekcie założeń ograniczają się do wskazania, iż „obie postacie kapitału (zakładowy i udziałowy) powinny być neutralne podatkowo”. Powyższe nie pozwala na ocenę w jaki sposób rzeczywiście planowane jest opodatkowanie kapitału udziałowego. W szczególności nie można ocenić w jaki sposób będzie ustalana podstawa opodatkowania przychodu z tytułu wniesienia lub zbycia udziału beznominałowego, a co za tym idzie jakie będzie to miało skutki podatkowe dla spółki i wspólników.