Decyzja Prezydium KK nr 129/22 ws. opinii o projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznając konieczność wsparcia wrażliwych odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku wnosi następujące uwagi do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.

Celem projektu jest przede wszystkim wsparcie gospodarstw domowych wykorzystujących energię elektryczną na własne potrzeby poprzez zamrożenie cen energii na poziomie z 2022 roku. Proponuje się także wypłatę dodatku elektrycznego dla gospodarstw, w których główne źródło ogrzewania jest zasilane energią elektryczną. Projekt wprowadza także zachęty do oszczędzania energii w postaci gwarantowanych rabatów na cenę energii w roku 2024.

W art. 3 projektu ustawy przyjmuje się limity rocznego zużycia prądu dla poszczególnych gospodarstw domowych, do których ustawowe zamrożenie cen energii będzie się odnosiło. Jednak w kryteriach zwiększających limity nie uwzględniono wielkości gospodarstwa domowego, od czego najbardziej zależy zużycie energii elektrycznej. Zwiększa się limity dla gospodarstw rolnych, posiadaczy Karty Dużej Rodziny i odbiorców energii legitymujących się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Tak ukształtowane kryteria nie uwzględniają liczby członków gospodarstwa domowego, np. w rodzinach wielopokoleniowych korzystających z jednego punktu odbioru energii, czy rodzin z dziećmi, które nie legitymują się KDR, które uprawnione będą do takich samych limitów, co gospodarstwa jednoosobowe. Kryteria także nie uwzględniają szczególnych potrzeb osób niepełnosprawnych, których komfort życia i zdrowia zależy od urządzeń elektrycznych (np. respiratorów). Pomijanie szczególnych rodzajów gospodarstw domowych może wzbudzić w ich członkach poczucie niesprawiedliwości. Zdaniem Prezydium KK pomoc państwa powinna zawsze przede wszystkim docierać do osób najbardziej zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem. Dlatego kryteria przyjęte w projekcie uważamy za niewystarczające.

Rozdział IV projektu określa zasady wypłaty dodatku elektrycznego dla odbiorców energii, których główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego jest zasilane energią elektryczną. Wątpliwości budzi wyłączenie, w art. 26 ust. 2 projektu, z możliwości ubiegania się o ten dodatek gospodarstw wykorzystujących energię elektryczną pochodzącą z mikroinstalacji. Energia pozyskiwana z takich instalacji nie zaspokaja całkowitego zapotrzebowania na energię, a jedynie jej część. Zdaniem Prezydium KK w przypadku takich gospodarstw uzasadnionym jest ustalenie kryteriów zużycia energii, którym podlegałyby zasady wypłaty dodatku elektrycznego także dla posiadaczy mikroinstalacji.

W art. 49 zmienia się m.in. ustawę o finansach publicznych w taki sposób, że w latach 2022 i 2023 do wydatków stanowiących nieprzekraczalny limit wydatków ustalony w ustawie budżetowej nie wlicza się wydatków państwowych funduszy celowych, funduszy przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego oraz Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zdaniem Prezydium KK wyłączanie kolejnych wydatków z reżimu ustawy budżetowej sprawia, że obraz budżetu państwa staje się nieczytelny i coraz trudniejszy do oceny. Wątpliwości także budzi zmienianie zasad budżetowania wydatków w trakcie roku budżetowego.