Decyzja Prezydium KK nr 96/23 ws. zmiany przedstawiciela oraz Wiceprzewodniczącego NSZZ „Solidarność” w Kujawsko- Pomorskiej Wojewódzkiej Radzie Dialogu Społecznego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając w związku z art. 47 ust. 1 pkt 2 oraz art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2232 z późn. zm.) oraz na wniosek Zarządu Regionu Bydgoskiego NSZZ „Solidarność” działającego w uzgodnieniu z Zarządem Regionu Toruńsko-Włocławskiego NSZZ „Solidarność” w związku z rezygnacją Pana Leszka Walczaka z członkostwa w Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Radzie Dialogu Społecznego, wnosi o wykreślenie ze składu Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Pana Leszka Walczaka oraz w to miejsce wskazuje do prac Pana Mariusza Kolasińskiego. Jednocześnie wskazujemy Pana Sebastiana Gawronka na funkcję Wiceprzewodniczącego Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego.

Decyzja Prezydium KK nr 95/23 ws. opinii o projekcie rozporządzenia MRiPS zmieniającym rozporządzenie w zakresie programów szkoleń dla opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym oraz dziennego opiekuna

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w zakresie programów szkoleń dla opiekuna w żłobku lub klubie dziecięcym oraz dziennego opiekuna (dalej: opiekunów).

Opiniowany projekt rozporządzenia rozszerza bloki tematyczne programów szkoleń opiekunów o umiejętność pracy ze zróżnicowanymi grupami m.in. ze względu na sytuację materialną rodzin (rodziny o niskich dochodach). Zdaniem Prezydium KK takie odróżnienie jest nietrafne, gdyż opiekunowie nie mają narzędzi do rozpoznawania sytuacji materialnej rodzin. Takie rozpoznania leżą w kompetencjach Ośrodków Pomocy Społecznej poprzez przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, z którymi opiekunowie mogliby współpracować. Właśnie w kompetencje szerokiej współpracy z OPS opiekunowie powinni być zaopatrzeni.

Prezydium KK zwraca także uwagę, że pomimo, iż poszerza się zakres tematyczny szkoleń dla opiekunów o zagadnienia dotyczące: opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi i wymagającymi specjalnej opieki, umiejętność pracy ze zróżnicowanymi językowo i kulturowo dziećmi pochodzącymi z rodzin migracyjnych, umiejętność efektywnej komunikacji z rodzicami czy ochrony praw dziecka, nie przewidziano dodatkowych godzin na realizację poszerzonego programu szkoleń. Zatem realizacja programu może być utrudniona zwłaszcza wobec początkujących i niedoświadczonych opiekunów.

Jednocześnie Prezydium KK zwraca uwagę, że wiedza i umiejętności opiekunów powinny być aktualizowane zwłaszcza w zakresie podawania leków małym dzieciom, wyczulenia na oznaki przemocy domowej czy w zakresie wypalenia zawodowego.

Decyzja Prezydium KK nr 94/23 ws. prezydenckiego projektu ustawy o szczególnej opiece geriatrycznej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia inicjatywę Prezydenta RP przedstawienia projektu ustawy o szczególnej opiece geriatrycznej .

Jednocześnie Prezydium KK zwraca uwagę, że projekt trafił do Sejmu RP w dniu 13 czerwca br., zanim zakończono konsultacje społeczne, co zasługuje na krytykę. Tak istotny, z punktu widzenia życia społecznego i opieki nad seniorami projekt ustawy, powinien być szeroko konsultowany społecznie.

Ponadto Prezydium KK zgłasza następujące uwagi szczegółowe:

  1. Odnosząc się do tytułu ustawy Prezydium KK nie widzi powodu wskazywania w jego treści, że opieka geriatryczna jest szczególną. Zdaniem Prezydium KK powinna to być opieka i usługa ogólnie dostępna i na dobrym poziomie. Tego oczekują obywatele i pacjenci w każdym wieku. Projekt powinien nazywać się „ustawa o opiece geriatrycznej” lub „ustawa o centrum zdrowia 75+”,  jak to zaproponowano w treści ustawy.
  2. Według gerontologów starość rozpoczyna się w wieku 60 lat. Okres 60-74 lat stanowi wczesną starość, a 75-90 późną starość. Zatem propozycja by wdrażać „szczególną opiekę” dla osób po 75 roku życia wydaje się spóźniona. Działania takie należy podejmować znacznie wcześniej, już w momencie zakończenia aktywności zawodowej. Propozycja granicy wieku 75 lat jest tym bardziej niezrozumiała, ponieważ w uzasadnieniu projektu mówi się, że samopoczucie, ale również i stan zdrowia polskich seniorów są gorsze niż w innych krajach. W tym czasie wiele chorób, postaw i zachowań jest na tyle utrwalonych i zaawansowanych, że niewiele już można zdziałać profilaktyką. Należy ją rozpocząć najpóźniej w 65 roku życia, co nie zmienia faktu, że ogólnie profilaktykę zdrowego życia i kształtowanie postaw, należy rozpocząć już w wieku szkolnym by w przyszłości społeczeństwo było zdrowe i nie obciążało systemu zdrowia i opieki.
  3. Z uzasadnienia projektu nie wynika, czy pomysł tworzenia centrum opieki dla osób 75+ został poprzedzony analizą ilu aktualnie jest geriatrów i gerontologów, którzy taką opiekę będą mogli świadczyć. Nie można również zapominać o niedoborach kadrowych w służbach społecznych oraz opiece pielęgniarskiej.
  4. Procedury medyczne różnią się od procedur administracyjnych, w ramach których funkcjonują służby społeczne. Reforma pomocy społecznej po roku 1990 odłączyła służbę zdrowia od pomocy społecznej. Projekt niniejszej ustawy podejmuje próbę ponownego łączenia lub bliższej współpracy, jednak Prezydium KK obawia się czy ten proces przebiegnie harmonijnie, bez uszczerbku dla pracowników oraz pacjentów. Procedury powinny zostać wypracowane przy uwzględnieniu specyfiki służb, tak by system mógł zadziałać. Kadrę należy w tym zakresie przeszkolić i przygotować koordynatorów.
  5. Prezydium zgłasza obawę czy ze względu na koszty organizacyjne i kadrowe samorządy zdecydują się na tworzenie centrów zdrowia 75+ i będą nadal świadczyły opiekę na dotychczasowych zasadach. Przypominamy, że w 2019 r. weszła w życie ustawa o centrach usług społecznych, która nie była dobrze przyjęta przez środowisko służb społecznych. Nawet można powiedzieć, że została wprowadzona wbrew opiniom środowiska i przy jego sprzeciwie. Po kilku latach efekt jest taki, że samorządy niechętnie tworzą CUS-y (na ok. 2 500 OPS mamy 55 CUS).
  6. Zaskakujący i niezrozumiały jest brak opinii Ministerstwa Zdrowia do projektu.
  7. Prezydium KK negatywnie ocenia brak dokładnej oceny skutków regulacji i jej wpływu na finanse JST. W uzasadnieniu znajdują się jedynie szacunki tychże kosztów.

Decyzja Prezydium KK nr 93/23 ws. opinii o poselskim projekcie ustawy „Dobrowolny ZUS dla Przedsiębiorców w Polsce”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” jednoznacznie krytycznie ocenia poselski projekt ustawy „Dobrowolny ZUS dla Przedsiębiorców w Polsce” z dnia 25 kwietnia 2023 r. i skierowany do opiniowania w dniu 9 czerwca 2023 r.

Wprowadzenie rozwiązań zawartych w Projekcie, w ocenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność”, jest niebezpieczne społecznie, gdyż bezpośrednio przyczyni się do zwiększenia sfery ubóstwa osób w okresie poprodukcyjnym (ze względu na brak wypracowania przez samozatrudnionych emerytur, których wysokość pozwali na zaspokojenie podstawowych potrzeb) oraz co kluczowe sprzeczne z zasadą solidarności społecznej oraz zasadą społecznej gospodarki rynkowej, o której mowa w Konstytucji RP. Społeczna gospodarka rynkowa zakłada równomierne obciążenie daninami publicznoprawnymi osób aktywnych na rynku pracy. Proponowane rozwiązania w sposób kompletnie bezzasadny stanowią preferencję (z punktu widzenia obciążeń publicznych) dla osób samozatrudnionych. Projekt stanowi element większej narracji wskazującej na przedsiębiorczość jako samoistną wartość. Jest to nieuzasadnione ekonomicznie i społecznie. Nie można zapominać, że mikroprzedsiębiorstwa charakteryzują się mniejszą innowacyjnością czy wydajnością w stosunku do większych podmiotów opartych na pracy podporządkowanej (zatrudnieniu pracowniczemu).

W przekonaniu Prezydium KK wprowadzenie projektowanych rozwiązań doprowadzi do dynamicznego powstawania nowych mikrofirm, założonych jedynie w celu maksymalnego obniżania kosztów pracy, czego konsekwencją będzie pojawienie się na rynku setek tysięcy osób pozbawionych praw przysługujących pracownikom oraz nieposiadających w przyszłości prawa do emerytury. Stanie się to w przyszłości źródłem ogromnych problemów społecznych. Należy podkreślić, że projektowane rozwiązania mogą być bardzo kosztowne dla całego społeczeństwa.

Zdaniem Prezydium KK rozwiązania, które są potrzebne polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych powinny zmierzać w kierunku przeciwnym do wskazanego przez wnioskodawców. Należy doprowadzić do uszczelnienia sytemu, poprzez wyeliminowanie sytuacji, w których prawo dopuszcza uzyskiwanie dochodu de facto z pracy bez konieczności odprowadzania składki na ubezpieczenie społeczne. Należy w tym kontekście zwrócić przede wszystkim uwagę na: status wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (warunek – musi być więcej niż jeden wspólnik), status akcjonariusza w prostej spółce akcyjnej czy też powołanie członka zarządu spółki. Także przychody z dywidend otrzymywane przez wspólników nie podlegają składkom na ubezpieczenia społeczne. Inną możliwą formą otrzymywania przychodów, która nie wiąże się z obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne jest sprzedaż akcji, czy udziałów spółki. Warto także zwrócić uwagę na tzw. powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólnika spółki z o.o., za które wspólnik otrzymuje wynagrodzenie, które nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne ani składkom na ubezpieczenie zdrowotne.

Zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” reforma polskiego sytemu ubezpieczeń społecznych winna zmierzać do wyeliminowania wskazanych powyżej przykładowych sytuacji. Opiniowany projekt zmierza w przeciwstawnym kierunku.

W ocenie Prezydium KK polski rząd, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz Posłowie i Senatorowie nie wyciągnęli żadnych wniosków z doświadczeń z okresu pandemii COVID-19 w kontekście konstrukcji obecnie obowiązującego dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego dla samozatrudnionych. W ocenie Prezydium KK NSZZ „Solidarność” doświadczenia okresu pandemii pokazały, że konstrukcja ta jest dysfunkcyjna i zmusza de facto do stosowania w okresie nagłego kryzysu zdrowotnego dodatkowego, nieproporcjonalnego wsparcia dla osób samozatrudnionych ze środków publicznych.

Decyzja Prezydium KK nr 91/23 ws. zgody na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Oddziałowego Biura Upamiętnienia Walki i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na tablicy upamiętniającej NSZZ „Solidarność” Ziemi Opatowskiej. Tablica zostanie umieszczona na budynku przy ulicy Sienkiewicz 5 w Opatowie.

Decyzja Prezydium KK nr 90/23 ws. zmiany Decyzji Prezydium KK nr 107/20

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wprowadza następującą zmianę w Decyzji Prezydium KK nr 107/20 ws. przyjęcia regulaminów Prezydium KK: w Regulaminie obrad Prezydium KK w pkt. 2 dopisuje się podpunkt d) o treści
d) Pracownicy KK niezbędni do obsługi technicznej posiedzenia
Decyzja wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 

Decyzja Prezydium KK nr 89/23 ws. projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy 3323)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej.I. Zmianyzwiązane ze zwiększeniem odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli i fundusze socjalne dla osób uprawnionych do zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych oraz członków ich rodzin (art. 1)
Projekt ustawy zakłada zwiększenie wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli od dnia 1 lipca 2023 r. – w terminie do dnia 30 września 2023 r. Odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli jest ustalany w wysokości określonej jako iloczyn planowanej liczby nauczycieli w przeliczeniu na pełny wymiar zajęć i 110% kwoty bazowej stanowiącej podstawę wyliczania średnich wynagrodzeń nauczycieli w dniu 1 stycznia danego roku – art. 53 ust. 1 ustawy Karty Nauczyciela.
Po zmianach odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli ma być dokonywany:
• od 1 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. – w oparciu o kwotę bazową z dnia 1 stycznia 2019 r., w wysokości 3.045,21 zł;
• od 1 lipca 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. – w oparciu o kwotę bazową z dnia 1 stycznia 2021 r., w wysokości 3.537,80 zł (czyli o 16,18% wyższe).
Prezydium KK zwraca uwagę na fakt, iż zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 53 ust. 1a ustawy Karta Nauczyciela nauczycielowi do końca sierpnia każdego roku wypłacane jest świadczenie urlopowe w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ustalonego proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym.
W literaturze przedmiotu podkreśla się, że nie ma przeszkód, aby nauczyciele otrzymali świadczenie w czerwcu, przed wakacjami i urlopem wypoczynkowym (tak. M. Szymańska [w:] A. Barański, J. Rozwadowska-Skrzeczyńska, M. Szymańska, Karta Nauczyciela. Komentarz, wyd. X, WKP 2018, art. 53), co stanowi w naszej ocenie częstą praktykę szkolną (przypis – KSOiW). Istotne w tym aspekcie jest również to, że środki które pozostaną na rachunku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych po wypłaceniu świadczenia urlopowego, przeznaczone są na działalność socjalną prowadzoną zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych może przewidywać wypłacanie nauczycielom – niezależnie od świadczenia urlopowego – określonej kwoty z tytułu tzw. wczasów pod gruszą. Biorąc pod uwagę powyższe, zasadne jest doprecyzowanie przepisów statuujących sposób wyliczenia świadczenia urlopowego dla nauczycieli w roku 2023 w ten sposób, aby rzeczone świadczenie było wypłacone w podwyższonej wysokości.
Ponadto Prezydium KK domaga się odmrożenia odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla szkolnictwa wyższego wg podstawy na rok 2021 poprzez zmianę art. 262 ustawy wprowadzającej ustawę z dnia 20 lipca 2018 roku Prawo szkolnictwie wyższym. II. Propozycje dotyczące przyznania nagród specjalnych z okazji 250 rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej (art. 2)
Prezydium KK wnosi o uwzględnienie w projekcie nowelizacji ustawy okołobudżetowej na 2023 rok nagród specjalnych z okazji 250 rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej w wysokości 1125 zł dla pracowników szkolnictwa wyższego (ustalenia wynikające z porozumienia NSZZ „Solidarność” z rządem z dnia 7 czerwca 2023 r.).

Decyzja Prezydium KK nr 88/23 ws. opinii do projektu MRiPS sprawozdania rocznego z realizacji Krajowego Planu działań na Rzecz Zatrudnienia na rok 2022

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej sprawozdania rocznego z realizacji Krajowego Planu działań na Rzecz Zatrudnienia w roku 2022 („KPDZ”).

  1. W zakresie analizy sytuacji na rynku pracy za rok 2022 autorzy sprawozdania podkreślają, że w Polsce mamy bardzo dobrą sytuację oraz że w tym okresie notowano stały spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych (z 895,2 tys. w końcu 2021 r. do 812,3 tys. w końcu 2022 r.), jak i stopy bezrobocia rejestrowanego (z 5,8% do 5,2%). W sprawozdaniu wskazuje się również na poprawę sytuacji na rynku pracy w kontekście spadku liczby osób długotrwale bezrobotnych. Prezydium Komisji Krajowej ponownie podkreśla, że stopa bezrobocia w Polsce nie jest najbardziej wymiernym wskaźnikiem oceny sytuacji na rynku pracy w Polsce. Oczywiście z perspektywy osób poszukujących pracy jest on w chwili obecnej korzystny, jednakże oceniając sytuację całościowo należy pod uwagę brać również wskaźnik dzietności i to jak działania podejmowane w roku ubiegłym będą wpływały na obraz polskiego rynku pracy w przyszłości. Według danych opublikowanych 1 lutego 2023 r. stopa bezrobocia według Eurostat, pod koniec 2022 roku wyniosła w Polsce 2,9%. (wobec 6,1% w Unii Europejskiej i 6,6% w strefie EURO). Według tych danych Polska wraz z Niemcami zajęła drugie, po Czechach (2,3%), miejsce pod względem najniższej stopy bezrobocia w UE. Jednocześnie autorzy projektu sprawozdania zapominają o znacznym problemie demograficznym występującym w naszym kraju. Wskaźnik stopy bezrobocia może być zniekształcony poprzez dane dotyczące liczby osób wchodzących dopiero na rynek pracy oraz np. osób opiekujących się dziećmi. W tym zakresie nadal nierozwiązany jest problem łączenia pracy z życiem rodzinnym, zwłaszcza w przypadku kobiet i to pomimo bardzo niskiego współczynnika dzietności. Pozytywnie należy ocenić program MALUCH+ jednakże nie może on stanowić jedynego i kluczowego działania w tym zakresie. Pamiętać jednocześnie należy, że ww. trend jest bardzo niekorzystny gdyż tzw. współczynnik zastępowalności demograficznej wynosi 2.1. W tym zakresie istnieją istotne wyzwania i zagrożenia dla polskiego rynku pracy, na temat których przedmiotowy projekt sprawozdania z realizacji KPDZ milczy.
  2. W zakresie zadania o tytule: „Rozwój rynku mieszkań na wynajem, społecznego budownictwa czynszowego oraz budownictwa socjalnego i komunalnego”, Prezydium Komisji Krajowej stwierdza, że w okresie sprawozdawczym w niewielkim zakresie realizowano działania związane z rozwojem rynku mieszkań na wynajem oraz zwiększeniem liczby mieszkań dostępnych dla osób o niskich i przeciętnych dochodach. Według stanu na koniec 2022 r. w ramach działań spółki PFR Nieruchomości wybudowano 3 468 lokali mieszkalnych a w budowie znajdowało się kolejne 1 571 lokali, co należy uznać za wynik bardzo słaby i niemający większego znaczenia w kontekście sytuacji mieszkaniowej w Polsce. Sytuacja ta jest tym bardziej trudna dla polskich rodzin, że rynek mieszkań musi zaspokoić również potrzeby cudzoziemców napływających do Polski, a co za tym idzie liczba dostępnych mieszkań zmalała, a koszty związane z najmem wzrosły. W projekcie sprawozdania tego aspektu nie uwzględniono i nie przedstawiono działań uwzględniających napływ cudzoziemców pod kątem potrzeb lokalowych.
  3. Przy opiniowaniu projektu KDPZ na rok 2022 Prezydium Komisji Krajowej zwracało uwagę na problem zmian na rynku pracy, który dotyczy również rozwoju sztucznej inteligencji, cyfryzacji oraz automatyzacji pracy. Zwłaszcza przy prostych pracach wykonywanych przy produkcji, gdzie pracownicy są najbardziej narażeni na ryzyko utraty pracy. Należy pamiętać, że na podstawie wskaźników OECD (https://data.oecd.org/) dotyczących rynku pracy można stwierdzić, że Polska jest jednym z najmniej bezpiecznych zawodowo krajów Europy, tzn. jest krajem, w którym zachwiane jest bezpieczeństwo ekonomiczne związane z ryzykiem utraty pracy i kosztem tej utraty ponoszonym przez pracowników. Jeżeli okażą się rzeczywiste przewidywania autorów Polityki przyjętej przez Radę Ministrów dotyczącej: „rozwoju Sztucznej Inteligencji w Polsce od roku 2020”, a mianowicie, że sztuczna inteligencja połączona z automatyką może doprowadzić przy wykorzystaniu już istniejących możliwości technologicznych do tego, że w 2030 roku 49% czasu pracy w Polsce może zostać zautomatyzowane, to w planie działania należało szczegółowo opisać środki zaradcze mające na celu przeciwdziałanie bezrobociu wynikającemu z tego zjawiska. W planie tego nie uczyniono i konsekwentnie sprawozdanie na ten temat milczy, dotykając jedynie cyfryzacji w kontekście umiejętności posługiwania się tymi instrumentami przez pracowników. Tymczasem w projekcie sprawozdania z realizacji KPDZ ogólnie podkreśla się promocję zmian kwalifikacji zawodowych oraz możliwość powstania nowych obecnie nieznanych nam zawodów, z uwagi na rozwój technologiczny, dość eufemistycznie wskazuje się na teoretycznie możliwie zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych pomimo tego, że obecnie poziom aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych jest bardzo niski i pod koniec 2022 r. aktywny zawodowo pozostawał jedynie co 3 niepełnosprawny w wieku produkcyjnym (Wg badań GUS BAEL IV kwartał 2022).
  4. W zakresie rozwoju publicznych służb zatrudnienia wskazać należy, że niewątpliwie cyfryzacja jest konieczna, jednakże nie zastąpi ona innych form usprawnienia urzędów pracy. Tymczasem zarówno przepisy regulujące organizację publicznych służb zatrudnienia jak również przepisy dotyczące usług i instrumentów rynku pracy są nieadekwatne do sytuacji na rynku pracy. Publiczne służby zatrudnienia sygnalizują to od kilku lat. Należy wyraźnie zaznaczyć, że to nie urzędy pracy tworzą miejsca pracy a pracodawcy, dlatego też zmiana przepisów wspierających pracodawców jest niezbędna. Dofinansowania dla pracodawców nie uwzględniają wzrostu cen, wynagrodzeń, inflacji itp. i nie stanowią zachęty do tworzenia nowych miejsc pracy i oferowania godnych wynagrodzeń. Publiczne służby zatrudnienia stały się w znacznym zakresie urzędami do wypełniania licznych formalności, wprowadzania danych do systemów. Aktywizacja bezrobotnych to niewielka część działalności publicznych służb zatrudnienia i to wymaga zmian. Jednocześnie nadal efektywność publicznych służb zatrudnienia mierzona jest efektywnością kosztową i zatrudnieniową. Trudno bowiem dla badania tej efektywności porównywać lokalne rynki pracy przy tak znacznym zróżnicowaniu terytorialnym.
  5. Odnosząc się do działań związanych z zatrudnieniem Prezydium Komisji Krajowej podkreśla, że wskaźniki opisujące rynek pracy są mierzalne a w projekcie sprawozdania bardzo niewielka liczba opisanych działań jest zaprezentowana poprzez bezpośredni wpływ na rynek pracy w tym liczbę osób, które podjęły zatrudnienie (np. w wyniku realizowanych programów mieszkaniowych, czy z obszaru ekonomii społecznej).
  6. W zakresie celu pod nazwą: „Efektywne i ukierunkowane zarządzania migracjami zarobkowymi”, a w szczególności działania kierunkowego polegającego na wspieraniu mobilności zawodowej w ramach EURES, Prezydium Komisji Krajowej wskazuje, że z ostrożnością należy podejść również do realizowanego w roku 2022 programu Europejskiego Urzędu ds. Pracy (ELA) pod nazwą „Praca przez cały rok”, który ma zwracać uwagę na potrzebę rozpowszechniania informacji na temat sprawiedliwych  i bezpiecznych warunków pracy pracowników sezonowych, którzy zatrudniani są w krajach Unii Europejskiej. Przedsięwzięcie to adresowane jest do pracowników oraz pracodawców, oferujących pracę sezonową. Głównym celem projektu jest promocja zarejestrowanej pracy sezonowej i zwalczanie pracy sezonowej niezadeklarowanej. Należy jednak pamiętać, iż program ten dotyczy zasadniczo migracji zarobkowej w ramach UE i może skutkować przyspieszonym odpływem pracowników sezonowych z Polski do innych krajów UE. Problem powyższy podczas prowadzenia tego programu zgłosiła także Bułgaria, Rumunia i inne kraje Europy Wschodniej. Nie sposób nie zauważyć, że w projekcie sprawozdania w ogóle nie odniesiono się do kwestii udziału Polski w przedmiotowym przedsięwzięciu, nie opisano jego przebiegu oraz skutków i ewentualnych dalszych zadań z nim związanych.
  7. Ostatecznie nie sposób pominąć danych zawartych na stronie 70 projektu sprawozdania, z których wynika znaczący wzrost zatrudnienia osób w ramach umów cywilnoprawnych, wzrost ten nosi znamiona trendu, który trwał np. w latach 2020/2021 i jak widać trwa również obecnie. Dane te przeczą opisywanym wielokrotnie działaniom i celom. Stąd należy rozważyć podjęcie dalej idących rozwiązań prawnych, które będą zmierzały do zastępowania umów śmieciowych, umowami o pracę, tworzącymi stabilne i bezpieczne warunki pracy i płacy.
  8. Dane o zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami w KPDZ ujęto jedynie za 4 kwartał 2022 r. Nie jest to wystarczająco miarodajne. Uważamy, że dane te powinny być oparte o średnioroczne dane a nie wybrany jeden kwartał. Ponadto zauważalny jest spadek liczby pracujących niepełnosprawnych w liczbach bezwzględnych w stosunku do poprzedniego roku (29 000 pracujących tj. jest o ponad 5 %). Mając na względzie bardzo dobrą sytuację na rynku pracy, dane te są niepokojące. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” od wielu lat apeluje o zatrzymanie procesu likwidacji Zakładów Pracy Chronionej i wprowadzenie modelu stałej waloryzacji dofinansowań do pracy osób niepełnosprawnych. Uważamy, że otwarty rynek nie jest w stanie przyjąć wszystkich osób niepełnosprawnych chętnych
    do pracy, a wprowadzenie stałego mechanizmu waloryzacji opartego np. o określony procent przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej może powstrzymać proces upadania ZPCH. Ponadto przeszkodą w aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych są progi dochodowe przy tzw. „dorabianiu” do renty zaczynające się od 70 % przeciętnego wynagrodzenia.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych uwag Prezydium Komisji Krajowej dostrzega konieczność uzupełniania projektu sprawozdania rocznego z realizacji KPDZ w 2022 roku i ujęcia w nim powyższych kwestii.

Decyzja Prezydium KK nr 87/23 ws. opinii o projekcie rozporządzenia MRiPS zmieniającego rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do zmian w projektowanym rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie, które określa sposób wyliczania wysokości pomocy pieniężnej na usamodzielnienie dla osoby usamodzielnianej opuszczającej poszczególne placówki, w kwocie zależnej od okresu pobytu w danej placówce.

Zmiana ma charakter techniczny i polega na dodaniu w § 5 ust. 2 projektu rozporządzenia nowej placówki, tj. okręgowego ośrodka wychowawczego, co stanowi dostosowanie do zmienionych przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 901) oraz ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700), które weszły w życie 1 września 2022 r.