Kategoria: 2020 – Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje kierunki rozwiązań zawartych w projekcie ustawy Ministerstwa Rozwoju z dnia 20 maja 2020 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw.
Projekt ustawy wprowadza m.in. nowe rozwiązania mające wspomóc niezamożne osoby i rodziny w wynajęciu mieszkania na długi okres.  W tym celu wprowadza się nowy podmiot działalności pożytku publicznego Społeczną Agencję Najmu (SAN), która ma być pośrednikiem (najemcą)  między wynajmującym mieszkanie a osobą/rodziną poszukującą mieszkania do wynajęcia w przystępnej cenie. Dodatkowo, lokatorzy takich mieszkań będą mogli skorzystać z dopłaty do czynszu, przewidzianej w ramach programu „Mieszkanie na start”.
Opiniowany projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom osób borykających się z trudnościami mieszkaniowymi, których nie stać na zakup mieszkania, podczas gdy gmina, w której zamieszkują, nie dysponuje odpowiednią liczbą lokali komunalnych. Zdaniem NSZZ „Solidarność” rozwiązanie to może przyczynić się do rozwoju rynku długoterminowego wynajmu mieszkań, ułatwiając do nich dostęp rodzinom o największych potrzebach, a także przyczynić się do poprawy mobilności osób poszukujących pracy.
Jednakże, z treści art. 1 projektowanej ustawy wynika, że w przypadku wypowiedzenia umowy podnajmu przez SAN, nieuregulowane względem SAN należności podnajemcy pokrywa gmina, a zobowiązania podnajemcy wobec SAN stają się zobowiązaniami wobec gminy. Zachodzi pytanie, czy gminy będą przygotowane finansowo na wypadek wypowiadania umów podnajemcom tym bardziej, iż założyć można, że SAN wypowiada umowę podnajemcy i nie znajduje na jego miejsce kolejnego?
Zdaniem NSZZ „Solidarność” przepisy regulujące te zależności należy doprecyzować tak, aby gminy nie miały powodów do unikania zawierania umów z SAN.

Decyzja
Prezydium KK
nr 79/20
ws. senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza uwagi do senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID — 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 maja 2020 r.
Podjęcie inicjatywy ustawodawczej w omawianym zakresie, to jest zmierzającej do opracowania programu wsparcia organizacji pozarządowych ułatwiającego im funkcjonowanie w czasie epidemii, co do zasady przedstawia się jako uzasadnione, ale już zaproponowany program wsparcia nie może spotkać się z aprobatą.
Zauważyć należy, że rozważania autorów projektu w uzasadnieniu są wewnętrznie  rzeczne.  Z jednej bowiem strony, już w pierwszym zdaniu projektodawcy stawiają tezę, że celem wsparcia organizacji pozarządowych w okresie stanu epidemii nie może być jedynie utrzymanie miejsc pracy, z drugiej w tym samym akapicie twierdzą, że trudności z utrzymaniem kadr, jak i zdolności instytucjonalnej w organizacjach pożytku publicznego z powodu stanu epidemii (…) mogą skutkować utratą zdolności do prowadzenia działalności społecznie użytecznej.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia propozycję projektodawcy, która w stosunku do organizacji pożytku publicznego może spowodować, że określony w art. 15zze ust. 7 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID — 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw obowiązek utrzymania zatrudnienia pracowników objętych umową o przyznanie organizacji pozarządowej dofinansowania części kosztów wynagrodzeń przez okres, na który zostało przyznane dofinansowanie, nie będzie przestrzegany.  Powodem  tego będzie wykreślenie  sankcji  określonej w art. 15zze ust. 8 ustawy,  (w przypadku niedotrzymania warunku, o którym mowa w ust. 7, organizacja pozarządowa lub podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, zwraca dofinansowanie bez odsetek proporcjonalnie do okresu nieutrzymania w zatrudnieniu pracownika, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty) albowiem w zamyśle projektodawców jest to sankcja nieproporcjonalna i nie uwzględnia możliwości trzeciego sektora.
Projektowane rozwiązanie stanowi de facto wyeliminowanie gwarancji zatrudnienia pracowników objętych umową o dofinansowaniu miejsc pracy i jako takie, godzą w interesy pracowników.
Zauważyć należy, że rozwiązania opiniowanego projektu ustawy po raz kolejny obciążają pracowników aktualną sytuacją związaną z epidemią COVID — 19.
Tak również traktować należy proponowane przez projektodawców objęcie wszystkich organizacji pozarządowych zwolnieniem z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. Zwolnienie od obowiązku opłacania wymienionych należności w przeważającej mierze uszczupli interesy zatrudnionych, którzy są lub potencjalnie mogą być ich beneficjentami. Jest to kolejna konstrukcja przenosząca ciężar utrzymania funkcjonowania – tym razem organizacji pożytku publicznego — na pracowników, której nie można zaakceptować.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje projekt ustawy Ministra Rozwoju z dnia 19 maja 2020 r. o rozliczeniu lokali w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości.
Zawarte w opiniowanym projekcie rozwiązania mają przyczynić się do ograniczenia barier w pozyskiwaniu przez inwestorów  nieruchomości na cele mieszkaniowe lub inne cele inwestycyjne, które towarzyszą realizacji polityki mieszkaniowej państwa.
Proponuje się umożliwienie nabywania nieruchomości gminnych z przeznaczeniem na cele inwestycyjne, z rozliczeniem w cenie tych nieruchomości ceny lokali lub budynków mieszkalnych przekazywanych gminie przez nabywcę.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność”  zwraca uwagę, że proponowane rozwiązania są nowe w ustawodawstwie polskim stąd skutki ich wdrożenia są trudne do przewidzenia, dlatego należałoby wprowadzić stały monitoring wykorzystywania przez gminy i inwestorów projektowanych przepisów. Ważne jest także kształtowanie się cen lokali mieszkalnych w regionach, w których realizuje się inwestycje w oparciu o rozliczenia „lokal za grunt”, biorąc pod uwagę, że celem projektowanej ustawy jest zwiększenie dostępności niedrogich mieszkań na wynajem.
NSZZ „Solidarność” wnosi o uzupełnienie projektu ustawy o rozliczeniu ceny lokali w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości o przepisy zobowiązujące ministra właściwego ds. rozwoju mieszkalnictwa o regularne przedstawianie skutków proponowanych regulacji.

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logotypu 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, w ramach akcji podświetlania budynków i innych ważnych miejsc na świecie prowadzonej przez MSZ  w związku z 40. rocznicą powstania Związku.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na udział Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w charakterze organizacji współpracującej w projekcie ponadnarodowym o tytule „BARCOVID – Wpływ kryzysu Covid19 na porozumienia zbiorowe w Europie” przygotowywanym przez Uniwersytet w Amsterdamie we współpracy z (współwnioskodawcy projektu): CELSI (Środkowoeuropejski Instytut Badań Pracy, Bratysława, Słowacja), Fundacja WageIndicator (Niderlandy) oraz St. Anna School of Advanced Studies (Piza, Włochy).
Celem projektu jest określenie wpływu konsekwencji kryzysu wywołanego Covid-19 w obszarze zatrudnienia, społecznym i gospodarczym na stosunki przemysłowe, rokowania zbiorowe i jego efekty w Europie. Planowany okres realizacji projektu to 24 miesiące, od kwietnia 2021 do marca 2023r.
Zadania przewidziane do wykonania obejmują:
– udział w 1 spotkaniu rozpoczynającym projekt w okresie IV – VI 2021 r.,
– udział w konferencji końcowej (Wydarzenie Główne), Bratysława, w okresie I – II 2023 r.,
– wkład w zebranie układów zbiorowych pracy poprzez poproszenie swoich członków o przekazywanie ich UZP do analizy,
– zaproponowanie osób, które powinny być zaproszone na wydarzenie główne,
– promocja projektu i rozpowszechnianie jego rezultatów wśród swoich członków.
Osoba odpowiedzialna za realizację ww. zadań: Sławomir Adamczyk.
Osoby odpowiedzialne z ramienia Prezydium KK NSZZ „Solidarność”: Bogdan Kubiak, Jerzy Jaworski

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia następujące uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, przygotowanego przez Ministerstwo Infrastruktury.
Po pierwsze, z  oburzeniem przyjmujemy fakt, że projekt aktu prawnego wprowadzającego istotne zmiany w uprawnieniach pracowniczych nie został skierowany do konsultacji w trybie ustawy o związkach zawodowych, lecz na podstawie regulaminu pracy Rady Ministrów z jednoczesnym oczekiwaniem skrócenia trzydziestodniowego terminu na zgłoszenie opinii. Pominięta została także Rada Dialogu Społecznego. Jest to praktyka niedopuszczalna, ingerująca w podstawy dialogu społecznego.
Po drugie, negatywnie opiniujemy art. 1 punkt 7 projektowanej ustawy, znoszący stosowanie przepisów art. 15112Kodeksu pracydo czasu pracy kontrolerów ruchu lotniczego. Proponowana zmiana oznacza odebranie tym osobom prawa do niedzieli wolnej od pracy co najmniej raz na 4 tygodnie. Praca kontrolera ruchu lotniczego, ze względu na olbrzymią odpowiedzialność za życie i zdrowie ludzkie, jest wysoce stresogenna. Pozbawienie kontrolerów prawnej gwarancji do regularnego realizowania prawa do niedzielnego wypoczynku, będzie ten stres potęgować, co może wpłynąć na stan bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej.
Po trzecie, negatywnie opiniujemy art. 2 projektowanej ustawy wprowadzający zmianę w Ustawie o sporach zbiorowych uznającą za niedopuszczalne organizowanie strajku w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej przez kontrolerów ruchu lotniczego, informatorów służby informacji powietrznej i personel techniczny. Stanowi to karygodne naruszenie praw wolności związkowych, które zgodnie z Konstytucją RP mogą podlegać tylko takim ograniczeniom jakie przewidują wiążące Polskę umowy międzynarodowe. Zwracamy uwagę, że  już obecne  ograniczenia prawa do strajku w polskim prawie są sprzeczne z tymi umowami. Dodatkowo Międzynarodowa Organizacja Pracy wyraźnie wskazuje, że, w razie ograniczenia lub zakazu prawa do strajku w pewnych niezbędnych zakładach pracy lub usługach, należy zapewnić pracownikom odpowiednią ochronę w celu zrekompensowania im wynikającego z tego faktu ograniczenia swobody działania, zwłaszcza w wypadku mogących wystąpić w tych zakładach pracy i usługach sporów. Dotyczy to wszystkich kategorii pracowników pozbawionych prawa do strajku. Polski ustawodawca  w żaden sposób, w odniesieniu do jakiejkolwiek grupy pracowników pozbawionych prawa do strajku, nie realizuje wskazanych powyżej gwarancji kompensacyjnych. Takich gwarancji nie wskazano także w projektowanej ustawie.
Uwagi szczegółowe do zapisów projektowanej ustawy, dotyczących aspektów funkcjonowania Polskiej Agencji Ruchu Lotniczego, przedstawione zostały w oddzielnej opinii Krajowej Sekcji Pracowników Transportu Lotniczego i Obsługi Lotniskowej NSZZ „Solidarność”.

   Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Stowarzyszenia Maratonu „Solidarność”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logo 40-lecia powstania NSZZ „Solidarność”, na materiałach promocyjnych ORLEN e- Maratonu „Solidarności”.

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu „Strategia na rzecz z Niepełnosprawnościami 2020-2030”. Przedstawiony projekt przewiduje wdrożenie różnych instrumentów wsparcia osób z niepełnosprawnościami, zależnych od stopnia niepełnosprawności.

Przede wszystkim należy zauważyć, że projekt Strategii pomija zaangażowanie w przygotowanie i realizację działań partnerów dialogu społecznego, a przecież opracowywanie polityki wobec osób z niepełnosprawnościami wymaga szczególnej wrażliwości i pogłębionych konsultacji. Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” uważa, że reformy przewidywane przez Strategię powinny być przeprowadzane z rozwagą i świadomością złożoności rozwiązywanych problemów. Przy wszelkich zmianach obecnego systemu wsparcia należy wsłuchiwać się w głos organizacji zrzeszających osoby niepełnosprawne, pracowników i pracodawców.

Większość opisów działań zamieszczonych w Strategii nie wskazuje konkretnych propozycji zmian oraz instrumentów jakie zostaną zastosowane. Uniemożliwia to pełną ocenę projektu.

Należy jednak zwrócić uwagę na następujące kwestie szczegółowe:

1. Autorzy dokumentu posługują się danymi za rok 2018 – nie jest to w pełni uzasadnione, ponieważ dostępne są już dane z 2019 roku. Ponadto okoliczności związane z epidemią powodują,  że sytuacja w  niektórych obszarach może być już zupełnie inna niż przedstawiona w Strategii, wymagany zatem byłby tu co najmniej odpowiedni komentarz przy braku najnowszych danych.

2. Zgodnie ze Strategią należy podjąć działania zwiększające zatrudnienie osób niepełnosprawnych. W dokumencie silnie zaznaczona jest rola otwartego rynku pracy w tym aspekcie. Nie należy jednak zapominać, że wiele osób niepełnosprawnych jest zatrudnionych na chronionym rynku pracy. W strategii brak jest określonych działań w stosunku do zakładów pracy chronionej, których sytuacja aktualnie na rynku jest bardzo trudna i jest ich coraz mniej. Przypomnieć należy, że nie wszystkie osoby niepełnosprawne znajdą pracę na otwartym rynku pracy. Ponadto wskaźnikiem realizacji zwiększenia zatrudnienia zgodnie z projektem ma być współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. W ostatnich 5 latach współczynnik aktywności zawodowej wzrósł o 3 % jednak wynika to w głównej mierze z demografii. Natomiast liczba pracujących osób niepełnosprawnych pozostaje na zbliżonym poziomie (ok 420 tys. osób) od lat. Wskaźnikiem realizacji w tym przypadku powinna być np. liczba pracujących osób niepełnosprawnych.

3. Według autorów Strategii przygotowana ma być zmiana dotychczasowych świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych. Nie wiadomo jednak, czy będzie to oznaczać wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. dotyczącego świadczenia pielęgnacyjnego i przyznania go opiekunom osób, które stały się niepełnosprawne w dorosłym życiu – projekt  pomija tę kwestię. Strategia zapowiada natomiast stopniowe usuwanie ograniczeń                          w aktywności zawodowej opiekunów, co jest pozytywnym krokiem, i o co od lat postuluje NSZZ „Solidarność”.

4. W projekcie znalazła się zapowiedź nowej ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami, która miałaby zawierać regulacje, których nie ma w innych aktach prawnych (nie wiadomo jednak o jakie kwestie chodzi). Co więcej, z czasem miałaby ona zastąpić obowiązującą obecnie ustawę z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Projekt Strategii nie wskazuje jednak jakich mechanizmów w polskim porządku prawnym aktualnie brakuje lub jakie mechanizmy  w dotychczasowej ustawie są nieadekwatne.

5. Projekt przewiduje stworzenie zintegrowanego, jednolitego systemu orzekania  o niepełnosprawności dla celów rentowych, pozarentowych i edukacyjnych. Reformą systemu orzecznictwa zajmował się już zespół prof. Gertrudy Uścińskiej powołany przez premier Beatę Szydło, ale do dziś efekty jego prac są nieznane. Strategia nie odnosi się do prac zespołu, nie wiadomo zatem czy w ogóle istnieją efekty prac zespołu prof. Uścińskiej, a jeżeli są, czy będą wykorzystane i w jakim kierunku podąży zmiana systemu orzekania. Zmiana systemu orzekania jest bardzo delikatną kwestią. Należy pamiętać, że ciągłe zapowiedzi zmiany orzecznictwa powodują zamieszanie oraz niepewność osób niepełnosprawnych, co do ich praw nabytych.

6. W Strategii przewidziane jest przeprowadzenie analizy pod kątem nałożenia obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych na przedsiębiorstwa liczące co najmniej 10 pracowników. Obecnie pracodawcy, którzy mają minimum 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nie osiągają 6% wskaźnika zatrudnienia osób z dysfunkcjami, muszą dokonywać wpłat na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Jeśli dla małych firm również zostanie wyznaczony taki wskaźnik będą musiały płacić kary na fundusz w razie jego niespełnienia.Taka zmiana spowoduje wyższe wpływy do budżetu PFRON, co jest pożądane, jednak w dobie spowolnienia gospodarki po pandemii zmiana taka musi być szeroko skonsultowana i przeanalizowana z przedstawicielami przedsiębiorców i strony pracowniczej.