Kategoria: 2019 – Prezydium

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na podstawie art. 50 ust. 2 pkt 2  ustawy z dnia 17 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych postanawia delegować Krzysztofa Rowińskiego jako przedstawiciela NSZZ „Solidarność” do Rady Nadzorczej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia następujące uwagi do  senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (druk senacki nr 12).

Prezydium KK docenia to, że projekt obejmuje szerszą grupę osób niż wymienione w wyroku TK P 20/16, a mianowicie obok kobiet, które na wcześniejszą emeryturę przeszły na podstawie art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, regulacja  dotyczyć będzie także – będących w identycznej sytuacji – osób z rocznika 1953, które na wcześniejszą emeryturę odeszły na podstawie art. 50, 50a, 50e, 184 ustawy emerytalnej oraz art. 88 Karty Nauczyciela (art. 1 projektu). Tych osób wyrok TK bezpośrednio nie dotyczył.

Należy jednak zwrócić uwagę, że Wyrok TK (sygn. akt P 20/16) brzmi: „Art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 oraz z 2019 r. poz. 39), w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r., w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 r. kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.” W cytowanym Wyroku TK jest mowa o nabyciu prawa do emerytury, a nie o złożeniu wniosku. Natomiast, w projekcie ustawy, w art. 1 zaproponowano zapis, że w ustawie dokonuje się zmian w art. 25 przez dodanie art. 1ba po art. 1b o treści: „1ba. Przepisu ust. 1b nie stosuje się do ubezpieczonych, którzy pobrali emeryturę na podstawie wniosku złożonego przed dniem 6 czerwca 2012 r., a uprawnienie do emerytury, o której mowa w art. 24, uzyskali po 2012 r.”.

Zapis „którzy pobrali emeryturę na podstawie wniosku złożonego przed dniem 6 czerwca 2012 r” – jest problematyczny na tle wyroku TK, ponieważ stanowi warunek w nieuprawniony sposób ograniczający zakres tego orzeczenia.

Kobieta urodzona w 1953 roku, która 1 lipca 2012 roku przeszła na wcześniejszą emeryturę na podstawie wniosku złożonego 5 czerwca 2012 roku – będzie objęta zakresem proponowanego przepisu.Kobieta urodzona w 1953 roku, która 1 lipca 2012 roku przeszła na wcześniejszą emeryturę na podstawie wniosku złożonego 6 czerwca 2012 – już nie.

Uzasadnieniem dodania tego warunku – zdaniem twórców projektu – jest posiadanie przez emerytów składających wniosek od dnia 6 czerwca 2012 roku „obiektywnej wiedzy, że kwoty wcześniej pobranej emerytury pomniejszą emeryturę powszechną”.

Przyjęte przez twórców projektu założenie – że emerytki urodzone w 1953 r. roku miały realną szansę, aby 6 czerwca 2012 r. roku mieć wiedzę o zastawionej przez ustawodawcę „pułapce” art. 25 ust. 1b – jest wątpliwe.

Data 6 czerwca 2012 roku to data publikacji w Dzienniku Ustaw znowelizowanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS.Realnie oceniając sytuację w tym momencie posiadaczami „obiektywnej wiedzy, że kwoty wcześniej pobranej emerytury pomniejszą emeryturę powszechną” byli wyłącznie twórcy procesu legislacyjnego. Nawet gdyby obywatele już w dniu publikacji w Dzienniku Ustaw przystąpili do czytania i analizowania zapisów nowej ustawy emerytalnej, to posiadaczami „obiektywnej wiedzy, że kwoty wcześniej pobranej emerytury pomniejszą emeryturę powszechną” mogli się stać dopiero po pewnym czasie przyswojenia znaczenia uchwalonej przez Sejm i Senat regulacji.

Dzień publikacji ustawy to data, od której stało się dostępne źródło wiedzy, ale w żadnym wypadku nie można twierdzić, że przyszli emeryci stali się w tym dniu posiadaczami tej wiedzy. Pierwsze informacje na temat nowelizacji i jej skutków pojawiły się w przestrzeni publicznej dopiero późną jesienią 2012 roku. ZUS oficjalnie zakomunikował o skutkach znowelizowanej ustawy emerytalnej – w tym o art. 25 ust. 1b – dnia 2 stycznia 2013 roku, a więc następnego dnia po jej wejściu w życie. I tę datę można uważać jako moment posiadania realnej, czyli „obiektywnej wiedzy, że kwoty wcześniej pobranej emerytury pomniejszą emeryturę powszechną”.

Należy także zwrócić uwagę jak w praktyce wygląda proces przechodzenia na emeryturę – decyzję o przejściu na emeryturę przyszły emeryt musi, z co najmniej kilkumiesięcznym wyprzedzeniem, uzgodnić z pracodawcą (co nie wynika z obowiązującego prawa ale normalnej praktyki funkcjonowania pracowników i pracodawców) więc praktycznie wszystkie wnioski złożone w okresie od 6 czerwca do końca 2012 roku to skutki decyzji podjętych w okresie, w którym nie było żadnej wiedzy o skutkach art. 25 ust. 1b.

Podsumowując: NSZZ „Solidarność”wskazuje na potrzebę rozważenia objęcia przedmiotową regulacją także kobiet, które przeszły na wcześniejszą emeryturę na podstawie wniosku złożonego po 6 czerwca 2012 r. 

Należy także bezwzględnie wydłużyć okres 3 miesięcy jako przewidziany na złożenie wniosku (art. 2 projektu). Mamy tu do czynienia z osobami starszymi, często przewlekle chorymi, o ograniczonej zdolności do szybkiego działania i wskazany w projekcie okres 3 miesięcy jest zdecydowanie zbyt krótki.

Zaproponowana przez Senat nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z FUS będąca konsekwencją wyroku TK pozwala na szerszy komentarz dotyczący częstotliwości zmian w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych i możliwości „przystosowania” się adresatów podejmowanych decyzji legislacyjnych.

Zdaniem NSZZ „Solidarność”, jest kwestią poważnie wątpliwą (w świetle art. 2 Konstytucji RP i zasady zaufania obywateli do państwa) czy osoby z wcześniejszych roczników 1949-1952 miały realną wiedzę i możliwość dostosowania się do skutków zmian legislacyjnych polegających na wprowadzeniu art. 25 ust.1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zasada zaufania obywateli do państwa musi realistycznie zakładać, że odbiorcy normy potrzebują czasu aby przyswoić w pełni konsekwencje zmian legislacyjnych. Dopiero po okresie „przyswajania” skutków nowych regulacji można mówić o w pełni autonomicznych i swobodnych decyzjach ubezpieczonych.

Trybunał Konstytucyjny, w uzasadnieniu wyroku sygn. akt P 20/16 wskazał, że wprowadzenie art.25 ust.1b wiązało się z szeregiem wątpliwości, nie tylko wobec kobiet z rocznika 1953, ale innych, które spełniły przesłanki do uzyskania emerytury powszechnej do końca 31 grudnia 2012 r.

Również Biuro Legislacyjne Senatu w swojej opinii z 10 grudnia 2013 r., zwracając uwagę na art. 2 Konstytucji, stwierdziło, że uzasadnione byłoby przywrócenie dotychczasowych regulacji – wobec emerytów, którzy przeszli na wcześniejszą emeryturę, nie mając wiedzy, że w przyszłości spowoduje to pomniejszenie ich zwykłej emerytury.

Jest więc kwestią otwartą potrzeba dalszych prac nad usunięciem z porządku prawnego skutków wprowadzenia w życie art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Prezydium KK  zwraca także uwagę na fakt, że przekazany do konsultacji senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS (druk senacki nr 12), ma identyczne brzmienie, jak projekt skierowany do konsultacji przez Senat poprzedniej kadencji (druk senacki nr 1175). Dowodzi to niestety tego, że proces konsultacji istotnych społecznie zmian przepisów jest jedynie sztuką dla sztuki. Pomimo licznych uwag co do zaproponowanego przez Senat sposobu realizacji wyroku TK, nowy projekt skierowany do konsultacji nie zawiera żadnych zmian, a Izba Wyższa nie podjęła żadnej refleksji nad uwagami do projektu.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” protestuje przeciwko brakowi konsultacji oraz wysłuchania opinii NSZZ „Solidarność” w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych wraz z autopoprawką (druki nr 13 oraz 13-A), zwany dalej projektem.

Projekt wpłynął  do Sejmu RP 13 listopada 2019 r., a Komisja Krajowa NSZZ  „Solidarność” otrzymała projekt z Kancelarii Sejmu 21 listopada br. po pierwszym jego czytaniu w Sejmie RP, które odbyło 19 listopada, autopoprawka do projektu wpłynęła 25 listopada. Wyrażenie opinii zgodnie z art. 19 ustawy o związkach zawodowych poprzedzone konsultacjami ze strukturami i organami Związku było niemożliwe. Konsekwentnie więc nie mogło dojść także do wysłuchania opinii NSZZ „Solidarność”, o jakim wypowiedział się TK w Wyroku  Kp 1/18: „Celowościowa wykładnia przepisów ustawowych pozwala wyciągnąć wniosek, że opiniowanie projektów aktów normatywnych ma sens jedynie wtedy, gdy w trakcie prac nad projektem opinie te zostają wysłuchane. Wartością konsultacji w procesie legislacyjnym jest doprowadzenie do pewnego konsensusu społecznego, który powinien skutkować lepszą percepcją stanowionych norm.”

Nowelizacja ustawy dotyczy rozszerzenia zakresu zadań Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych przez wprowadzenie możliwości udzielenia wsparcia finansowego kolejnym grupom społecznym – emerytom i rencistom. Ze środków Funduszu finansowane ma być jednorazowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów w 2019 r. wraz z kosztami obsługi, a także renta socjalna i zasiłek pogrzebowy, który przysługuje w razie śmierci osoby pobierającej rentę socjalną. Zmiana polega na tym, że przenosi się do Funduszu Solidarnościowego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydatki na renty socjalne oraz wydatki na trzynaste emerytury. 

Zdaniem Prezydium NSZZ „Solidarność” przedstawiony projekt wzbudza poważne wątpliwości dotyczące dochodów jak i wydatków Funduszu. W projekcie wprowadza się możliwość zaciągania pożyczek z Funduszu Rezerwy Demograficznej.Wobec braku zasadności takiego działania wnioskować należy, że projektowana zmiana ustawy ma jedynie na celu ominięcie reguły wydatkowej. Trzynaste renty i emerytury wypłacone w 2019 r., mają zostać sfinansowane z Funduszu Solidarności, a ten jest funduszem celowym, więc limit wydatków określony regułą wydatkową go nie obejmuje. Prezydium KK wskazuje, że takie działanie jest psuciem struktury finansów państwa i rozmontowywaniem „bezpiecznika” budżetowego jakim jest reguła wydatkowa.

Powstanie Funduszu Solidarnościowego miało dać perspektywy na stworzenie systemowych rozwiązań kierowanych do osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, zapewniających m.in. asystencję osobistą i opiekę wytchnieniową, a także zatrudnienie wspomaganego – nie na zasadach projektowych, jak dzieje się to do tej pory, ale jako trwałe rozwiązania gwarantowane. Prezydium KK wyraża obawy, że znaczne rozszerzenie grupy beneficjentów Funduszu oddala tę perspektywę. Nowe zadania zdominują całkowicie zadania dotychczasowe Funduszu.

NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę również na naruszenie zasad techniki prawodawczej przy konstruowaniu projektu. W art. 1 w pkt 2, w art. 1 w ust. 1 w pkt 2 ustawodawca wskazał, że Fundusz ma na celu wsparcie finansowe emerytów i rencistów, o którym mowa w przepisach odrębnych. Ponadto w art. 1 w pkt 3, w art. 3 ust. 1a pkt 2, a także w art. 1 w pkt 4, w art. 6b ust. 1 pkt 2 ustawodawca mówi między innymi

o możliwości zaciągania nieoprocentowanych pożyczek na wypłatę jednorazowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz kosztów obsługi wypłaty tego świadczenia, o których mowa w odrębnych przepisach. Taka konstrukcja przepisu, poza naruszaniem zasad techniki prawodawczej, dowodzi jedynie tego, że nie planuje się w przyszłości finansowania z Funduszu dodatkowego jednorazowego świadczenia dla emerytów i rencistów. Stąd, tym bardziej niezrozumiały jest brak odwołania do konkretnych przepisów, czyli do ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r. (Dz. U. poz. 743).

Ponadto Prezydium KK podtrzymuje swoje zastrzeżenia dotyczące finansowania Funduszu Solidarnościowego z Funduszu Pracy. W nadchodzących latach prawdopodobnego spowolnienia środki z Funduszu Pracy powinny być wydatkowane na cele określone dla Funduszu Pracy, tj. przede wszystkim promocja zatrudnienia, łagodzenie skutków bezrobocia i aktywizacja zawodowa czy szkolenia zawodowe.

Prezydium KK zwraca uwagę, że sposób procedowania, a także cele wprowadzanych rozwiązań budzą niepokój także w środowiskach osób niepełnosprawnych. Wobec deklaracji Premiera Rządu o potrzebie cierpliwego i rzetelnego dialogu, działania te są dalece sprzeczne z oczekiwaniami nie tylko związku zawodowego, ale także ogółu obywateli. Ład i spokój społeczny wynika przede wszystkim ze starannego prawodawstwa oraz wzajemnego zrozumienia i jest podstawą zaufania obywateli do Państwa.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” protestuje przeciwko brakowi konsultacji oraz wysłuchania opinii NSZZ „Solidarność” w sprawie projektu ustawy
o zmianie ustawy o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych wraz z autopoprawką (druki nr 13 oraz 13-A), zwany dalej projektem.

Projekt wpłynął  do Sejmu RP 13 listopada 2019 r., a Komisja Krajowa NSZZ  „Solidarność” otrzymała projekt z Kancelarii Sejmu 21 listopada br. po pierwszym jego czytaniu w Sejmie RP, które odbyło 19 listopada, autopoprawka do projektu wpłynęła 25 listopada. Wyrażenie opinii zgodnie z art. 19 ustawy o związkach zawodowych poprzedzone konsultacjami ze strukturami i organami Związku było niemożliwe. Konsekwentnie więc nie mogło dojść także do wysłuchania opinii NSZZ „Solidarność”,
o jakim wypowiedział się TK w Wyroku  Kp 1/18: „Celowościowa wykładnia przepisów ustawowych pozwala wyciągnąć wniosek, że opiniowanie projektów aktów normatywnych ma sens jedynie wtedy, gdy w trakcie prac nad projektem opinie te zostają wysłuchane. Wartością konsultacji w procesie legislacyjnym jest doprowadzenie do pewnego konsensusu społecznego, który powinien skutkować lepszą percepcją stanowionych norm.”

Nowelizacja ustawy dotyczy rozszerzenia zakresu zadań Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych przez wprowadzenie możliwości udzielenia wsparcia finansowego kolejnym grupom społecznym – emerytom i rencistom. Ze środków Funduszu finansowane ma być jednorazowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów w 2019 r. wraz z kosztami obsługi, a także renta socjalna i zasiłek pogrzebowy, który przysługuje w razie śmierci osoby pobierającej rentę socjalną. Zmiana polega na tym, że przenosi się do Funduszu Solidarnościowego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydatki na renty socjalne oraz wydatki na trzynaste emerytury. 

Zdaniem Prezydium NSZZ „Solidarność” przedstawiony projekt wzbudza poważne wątpliwości dotyczące dochodów jak i wydatków Funduszu. W projekcie wprowadza się możliwość zaciągania pożyczek z Funduszu Rezerwy Demograficznej.Wobec braku zasadności takiego działania wnioskować należy, że projektowana zmiana ustawy ma jedynie na celu ominięcie reguły wydatkowej. Trzynaste renty i emerytury wypłacone w 2019 r., mają zostać sfinansowane z Funduszu Solidarności, a ten jest funduszem celowym, więc limit wydatków określony regułą wydatkową go nie obejmuje. Prezydium KK wskazuje, że takie działanie jest psuciem struktury finansów państwa i rozmontowywaniem „bezpiecznika” budżetowego jakim jest reguła wydatkowa.

Powstanie Funduszu Solidarnościowego miało dać perspektywy na stworzenie systemowych rozwiązań kierowanych do osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, zapewniających m.in. asystencję osobistą i opiekę wytchnieniową, a także zatrudnienie wspomaganego – nie na zasadach projektowych, jak dzieje się to do tej pory, ale jako trwałe rozwiązania gwarantowane. Prezydium KK wyraża obawy, że znaczne rozszerzenie grupy beneficjentów Funduszu oddala tę perspektywę. Nowe zadania zdominują całkowicie zadania dotychczasowe Funduszu.

NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę również na naruszenie zasad techniki prawodawczej przy konstruowaniu projektu. W art. 1 w pkt 2, w art. 1 w ust. 1 w pkt 2 ustawodawca wskazał, że Fundusz ma na celu wsparcie finansowe emerytów i rencistów, o którym mowa w przepisach odrębnych. Ponadto w art. 1 w pkt 3, w art. 3 ust. 1a pkt 2, a także w art. 1 w pkt 4, w art. 6b ust. 1 pkt 2 ustawodawca mówi między innymi

o możliwości zaciągania nieoprocentowanych pożyczek na wypłatę jednorazowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz kosztów obsługi wypłaty tego świadczenia, o których mowa w odrębnych przepisach. Taka konstrukcja przepisu, poza naruszaniem zasad techniki prawodawczej, dowodzi jedynie tego, że nie planuje się w przyszłości finansowania z Funduszu dodatkowego jednorazowego świadczenia dla emerytów i rencistów. Stąd, tym bardziej niezrozumiały jest brak odwołania do konkretnych przepisów, czyli do ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów w 2019 r. (Dz. U. poz. 743).

Ponadto Prezydium KK podtrzymuje swoje zastrzeżenia dotyczące finansowania Funduszu Solidarnościowego z Funduszu Pracy. W nadchodzących latach prawdopodobnego spowolnienia środki z Funduszu Pracy powinny być wydatkowane na cele określone dla Funduszu Pracy, tj. przede wszystkim promocja zatrudnienia, łagodzenie skutków bezrobocia i aktywizacja zawodowa czy szkolenia zawodowe.

Prezydium KK zwraca uwagę, że sposób procedowania, a także cele wprowadzanych rozwiązań budzą niepokój także w środowiskach osób niepełnosprawnych. Wobec deklaracji Premiera Rządu o potrzebie cierpliwego i rzetelnego dialogu, działania te są dalece sprzeczne z oczekiwaniami nie tylko związku zawodowego, ale także ogółu obywateli. Ład i spokój społeczny wynika przede wszystkim ze starannego prawodawstwa oraz wzajemnego zrozumienia i jest podstawą zaufania obywateli do Państwa.

Informacja Rady Ministrów dla Sejmu RP o skutkach obowiązywania ustawy z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. poz. 398, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (Dz. U. poz. 1717), zostanie przyjęta przez Sejm już po podjęciu przez RM decyzji o przekształceniu OFE w IKE – dlatego jej znaczenie będzie niewielkie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgadza się z tezą zawartą w projekcie informacji, że przedstawione w niej dane, świadczą o nieefektywności kapitałowych filarów systemu ubezpieczeń społecznych, co jedynie potwierdza dotychczasowe analizy.

Informacja wskazuje na wyraźne ograniczenie znaczenia otwartych funduszy emerytalnych (OFE) dla systemu emerytalnego oraz rynków finansowych. Wpływ na ten stan rzeczy ma kilka czynników: znikomy przyrost uczestników OFE w ostatnich latach  – co było zamierzeniem zmian przyjętych w 2013 roku – przejście z systemu obowiązkowego na dobrowolny oraz efektem zapowiadanej od 2016 roku likwidacji OFE; ograniczenie wielkości składki odprowadzanej do OFE oraz wprowadzenie tzw. „suwaka bezpieczeństwa”, w wyniku którego aktywa uczestników OFE przekazywane są regularnie do ZUS od 10 roku poprzedzającego osiągnięcie wieku emerytalnego uczestnika. W 2018 roku wartość wypływów z tytułu „suwaka” była ponad dwukrotnie wyższa niż wartość składek wpływających do OFE.

III – dobrowolny filar systemu emerytalnego, pomimo wielu dostępnych instrumentów oszczędnościowych nie osiąga oczekiwanych wyników. Liczba uczestników różnych form oszczędzania na starość jest nieznaczna, a większość indywidualnych kont emerytalnych pozostaje nieaktywna. Jednocześnie w ostatnich latach 2017-2018 nastąpił niewielki wzrost liczby zakładanych kont IKE, IKZE czy PPE. Wpływ na to miał niewątpliwie wzrost dobrobytu i możliwości finansowych obywateli, a w przypadku PPE- zapowiadane wdrożenie PPK, dla którego PPE są alternatywą.

W Informacji zwraca się także uwagę na efektywne zarządzanie środkami Funduszu Rezerwy Demograficznej. Wskazuje się na dobre wyniki inwestycyjne tego Funduszu na tle pozostałych funduszy inwestycyjnych stabilnego wzrostu. Ponadto Fundusz nie jest obarczony kosztami ponoszonymi przez ZUS z tytułu administrowania nim. Prowadzona polityka inwestycyjna FRD przynosi zatem wymierne korzyści finansowe przy minimalnym udziale ponoszonych kosztów. W efekcie w latach 2002-2018 stopa zwrotu FRD wyniosła 154,77%, co dało mu pierwsze miejsce w rankingu funduszy krajowych.

Mając powyższe na uwadze, NSZZ „Solidarność” widzi potrzebę dalszego wypracowywania zachęt do długoterminowego oszczędzania, jednocześnie podkreślając istotę, jak wskazuje się w podsumowaniu projektu Informacji, podstawowego zabezpieczenia emerytalnego, jakim jest powszechny obowiązkowy system, którego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniego poziomu zabezpieczenia dochodów w okresie poprodukcyjnym Polaków. Emerytura powinna być bezpieczna i pewna a jej gwarantem powinno pozostać państwo. Ponadto słusznie zauważa się, że zmiany nie mogą doprowadzić do deprecjacji emerytalnej ekspektatywy członków OFE, a powinny zapewnić należytą ochronę interesów ubezpieczonych, w szczególności  przed potencjalnymi kryzysami.

Biorąc pod uwagę wnioski wyrażone w podsumowaniu Informacji, nieadekwatne są aktualne działania rządu zmierzające do przekształcenia OFE w IKE na zasadzie domyślności. Wyklucza się w ten sposób zagwarantowanie przez Państwo dożywotniego świadczenia na adekwatnym poziomie, pozostawiając ryzyko uzyskania odpowiednich zwrotów po stronie ubezpieczonego. Taka propozycja jest zatem sprzeczna z wnioskami zapisanymi w projekcje Informacji.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” nie widzi uzasadnienia dla planowanej zmiany sposobu inwestowania FRD oraz zmiany instytucji nim zarządzającej. Dane przedstawione w Informacji jednoznacznie wskazują na efektywny sposób zarządzania Funduszem, dlatego niezrozumiałą jest propozycja zawarta w przyjętym przez RM projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi o dodanie do Programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2021 następujących propozycji:

1. w pkt. 1.20.03 Świadczenia na rzecz rodziny
  w zakresie świadczeń alimentacyjnych zasadne jest ustalenie liczby odmownych decyzji z powodu przekroczenia progu dochodowego.
  W przygotowywanej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej „Informacji o realizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów” jest wskazywana ilość decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących realizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w tym decyzji stwierdzających nienależnie pobrane świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Podana jest też statystyka dotycząca decyzji wydanych przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze (ogółem: w tym podtrzymujące, zmieniające oraz przekazujące sprawę organowi właściwemu do ponownego rozpatrzenia). Ostatnie umieszczone na stronie MRPiPS informacje zawierają analizę danych z 2015 roku. Uniemożliwia to bieżące monitorowanie sytuacji osób pobierających świadczenia. Szybki wzrost płacy minimalnej w ostatnich latach, przy jednoczesnym minimalnym wzroście kryterium dochodowego (z 725 do 800 zł od 1 lipca 2019 roku), skutkować będzie zwiększoną liczbą decyzji odmownych.

2. w pkt. 1.20.05 Żłobki i kluby dziecięce
  rozszerzyć badanie o ustalenie liczby gmin oraz wysokości przyznanych dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dla podmiotów prowadzących niepubliczne żłobki lub kluby dziecięce, podmiotów zatrudniających dziennych opiekunów oraz dziennych opiekunów prowadzących działalność na własny rachunek.
  W ramach programu „Maluch +” MRPiPS przyznaje dotacje na powstanie nowych miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych bądź dofinansowanie miejsc już istniejących. Natomiast część gmin podejmuje uchwałę w sprawie dotacji celowej dla podmiotów prowadzących żłobek lub klub dziecięcy ze środków własnych. Takie działania dodatkowo obniżają koszty pobytu dziecka w placówce, co niewątpliwie umożliwia skuteczne łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym.

3. w pkt. 1.20.04 (031) Świadczenia na rzecz rodziny
  rozszerzyć badanie o wydatki samorządów, przeznaczane na wsparcie rodzin, takich jak bony żłobkowe/przedszkolne, bezpłatny lub refundowany transport publiczny, dodatkowe ulgi dla rodzin wielodzietnych/seniorów, itp.
  Wiele samorządów podejmuje inicjatywy oraz realizuje programy mające na celu dodatkowe wsparcie rodzin. Są to transfery realizowane ze środków budżetów jednostek samorządu terytorialnego, których nie ujmuje się w statystykach wydatków, a które wpływają na poziom dochodów rodzin. Przegląd działań na rzecz rodziny na poziomie samorządów, uporządkuje wiedzę w zakresie prowadzonej przez samorządy polityki rodzinnej/demograficznej.

4. w pkt. 1.21.09 (039) Zgony. Umieralność. Trwanie życia
  rozszerzyć badanie statystyczne o badanie długości trwania życia w zdrowiu.
  Dane te pozwolą na analizę wpływu stanu zdrowia na podejmowanie decyzji co do kontynuacji pracy zawodowej osób starszych. Będzie ono również istotne dla prognozy systemu ubezpieczeń społecznych, a przede wszystkim planowania systemu emerytalnego. Aktywne starzenie oraz polityka senioralna to także  priorytety rządu,  a więc rzetelne dane o jej efektach będą wsparciem dla  kierunków działań w tym zakresie.

5. 1.23 RYNEK PRACY
  dodanie tematu badania: Bezrobotni i poszukujący pracy niezarejestrowani w urzędach pracy.
  Prezydium KK sugeruje zwrócenie uwagi na podjęcie prac nad stworzeniem mechanizmu badania sytuacji osób, które zostały wykreślone z rejestru bezrobotnych na skutek np. dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego, niepotwierdzenia gotowości do pracy bądź, odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy, co dałoby w przyszłości pełny obraz bezrobocia w Polsce.
  Wyjściowo badanie takie mogłoby zostać uwzględnione przy spisie ludności planowanym na przyszły rok.

6. w pkt. 1.24.02 (060) Struktura wynagrodzeń
  rozszerzyć badanie o informacje dotyczące najniższych wynagrodzeń oraz włączenie do badania osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, które osiągają dochód poniżej płacy minimalnej. Dane te pozwolą na podjęcie badań w zakresie ustalenia skali zjawiska tzw. „pracujących biednych”.

7. w pkt. 1.25.07 (067) Pomoc społeczna
  rozszerzyć badanie o informacje dotyczące poziomu wynagrodzenia pracowników socjalnych z podziałem regionalnym, ponieważ średnie wynagrodzenie na stanowisku pracownika socjalnego jest bardzo zróżnicowane w poszczególnych województwach.

8. w pkt. 1.64.07 (221) Badanie cen towarów i usług konsumpcyjnych
  zaprezentowanie wskaźnika zmian cen towarów i usług (CPI) w układzie podzielonym na typy gospodarstw domowych.Rozbicie na typy gospodarstw ułatwi analizę potrzeb grup docelowych oraz pozwoli zwiększyć skuteczność systemu pomocy społecznej.

Proponujemy następujący podział gospodarstw domowych w zależności od:
– ilości osób w gospodarstwie domowym,
– struktury gospodarstwa domowego ( np. gospodarstwo 2-osobowe może składać się z 2 dorosłych lub dorosłego i dziecka),
– osiągające dochody poniżej kwoty minimalnego wynagrodzenia, uprawnione do świadczeń rodzinnych.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia:

1. Odwołać Radosława Mechlińskiego z funkcji członka Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczej i rynku pracy, Rady Dialogu Społecznego.
2. Powołać następujących przedstawicieli NSZZ „Solidarność” do niżej wskazanych zespołów problemowych Rady Dialogu Społecznego:
   – Henryk Nakonieczny – przewodniczący Zespołu problemowego ds. prawa pracy;
   – Wojciech Ilnicki – przewodniczący Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego;
   – Wojciech Ilnicki – członek Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczej i rynku pracy.