Decyzja Prezydium KK nr 84/18 ws. opinii dot. Zaleceń Rady w sprawie krajowego programu reform Polski na 2018 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Polskę programu konwergencji na 2018 r.

W ocenie Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” należy, tak jak zauważa Rada, podejmować działania aktywizujące i zachęcające do uczestnictwa w rynku pracy.
Bez wątpienia, można zgodzić się z treścią dokumentów, gdy mowa o potrzebie zwiększania dostępności do instytucji opieki, czy to nad dziećmi, czy też osobami zależnymi. Podkreślamy poparcie jakie zostało wyrażone przez Związek wobec propozycji Dyrektywy w zakresie godzenia życia zawodowego i prywatnego przez rodziców i opiekunów. Ważnym wyzwaniem rozwojowym dla Polski jest także dostępność do podnoszenia kwalifikacji przez pracowników oraz osoby znajdujące się poza rynkiem pracy. Wymaga to podjęcia pilnych
i strategicznych działań. Wiąże się to z postępującą cyfryzacją, która jest szansą, ale także zagrożeniem dla wielu pracowników.

Odwołując się do zalecenia nr 1) Prezydium KK zwraca uwagę na brak dostrzeżenia przez Radę faktu występowania niskich płac w sferze budżetowej, które pozostają bez zmian od 2009 roku. W ten sposób zmniejsza się motywacja pracowników do pracy, co staje się przyczyną coraz słabszej jakości świadczonych usług administracyjnych państwa.

Prezydium KK zgadza się z zaleceniem dotyczącymi poprawy jakości konsultacji społecznych i publicznych. Obserwacje Rady pokrywają się z naszymi doświadczeniami. Konsultacje społeczne są prowadzone w sposób urągający standardom, które zostały umieszczone w ustawach: o związkach zawodowych oraz o Radzie Dialogu Społecznego
i innych instytucjach dialogu społecznego. Konsultacje są pomijane, a nawet jeśli są prowadzone, to często dochodzi do skrócenia terminów na wyrażenie opinii. Konsekwencją takich działań są najczęściej liczne wady legislacyjne, które zmniejszają pewność prawa
i powodują potrzebę licznych nowelizacji.

Jako związek zawodowy wyrażamy swój sprzeciw w związku z negatywną opinią dotyczącą obniżenia ustawowego wieku emerytalnego w Polsce. Jak wskazują statystyki, wiele osób pobierających świadczenie emerytalne wciąż pracuje w zawodzie. Kampania Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kancelarii Prezydenta RP oraz NSZZ „Solidarność” pod tytułem „Godny Wybór. Przywrócenie wieku emerytalnego” informowała w 2017 roku o tym, że emerytura
to indywidualny wybór, a nie obowiązek. Uważamy, że jest to decyzja, którą każdy powinien podejmować sam, z uwzględnieniem jego kondycji zdrowotnej, sytuacji rodzinnej
i oczekiwań względem wysokości emerytury.

W tym kontekście zwracamy uwagę na to, że nadal występują problemy związane
z dostępnością do świadczeń opieki zdrowotnej. Uważamy, że wydatki na ochronę zdrowia
 w Polsce są zbyt niskie, aby mogły wystarczyć na zapewnienie swoim obywatelom opieki na odpowiednim standardzie. W rankingu Europejskiego Konsumenckiego Indeksu Zdrowia Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc. W efekcie takiej sytuacji Polacy coraz częściej zgłaszają się do placówek prywatnych pogłębiając trudność systemu publicznego. Zauważamy również poważny problem kadr w ochronie zdrowia. Niezwykle niepokojące są sygnały dotyczące zbyt małej liczby lekarzy i pielęgniarek, co przy rosnącej średniej wieku tych pracowników, rodzi obawy o przyszłość systemu ochrony zdrowia.

Przedstawione Zalecenia w swej treści odnoszą się także do sytuacji na polskim rynku pracy. Nie możemy w pełni zgodzić się z przedstawionymi wnioskami. W ocenie Związku, podstawowym problemem polskiej gospodarki jest niezwykle niski poziom płac
w porównaniu do Państw Europy Zachodniej. Skutkuje on z jednej strony, wyczerpaniem obecnego modelu wzrostu gospodarczego opartego na niskich kosztach pracy, bez jednoczesnego inwestowania w wysoką innowacyjność, a z drugiej prowadzi do emigracji lub niskiej skłonności do aktywnego uczestnictwa w rynku pracy. Podniesienie płac odpowiadałoby na dwa wymienione problemy. Podstawowym mechanizmem wzmocnienia presji płacowej byłoby wzmocnienie negocjacji zbiorowych. Liczne badania pokazują,
że pozwalają one na stabilny wzrost płac, łączący potrzeby przedsiębiorców,
ze sprawiedliwym podziałem owoców wzrostu gospodarczego. Niestety, do problematyki niskiego zasięgu negocjacji zbiorowych w Polsce, Zalecenia się nie odnoszą, choć jest to elementem Europejskiego filaru praw socjalnych, który został proklamowany przez wszystkie państwa członkowskie.

Zgadzamy się, że bardzo ważnym problemem polskiego rynku pracy jest jakość miejsc pracy. Jest to wyzwanie nie tylko dla polskiej, ale także europejskiej gospodarki. Mimo rosnącej liczby miejsc pracy, spada jakość zatrudnienia. Nie możemy jednak zgodzić się na stwierdzenie zamieszczone w końcowych zaleceniach, że konieczne jest: „Podjęcie działań w celu (…) likwidacji utrzymujących się przeszkód dla bardziej trwałych form zatrudnienia”. Nie zauważamy przeszkód do zatrudniania w oparciu o Kodeks pracy.
W naszej ocenie, to co wymaga radykalnej zmiany, to liczne zachęty do omijania stosunku pracy, na rzecz atypowych form zatrudnienia. Wymienić można np, coraz liczniejsze zachęty dla stosowania samozatrudnienia (kolejne propozycje obniżenia składek na ubezpieczenie społeczne), utrzymywanie wyłączenia w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne
w przypadku studentów do 26 roku życia pracujących na umowach zlecenie, brak obowiązku opłacania składek w przypadku osób wykonujących pracę w oparciu o umowy o dzieło,
czy też brak wymogów BHP oraz konieczności wypłacania wynagrodzenia minimalnego dla pracownika na nowym rodzaju umowy cywilnoprawnej – o pomocy przy zbiorach. Nierozwiązany pozostaje w Polsce problem niskiej jakości staży i praktyk na otwartym rynku pracy, które są często wykorzystywane jako substytut regularnego zatrudnienia. To tylko wybrane przykłady istniejących rozwiązań, które zniechęcają do standardowego zatrudnienia na rzecz atypowych form zatrudnienia. Trzeba pamiętać, że najczęściej powodują one lukę
w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto, poważną słabością polskiego systemu jest niezwykle słaba pozycja Państwowej Inspekcji Pracy, jednocześnie w wymiarze kompetencyjnym, jak i organizacyjnym wynikającym przede wszystkim z niskiego poziomu finansowania tej instytucji.   Wymaga to pilnej zmiany.

Z powyższym wiąże się niska jakość ofert w ramach Gwarancji dla młodzieży,
co sprawia, że już na starcie drogi zawodowej, młodzi pracownicy stykają się z prekaryjnym zatrudnieniem, co obniża potencjał ich karier w przyszłości. Ponadto, badania pokazują,
że także po wyjściu z programu, młodzi ludzie często doświadczają pracy o niskiej jakości – terminowego oraz niskopłatnego.

Jedyna wzmianka w Zaleceniach dotycząca stawek podatkowych odnosi się do zbyt licznej grupy stawek podatku VAT. W naszej ocenie nie to jest najpoważniejszym problemem naszego systemu podatkowego. Zdecydowanie ważniejszą kwestią jest regresywność systemu, co jest wyjątkiem w Europie. Regułą są progresywne podatki, które zwiększają sprawiedliwość systemu, zapewniając przy tym właściwy poziom wpływów podatkowych. Mimo podniesienia kwoty wolnej od podatku, poziom obciążeń podatkowych dla najmniej zarabiających nie zmniejszył się znacząco, ponieważ zwiększenie kwoty wolnej objęło niewielką grupę podatników. Brakuje także programu dalszego podnoszenia kwoty wolnej,
co zostało zapowiedziane, gdy wprowadzono obecnie obowiązującą regulację. Ujednolicenie stawek VAT rodziłoby obawę o dodatkowe, nieproporcjonalne obciążenie osób najmniej zarabiających.

Obawy Związku rodzi forsowana reforma szkolnictwa wyższego, poza argumentami natury organizacyjnej (ograniczenie autonomii uczelni wyższych, zmiany w sposobie zarządzania, itp.) pojawia się zagrożenie marginalizacji uczelni znajdujących się poza dużymi ośrodkami. W naszej ocenie jest to niezwykle niebezpieczne, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia zrównoważonego rozwoju i prowadzenia działań o charakterze włączającym. Osłabienie tych ośrodków, a w konsekwencji nawet ich likwidacja, będą ograniczały dostęp do szkolnictwa wyższego osobom mniej zamożnym oraz osobom mieszkającym poza dużymi ośrodkami. Zagraża to osiągnięciu przez Polskę celów Strategii Europa 2020.

Decyzja Prezydium KK nr 81/18 ws. przedstawicieli NSZZ „Solidarność” w Zespole do spraw Zrównoważonego Rozwoju i Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” powołuje Patryka Trząsalskiego na członka oraz Mateusza Szymańskiego na jego zastępcę  do prac w Zespole do spraw Zrównoważonego Rozwoju i Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw działającego przy Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.

Decyzja Prezydium KK nr 80/18 ws. propozycji wysokości świadczeń rodzinnych oraz kryteriów dochodowych uprawniających do nich od dnia 1 listopada 2018 roku

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” po analizie przyjętych przez Radę Ministrów w dniu 15 maja 2018 r. propozycji weryfikacji wysokości kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń zawartych w ustawie o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. 1952 z późn. zm.) stwierdza, że są one niewystarczające, a argumentacja uzasadniająca te propozycje nieadekwatna do istoty celów, które ma spełniać system świadczeń rodzinnych.

Utrzymywanie na nie zmienionej od 2015 roku wysokości kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz wysokości świadczeń rodzinnych
(z wyłączeniem zasiłku pielęgnacyjnego oraz specjalnego zasiłku opiekuńczego), będzie skutkowało marginalizacją systemowego wsparcia rodzin, a w obliczu świadczeń powszechnych, takich jak zasiłek wychowawcze, czy jednorazowe świadczenie przyznawane dla dzieci w wieku szkolnym bez jakiegokolwiek limitu dochodowego, wręcz będzie generowało nierówności rozwojowe pomiędzy dziećmi z rodzin ubogich w stosunku do dzieci w rodzinach lepiej sytuowanych. 

Z uwagi na powyższe, Prezydium KK proponuje, aby wysokości kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych od dnia 1 listopada 2018 roku kształtowały się następująco:

– kryterium dochodowe dla rodziny z dzieckiem – 754 zł

– kryterium dochodowe dla rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym – 844 zł

Zaproponowane kwoty zabezpieczają minimalny poziom kryterium, gwarantujący utrzymanie realnej granicy wsparcia do roku 2021, według predykcji opartych na trendach historycznych.

Jednocześnie Prezydium KK proponuje, aby wysokości zasiłków rodzinnych od dnia
1 listopada 2018 roku wynosiły:

– zasiłek rodzinny na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia – 101 zł,

– zasiłek rodzinny na dziecko w wieku poniżej 18. roku życia – 138 zł,

– zasiłek rodzinny na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24 roku życia – 152 zł.

Są to kwoty gwarantujące odpowiednie wsparcie do 2021 roku zapewniając jednakowy dla wszystkich beneficjentów, bez względu na ich wiek, bufor bezpieczeństwa – tj. na poziomie uwzględniającym wzrost cen koszyka artykułów żywnościowych dla rodzin
z dziećmi.

Decyzja Prezydium KK nr 79/18 ws. propozycji wysokości kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od 1 października 2018 roku

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” po przeanalizowaniu propozycji Rady Ministrów przyjętej w dniu 15 maja 2018 r. dotyczącej weryfikacji wysokości kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od
1 października 2018 r. stwierdza, że zaproponowane kwoty nie zabezpieczają odpowiedniego poziomu interwencji socjalnej dla beneficjentów pomocy społecznej do 2021roku.

Kwoty kryteriów powinny być ustalone na takim poziomie, aby jeszcze w 2021 roku stanowiły realny minimalny poziom dochodów  beneficjentów uprawniający do wsparcia, tj. przekraczały wartość minimum egzystencji dla wszystkich typów gospodarstw domowych w równomiernej relacji.

W związku z powyższym Prezydium KK proponuje, aby kwoty kryteriów dochodowych uprawniających do wsparcia z pomocy społecznej od 1 października 2018 r. kształtowały się następująco:

– kryterium dla jednoosobowego gosp. domowego– 720 zł

– kryterium na osobę w rodzinie– 620 zł

Zaproponowane kryteria mają wpływ na poziom wymienionych poniżej świadczeń, które wzrosłyby o 96 zł (50% sumy kwot, o które wzrastają kryteria dochodowe), kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego wzrosłaby o 48 zł (25% sumy kwot, o które wzrastają kryteria dochodowe):

  1. kwota stanowiąca podstawę pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki i pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej wzrosłaby z 1722 zł na 1818 zł 
  2. minimalna kwota świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali
    w Rzeczpospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą z 606 zł na 702 zł
  3. maksymalna kwota świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali
    w Rzeczpospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą z 1335 zł
    na 1431
  4. maksymalna kwota zasiłku stałego z 604 zł na 700 zł;
  5. wartość dochodu miesięcznego z 1 ha przeliczeniowego wzrosłaby z 288 zł na 336 zł.

Decyzja Prezydium KK nr 78/18 ws. opinii o poselskim projekcie ustawy KP PO o pomocy osobom niesamodzielnym

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” dostrzega potrzebę wsparcia opiekunów osób niesamodzielnych, od lat postulując o systemowe rozwiązania w zakresie opieki długoterminowej w Polsce, która staje się coraz większym wyzwaniem w obliczu zmian struktury wiekowej społeczeństwa.

Projekt ustawy Klubu Poselskiego PO o pomocy osobom niesamodzielnym wychodzi naprzeciw tym wyzwaniom m.in. poprzez wprowadzenie "urlopu wytchnieniowego" dla wszystkich, którzy osobiście opiekują się osobami niesamodzielnymi; tzw. "czeku opiekuńczego" dla tych opiekunów, którzy łączą pracę zawodową z opieką; uelastycznienie czasu pracy dla opiekunów godzących opiekę z życiem zawodowym.

Zdaniem NSZZ „Solidarność” zasadniczą jednak kwestią jest transparentność projektu z reformą orzecznictwa zapowiadaną przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, która ma być przedstawiona jeszcze w tym roku, dlatego bez oficjalnego ogłoszenia decyzji w jakiej formie reforma orzecznictwa wejdzie w życie, trudno jest ocenić spójność projektu z przygotowywaną reformą.

Prezydium KK zwraca także uwagę, że w art. 21 projektu – koszty usług opiekuńczych są wyrażone w procentach w stosunku do  najniższego wynagrodzenia – biorąc pod uwagę, że projektodawca chciał odnieść się do wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę, NSZZ „Solidarność” nie może zgodzić się na wiązanie zwracanych przez gminę kosztów opieki z wysokością minimalnego wynagrodzenia. Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest corocznie przedmiotem negocjacji partnerów społecznych
w Radzie Dialogu Społecznego. Zaproponowane rozwiązanie prowadzi do ograniczeń możliwości wzrostu minimalnego wynagrodzenia, kładąc presję na stronę rządową do wstrzymywania dynamiki wzrostu minimalnego wynagrodzenia, która wpływa bezpośrednio na wysokość wydatków budżetowych potrzebnych na podwyższenie świadczeń powiązanych z minimalnym wynagrodzeniem.   

Decyzja Prezydium KK nr 76/18 ws. zmiany Regulaminu przyznawania przez NSZZ „Solidarność” Certyfikatu „Pracodawca Przyjazny Pracownikom”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zatwierdza Regulamin przyznawania przez NSZZ „Solidarność” Certyfikatu „Pracodawca Przyjazny Pracownikom”, który stanowi załącznik do niniejszej Decyzji.

 

Decyzja wchodzi w życie z dniem podjęcia. 

 

Traci moc Decyzja Prezydium KK nr 89/17.

Decyzja Prezydium KK nr 75/18 ws. przedstawiciela NSZZ „Solidarność” w Komitecie Sterującym w projekcie pt. „Wypracowanie i pilotażowe wdrożenie modelu kompleksowej rehabilitacji umożliwiającej powrót do pracy”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydaturę Pani Jadwigi Smulko przewodniczącej Sekcji Krajowej Osób Niepełnosprawnych NSZZ „Solidarność” jako przedstawiciela NSZZ „Solidarność” w Komitecie Sterującym w projekcie
pt. „Wypracowanie i pilotażowe wdrożenie modelu kompleksowej rehabilitacji umożliwiającej powrót do pracy”.