Uchwała nr 5/1998 X KZD ws. reprezentacji Związku wobec władz wojewódzkich

Krajowy  Zjazd  Delegatów  NSZZ  „Solidarność” zobowiązuje wszystkie   zarządy regionów  działające  na  terenie  jednego województwa   do   powołania   wspólnej reprezentacji  będącej przedstawicielstwem   NSZZ   „Solidarność”  wobec  wojewódzkiego sejmiku samorządowego i urzędu wojewody.

Szczegółowe  zasady  funkcjonowania ww. reprezentacji, tryb powoływania  oraz zakres kompetencji  określi  Komisja Krajowa w drodze uchwały.

Uchwała nr 4/1998 X KZD ws. zasady działania komisji rewizyjnych

Uchwała anulowana Uchwałą nr 2/2005 XIX KZD

     Krajowy   Zjazd  Delegatów  NSZZ  „Solidarność”  postanawia przyjąć zasady działania Komisji Rewizyjnych NSZZ „Solidarność”.

 W załączeniu:

Zasady działania Komisji Rewizyjnych NSZZ „Solidarność” .

ZASADY DZIAŁANIA KOMISJI REWIZYJNYCH 

NSZZ „SOLIDARNOŚĆ”

 ROZDZIAŁ I – ZASADY OGÓLNE

 § 1

1. Komisje rewizyjne (KR) należą do władz Związku w odpowiedniej strukturze NSZZ „Solidarność”. Ich zadania i kompetencje określone są w Statucie Związku oraz ewentualnie w uchwałach Krajowego Zjazdu Delegatów.

2. Podstawowym zadaniem KR jest kontrola działalności władz wykonawczych [*] odpowiedniego szczebla. Kontroli podlega przede wszystkim gospodarka finansowa oraz zgodność działania ze Statutem i uchwałami władz wyższego szczebla.

3. KR powinny również zwracać uwagę na zgodność działania odpowiednich władz wykonawczych z prawem państwowym.

 § 2

Komisje rewizyjne nie są uprawnione do reprezentowania danej struktury Związku na zewnątrz.

 § 3

Komisje rewizyjne wybierane przez odpowiednie walne zebrania [**] są niezależne od innych wybieranych przez te zebrania władz. Przy odwoływaniu członków KR stosuje się § 9 ust. 1 pkt 8 i 10 Statutu.

 § 4

1. Pomiędzy KR różnych struktur, nie występuje nadrzędność ani zwierzchność.

2. Komisja rewizyjna wyższego szczebla może podjąć działania należące do kompetencji KR niższego szczebla w szczególnych okolicznościach:

– na wniosek odpowiedniego walnego zebrania niższego szczebla,

– na wniosek władzy wykonawczej nadrzędnej w stosunku do władzy, która ma podlegać   kontroli, po uzyskaniu akceptacji równorzędnej sobie władzy wykonawczej,

– z własnej inicjatywy, pod warunkiem uzyskania akceptacji równorzędnej sobie władzy wykonawczej.

3. Komisja Rewizyjna wyższego szczebla może zlecić odpowiedniej KR podjęcie określonych działań kontrolnych mieszczących się w jej kompetencjach oraz zwrócić się o przekazanie odpowiednich informacji i wyjaśnień.

4. W odniesieniu do struktur branżowych przepisy ust. 2 i 3 stosuje się zgodnie z regulaminami tychże struktur.

 ROZDZIAŁ II – ZASADY FUNKCJONOWANIA KOMISJI REWIZYJNYCH

§ 5

Odpowiednia władza wykonawcza jest zobowiązana do zapewnienia organizacyjnych i finansowych warunków funkcjonowania komisji rewizyjnej danej struktury Związku.

 § 6

1. Członkowie komisji rewizyjnych decydują o wewnętrznej strukturze oraz sposobach i formach pracy danej KR, uwzględniając podjęte w tej sprawie postanowienia walnych zebrań, przed którymi składają sprawozdania ze swojej działalności.

2. W szczególności komisje rewizyjne mogą:

1) powoływać Prezydium KR,

2) powoływać stałe lub doraźne zespoły tematyczne,

3) ustalać techniczną stronę przeprowadzania kontroli, w tym wyznaczać osoby i terminy kontroli oraz zlecać określone czynności kontrolne osobom spoza KR,

4) cedować swoje uprawnienia na Prezydium, zespoły lub członków KR.

3. Walne zebranie może zobligować odpowiednią KR do podjęcia określonych działań, mieszczących się w jej uprawnieniach i kompetencjach.

 ROZDZIAŁ III – PRZEPROWADZANIE KONTROLI DZIAŁALNOŚCI WŁADZ WYKONAWCZYCH

§ 7

1. Podstawowym statutowym obowiązkiem każdej komisji rewizyjnej jest kontrola działalności odpowiednich władz wykonawczych w zakresie działalności finansowej oraz zgodności działalności z postanowieniami Statutu i uchwał władz zwierzchnich.

2. W zakresie działalności finansowej władzy wykonawczej, kontrole mogą i powinny dotyczyć m.in. następujących szczegółowych lub kompleksowych kwestii i zagadnień:

1) całokształtu działalności finansowej, z przeprowadzeniem analizy wpływów i wydatków (ich celowości), w powiązaniu z zaplanowanymi w preliminarzach budżetowych,

2) sprawdzenie zgodności z uchwałą finansową KZD i uchwałami władz zwierzchnich, rozliczania się i dysponowania funduszami pochodzącymi ze składek związkowych,

3) prowadzenie i obieg dokumentacji finansowo-księgowej,

4) niezapowiadane sprawdzanie zgodności stanu kasy z ostatnim raportem kasowym.

3. W zakresie kontroli zgodności działalności władzy wykonawczej z postanowieniami Statutu i uchwał władz zwierzchnich, KR mogą i powinny w szczególności zwracać uwagę m.in. na:

1) zgodność podejmowanych decyzji oraz sposób ich podejmowania ze Statutem i uchwałami władz zwierzchnich,

2) wykonywanie zapisów statutowych oraz uchwał władz zwierzchnich, odnoszących się bezpośrednio do danej władzy wykonawczej,

3) formalne aspekty związane z pracą osób zatrudnionych przez władzę wykonawczą,

4) gromadzenie dokumentacji związkowej: uchwał, protokołów z posiedzeń, korespondencji itp.

4. KR jest niezależna w podejmowaniu decyzji dotyczących przeprowadzenia kontroli i jej zakresu oraz wyznaczenia osób do prowadzenia czynności kontrolnych.

 § 8

1. Tryb i warunki przeprowadzania kontroli powinny zostać uregulowane w stosownych porozumieniach zawartych pomiędzy władzą wykonawczą a komisją rewizyjną danej struktury Związku.

2. W przypadku braku porozumienia, o którym mowa w ust. 1, decyzje podejmują odpowiednie walne zebrania.

3. Członkowie komisji rewizyjnej prowadzący oficjalne czynności kontrolne mają prawo:

1) żądania złożenia ustnych i pisemnych wyjaśnień czy sprawozdań od odpowiednich członków władz wykonawczych lub pracowników,

2) wglądu i sporządzania kopii lub odpisów wszystkich dokumentów kontrolowanej struktury, z uwzględnieniem ogólnie przyjętych zasad dotyczących tajemnicy służbowej i państwowej,

3) zlecania określonych czynności kontrolnych innym osobom, a w szczególności biegłym.

4. Decyzje dotyczące ust. 3 pktu 3 należy podejmować w porozumieniu z odpowiednią władzą wykonawczą.

§ 9

1. Przedstawiciele komisji rewizyjnej danej struktury Związku mają prawo udziału w posiedzeniach władzy wykonawczej tej struktury oraz jej prezydium, a także różnych komisji, zespołów i – utworzonych przez tę władzę wykonawczą – agend Związku. Udział członków KR w tych posiedzeniach jest formą bieżącej kontroli działalności odpowiedniej władzy wykonawczej.

2. Podczas posiedzeń, o których mowa w ust. 1 członkowie KR posiadają prawo:

1) wyrażania opinii o przebiegu obrad oraz na temat treści podejmowanych decyzji co do ich zgodności ze Statutem i uchwałami władz zwierzchnich, a także z prawem państwowym,

2) zwracania uwagi na zauważone uchybienia względem regulaminu władzy wykonawczej lub przyjętego porządku obrad,

3) zabierania głosu w sprawach proceduralnych,

4) przedstawiania spraw związanych z działalnością KR.

3. Zapisy ust. 1 i 2 muszą zostać uwzględnione w regulaminach odpowiednich władz wykonawczych.

 § 10

1. Jeżeli z przeprowadzonej przez KR kontroli, sporządzany jest pisemny protokół, sprawozdanie, informacja lub notatka, które są oficjalnymi dokumentami danej komisji rewizyjnej, to należy je przekazać odpowiedniej władzy wykonawczej.

2. Sposób tworzenia i przyjmowania dokumentów, o których mowa w ust. 1 jest wewnętrzną sprawą danej KR, z uwzględnieniem postanowień prawa wewnątrzzwiązkowego dotyczących podejmowania decyzji przez władze Związku.

3. Osoby odpowiedzialne za sprawy, które są przedmiotem danej kontroli, powinny mieć możliwość zapoznania się z odpowiednimi dokumentami komisji rewizyjnej.

 ROZDZIAŁ IV – KIEROWANIE PRZEZ KOMISJE REWIZYJNE WNIOSKÓW, ZALECEŃ I UWAG DO WŁADZ ZWIĄZKU

 § 11

Komisje rewizyjne są organami kontroli wewnętrznej Związku, co oznacza, że ich wnioski, uwagi, zalecenia pokontrolne itp., mogą być kierowane wyłącznie do władz lub członków Związku.

 § 12

1. Na podstawie przeprowadzonych kontroli komisje rewizyjne dokonują oceny działalności odpowiedniej władzy wykonawczej, którą przedstawiają w sprawozdaniach na walnych zebraniach.

2. Do walnych zebrań odpowiednie komisje rewizyjne mogą zgłaszać wnioski, zalecenia bądź uwagi w następujących kwestiach:

1) udzielenia lub nie absolutorium ustępującym władzom wykonawczym,

2) odwołania władzy wykonawczej danej struktury lub wskazanych jej członków,

3) podjęcia decyzji dotyczących spraw związanych z działalnością i funkcjonowaniem danej KR lub władzy wykonawczej.

3. Forma i sformułowanie wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, jest wewnętrzną sprawą danej KR

 § 13

1. Do władz wykonawczych danej struktury odpowiednie komisje rewizyjne mogą zgłaszać wnioski, zalecenia bądź uwagi w następujących kwestiach:

1) ustosunkowania się do wskazanych w oficjalnych dokumentach z kontroli nieprawidłowości,

2) usunięcia wskazanych w oficjalnych dokumentach z kontroli nieprawidłowości,

3) zwołania sesji nadzwyczajnej walnego zebrania /stosuje się zasady zawarte w par. 18 ust. 2 i par. 22 ust. 2 Statutu – także w związku z par. 26 ust. 2/,

4) zwołania lub uzupełniania porządku obrad posiedzenia władzy wykonawczej,

5) zażądania głosowania imiennego członków danej władzy wykonawczej, jeżeli zdaniem komisji rewizyjnej lub członków KR obecnych na posiedzeniu tejże władzy, został naruszony Statut lub uchwały władz zwierzchnich; głosowanie przeprowadza się w terminie wskazanym przez KR lub podczas najbliższego posiedzenia danej władzy wykonawczej,

6) zawieszenia działalności władzy wykonawczej niższego szczebla /uprawnienie dotyczy tylko Krajowej Komisji Rewizyjnej i regionalnych komisji rewizyjnych/,

7) unieważnienia wyborów władz organizacji zakładowej /uprawnienie dotyczy tylko regionalnych komisji rewizyjnych/.

2. Władza wykonawcza lub upoważnione przez nią osoby są zobowiązane ustosunkować się pisemnie do przekazanych jej wniosków, uwag czy zaleceń pokontrolnych odpowiedniej komisji rewizyjnej, w terminie jednego miesiąca.

§ 14

Do władz wykonawczych struktur nadrzędnych komisje rewizyjne mogą zgłaszać wnioski, zalecenia bądź uwagi w następujących kwestiach:

1) uchylenia decyzji równorzędnej im władzy wykonawczej, jeśli zdaniem KR poprzez jej podjęcie lub w trakcie jej podejmowania, naruszono Statut lub uchwały władz zwierzchnich,

2) zawieszenia działalności równorzędnej im władzy wykonawczej.

 ROZDZIAŁ V – POSTANOWIENIA KOŃCOWE

§ 15

Oprócz wymienionych w niniejszej uchwale postanowień, komisje rewizyjne korzystają również z uprawnień zawartych w Statucie Związku oraz ewentualnych uchwałach odpowiednich walnych zebrań.

§ 16

1. Na podstawie § 18 ust. 1 pkt 4 Statutu, niniejsza uchwała jest wiążąca dla wszystkich struktur Związku.

2. Uchwała wchodzi w życie od dnia uchwalenia.

 (*) władza wykonawcza – odpowiednio: Komisja Krajowa, zarząd regionu, komisja zakładowa, rada sekcji i sekretariatu branżowego oraz problemowego.

(**) walne zebranie – odpowiednio: walne zebranie członków /delegatów/ organizacji zakładowej /międzyzakładowej lub terenowej/, walne zebranie delegatów regionu, walne zebranie delegatów sekcji branżowej i problemowej, kongres sekretariatu, Krajowy Zjazd Delegatów.

Uchwała nr 3/1998 X KZD ws. zmiany ustawy o zwrocie majątku zagarniętego w stanie wojennym

Krajowy  Zjazd  Delegatów  NSZZ  „Solidarność”  zwraca  się do  Komisji  Krajowej  oraz parlamentarzystów  Akcji  Wyborczej Solidarność,  a w szczególności tych, którzy zostali desygnowani przez  struktury NSZZ „Solidarność”, o pilne podjęcie inicjatywy ustawodawczej celem   zmiany  ustawy o zwrocie zagarniętego majątku.

W  szczególności  należy  przywrócić  termin  wnoszenia  do Społecznej  Komisji Rewindykacyjnej  wniosków  o  zwrot majątku utraconego w wyniku wprowadzenia stanu wojennego.

Uchwała nr 2/1998 X KZD ws. łączenia funkcji związkowych i politycznych

Uchylona Uchwałą XIV KZD nr 7/2001 z dnia 26 października 2001 r.

Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ “Solidarność” stwierdza, że:

  1. nie można łączyć funkcji przewodniczącego i pozostałych członków prezydiów: Komisji Krajowej, zarządów regionów, rad krajowych sekretariatów branżowych, rad krajowych sekcji branżowych z funkcjami kierowniczymi w Ruchu Społecznym AWS,
  2. pozostałe funkcje w NSZZ “Solidarność” można łączyć z funkcjami w Ruchu Społecznym AWS w bieżącej kadencji Związku na mocy par. 9 ust. 1 punkt 7 lit. c) Statutu NSZZ “Solidarność”,
  3. osoby, których dotyczą niniejsze ograniczenia mają obowiązek do końca 1998 roku dostosować się do wymagań uchwały.

 

Uchwała Programowa X Krajowego Zjazdu Delegatów

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy “Solidarność” powstał w 1980 roku, aby w pokojowy sposób bronić interesów pracowników i ich rodzin,  i kierując się katolicką nauką społeczną, buduje stosunki społeczne na bazie prawdy, szacunku dla ludzkiej godności, wolności i patriotyzmu.

Nasza wizja państwa została zawarta w Obywatelskim Projekcie Konstytucji i programie Akcji Wyborczej Solidarność. Wygranie przez AWS wyborów parlamentarnych stworzyło szansę pełnej realizacji tego programu.

Rozpoczynająca się czteroletnia kadencja stawia NSZZ “Solidarność” przed nowymi, trudnymi wyzwaniami. Los polskich pracowników w coraz większym stopniu uzależniony jest od rozwoju sytuacji międzynarodowej i cechującej się globalizacją światowej gospodarki. Polska, będąc już członkiem OECD i negocjując przystąpienie do Unii Europejskiej, włącza się w jej struktury i podlega coraz bardziej regułom jej działania.

Sytuacja w kraju ulega zasadniczym zmianom w wyniku wprowadzanych reform ustrojowych: zmiany struktury administracyjnej i decentralizacji państwa, reformy edukacji, ubezpieczeń społecznych, służby zdrowia i wprowadzenia ubezpieczeń zdrowotnych. Kontynuowana jest transformacja gospodarcza, która charakteryzuje się zmniejszaniem się w wyniku restrukturyzacji gospodarki roli tradycyjnych sektorów, zwłaszcza przemysłu ciężkiego, rozwojem handlu i usług oraz zwiększaniem się udziału prywatnej własności.

Efektem tych przemian jest nie tylko szybki wzrost gospodarczy oraz postęp technologiczny i organizacyjny, ale również utrzymujące się bezrobocie, wzrastające rozwarstwienie społeczne, deregulacja stosunków przemysłowych i spadające uzwiązkowienie.

Warunki te wymagają nowego określenia roli NSZZ “Solidarność” wobec polityki gospodarczej, socjalnej, wobec nowych partnerów w życiu publicznym i na rynku pracy.

Polityka społeczna

 Zadania wyznaczone przez uchwałę programową VII Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ “Solidarność” – wzrost wynagrodzeń, redukcja bezrobocia, zapewnienie powszechnego dostępu do usług medycznych i oświaty, ochrona rodzin przed ubóstwem, zapewnienie świadczeń z ubezpieczeń społecznych – pozostają nadal aktualne. W zmienionej sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej nowego określenia wymagają metody i środki ich realizacji.

Wprowadzane reformy wymagają wynegocjowania przez Związek skutecznych osłon socjalnych dla zwalnianych pracowników.

 1.      Wzrost wynagrodzeń realnych

Związek będzie dążył do:

–  zapewnienia wzrostu płac realnych odpowiednio do wzrostu gospodarczego kraju,

–  likwidacji dysproporcji między płacami pracowników sfery budżetowej, a płacami pracowników sektora przedsiębiorstw,

–  zmiany metodologii kształtowania płacy minimalnej.

 2.      Przeciwdziałanie bezrobociu

Będziemy domagać się prozatrudnieniowej polityki państwa, koordynacji programów zatrudnieniowych, zwiększenia kompetencji rad zatrudnienia oraz poprawy standardu obsługi bezrobotnych. Szczególnie pilnie należy:

–  wprowadzić system obowiązkowego ubezpieczenia od ryzyka bezrobocia,

–  wzmocnić fundusze celowe, takie jak Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w kierunku wspomagania zatrudnienia,

–  prawnie uregulować kształcenie ustawiczne pracowników,

–  ratyfikować konwencje MOP: nr 102 o zabezpieczeniu społecznym, nr 150 o administracji pracy, nr 168 o popieraniu zatrudnienia , nr 173 o ochronie roszczeń pracowniczych.

 3.      Zabezpieczenie społeczne, ochrona rodzin przed ubóstwem

Szczególnie pilnej realizacji wymaga:

–  doprowadzenie do przyjęcia kategorii minimum socjalnego i minimum egzystencji jako pojęć prawnych,

–  opracowanie i realizacja harmonogramu wprowadzenia gwarancji dla grup społecznych najbardziej potrzebujących pomocy,

–  określenie wysokości kosztów utrzymania w gospodarstwach emerytów i rencistów w celu zmiany zasad waloryzacji świadczeń, szczególnie najniższych,

–  prawne uregulowanie możliwości wyrównywania szans osób niepełnosprawnych, gwarantujące m.in. prawo do rehabilitacji, nauki oraz readaptacji zawodowej i społecznej; realizacja tych praw musi odbywać się na wszystkich poziomach od centralnego do lokalnego,

–  kontynuowanie prac nad systemem działań osłonowych związanych z uwolnieniem cen nośników energii,

–  wprowadzenie ochrony przed eksmisją “na bruk” ludzi ubogich i starszych.

 4.      Ubezpieczenia społeczne

Wdrażana reforma ubezpieczeń emerytalno-rentowych powoduje, że najważniejszymi zadaniami stają się:

– wprowadzenie rozwiązań ustawowych przygotowanych w drodze negocjacji dotyczących osób zatrudnionych w warunkach szczególnych, które ze względu na charakter pracy nie są w stanie pracować do powszechnie obowiązującego wieku emerytalnego,

– monitorowanie wprowadzania nowego systemu,

– zabezpieczenie praw nabytych obecnych emerytów i rencistów.

 5.      Dialog społeczny

Będziemy rozwijać dialog na płaszczyźnie trójstronnej. Uznajemy, że podstawą jest ustawowe określenie zasad jego funkcjonowania oraz kryteriów reprezentatywności partnerów.

Będziemy dążyć do priorytetowego traktowania negocjacji na poziomie zakładowym oraz branżowym i terytorialnym w kształtowaniu zbiorowych stosunków pracy. Uznajemy za niezbędne wykorzystanie możliwości rozszerzania zakresu obowiązywania układów zbiorowych na wszystkie zakłady poszczególnych sektorów. Konieczne jest powołanie związkowego zespołu roboczego ds. układów zbiorowych pracy.

Wprowadzanie reform społecznych i ustrojowych państwa powoduje przekazanie nowych zadań strukturom samorządowym i utworzenie nowych ich szczebli, co oznacza dla Związku powstanie nowych partnerów do zawierania  układów zbiorowych pracy. Wymaga to wzmocnienia tych struktur na poziomie regionalnym i zakładowym (międzyzakładowym), których rola wzrośnie z powodu ich uczestniczenia w kształtowaniu zbiorowych stosunków pracy.

Wobec reformy administracyjnej państwa Związek winien negocjować pakty gwarancji pracowniczych w poszczególnych branżach.

 6.      Ochrona zdrowia

Będziemy dążyć do pełniejszej realizacji praw obywateli do opieki zdrowotnej. Oznacza to wprowadzenie zmian legislacyjnych w ustawie wprowadzającej powszechne ubezpieczenia zdrowotne, przywracających podstawowe zasady programu “Solidarności” i AWS. Związek winien przygotować merytorycznych przedstawicieli do rad kas chorych w celu rzetelnego reprezentowania interesów ubezpieczonych oraz kontrolowania przebiegu reformy.

Kontynuując prace nad systemem ochrony zdrowia Związek będzie dążył do zwiększenia odpisów na kasy chorych, tak aby zapewnić realizację usług medycznych zgodnie z zapisami ustawowymi.

Będziemy dążyć do zakończenia negocjacji branżowego ponadzakładowego układu zbiorowego pracy oraz jego rozszerzenia na wszystkie zakłady opieki zdrowotnej. Zmiana płatnika i obniżenie zatrudnienia musi spowodować poprawę systemu wynagradzania oraz wysokość płac.

 7.      Edukacja, nauka i kultura

Zadbamy o zgodny z postulatami “Solidarności” przebieg reformy edukacji, nauki i kultury . Będziemy domagać się zwłaszcza:

– zagwarantowania przez państwo równości i powszechności w dostępie do edukacji  oraz do dóbr kultury i nauki,

–         zdecydowanej poprawy sytuacji materialnej pracowników tych sfer, w szczególności nauczycieli, którzy ponoszą główny ciężar reformy edukacji,

–         dostosowania  poziomu finansowania tych sfer do zadań, które wynikają z konstytucyjnych obowiązków państwa,

–          objęcia kultury mecenatem państwa i wprowadzenia aktów prawnych pozwalających na rozwój innych jego form.

 8.      Ochrona człowieka w środowiska pracy

Jednym z podstawowych zadań Związku w kadencji 1998-2002 będzie dążenie do zreformowania systemu ochrony pracy w Polsce. Obecnie funkcjonujący system charakteryzuje się brakiem koordynacji działań poszczególnych jego podmiotów, niejednokrotnie pomieszaniem kompetencji oraz brakiem niektórych jego elementów.

Priorytetowe elementy reformowanego systemu to:

  1. egzekwowalne przepisy prawne dostosowujące nasze standardy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy do wymagań przepisów Unii Europejskiej,
  2. bodźce ekonomiczne wymuszające stwarzanie dobrych warunków pracy, w tym zróżnicowanie składki ubezpieczeniowej w zależności od kategorii ryzyka zakładu pracy,
  3. nadzór nad funkcjonowaniem systemu ochrony pracy w Polsce na wszystkich szczeblach (krajowym, regionalnym, wojewódzkim, zakładowym), sprawowany przez przedstawicieli rządu, pracodawców i pracowników. Szczególnie zreformowania wymagają tryb powoływania, skład oraz uprawnienia Rady Ochrony Pracy w Polsce, gwarantujące jej trójstronny charakter,
  4. ochrona zdrowia pracujących, budząca obecnie wiele zastrzeżeń, oraz związana z nią ocena narażenia pracowników na czynniki szkodliwe bądź uciążliwe występujące w środowisku pracy,
  5. doskonalenie metod zapobiegania wypadkom przy pracy oraz systemu szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

 Polityka ekonomiczna

 Nadal aktualna pozostaje polityka Związku dotycząca udziału pracowników w procesach prywatyzacyjnych w celu skutecznej ochrony i obrony praw pracowniczych.

Niezbędna jest w dalszym ciągu partycypacja pracowników w zarządzaniu poprzez aktywny udział w radach nadzorczych i wpływanie na obsadę zarządcy ds. pracowniczych w prywatyzowanych podmiotach gospodarczych.

Należy wprowadzić zapisy w projektowanym prawie o spółkach umożliwiające partycypację przedstawicieli pracowników w organach zarządzających i nadzorczych spółek funkcjonujących na polskim rynku.

Uznajemy, że państwo musi wydać zdecydowaną walkę korupcji, zwłaszcza funkcjonariuszy publicznych. Za celowe uznajemy utworzenie urzędu niezależnego komisarza nominacji publicznych.

 1.                                                 Polityka przemysłowa

W celu ochrony dotychczasowych i tworzenia nowych miejsc pracy Związek będzie dążyć do uzyskania wpływu na politykę przemysłową państwa.

Uważamy, że polityka ta powinna opierać się na :

–         pomocy państwa i samorządów terytorialnych dla branż i sektorów podlegających restrukturyzacji,

–         wspieraniu badań i prac rozwojowych w obliczu wzrostu konkurencji dla polskich przedsiębiorstw w związku z planowanym wstąpieniem do UE,

–         propagowaniu innowacyjności, przedsiębiorczości i ludzkiej inicjatywy, produktywności i adaptacji pracowników na konkurencyjnym rynku pracy,

–         zwalczaniu praktyk monopolistycznych i nieuczciwej konkurencji, w tym zagranicznej,

–         ograniczaniu produkcji szkodliwej dla środowiska naturalnego przez wprowadzanie nowych, przyjaznych mu technologii.

Dążyć będziemy do zrównania praw pracowników byłych PGR z prawami pracowników zakładów przemysłowych przy prywatyzacji ich zakładów.

 1.                                                 Polityka regionalna

Będziemy domagać się przyjęcia ustawy o polityce regionalnej państwa. Uznajemy, że dla spójności państwa i jego zrównoważonego rozwoju niezbędne jest tworzenie regionalnych programów rozwoju gospodarczego oraz polityka wyrównawcza państwa w stosunku do słabszych regionów. Efektem tych działań, a zwłaszcza rozbudowy infrastruktury i inwestycji bezpośrednich, winien być wzrost zatrudnienia.

 2.        Upowszechnianie własności poprzez uwłaszczenie społeczeństwa

Związek wielokrotnie zdecydowanie opowiadał się za powszechnym uwłaszczeniem obywateli i zdania w tym zakresie nie zmienił. Uważamy, że uwłaszczenie obywateli jest podstawowym warunkiem pobudzenia aktywności gospodarczej obywateli, demokratyzacji gospodarki oraz stabilności rozwoju gospodarczego.

Związek opracował szereg projektów ustaw w tym zakresie oraz sformułował podstawowe założenia programu uwłaszczenia. Związek niezmiennie stoi na stanowisku, że przedwyborcze zobowiązanie AWS przeprowadzenia uwłaszczenia musi uzyskać ramy ustaw jeszcze w roku 1998.

Obowiązkiem posłów AWS jest spowodowanie, aby jeszcze w tym roku kalendarzowym parlament przyjął pakiet przygotowanych przez posłów AWS ustaw uwłaszczeniowych, a zwłaszcza projektu ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli R.P. dotyczącego uwłaszczenia bezpośredniego i pośredniego.

Związek, popierając również program reprywatyzacji i reformy ubezpieczeń społecznych uważa, że muszą one być realizowane w harmonii z programem uwłaszczenia, a nie przeciwstawiane temu programowi.

 3.                                                 Polityka podatkowa

Polityka podatkowa powinna wspierać nie tylko rozwój gospodarczy, ale winna mieć prorodzinny charakter.

Należy utrzymać ulgi budowlane, aby ułatwić rozwój budownictwa mieszkaniowego.

Jednym z podstawowych dążeń Związku jest znaczne obniżenie podatków bezpośrednich, co w konsekwencji powinno doprowadzić do wzrostu zamożności obywateli. W zakresie podatków pośrednich optujemy za zdecydowanym ich uproszczeniem. Związek uważa za społecznie uzasadnione utrzymanie progresji podatku od dochodów osobistych.

 Sprawy wewnątrzzwiązkowe

 3.Umacnianie i rozwój Związku

Liczba członków Związku odzwierciedla poparcie, jakim cieszy się on w środowisku pracowniczym oraz – w znacznej mierze – określa jego znaczenie i decyduje o wielkości jego zasobów materialnych. Jak wskazuje doświadczenie ostatnich lat, identyfikacja z deklaracją ideową “Solidarności” nie jest już wystarczającym powodem zapisywania się pracowników do Związku.

Wobec spadku liczebności Związku, X KZD zobowiązuje Komisję Krajową do analizy przyczyn tego zjawiska i przygotowania programu działania w celu zatrzymania tego procesu oraz przeznaczenia większych środków finansowych na realizację wyznaczonych zadań. W szczególności należy ocenić, jak wykorzystać dotychczasowe doświadczenia i co jest najbardziej potrzebne do pozyskania nowych członków do już istniejących organizacji związkowych w zakładach pracy. Konieczne jest również określenie, w jakich środowiskach propozycje organizacji Związku mają największe szanse powodzenia. Priorytetowe znacznie musi uzyskać program tworzenia organizacji związkowych w prywatnych, a szczególnie małych i średnich przedsiębiorstwach (możliwość wprowadzenia funkcji delegata związkowego) .

Usprawnimy system informacji, wykorzystując w tym celu nowoczesne środki techniczne na wszystkich szczeblach struktur terytorialnych i branżowych Związku.

Należy rozpatrzyć możliwości stworzenia alternatywnego sposobu zbierania składek związkowych, sprzyjającego zwiększaniu liczebności.

Z uwagi na fakt, że pozycja NSZZ “Solidarność” na arenie międzynarodowej zależy również od udziału jego struktur w międzynarodowych i europejskich federacjach branżowych, Komisja Krajowa będzie dążyć do przygotowania działaczy Związku do pracy w strukturach Europejskich Rad Zakładowych oraz w międzynarodowych instytucjach dialogu społecznego.

 2. Dostosowanie struktur Związku do nowego podziału administracyjnego i sytuacji gospodarczej

X Krajowy Zjazd Delegatów zobowiązuje regionalne struktury Związku do współpracy i wyłaniania wspólnej reprezentacji związkowej wobec nowych władz publicznych (wojewódzkich i powiatowych).

Komisja Krajowa winna przygotować projekt dostosowania struktur Związku – regionalnych i branżowych – do nowego podziału administracyjnego kraju, zmieniającej się sytuacji gospodarczej i zmian kompetencji.

Wdrożenie reformy samorządowej sprawi, że organy samorządu terytorialnego staną się poważnym pracodawcą. Potrzebna jest nowelizacja ustawy o związkach zawodowych, która wzmocni rolę struktur związkowych  regionalnych i branżowych jako partnera społecznego wobec wszystkich szczebli samorządu.

 1.Wzmocnienie kondycji finansowej

Komisja Krajowa winna dążyć do zwiększenia wpływów ze składek (wynikającego z poprawy ściągalności i większej liczebności) oraz opracować optymalny model sposobu podziału składki pomiędzy struktury Związku. Należy również poszukiwać innych, oprócz składek, źródeł finansowania działalności związkowej – z rewindykacji majątku, działalności gospodarczej.

Wzmocnienie finansowe konieczne jest dla utrzymania i poprawy siły Związku wynikającej m.in. ze stałych szkoleń działaczy związkowych oraz posiadania merytorycznego zaplecza (Biur Konsultacyjno-Negocjacyjnych, ekspertów przygotowujących zlecone opracowania).

 4.                                                 Szkolenia związkowe

Związek powinien rozwijać szkolenia działaczy i członków, przygotowując ich do aktywnej i kompetentnej działalności w nowych  warunkach gospodarczych i społecznych. Należy zwłaszcza realizować szkolenia:

a)  z zakresu wiedzy o funkcjonowaniu przedsiębiorstw,

b) dotyczące ochrony praw pracowniczych (negocjowanie umów zbiorowych, pakietów socjalnych),

c) członków rad nadzorczych różnego typu instytucji publicznych i ubezpieczeniowych,

d)  z zakresu pozyskiwania nowych członków.

 Współpraca międzynarodowa

 Współpraca międzynarodowa NSZZ “Solidarność” nabiera szczególnego znaczenia w obliczu globalizacji światowej gospodarki i rozpoczęcia negocjacji w sprawie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Globalna ofensywa kapitału wymaga globalnej reakcji ze strony związków zawodowych. Białe plamy na związkowej mapie świata muszą zostać wypełnione. Musimy przeciwstawiać się sytuacji, w której przedsiębiorstwa międzynarodowe – wykorzystując istnienie obszarów, gdzie brak silnych, niezależnych i demokratycznych związków zawodowych – przenoszą tam produkcję i miejsca pracy, oferując pracownikom warunki pracy i płacy poniżej wszelkich dopuszczalnych standardów. Prowadzi to nie tylko do nieludzkiej eksploatacji siły roboczej, często dzieci, lecz również stwarza nieuczciwą konkurencję i powoduje zwiększenie bezrobocia lub obniżenie poziomu płac w innych regionach.

Dlatego też będziemy nadal wspierać działania Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych i Światowej Konfederacji Pracy na rzecz respektowania we wszystkich krajach praw człowieka, praw pracowniczych i związkowych wynikających ze standardów Międzynarodowej Organizacji Pracy, na rzecz likwidacji pracy przymusowej i pracy dzieci, włączenia szarej strefy do gospodarki formalnej, takiej liberalizacji handlu i inwestycji, aby uwzględniała wymiar socjalny i by towarzyszyły jej trwały rozwój gospodarczy i tworzenie zatrudnienia.

Będziemy wspierać tworzenie i rozwój niezależnych i demokratycznych związków zawodowych, co jest nie tylko wyrazem naszej solidarności z pracownikami z innych krajów, lecz również leży w żywotnym interesie polskich pracowników.

Z uznaniem witamy inicjatywy utworzenia wspólnego frontu związkowego MKWZZ i ŚKP; będziemy nadal popierać takie inicjatywy obu stron, które mogłyby doprowadzić do jedności akcji związkowej, a w przyszłości być może do zjednoczenia obu międzynarodowych konfederacji. W naszym przekonaniu wspólne działanie niezależnych, demokratycznych i reprezentatywnych związków zawodowych w jednej konfederacji międzynarodowej, przy poszanowaniu praw i tożsamości każdej z organizacji członkowskich pozwoliłoby uniknąć niepotrzebnej rywalizacji i rozproszenia sił oraz przyczyniłoby się do większej skuteczności międzynarodowej akcji związkowej.

Zagrożenia wynikające z dążenia przedsiębiorstw międzynarodowych i inwestorów zagranicznych do maksymalizacji zysku poprzez obniżenie kosztów siły roboczej za pomocą redukcji zatrudnienia, niskich płac, lekceważenia norm BHP i środowiskowych oraz wymuszanie maksymalnej dyspozycyjności pracowników dzięki uelastycznieniu umów o pracę (fleksybilizacji) i układów zbiorowych występują również w naszym kraju z dużą siłą. Będziemy tym zjawiskom przeciwstawiać się z całą mocą również poprzez wspólne działania z zaprzyjaźnionymi organizacjami związkowymi za granicą na zasadach dwustronnych oraz poprzez uczestnictwo w akcjach międzynarodowych konfederacji związkowych.

W tym kontekście szczególnego znaczenia nabiera tegoroczna afiliacja NSZZ “Solidarność” do Związkowego Komitetu Doradczego przy OECD (TUAC) i działania tej organizacji na rzecz negocjacji wielostronnego porozumienia w sprawie inwestycji (MAI) oraz przeglądu wytycznych OECD dla przedsiębiorstw międzynarodowych.

NSZZ “Solidarność” będzie w dalszym ciągu aktywnie uczestniczyć w pracach struktur MKWZZ, ŚKP, EKZZ i MOP. Włączymy się w prace eksperckie TUAC. Dział Zagraniczny nadal będzie organizował poprzez organizacje międzynarodowe i na zasadach bilateralnych wymianę doświadczeń, informacji, ekspertyz zgodnie z zapotrzebowaniem KK i działów merytorycznych oraz będzie wspierał działanie tego rodzaju innych struktur Związku. Kontynuowana będzie współpraca międzynarodowa w dziedzinie szkoleń.

 Integracja europejska

 Ogromne wyzwania czekają Związek, nie tylko w kraju, ale również w polityce międzynarodowej w obliczu rozpoczynających się negocjacji w sprawie integracji naszego kraju z Unią Europejską.

Po odzyskaniu możliwości suwerennego decydowania o swoim losie naród polski ma nie tylko prawo do zajęcia należnego mu miejsca w rodzinie narodów europejskich, ale i obowiązek uczestniczenia w kształtowaniu oblicza wolnej Europy. Integracja europejska jest dla Polski szansą na zapewnienie bezpieczeństwa, umocnienie demokracji i przyspieszenie osiągnięcia dobrobytu przez społeczeństwo.

Proces integracji wspomaga rozwój gospodarczy i postęp socjalny, ale niesie ze sobą również koszty i zagrożenia. Powinny być one starannie zidentyfikowane i zminimalizowane. Zadaniem NSZZ “Solidarność” jako partnera społecznego pozostaje nie tylko współuczestnictwo w kształtowaniu stanowiska negocjatorów strony polskiej, lecz także reprezentacja interesów członków Związku wobec organów Unii Europejskiej, przede wszystkim poprzez europejski ruch związkowy.

Będziemy dążyć do zwiększenia w EKZZ roli organizacji pochodzących spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego już w okresie przedakcesyjnym. Jest to tym istotniejsze, że w EKZZ będzie w najbliższym czasie prowadzona debata i podejmowane będą stanowiska dotyczące konkretnych problemów związanych z negocjacjami w sprawie rozszerzenia Unii Europejskiej. W szczególności istotne będą sprawy okresów przejściowych dla pełnej harmonizacji z legislacją europejską oraz reformy instytucjonalnej Unii Europejskiej bezpośrednio związanej z rozszerzeniem, a także reformy wspólnej polityki rolnej i spodziewanej w ślad za tym restrukturyzacji unijnego budżetu.

Komisja ds. Integracji Europejskiej przy Komisji Krajowej będzie przy współudziale struktur branżowych dostarczać analiz stanowiących punkt wyjścia do podejmowania przez KK i Prezydium KK decyzji, na podstawie których stanowisko NSZZ “Solidarność” reprezentowane będzie w EKZZ.

Bardzo ważną dla Związku sprawą, w której spodziewana jest trudna dyskusja zarówno w trakcie negocjacji akcesyjnych, jak i w EKZZ jest problem okresu przejściowego dla swobodnego przepływu siły roboczej z i do nowych krajów członkowskich. Uważamy, że swobodny przepływ pracowników musi być wprowadzony bez żadnego okresu przejściowego, który mógłby stanowić zagrożenie dla samego procesu integracji europejskiej, dlatego też będziemy prezentować szczegółową argumentację w tej sprawie.

 Realizacja zapisanych powyżej zadań sprawi, że oczekiwane przez społeczeństwo i niezbędne reformy będą przebiegały zgodnie z postulatami “Solidarności”. Liczymy, że ich realizacja zapobiegnie pogarszaniu się, a w dłuższej perspektywie stworzy trwałe podstawy poprawy sytuacji materialnej i społecznej polskich pracowników i ich rodzin.

W ten sposób u progu XXI wieku przyczynimy się do spełnienia nadziei i aspiracji Polaków, a szczególnie młodego pokolenia. Tym samym przysłużymy się dobrze rozumianym interesom Polski.

List X KZD do Ojca Św. Jana Pawła II

Umiłowany Ojcze Święty !

W 20 rocznicę wezwania Ciebie, Ojcze Święty, na Stolicę Piotrową, delegaci zebrani na X Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ “Solidarność” w Jastrzębiu Zdroju wyrażają ogromną wdzięczność Bogu za łaskę tego pontyfikatu.

Modlimy się o dalsze dary Ducha Świętego dla Waszej Świątobliwości wprowadzania Kościoła i świata w trzecie tysiąclecie.

Zachowujemy we wdzięcznej pamięci nauczanie skierowane do nas podczas pielgrzymek do naszej Ojczyzny, a szczególnie tej w 1979 roku. Rodząc międzyludzką solidarność Polaków zaowocowała ona powstaniem Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego “Solidarność”.

Dziękujemy za cierpliwe wskazywanie nam właściwej drogi i okazywaną miłość.

Życzymy błogosławieństwa Bożego i daru zdrowia.

Oczekujemy z niecierpliwością na ponowne spotkanie z Tobą w Ojczyźnie.

Umiłowany Ojcze Święty, jesteśmy zawsze z Tobą.

Jastrzębie Zdrój, dnia 24 września 1998 r