Kategoria: Dokumenty KK

Komunikat

W dniu 21 kwietnia 2004 r. w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", podczas którego zadecydowano o kontynuacji akcji w obronie praw pracowniczych i związkowych, przyjęto stanowisko ws. projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy, przygotowywano dokumenty na Krajowy Zjazd Delegatów.

Uchwała o kontynuacji akcji w obronie praw pracowniczych i związkowych stwierdza, iż NSZZ "Solidarność" domaga się: /1/ skutecznego ścigania przez organy państwa przypadków łamania prawa przez pracodawców, których najbardziej skandalicznymi przykładami są PKS Kozienice i "Jedynka Wrocławska"; /2/ systemów osłonowych, w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych, dla osób tracących pracę z winy zakładu; /3/ wycofania się rządu z kolejnych projektów niszczących kodeks pracy; /4/ przeciwdziałania nieuczciwej konkurencji wynikającej z nierównego obciążania płatników podatkami oraz składkami na ubezpieczenia społeczne; /5/ wycofania nowelizacji ustawy niszczącej system ubezpieczeń społecznych, m.in. przez likwidację podziału Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na fundusze: emerytalny, rentowy, chorobowy i wypadkowy; /6/ realizacji postulatów zagrożonych branż. Postulaty te Związek kieruje do obecnego i następnych rządów, do pracodawców oraz wszystkich ugrupowań politycznych aspirujących do rządzenia Polską. Do określenia harmonogramu i sposobu przeprowadzenia ogólnopolskiej akcji, Komisja Krajowa zobowiązała konwent przewodniczących w terminie do końca kwietnia.

Komisja Krajowa zaprotestowała również przeciwko odrzuceniu przez Sejm obywatelskiego projektu ustawy o zasiłkach i świadczeniach przedemerytalnych. Zdaniem przedstawicieli KK obecny parlament okazał się niezdolny do podejmowania decyzji w interesie swoich obywateli. Wśród różnych propozycji oszczędności, ograniczenie zasiłków i świadczeń przedemerytalnych wzbudzało największy sprzeciw społeczny – 75 proc. ankietowanych obywateli jest przeciwnych likwidacji zasiłków i ograniczaniu świadczeń przedemerytalnych. Komisja Krajowa postanowiła opublikować w okręgach wyborczych nazwiska posłów, którzy głosowali przeciwko obywatelskiemu projektowi.

W trakcie obrad przyjęto także stanowisko w sprawie kolejnych zmian w Kodeksie pracy proponowanych przez rząd. Komisja Krajowa oceniła je negatywnie. Ewidentnym przykładem ograniczenia uprawnień pracowników oraz związków zawodowych jest: dopuszczenie możliwości wypłacania pracownikom wynagrodzeń w ratach; wprowadzenie przerywanego czasu pracy i możliwości praktycznie nieograniczonego stosowania umów na czas określony; a także zamiana dotychczasowego obowiązku konsultacji zamiaru zwolnienia pracownika z zakładową organizacją związkową na jedynie zawiadomienie tej organizacji.

Po wyczerpującej dyskusji Komisja Krajowa przyjęła stanowisko w sprawie projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy. Pomimo licznych kontrowersji wokół dokumentu członkowie KK stwierdzili, że Związek powinien zająć stanowisko wobec Traktatu. Traktat zastępuje jednolitym tekstem dotychczasowe dokumenty, usprawnia mechanizmy demokratyczne UE oraz zapewnia przejrzystość i jawność prac instytucji Unii. Komisja Krajowa podkreśla również, że w Traktacie znalazło się wiele zapisów, które spełniają postulaty "Solidarności" i europejskiego ruchu związkowego. Należy do nich np. włączenie do Traktatu Karty Praw Podstawowych. Dzięki temu w Traktacie znalazły się podstawowe prawa człowieka, do których zalicza się: prawo do życia, prawo do tworzenia związków zawodowych, prawo do rokowań zbiorowych i strajku oraz prawo do zabezpieczenia i ochrony społecznej. Traktat uznaje również rolę partnerów społecznych oraz prawo pracowników do informacji i konsultacji. W przyjętym stanowisku znalazły się też wątpliwości co do niektórych zapisów Traktatu wyrażane przez członków KK. Ich zdaniem w Traktacie brakuje m.in. zapisu o prawie do życia od poczęcia do naturalnej śmierci, o wyższości człowieka i jego pracy nad kapitałem czy odniesienia się do chrześcijańskich korzeni UE. Wśród niedostatków Traktatu Komisja Krajowa wymieniła również brak: możliwości tworzenia ponad granicznych związków zawodowych, zasady podejmowania decyzji kwalifikowaną większością głosów w sprawach polityki społecznej i podatkowej oraz nowych narzędzi i procedur odnoszących się do zarządzania gospodarką.

Przyjęto jednocześnie specjalne stanowisko, w którym Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" zwraca się do członków, struktur Związku i wszystkich ludzi dobrej woli z apelem o włączenie się w zbieranie podpisów pod petycją domagającą się umieszczenia w preambule Traktatu ustanawiającego Konstytucję przyszłej Europy zapisu o wartościach chrześcijańskich.

Komisja Krajowa zaapelowała również do Stowarzyszenia "Solidarni ze Stocznią Gdańską" o zaangażowanie się w renowację historycznej Sali Bhp oraz utworzenie na terenie Bastionu św. Rocha na Jasnej Górze stałej wystawy upamiętniającej Stocznię Gdańską. Warunkiem włączenia się Stowarzyszenia w remont Sali Bhp jest uzyskanie przez Związek praw właścicielskich do niej.

Podczas posiedzenia członkowie Komisji Krajowej przyjęli projekt sprawozdania o pracy KK za minione osiem miesięcy przygotowanego na majowy Krajowy Zjazd Delegatów w Spale. Zapoznano się także z informacją Krajowej Komisji Rewizyjnej.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 10/04
ws. Funduszu Wspierania Statutowych Zadań Związku

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność", w oparciu o § 6 ust. 5 Regulaminu Funduszu Wspierania Statutowych Zadań Związku postanawia zmienić rozkład środków finansowych przekazywanych do rad krajowych sekretariatów branżowych.

Rady krajowe sekretariatów branżowych, ze środków na realizację celów zapisanych w § 6 ust. 2a – 2d Regulaminu FWSZZ, mogą wydzielić do 25% całości środków i przeznaczyć je na opłacenie składek afiliacyjnych w międzynarodowych strukturach związkowych.

APEL KK nr 11/04
do Stowarzyszenia "Solidarni ze Stocznią Gdańską" ws. podjęcia wspólnych działań na rzecz ratowania Sali BHP i budowy Bastionu św. Rocha

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" w związku z możliwością uzyskania praw właścicielskich do historycznej Sali BHP, apeluje do Stowarzyszenia "Solidarni ze Stocznią Gdańską" o podjęcie wspólnych działań na rzecz renowacji Sali BHP i przekazanie na ten cel środków finansowych. Umożliwi to jej odnowienie i przystosowanie do działalności o charakterze muzealno – patriotycznym. Sala mogłaby również służyć jako miejsce ważnych spotkań będących źródłem inicjatyw solidarnościowych i związkowych.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" wnioskuje także o zaangażowanie środków Stowarzyszenia w utworzenie na terenie Bastionu Św. Rocha na Jasnej Górze stałej wystawy upamiętniającej Stocznię Gdańską jako symbol wielkiego zrywu narodowego, który otworzył Polsce i innym krajom Europy Środkowej i Wschodniej drogę do wolności.

Uchwała KK nr 12/04
ws. kontynuowania akcji w obronie praw pracowniczych i związkowych

W związku z nasilającymi się negatywnymi zjawiskami uderzającymi w pracowników oraz brakiem przeciwdziałań ze strony rządu i parlamentu, Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" postanawia kontynuować akcje w obronie praw pracowniczych i związkowych.

W ramach akcji będziemy się domagać:

1. skutecznego ścigania przez organy państwa przypadków łamania prawa przez pracodawców, których najbardziej skandalicznymi przykładami są: PKS Kozienice i Jedynka Wrocławska,
2. systemów osłonowych w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych dla osób tracących pracę z winy zakładu,
3. wycofania się rządu z kolejnych projektów niszczących kodeks pracy,
4. przeciwdziałania nieuczciwej konkurencji wynikającej z obniżania kosztów firm poprzez stosowanie patologicznego samozatrudnienia w celu zmniejszenia podatków i składek na ubezpieczenia społeczne,
5. wycofania nowelizacji ustawy niszczącej system ubezpieczeń społecznych m.in. przez likwidację podziału Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na fundusze: emerytalny, rentowy, chorobowy i wypadkowy,
6. realizacji postulatów zagrożonych branż.

Postulaty te kierujemy do obecnego i następnych rządów, do pracodawców oraz wszystkich ugrupowań politycznych aspirujących do rządzenia Polską.

Do określenia harmonogramu i sposobu przeprowadzenia ogólnopolskiej akcji, Komisja Krajowa zobowiązuje się i upoważnia Konwent przewodniczących w terminie do końca kwietnia br.

Uchwała KK nr 13/04
ws. przyjęcia informacji o pracy KK NSZZ "Solidarność" na XVII KZD

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" przyjmuje "Informację o pracy Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" w okresie sierpień 2003 r. – marzec 2004 r." przygotowaną na XVII Krajowy Zjazd Delegatów.

• INFORMACJA O PRACY KOMISJI KRAJOWEJ NSZZ "SOLIDARNOŚĆ"
  W OKRESIE SIERPIEŃ 2003 R. – MARZEC 2004 R.

Stanowisko KK nr 5/04
ws. projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" powstał na gruncie walki o godność człowieka. Pragnienie wolności ucieleśniło się w zrywie solidarnościowym w Polsce i w następstwie spowodowało obalenie muru berlińskiego, a potem także upadek reżimów totalitarnych oraz umożliwiło przywrócenie demokracji w tych krajach Europy, które obecnie stają się częścią Unii Europejskiej.

Tym ideałom ciągle przyświeca także troska o utrzymanie tożsamości narodowej.

Naród w referendum akcesyjnym opowiedział się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, ale rząd poprzez swoją błędną politykę i dezinformację doprowadził do sytuacji, w której Polacy coraz bardziej obawiają się o swoją przyszłość w Unii Europejskiej. Nie wiadomo, w jakim stopniu przedstawiona wizja Polski w Europie znajdzie swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" dokonała starannej i rzetelnej analizy projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy, a jej wyniki prowadzą do następujących wniosków ogólnych:

• projekt zastępuje jednolitym tekstem nawarstwiające się kolejno traktaty począwszy od Traktatu Rzymskiego, a skończywszy na Traktacie Nicejskim,
• traktat istotnie usprawnia mechanizmy demokratyczne Unii Europejskiej nadając większe znaczenie ciałom przedstawicielskim, w tym Parlamentowi Europejskiemu oraz umożliwiając obywatelską inicjatywę legislacyjną [Część I, 46];
• określone zostają kompetencje Unii wyznaczone przez zasadę powierzenia, pomocniczości i proporcjonalności [Część I, 9];
• zapewniona zostaje przejrzystość i jawność prac instytucji Unii, w tym obrad Parlamentu Europejskiego i Rady Ministrów, rozpatrującej wniosek ustawodawczy [Część I, 49].

NSZZ "Solidarność" w uchwale nr 5 XVI Krajowego Zjazdu Delegatów przedstawił postulaty dotyczące zapisów w Traktacie Konstytucyjnym. Do tych, które zostały spełnione w całości lub częściowo zaliczyć można:

• włączenie do traktatu Karty Praw Podstawowych, co nadało jej moc prawnie obowiązującą w tak kluczowych zagadnieniach jak: prawo do życia, podstawowe prawa człowieka, prawo do tworzenia związków zawodowych, prawo do rokowań zbiorowych i do strajku, ochrona w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia z pracy, zabezpieczenie i pomoc społeczna [Część II, 12, 28, 30, 34];
• odniesienie m.in. do poszanowania ludzkiej godności, solidarności i sprawiedliwości jako podstawowych wartości Unii, zmierzającej do pełnego zatrudnienia, społecznej gospodarki rynkowej, ochrony socjalnej i wyeliminowania wyłączenia społecznego [Część I, 2, 3];
• uznanie roli partnerów społecznych [Część I, 47];
• dostarczenie podstawy prawnej dla ustawodawstwa europejskiego w sprawie zasad funkcjonowania usług powszechnego dostępu [Część III, 6];
• uznanie roli Unii w koordynowaniu krajowych polityk zatrudnienia i polityk gospodarczych [Część I, 14];
• włączenie zapisów odnoszących się do wsparcia dla polityki społecznej, przemysłowej, badań naukowych, zdrowia publicznego, edukacji i kształcenia zawodowego [Część III, 103, 180, 146, 175, 182];
• odniesienie się wprost do prawa pracowników do informacji i konsultacji w ramach przedsiębiorstwa [Część II, 27].

Zagadnienia dotyczące systemu wartości zostały ujęte w traktacie zbyt ogólnikowo i niekompletnie. Do jego niedostatków należą także:

• brak zapisu o prawie do życia od poczęcia do naturalnej śmierci;
• brak odniesienia wprost do korzeni chrześcijańskich, na których opierają się wartości europejskie i europejska tożsamość (mimo przywołania religijnego dziedzictwa Europy w preambule Traktatu);
• brak zapisu, że człowiek i wykonywana przez niego praca są ponad kapitałem;
• brak definicji rodziny z daleko idącymi tego konsekwencjami i jej roli w społeczeństwie;
• brak zapisu o możliwości tworzenia ponadgranicznych związków zawodowych;
• brak zasady podejmowania decyzji kwalifikowaną większością głosów w sprawach polityki społecznej i podatkowej;
• brak nowych narzędzi i procedur odnoszących się do zarządzania gospodarką (z wyjątkiem skromnych instrumentów przewidzianych dla strefy euro) [Część III, 88].

Ponadto należy stwierdzić, że część III zawierająca dyspozycje szczegółowe jest nadmiernie rozbudowana, a z powodu pośpiechu w jej przyjmowaniu jest częściowo niespójna pod względem językowym z częścią I i II. Domagamy się też harmonizacji części III z częścią I i II, a w szczególności dostosowania sformułowań "wysoki poziom zatrudnienia" [Część III, 99] i "otwarta gospodarka rynkowa" [Część III, 69] do występujących w części I określeń "pełnezatrudnienie" i "społeczna gospodarka rynkowa" [Część I, 3].

Przy całościowej ocenie projektu Traktatu należy wziąć pod uwagę, że był on przedmiotem kompromisu, dotychczasowe zabezpieczenia traktatowe dla pracowników zostały w całości przyjęte, a lista spełnionych postulatów NSZZ "Solidarność" oznacza postęp.

Jednocześnie Komisja Krajowa wyraża niezadowolenie z powodu pominięcia ww. znaczących kwestii oraz wzywa rząd polski i Konferencję Międzyrządową do ich uwzględnienia w projekcie traktatu.

Komisja Krajowa wyraża także przekonanie, że państwa członkowskie i Unia jako całość będą kierowały się zasadą solidarności zarówno w rozwiązaniach ekonomicznych jak i socjalnych.

NSZZ "Solidarność" podkreśla, że bez względu na treść przyjętego ostatecznie Traktatu Konstytucyjnego, w dalszym ciągu będzie pracować na rzecz utrzymania tożsamości Europy opartej na wielokulturowym dziedzictwie, chrześcijańskich korzeniach i wartościach, pośród których tradycja chrześcijańska należy do najcenniejszych i najbardziej w naszym kraju szanowanych.

Stanowisko KK nr 6/04
ws. zmian do Kodeksu pracy

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" po zapoznaniu się z projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie ustawy o związkach zawodowych z dnia 22 marca 2004 r. negatywnie ocenia proponowane w projekcie zmiany.

Kolejne zmiany Kodeksu pracy zmierzają do ograniczenia uprawnień pracownika w ramach stosunku pracy oraz do ograniczenia uprawnień związków zawodowych jako strony w zbiorowych stosunkach pracy.

Ewidentnym przykładem ograniczenia uprawnień jest propozycja:

• likwidacji obowiązującej konsultacji z zakładową organizacją związkową zamiaru zwolnienia pracownika i wprowadzenie jedynie konieczności zawiadomienia o wypowiedzeniu stosunku pracy,
• dopuszczenia możliwości wypłacania pracownikom wynagrodzenia w ratach,
• wprowadzenia sytemu przerywanego czasu pracy,
• praktycznie nieograniczonego stosowania umów na czas określony.

Uzupełnieniem niniejszego stanowiska będzie opinia szczegółowa nt. zawartych w projekcie zmian legislacyjnych.

Stanowisko KK nr 7/04
ws. odrzucenia przez Sejm RP obywatelskiego projektu ustawy o zasiłkach i świadczeniach przedemerytalnych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" oceniając przebieg prac nad obywatelskim projektem inicjatywy ustawodawczej, mającym na celu przywrócenie zasiłków przedemerytalnych oraz wysokości świadczeń przedemerytalnych z roku 2001 stwierdza, że obecny parlament wyczerpał swoje możliwości i okazał się niezdolny do podejmowania decyzji leżących w interesie polskiego narodu – 75% ankietowanych obywateli jest przeciwnych likwidacji zasiłków i ograniczaniu świadczeń przedemerytalnych.

Ponad 650 tysięcy podpisów złożonych nie tylko przez członków NSZZ "Solidarność pod projektem ustawy mającej zabezpieczyć minimum potrzeb życiowych ludziom o kilkudziesięcioletnim stażu pracy, którzy nie z własnej woli stracili pracę i dla których nie ma ofert pracy, było wyrazem troski wyrażonej o los ich rodzin. Niemoralne jest odbieranie tym pracownikom – w czasie, kiedy liczne afery korupcyjne i błędy rządu narażają państwo na wielomiliardowe straty – prawa do wsparcia ze strony państwa.

Obywatelski projekt skierowany do parlamentu w kwietniu 2003 r. przeleżał tam trzy miesiące, następnie skierowany został do czterech komisji sejmowych, które nie znalazły czasu na jego rozpatrzenie. Pod obrady sejmu trafił natomiast rządowy kontrprojekt ustawy, który w znacznym stopniu ograniczał prawo do świadczeń przedemerytalnych i zmniejszał wysokość tych świadczeń. Powołana nadzwyczajna komisja sejmowa podjęła w trybie pilnym prace nad tym rządowym projektem. Protesty Komisji Krajowej doprowadziły wprawdzie do przekazania do wspomnianej komisji obywatelskiego projektu, ale komisja odrzuciła go w całości. Ostatecznie sejm uchwalił ustawę w wersji proponowanej przez rząd SLD-UP.

Postawa posłów SLD wspartych w tej sprawie – w ostatecznym głosowaniu – przez kluby UP, SDLP, PO, FKP, SKL i Samoobrony jest jednoznacznym dowodem na brak wrażliwości społecznej większości elit politycznych.

Komisja Krajowa postanawia opublikować imienne wyniki głosowania nad obywatelskim projektem w macierzystych okręgach wyborczych posłów.

Stanowisko KK nr 8/04
ws. petycji o uzupełnienie preambuły Traktatu Konstytucyjnego UE

Z dniem 1 maja 2004 r. Polacy stają się obywatelami Unii Europejskiej, mamy zatem pełne prawo zgłaszania instytucjom Unii Europejskiej swoich postulatów.

Jedną z istotnych kwestii, która dzieli obywateli państw narodowych UE, jest projekt traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy i brak w preambule odniesienia do wartości chrześcijańskich.

Jesteśmy pewni, że "ojcowie założyciele" Wspólnot byli przekonani, że to co łączy ich ideę – m. in. uniwersalne wartości chrześcijańskie u podstaw których legły: prawda, sprawiedliwość, wolność, godność człowieka, prawo do życia i umiłowanie rodziny – powinno być fundamentem na którym budowana będzie wspólna Europa.

Stając w obronie tych wartości oraz wychodząc naprzeciw oczekiwaniom większości obywateli Polski, Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" zwraca się do członków NSZZ "Solidarność", struktur Związku i wszystkich ludzi dobrej woli z apelem o włączenie się w zbieranie podpisów pod petycją domagającą się umieszczenia w przyszłej preambule Traktatu ustanawiającego Konstytucję przyszłej Europy zapisu o wartościach chrześcijańskich.

Komisja Krajowa zobowiązuje Prezydium KK do opracowania karty, na której będą zbierane podpisy i upoważnia Zarządy Regionów do koordynacji akcji zbierania podpisów.

Komunikat

W dniach 09-10 marca 2004 r. w Spale odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność". W trakcie dwudniowych obrad omówiono szczegółowo projekt nowego Statutu związku oraz uwagi i poprawki przesłane przez zarządy regionów i struktury branżowe. Wszystkie zgłoszone zastrzeżenia i propozycje zostały odrzucone. Oznacza to, że na najbliższym Krajowym Zjeździe Delegatów w Spale (28-29 maja br.) przedstawiony zostanie projekt przygotowany przez Komisję Statutową KK.

Po zapoznaniu się z bieżącą sytuacją w poszczególnych regionach i branżach Komisja Krajowa przyjęła stanowisko, w którym zdecydowanie sprzeciwia się narastającej fali łamania praw pracowniczych, co jest szczególnie bulwersujące w zakładach pracy z udziałem skarbu państwa. Komisja Krajowa stwierdza, iż upowszechniają się zjawiska polegające na bezprawnym szykanowaniu pracowników, grożeniu masowymi zwolnieniami, łamaniu praw pracowniczych i związkowych oraz złym zarządzaniu firmami. Najbardziej jaskrawe przykłady tych patologii – przy milczącej zgodzie Ministra Skarbu Państwa, jako współwłaściciela – występują w PBP "Wrocławska Jedynka" i PKS Kozienice.

W kolejnym stanowisku Komisja Krajowa zaprotestowała także przeciwko celowemu opóźnianiu w Sejmie prac nad obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu zawierającym zapisy o przywróceniu zasiłków przedemerytalnych i wysokości świadczeń przedemerytalnych z poziomu 2001 roku. Projekt został skierowany do Sejmu w kwietniu 2003 roku z 650 tys. podpisów. Jego pierwsze czytanie odbyło się 29 lipca 2003 roku, po czym skierowany został do dalszych prac w czterech połączonych komisjach. Prace w komisjach do dziś nie zostały podjęte, a rząd do grudnia 2003 roku zwlekał z przekazaniem do Sejmu stanowiska w tej sprawie. Natomiast przekazany do Parlamentu w lutym 2004 roku rządowy projekt ustawy, ograniczający uprawnienia do świadczeń przedemerytalnych, po pierwszym czytaniu 03 marca br. został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej. Tak różne postępowanie w sprawie projektów dotyczących tej samej sprawy świadczy o bagatelizowaniu projektu obywatelskiego, czyli lekceważeniu ponad 650 tys. osób, które projekt ten poparły swoimi podpisami oraz lekceważeniu opinii publicznej – sondaże mówią o zdecydowanym sprzeciwie wobec planu premiera Hausnera zakładającego zlikwidowanie zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. NSZZ "Solidarność" domaga się od Sejmu RP uchwalenia obywatelskiego projektu ustawy.

Komisja Krajowa uczciła pamięć pułkownika Ryszarda Kuklińskiego, Honorowego Członka NSZZ "Solidarność". "Dla ludzi Solidarności, pułkownik Ryszard Kukliński jest bohaterem. Wszyscy, którzy odrzucają dziedzictwo komunizmu, widzą w nim człowieka, który przekazując militarne tajemnice dotyczące Związku Sowieckiego i całego Układu Warszawskiego służył sprawie wolnej Polski, przyczynił się do osłabienia imperium zła i do odzyskania niepodległości w 1989 roku" – czytamy w specjalnym stanowisku KK.

Podczas posiedzenia członkowie Komisji Krajowej analizowali przedstawione przez skarbnika KK Stefana Kubowicza wykonanie budżetu za rok 2003 oraz projekt budżetu na rok 2004. Oba dokumenty zaakceptowano stosownymi uchwałami.

Podjęto również uchwałę ws. zakładowych układów zbiorowych w organizacjach gospodarczych i innych formach organizacyjnych skupiających zakłady pracy.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 6/04
ws. Funduszu wspierania statutowych zadań Związku

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" zobowiązuje sekretariaty branżowe oraz zarządy regionów do przedstawiania do dnia 31 marca danego roku rozliczenia środków otrzymanych z Funduszu wspierania statutowych zadań Związku w roku poprzednim.

Uchwała KK nr 9/04
ws. jednolitego systemu informatycznego

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" realizując uchwałę nr 14 XV KZD ws. jednolitego systemu informatycznego zobowiązuje struktury regionalne i branżowe do ujednolicenia systemu prowadzenia kont poczty i witryn internetowych do 30 czerwca 2004 r.

Komisja Krajowa upoważnia Prezydium KK do uaktualniania regulaminów w przypadku zaistnienia takiej konieczności. (.)

STANOWISKO KK nr 2/04
ws. łamania praw pracowniczych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" sprzeciwia się narastającej fali łamania praw pracowniczych, co jest szczególnie bulwersujące w zakładach pracy z udziałem skarbu państwa.

Upowszechniają się zjawiska polegające na bezprawnym szykanowaniu pracowników, grożeniu masowymi zwolnieniami, łamaniu praw pracowniczych i związkowych oraz złym zarządzaniu firmami.

Najbardziej jaskrawe przykłady tych patologii – przy milczącej zgodzie Ministra Skarbu Państwa jako współwłaściciela – występują w Jedynce Wrocławskiej i PKS Kozienice:

• w Jedynce, zarząd lekceważy wnioski Państwowej Inspekcji Pracy, bezpodstawnie, dyscyplinarnie zwalnia 145 pracowników, a na ich miejsce pozyskuje (cyt.) "pracowników o liberalnym podejściu do zasad wolnego rynku";
• w PKS, zarząd szykanuje pracowników i związkowców zwalniając dyscyplinarnie 115 pracowników za próbę demaskowania nieprawidłowości w prywatyzacji zakładu potwierdzonych wnioskami NIK.

Brak dialogu i przyzwolenie na lekceważenie prawa pracy prowadzi do wzrostu napięć społecznych oraz dramatu pracowników i ich rodzin. Domagamy się od Ministra Skarbu Państwa oraz innych urzędów i instytucji wypełniania swoich ustawowych obowiązków.

Komisja Krajowa solidaryzując się ze strajkującymi załogami Jedynki Wrocławskiej i PKS Kozienice, deklaruje pomoc w zorganizowaniu bardziej dotkliwych dla nieuczciwych pracodawców form protestu.

STANOWISKO KK nr 3/04
ws. uczczenia pamięci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego

Wiadomość o śmierci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego – 11 lutego 2004 roku – zasmuciła wielu Polaków.

Dla ludzi "Solidarności" pułkownik Ryszard Kukliński jest bohaterem. Wszyscy odrzucający dziedzictwo komunizmu widzą w nim człowieka, który przekazując militarne tajemnice Związku Sowieckiego i całego Układu Warszawskiego, służył sprawie wolnej Polski, przyczynił się do osłabienia imperium zła i do odzyskania niepodległości w 1989 roku.

Podczas wizyty w Gdańsku 8 maja 1998 r. pułkownik mówił do nas: "Byłem tylko jednym z was. Różniliśmy się tylko tym, że działaliśmy na innych pozycjach".

Żegnamy pułkownika Ryszarda Kuklińskiego, bohatera, Honorowego Członka NSZZ "Solidarność".

Cześć Jego pamięci!

STANOWISKO KK nr 4/04
ws. opóźnienia prac nad obywatelskim projektem ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" protestuje przeciwko celowemu opóźnianiu w sejmie prac nad obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, zawierającego zapisy o przywróceniu zasiłków przedemerytalnych i wysokości świadczeń przedemerytalnych do poziomu 2001 roku.

Projekt został skierowany do sejmu w kwietniu 2003 roku z 650 tys. podpisów. Jego pierwsze czytanie odbyło się 29 lipca 2003 roku, po czym skierowany został do dalszych prac w czterech połączonych komisjach. Prace w komisjach do dziś nie zostały podjęte, a rząd do grudnia 2003 r. zwlekał z przekazaniem do sejmu stanowiska w tej sprawie.

Przekazany do sejmu w lutym 2004 rządowy projekt ustawy, ograniczający uprawnienia do świadczeń przedemerytalnych po pierwszym czytaniu, 3 marca 2004 został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej.

Tak różne postępowanie w sprawie projektów dotyczących tej samej sprawy świadczą o bagatelizowaniu projektu obywatelskiego, czyli lekceważeniu ponad 650 tys. osób, które projekt ten poparły swoimi podpisami i lekceważeniu opinii publicznej – sondaże mówią o zdecydowanym sprzeciwie wobec planów Premiera Hausnera zakładającym zlikwidowanie zasiłków i świadczeń przedemerytalnych.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" domaga się od sejmu uchwalenia obywatelskiego projektu ustawy.

Komunikat

W dniach 12-13 stycznia 2004 r. w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność". W trakcie dwudniowych obrad przyjęto stanowisko ws. tzw. programu Hausera oraz omawiano aktualną sytuację na kolei i w innych branżach. Komisja Krajowa przyjęła uchwałę o ustanowieniu roku 2004 Rokiem Księdza Jerzego Popiełuszki. Dużą część obrad poświęcono integracji z Unią Europejską.

Przebieg grudniowych protestów i bieżącą sytuację na kolei relacjonował członkom KK przewodniczący Sekcji Krajowej Kolejarzy Stanisław Kogut. Stwierdził on, że jeśli Parlament nie uchwali zapisanych w projekcie budżetu państwa na ten rok 550 mln zł dotacji dla kolei, to strajk generalny jest nieunikniony. Kolejarze nie zgadzają się na proponowane przez rząd przejęcie odpowiedzialności za przewozy regionalne przez samorządy. Ich zdaniem doprowadzi to do likwidacji przynajmniej 2/3 istniejących obecnie połączeń regionalnych. W drugim dniu obrad KK równolegle w Warszawie odbyła się przed budynkiem Senatu kilkunastotysięczna manifestacja kolejarskich związków zawodowych.

W trakcie omawiania sytuacji w innych branżach Stanisław Szukała, przewodniczący Zarządu Regionu Słupskiego zwrócił się do szefów regionów dolnośląskiego i śląsko-dąbrowskiego o pomoc w zorganizowaniu pikiet przed sklepami sieci Kaufland, gdzie pracodawca utrudnia prowadzenie działalności związkowej.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" skrytykowała plan oszczędności budżetowych przygotowany przez wicepremiera Jerzego Hausnera. W przyjętym podczas posiedzenia stanowisku KK stwierdza, że wszelkie proponowane przez rząd programy nie stanowią spójnej całości, a co gorsza nie uwzględniają kosztów społecznych. NSZZ "Solidarność" nie zgadza się na: likwidację zasiłków i świadczeń przedemerytalnych, likwidację PFRON i sytemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, wydłużenie wieku emerytalnego kobiet oraz obniżenie wysokości zasiłków chorobowych. Nie do przyjęcia jest także propozycja weryfikacji rent przy jednoczesnym braku woli ograniczenia przywilejów emerytalnych byłych funkcjonariuszy aparatu partyjnego i służb specjalnych, którzy nie płacili składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Związek negatywnie ocenia również podejmowane przez rząd Leszka Millera próby pozbawienia emerytów i rencistów już w tym roku waloryzacji świadczeń. Kierując nowelizację ustawy o świadczeniach z FUS do parlamentu rząd łamie porozumienie zawarte w Komisji Trójstronnej w grudniu 2002 r. Komisja Krajowa stwierdziła też, że dotychczasowe próby uporządkowania systemu podatkowego przynoszą korzyści dla osób i podmiotów gospodarczych uzyskujących wysokie dochody. Reszta podatników będzie płaciła wyższe podatki z powodu likwidacji ulg i zwolnień podatkowych. Nie będzie też zgody związku na ograniczanie wydatków na sferę socjalną.

Komisja Krajowa przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2004 Rokiem Księdza Jerzego Popiełuszki: "Niech ten czas, w którym przeżywać będziemy XX rocznicę Jego męczeńskiej śmierci, stanie się dla nas okresem szczególnej refleksji i powrotu do wartości, o których nauczał kapelan Solidarności".

Duża część obrad poświęcona była integracji z Unią Europejską. Gośćmi KK byli Józef Niemiec, sekretarz konfederalny Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych oraz Jarosław Pietras, podsekretarz stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej.

Skarbnik Komisji Krajowej Stefan Kubowicz przedstawił projekt budżetu KK na rok 2004.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 1/04
ws. Roku Księdza Jerzego Popiełuszki

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" ogłasza rok 2004 Rokiem Księdza Jerzego Popiełuszki. Niech ten czas, w którym przeżywać będziemy XX rocznicę Jego męczeńskiej śmierci, stanie się dla nas okresem szczególnej refleksji i powrotu do wartości, o których nauczał nas kapelan "Solidarności".

Niech wszystkie nasze działania, które podejmować będziemy w czasach tak trudnych dla świata pracy, oparte będą na apostolskim wezwaniu Sługi Bożego Księdza Jerzego Zło dobrem zwyciężaj.

Stanowisko KK nr 1/04
ws. tzw. programu Hausnera

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" stwierdza, że – pomimo wielu obietnic – rząd nadal nie przedstawił spójnej polityki społeczno – gospodarczej. Nie podejmując działań na rzecz wzrostu zatrudnienia i prowadząc politykę niskich płac, rząd przyczynia się do utrzymywania dochodów ludności na niskim poziomie. Stały wzrost kosztów utrzymania równolegle ze spadkiem dochodów realnych (brak waloryzacji emerytur i rent, zamrożenie progów podatkowych) powoduje dalsze ubożenie społeczeństwa. Oznacza to wzrost zapotrzebowania na różnego typu świadczenia społeczne.

Nowe rozwiązania podatkowe rodzą sprzeczny z konstytucyjną zasadą równości obywateli i podmiotów gospodarczych podział na nierównoprawne kategorie, faworyzujący grupy o wysokich dochodach. Osiągnięcie nawet bardzo wysokiego wzrostu gospodarczego nie stanie się gwarantem wzrostu zatrudnienia, o ile rząd we współpracy z partnerami rynku pracy nie wypracuje całościowej narodowej strategii rozwoju gospodarczego – proinwestycyjnej, proedukacyjnej, proeksportowej, a w rezultacie – prozatrudnieniowej.

Dopóki Polacy nie będą mieli pracy i nie będą godziwie zarabiać, żadne metody socjalnego wsparcia nie będą skuteczne i nie będzie zgody NSZZ "Solidarność" na ograniczanie wydatków na sferę socjalną.

Wobec rozwiązań prezentowanych przez rząd, m.in. w "Zielonej Księdze", czyli raporcie "Racjonalizacja wydatków społecznych" Komisja Krajowa stwierdza:

1. Wszelkie pojawiające się ze strony rządu programy nie tworzą spójnej całości i opracowywane są bez uwzględnienia kosztów społecznych ich realizacji, a założenia do nich nie stanowią wzajemnie uzupełniających się części.
2. Brak oszacowania potrzeb związanych z restrukturyzacją poszczególnych branż (PKP, górnictwa, hutnictwa, służby zdrowia, przemysłu chemicznego, zbrojeniowego i innych) oraz źródeł finansowania stwarza wrażenie, że te operacje nie są odpowiednio przygotowane, zwłaszcza w części osłonowej. Nie do przyjęcia są działania rządu prowadzące do likwidacji zasiłków i świadczeń przedemerytalnych przy jednoczesnym braku środków na inwestycje centralne, roboty publiczne, prace interwencyjne, szkolenia pracowników, subsydiowane miejsca pracy (zwłaszcza w usługach, które powinny przyciągać osoby tracące pracę w innych sektorach) oraz na pomoc dla powiatów szczególnie zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym i degradacją przemysłową.
3. Rzekoma próba uproszczenia systemu podatkowego, w rzeczywistości prowadząca do rozwiązań korzystnych dla osób i podmiotów gospodarczych o wysokich dochodach, doprowadziła do likwidacji ulg i zwolnień podatkowych. Ograniczy to społeczne wsparcie dla pozarządowych inicjatyw charytatywnych, proedukacyjnych, prozdrowotnych pozbawionych odpowiedniego finansowania z budżetu.
   Nadal brak jest rozwiązań ograniczających "szarą strefę", co więcej, w ramach restrukturyzacji finansów publicznych wprowadza się rozwiązania mogące przyczynić się do jej rozwoju (np. likwidacja ulgi budowlanej).
4. Na negatywną ocenę zasługuje propozycja zmiany sposobu waloryzacji emerytur i rent, która pozbawia emerytów i rencistów udziału we wzroście gospodarczym kraju oraz obniża ich dochody przez opóźnianie waloryzacji świadczeń w sytuacji, gdy minimalne świadczenie emerytalne i rentowe nie zapewniają godziwych warunków życia.
5. Nie do przyjęcia jest propozycja weryfikacji rent przy jednoczesnym braku woli weryfikacji świadczeń byłych funkcjonariuszy aparatu partyjnego i służb specjalnych, którzy nie płacili składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.
6. Wprowadzenie w życie ustawy o ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz projektu przekształcenia placówek służby zdrowia w spółki prawa handlowego (co grozi nieuchronną likwidacją wielu szpitali) doprowadzą do sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków i destrukcji systemu.
7. Nieuzasadniony jest projekt obniżenia wysokości zasiłków chorobowych wobec faktu, że składki na ten cel opłacają wyłącznie pracownicy, a Fundusz pozwala na pokrycie wydatków i zapewnienie niezbędnej rezerwy.
8. Planowana racjonalizacja wydatków doprowadzi do upadku systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zaś koszty społeczne, jakie poniesie środowisko osób niepełnosprawnych i ich rodzin będą niewspółmierne do oszczędności. Zaprezentowane programy są analizą finansową przeprowadzoną bez podstawowej znajomości zagadnień z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, a założenie że zwiększone zostanie zatrudnienie osób niepełnosprawnych po wymuszonym przejściu na otwarty rynek pracy przy jednoczesnym zmniejszeniu wydatków na wspieranie zatrudnienia tych osób jest sprzeczne z dotychczasowym doświadczeniem. Mimo dofinansowania dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne, większość pracodawców nadal woli płacić składki na PFRON niż zatrudnić osobę niepełnosprawną.
9. Nie do zaakceptowania jest kolejna próba likwidacji PFRON. Jego istnienie jest gwarantem, że środki finansowe wpłacane przez pracodawców niespełniających ustawowego obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych nie zostaną przeznaczone na inny cel, w zależności od doraźnych potrzeb budżetu.
10. Sprzeciw budzi pomysł obniżenia kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych polegający na zniesieniu uprawnień dotyczących ich czasu pracy (krótszy czas pracy, dodatkowa przerwa na gimnastykę, dodatkowy urlop wypoczynkowy).
11. Powszechne wydłużenie wieku emerytalnego kobiet wobec braku miejsc pracy i malejących szans na uzyskanie zasiłków lub świadczeń przedemerytalnych jest nie do przyjęcia.
12. Nie do przyjęcia jest uzależnienie wypłat rent wdowich od osiągnięcia wieku emerytalnego.
13. Brak jest działań regulujących ustawowe i finansowe uprawnienia do obniżonego wieku emerytalnego osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, według propozycji zgłoszonych przez stronę związkową w trakcie negocjacji z przedstawicielami rządu w latach ubiegłych.
14. Brakuje analiz możliwości pełnej absorpcji środków unijnych oraz wpływu tych środków na rozwój gospodarczy. Brak również przygotowanej profesjonalnie administracji do wykonywania tego zadania.
15. Na gruncie statystyki trudno udowodnić, że Polska ma bardzo wysokie wydatki socjalne. Brak jest komplementarnego systemu informatycznego w obszarze rynku pracy i pomocy społecznej. Oznacza to brak podstaw do podejmowania właściwych decyzji.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" sprzeciwia się przyjęciu i wprowadzeniu w życie tzw. programu Hausnera.

Komunikat

W dniach 10-11 grudnia 2003 r. w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność". Podczas dwudniowych obrad podsumowano przebieg listopadowych dni protestu przeciwko antyspołecznej polityce rządu, omawiano sytuację na kolei i w poszczególnych branżach. Pierwszego dnia gościem Komisji Krajowej był Metropolita Gdański ks. abp Tadeusz Gocłowski, któremu wręczono tytuł "Człowieka Roku Tygodnika Solidarność".

Analizując sytuację na kolei Komisja Krajowa przyjęła stanowisko, w którym poparła postulaty protestujących kolejarzy. Głodujący od poniedziałku w kilku miastach Polski związkowcy domagają się m.in. niezwłocznego przedstawienia polityki transportowej państwa, zapisania w budżecie państwa niezbędnych kwot dofinansowania regionalnych przewozów pasażerskich oraz odstąpienia od planów podziału spółki Przewozy Regionalne. Komisja Krajowa wezwała zarząd PKP oraz przedstawicieli rządu do podjęcia rzetelnych rozmów z protestującymi kolejarzami. "Łamanie wynegocjowanych porozumień i pozorowanie dialogu społecznego w obliczu zagrożeń utraty miejsc pracy zmusiło liderów związków zawodowych do podjęcia najbardziej dramatycznej formy protestu polegającego na strajku głodowym" – czytamy w stanowisku KK.

W trakcie posiedzenia gościem Komisji Krajowej był ks. abp Tadeusz Gocłowski, Krajowy Duszpasterz Ludzi Pracy, któremu redaktor naczelny "Tygodnika Solidarność" Jerzy Kłosiński wręczył tytuł "Człowieka Roku 2003". "Od wielu lat ksiądz arcybiskup niesie wsparcie, jako Krajowy Duszpasterz Ludzi Pracy środowiskom pracowniczym. Miało to ogromny wpływ na klimat życia politycznego w Polsce w ubiegłych latach i w tym roku szczególnie, kiedy nasiliły się konflikty na linii pracodawca-pracownik" – stwierdził Kłosiński wręczając okolicznościowy dyplom. Metropolita Gdański dziękując za przyznany mu tytuł powiedział, że Kościół zawsze stoi po stronie tych, którzy pochylają się nad trudnym losem człowieka pracy. Abp Tadeusz Gocłowski przypomniał ostatnią pielgrzymkę "Solidarności" do Ojca Świętego – "Byłem szczęśliwy, kiedy 11 listopada byliśmy w Rzymie i kiedy trzech przewodniczących Solidarności podeszło do Ojca Świętego. To wydarzenie oraz słowa Jana Pawła II, które wygłosił do Związku i do całej Polski było dla mnie wielkim przeżyciem".

Wieczór zakończył się w atmosferze nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia – modlitwą, uroczystym opłatkiem i wspólnym śpiewaniem kolęd.

Drugi dzień obrad rozpoczął się od podsumowania dni protestu przeciwko antyspołecznej polityce rządu. Dr. Tomasz Żukowski przedstawił i omówił wyniki badań OBOP przeprowadzonych na zlecenie związku, z których wynika, że 75 proc. Polaków słyszało o listopadowych protestach "Solidarności". Ponad połowa respondentów zgadza się z postulatami związku, a 64 proc. badanych jest zdania, że w obecnej sytuacji powinno się organizować takie protesty. Zdaniem Żukowskiego ostatnie akcje "Solidarności" dotarły do świadomości większej grupy odbiorców niż manifestacja zorganizowana przez związek w kwietniu br. w Warszawie. Spośród organizacji związkowych, o które OBOP zapytał ankietowanych, NSZZ "Solidarność" cieszy się największym zaufaniem. "Solidarność" wyprzedza Samoobronę, Związek Kółek i Organizacji Rolniczych, OPZZ i Forum Związków Zawodowych. Natomiast trudne położenie związku wynika m.in. z sytuacji gospodarczej. Zdaniem Żukowskiego poprawa wizerunku wymaga dalszej pracy wewnątrz organizacji, ale także zmiany warunków zewnętrznych.

Komisja Krajowa w specjalnym stanowisku podziękowała wszystkim strukturom i członkom NSZZ "Solidarność", którzy uczestniczyli w dniach protestu. "Solidarność" złożyła również podziękowania mediom za szeroką i rzetelną informację o celach i przebiegu akcji protestacyjnej.

W trakcie obrad członkowie KK przyjęli również stanowisko ws. sprzeciwu wobec kolejnych prób ograniczenia nakładów na działalność Instytutu Pamięci Narodowej. Zgłoszone przez posłów SLD poprawki do budżetu IPN uniemożliwią rozwój Instytutu, przyczynią się do ograniczenia pracy pionu śledczego i spowolnią dostęp poszkodowanym do swoich akt. Komisja Krajowa zaapelowała do parlamentarzystów RP o zaprzestanie działań zmierzających do likwidacji IPN.

Przyjęto także stanowisko ws. rządowego projektu ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, w którym Komisja Krajowa stwierdza, że ogłoszenie przez rząd projektu znacznie pogarszającego warunki przyznawania tych świadczeń stoi w sprzeczności z oczekiwaniami opinii publicznej. Społeczeństwo wypowiedziało się w sprawie zasiłków i świadczeń przedemerytalnych poprzez poparcie dla obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej. Natomiast obecna propozycja rządu skazuje kolejne grupy społeczne na pozbawienie ich środków do życia. Wobec takiego zagrożenia NSZZ "Solidarność" apeluje do parlamentarzystów o jak najszybsze zakończenie prac legislacyjnych nad projektem obywatelskim.

Podczas posiedzenia Komisja Krajowa podjęła również uchwałę o skierowaniu do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z Konstytucją RP i sformułowanymi tam zasadami sprawiedliwości społecznej oraz równości wobec prawa zapisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ograniczających prawo do wcześniejszej emerytury osobom wykonującym pracę w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze zatrudnianym przez pracodawców prywatnych.

Komisja Krajowa poparła akcję protestacyjną prowadzoną przez Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej, której częścią ma być manifestacja zaplanowana na 16 grudnia br. w Warszawie. "Solidarność" wezwała rząd do podjęcia konstruktywnego dialogu ze związkami zawodowymi w celu zapewnienia niezbędnego poziomu egzystencji i bezpieczeństwa socjalnego pracownikom i funkcjonariuszom tych służb.

W trakcie obrad powołano także Jana Szewczyka, przedstawiciela ZR Gdańskiego na organizatora XVII Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność". Przyszłoroczny KZD odbędzie się 28-29 maja w Spale. Komisja Krajowa postanowiła również powołać zespół ds. obchodów XXV-lecia powstania NSZZ "Solidarność". W jego skład weszli: Małgorzata Franczyk, Stefan Kubowicz, Jerzy Langer, Józef Mozolewski, Dariusz Wasielewski i Krzysztof Zgoda.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Stanowisko KK nr 82/03
ws. akcji protestacyjnej na PKP

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" wyraża poparcie dla postulatów kolejarzy, w których domagają się:

1. niezwłocznego przedstawienia polityki transportowej państwa,
2. zapisania w budżecie państwa na rok 2004 niezbędnych kwot dofinansowania regionalnych i międzywojewódzkich przewozów pasażerskich oraz utrzymania infrastruktury kolejowej,
3. odstąpienia od planów podziału Spółki Przewozy Regionalne,
4. podjęcia skutecznych działań prowadzących do zaprzestania łamania przez pracodawców ustawy o związkach zawodowych i kodeksu pracy.

Łamanie wynegocjowanych porozumień i pozorowanie dialogu społecznego w obliczu zagrożeń utraty miejsc pracy, zmusiło liderów związków zawodowych do podjęcia w wielu miejscach Polski najbardziej dramatycznej formy protestu tj. strajku głodowego. W trosceo miejsca pracy, a także o zdrowie i życie protestujących oraz dbając o jakość obsługi podróżnych, wzywamy Zarząd PKP S.A. i przedstawicieli rządu RP do podjęcia natychmiastowych rzetelnych rozmów z Komitetem Protestacyjnym.

Stanowisko KK nr 83/03
ws. ograniczenia nakładów na działalność Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" stwierdza, że Instytut Pamięci Narodowej
na miarę przyznanych mu środków dobrze wypełnia swoją rolę przywracania pamięci narodowej oraz wyraża ostry sprzeciw wobec kolejnych prób ograniczenia nakładówna działalność Instytutu.

Zgłoszone przez posłów SLD poprawki do budżetu Instytutu Pamięci Narodowej uniemożliwią rozwój Instytutu, przyczynią się do ograniczenia jego działań a tym samym spowolnią dostęp poszkodowanym do swoich akt i ograniczą pracę pionu śledczego Instytutu.

Inicjatywy tego typu są próbą zablokowania śledztw prowadzonych przeciwko osobom, które dopuściły się zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie nazizmui komunizmu oraz próbą ukrycia faszystowskich i komunistycznych zbrodniarzy.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" apeluje do parlamentarzystów RPo zaprzestanie działań zmierzających do likwidacji Instytutu Pamięci Narodowej, a tym samym godzących w interes i stabilizację naszego kraju.

Stanowisko KKnr 84/03
ws. oceny przebiegu pierwszego etapu Ogólnopolskich Dni Protestu NSZZ "Solidarność"

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" stwierdza, że postulaty NSZZ "Solidarność" zawarte w uchwale 186/03 Komisji Krajowej z 22 października 2003 r. tj.:

• bezwzględna ochrona wypłaty wynagrodzeń,
• ograniczenie bezrobocia,
• wprowadzenie systemów osłonowych dla osób tracących pracę, w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych,
• wyeliminowanie przypadków szykanowania z powodu przynależności związkowej 

oraz postulaty zagrożonych branż, a także środowisk emerytów i rencistówzyskały szerokie poparcie społeczne co potwierdzają wyniki badań opinii publicznej.

Cele pierwszego etapu akcji protestacyjnych realizowanych w dniach 7 – 26 listopada 2003 r., polegające na zwróceniu uwagi opinii publicznej na zagrożenia wynikające z antyspołecznego programu rządu uderzające w najsłabsze grupy społeczne zostały w znacznym stopniu zrealizowane poprzez szeroką informację, pikiety, happeningi i manifestacje. Świadczy o tym fakt, iż akcje objęły swym zasięgiem cały kraj i zaangażowały szerokie rzesze społeczne.

Komisja Krajowa składa serdeczne podziękowania wszystkim strukturom, członkom Związku i innym uczestnikom akcji za zaangażowanie w organizację i udział w listopadowych dniach protestu.

Dziękujemy również mediom za szeroką i rzetelną informację o celach i przebiegu akcji protestacyjnych NSZZ "Solidarność".

Stanowisko KK nr 85/03
ws. poparcia akcji protestacyjnej Międzyzwiązkowego Komitetu Protestacyjnego Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" udziela poparcia akcji protestacyjnej prowadzonej przez Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjny Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej.

Jedną z fundamentalnych zasad demokratycznego państwa prawa jest respektowanie zawieranych porozumień i umów społecznych. Złamanie tej zasady przez rząd SLD-UP w stosunku do porozumień zawartych w latach 1996-97 ze związkami zawodowymi służb mundurowych oraz uchylanie się od przyjęcia odpowiedzialności za późniejsze ustalenia, dotyczące systemowych rozwiązań płacowych, socjalnych i organizacyjnych, doprowadziło do bezprecedensowego w III RP protestu funkcjonariuszy publicznych, którego częścią ma być manifestacja zorganizowana 16 grudnia 2003 r.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność", przypominając ważną rolę jaką w zapewnieniu sprawnego funkcjonowania mechanizmów państwa spełniają służby mundurowe, wzywa rząd do bezzwłocznego podjęcia konstruktywnego dialogu ze związkami zawodowymi, w celu zapewnienia niezbędnego poziomu egzystencji i bezpieczeństwa socjalnego pracownikom i funkcjonariuszom tych służb.

Stanowisko KK nr 86/03
ws. rządowego projektu ustawy o świadczeniach przedemerytalnych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" stwierdza, że przygotowany przez rząd projekt ustawy o świadczeniach przedemerytalnych znacznie pogarsza warunki przyznawania tych świadczeń i jest sprzeczny z oczekiwaniami opinii publicznej.
Społeczeństwo wypowiedziało się w sprawie zasiłków i świadczeń przedemerytalnych udzielając poparcia obywatelskiej inicjatywie ustawodawczej.

Propozycja rządu skazuje kolejne grupy społeczne na pozbawienie ich środków do życia. Wobec takiego zagrożenia NSZZ "Solidarność" apeluje do parlamentarzystów o jak najszybsze zakończenie prac legislacyjnych nad obywatelskim projektem ustawy ws. świadczeń przedemerytalnych.

Uchwała KK nr 196/03
ws. zespołu ds. obchodów XXV-lecia NSZZ "Solidarność"

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" powołuje zespół ds. obchodów XXV-lecia NSZZ "Solidarność" w składzie:

1. Małgorzata Franczyk
2. Stefan Kubowicz
3. Jerzy Langer
4. Józef Mozolewski
5. Mirosław Nowicki
6. Dariusz Wasielewski
7. Krzysztof Zgoda.

Uchwała KK nr 197/03
ws. wniosku do TK w sprawie o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 32 ust. 2-4a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" działając na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 Konstytucji RP postanawia wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności art. 32 ust. 2-4a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 162, poz. 1118, z późn. zm.) z art. 2 Konstytucji RP i sformułowaną tam zasadą sprawiedliwości społecznej oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP i sformułowaną tam zasadą równości wobec prawa.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" upoważnia Janusza Śniadka – Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" oraz Macieja Jankowskiego – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" do podpisania wyżej wymienionego wniosku.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" upoważnia Marcina Zielenieckiego do reprezentowania Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" przed Trybunałem Konstytucyjnym w wyżej wymienionej sprawie.

Gdańsk, dnia 10 grudnia 2003 r.

Trybunał Konstytucyjny
Al. J. Ch. Szucha 12a
00-918 Warszawa

Wniosek o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" reprezentowana przez:

1) Janusza Śniadka – Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność"

 oraz

2) Macieja Jankowskiego – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność",

działających z upoważnienia Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" udzielonego uchwałą Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" nr 197/03 z dnia 11 grudnia 2003 r., na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 Konstytucji RP, w związku z art. 1 ust. 1 oraz art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. nr 79, poz. 854, z późn. zm.) oraz § 1, § 6 pkt 1 i 2 Statutu NSZZ "Solidarność", wnosi o zbadanie zgodności art. 32 ust. 2-4a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 162, poz. 1118, z późn. zm.) z art. 2 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą sprawiedliwości społecznej oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą równości wobec prawa.

Uzasadnienie

Art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 162, poz. 1118, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z FUS", określa zasady ustalania prawa do emerytury w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 tej ustawy (60 lat – kobiety i 65 lat – mężczyźni) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będących pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, o których mowa w art. 32 ust. 2-3 tej ustawy. Ustawa o emeryturach i rentach z FUS nie zawiera jednak wyczerpującego unormowania zakresu osób mogących skorzystać z uprawnienia do emerytury w niższym wieku. Mimo, że art. 32 ust. 2 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS definiują pojęcia osób zatrudnionych w szczególnych warunkach oraz osób zatrudnionych w szczególnym charakterze, to art. 32 ust. 2 i 4 w celu ustalenia zakresu podmiotowego uprawnienia do tzw. wcześniejszej emerytury, niższego wieku emerytalnego, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury nakazuje stosować przepisy dotychczasowe oraz wykazy stanowisk ustalone na ich podstawie. Przepisy, które mają w tym zakresie zastosowanie zawarte są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43, z późn. zm.), zwanym dalej "rozporządzeniem z 7 lutego 1983 r." § 1 ust. 2 tego rozporządzenia stwierdza, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazach A i B.

Rozporządzenie to dawało zatem możliwość skorzystania z uprawnienia do tzw. wcześniejszej emerytury wyłącznie pracownikom zatrudnionym w tzw. uspołecznionych zakładach pracy podległych właściwym ministrom, kierownikom urzędów centralnych oraz w zakładach pracy zrzeszonych w centralnych związkach spółdzielczych, bowiem jedynie tam mogły zostać ustalone stanowiska pracy, na których prace wykonywane są w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Na mocy rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 63, poz. 292) do treści § 1 rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. dodano ust. 3, który rozszerzył zakres zastosowania tego rozporządzenia na jednostki organizacyjne:

1. powstałe w drodze przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w inne przedsiębiorstwo, w przedsiębiorstwa, w spółkę lub w spółki,
2. które zostały przekazane organom samorządu terytorialnego,
3. dla których uprawnienia i obowiązki organu założycielskiego przejęli wojewodowie lub inne organy państwowe.

Kwestia zakresu zastosowania rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. była wielokrotnie przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego. W uchwale z dnia 13 lutego 2002 r. podjętej w składzie siedmiu sędziów (III ZP 30/01) Sąd Najwyższy stwierdził, że zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 162, poz. 1118, z późn. zm.), pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach są – bez względu na status własnościowy pracodawcy – prace wymienione w § 4 – 8a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43, z późn. zm.). Z uzasadnienia do tego orzeczenia wynika, że termin "zakłady pracy podległe ministrom, kierownikom urzędów centralnych i centralnym związkom spółdzielczym" jakim posługuje się § 1 ust. 2 i 3 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. ma charakter anachroniczny, a na gruncie art. 32 ust. 1 ustawy oraz przepisów rozporządzenia obowiązujących na podstawie art. 32 ust. 4 prawo do emerytury w wieku niższym od określonego w art. 27 ustawy przysługuje wszystkim pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach, spełniającym określone przepisami wymogi, niezależnie od statusu własnościowego pracodawcy.

Następstwem wydania cyt. wyżej uchwały Sądu Najwyższego była zmiana art. 32 ust. 2-4a ustawy o emeryturach i rentach z FUS dokonana nowelą z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. nr 56, poz. 498), na mocy której ograniczono zakres podmiotowy uprawnienia do przejścia na emeryturę w niższym wieku do pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych (rozporządzenie z 7 lutego 1983 r.). Do ustawy o emeryturach i rentach z FUS wprowadzono jednocześnie nowy art. 32 ust. 4a, który rozszerzał zakres zastosowania przepisu art. 32 ust. 4 tej ustawy na pracowników, którzy:

1. kontynuują pracę w szczególnych warunkach w podmiotach powstałych w wyniku przekształcenia lub restrukturyzacji pracodawcy objętego wykazem stanowisk ustalonym na podstawie przepisów dotychczasowych,
2. zostali przejęci w trybie art. 231 k.p. od takiego pracodawcy.

Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", w aktualnym stanie prawnym przepisy art. 32 ust. 2-4a ustawy o emeryturach i rentach z FUS pozostają w sprzeczności z zasadą równości wobec prawa wyrażoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP oraz zasadą sprawiedliwości społecznej wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP. Przepisy te różnicują bowiem w sposób nieuzasadniony sytuację prawną pracowników urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., którzy w trakcie swojej kariery zawodowej byli zatrudnieni w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na stanowiskach pracy ustalonych na podstawie § 1 ust. 1 i 2 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. Pracownicy zatrudnieni w chwili obecnej u pracodawców uspołecznionych, u których nadal obowiązują wykazy stanowisk, pracownicy kontynuujący zatrudnienie w podmiotach powstałych w wyniku ich przekształcenia lub restrukturyzacji lub przejęci od tych pracodawców w trybie art. 231 k.p. mają możliwość skorzystania z prawa do emerytury w niższym wieku. Pracownicy, którzy aktualnie pozostają w stosunku pracy z innym pracodawcą, nawet jeżeli wykonują pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, z możliwości przejścia na tzw. wcześniejszą emeryturę skorzystać nie mogą.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Zasada równości wobec prawa była wielokrotnie przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu z 4 lutego 1997 r. (P. 4/96) Trybunał stwierdził, iż treść zasady równości wobec prawa zakłada, że osoby znajdujące się w takiej samej lub podobnej sytuacji należy traktować tak samo, natomiast osoby znajdujące się w odmiennej sytuacji faktycznej należy traktować odmiennie. Innymi słowy wszystkie podmioty (adresaci norm prawnych) charakteryzujące się daną cechą istotną (relewantną) w równym stopniu mają być traktowani równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących. Równość wobec prawa zakłada jednocześnie zasadność wyboru takiego, a nie innego kryterium różnicowania podmiotów prawa; oznacza uznanie tej, a nie innej cechy za istotną, a tym samym za uzasadnioną w regulowanej dziedzinie.

Sprawą podstawową dla oceny dochowania zasady równości jest zatem ustalenie cechy istotnej, z uwagi na którą przepisy prawa dokonały zróżnicowania sytuacji prawnej swoich adresatów. Wszelkie odstępstwa od nakazu równego traktowania podmiotów podobnych muszą zawsze znajdować podstawę w odpowiednio przekonujących kryteriach.

Kryteria te muszą mieć:

• po pierwsze: charakter relewantny, a więc pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów, w których zawarta jest kontrolowana norma oraz służyć realizacji tego celu i treści, czyli wprowadzane zróżnicowania muszą mieć charakter racjonalnie uzasadniony. Nie wolno ich dokonywać według dowolnie ustalonego kryterium (orzeczenie TK z 12 grudnia 1994 r. K. 3/94),
• po drugie: kryteria te muszą mieć charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych,
• po trzecie: kryteria te muszą pozostawać w jakimś związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych (orzeczenie z dnia 23 października 1995 r., K. 4/95).

Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" zastosowane w ustawie o emeryturach i rentach z FUS kryterium statusu własnościowego pracodawcy, u którego aktualnie zatrudniony jest pracownik, który w trakcie swojej kariery zawodowej był zatrudniony przy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającej do tzw. wcześniejszej emerytury, jako przesłanki zróżnicowania prawa pracowników do emerytury w niższym wieku nie spełnia wskazanych wyżej warunków. W szczególności kryterium to nie posiada charakteru relewantnego, tzn. nie pozostaje w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią ustawy. Jego zastosowanie nie ma racjonalnego uzasadnienia.

Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" art. 32 ust. 2-4a ustawy o emeryturach i rentach z FUS godząc w zasadę równości wobec prawa sformułowaną w art. 32 ust. 1 Konstytucji pozostają jednocześnie w sprzeczności z art. 2 Konstytucji i wyrażoną tam zasadą sprawiedliwości społecznej. Trybunał Konstytucyjny w bogatym orzecznictwie dotyczącym tego problemu przyjmuje, ze zasada sprawiedliwości społecznej wypowiada preferencje grupowe mające na celu obok równego traktowania także na przykład wyrównanie społecznych krzywd czy upośledzeń. Zakłada więc równe traktowanie osób (fizycznych, prawnych) mających tą samą cechę charakterystyczną, istotną dla danej kategorii osób (tj. równych) oraz "podobne traktowanie podobnych". Różnicowanie w prawie jest dopuszczalne, o ile jest usprawiedliwione. Sprawiedliwość jest więc przeciwieństwem arbitralności (por. J. Oniszczuk "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego" Zakamycze 2000 r. s. 150 i n.).

Przedstawione argumenty przemawiają, zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", za skierowaniem do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności art. 32 ust. 2-4a ustawy o emeryturach i rentach z FUS z art. 2 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą sprawiedliwości społecznej oraz z art. 32 ust. 1 Konstytucji i sformułowaną tam zasadą równości wobec prawa.

Komunikat

W dniu 18 listopada 2003 r. w Warszawie odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", podczas którego omawiano przebieg akcji protestacyjnych prowadzonych przez związek w ramach ogólnopolskich dni protestu przeciwko antyspołecznej polityce rządu. Szefowie poszczególnych regionów i branż przedstawiali scenariusze kolejnych planowanych pikiet i manifestacji, w tym m. in. zaplanowanej na 25 listopada br. pikiety osób niepełnosprawnych, emerytów i rencistów przed budynkiem Sejmu w Warszawie oraz kilkudziesięciu manifestacji regionalnych przygotowywanych na 26 listopada br. w całym kraju w obronie praw pracowniczych. NSZZ "Solidarność" domaga się od rządu RP: bezwzględnej ochrony wypłaty wynagrodzeń; skutecznych działań zmierzających do ograniczenia bezrobocia; systemów osłonowych dla osób tracących pracę – w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych oraz realizacji postulatów zagrożonych branż. Związek domaga się jednocześnie od mediów publicznych umożliwienia przeprowadzenia debat na temat postulatów pracowniczych i społecznych z udziałem przedstawicieli "Solidarności" i innych reprezentatywnych związków zawodowych. Dni protestu trwają od 07 do 26 listopada br.

W trakcie posiedzenia zastępca przewodniczącego KK Jerzy Langer zrelacjonował przebieg IV Pielgrzymki NSZZ "Solidarność" do Rzymu z okazji 25 rocznicy pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II. W pielgrzymce wzięło udział prawie 3 tysiące związkowców z całego kraju. 11 listopada pielgrzymi spotkali się z Ojcem Świętym podczas audiencji generalnej, podczas której trzej przewodniczący związku: Lech Wałęsa, Marian Krzaklewski oraz Janusz Śniadek wręczyli Janowi Pawłowi II dar od "Solidarności". Była to rzeźba przedstawiająca głowę Ukrzyżowanego Chrystusa.

Zwracając się do wszystkich związkowców Ojciec Święty powiedział m. in.: "(…) Niech mi będzie wolno powiedzieć, że dziś "Solidarność", jeśli prawdziwie pragnie służyć narodowi, winna wrócić do swoich korzeni, do ideałów, jakie przyświecały jej jako związkowi zawodowemu. Władza przechodzi z rąk do rąk, a robotnicy, rolnicy, nauczyciele, służba zdrowia i wszyscy inni pracownicy, bez względu na to, kto sprawuje władzę w kraju, oczekują pomocy w obronie ich słusznych praw. Tu nie może zabraknąć "Solidarności".

Jest to trudne i wymagające zadanie. Dlatego wszelkie wasze wysiłki otaczam co dnia moją modlitwą. Stając w obronie praw pracowniczych działacie w słusznej sprawie, dlatego możecie liczyć na pomoc ze strony Kościoła. Wierzę, że to działanie będzie skuteczne i przyniesie poprawę losu ludzi pracy w naszym Kraju. Z Bożą pomocą pełnijcie dzieło, które razem rozpoczęliśmy przed laty. Niech Bóg wam błogosławi."

Podczas obrad członkowie Komisji Krajowej dyskutowali również o bieżącej sytuacji w poszczególnych branżach oraz przebiegu negocjacji w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 192/03
ws. wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" działając na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 Konstytucji RP postanawia wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności art. 2 i 7 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów (Dz. U. nr 128, poz. 1406 z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów (Dz. U. nr 144, poz. 1209) ze sformułowaną w art. 2 Konstytucji RP zasadą demokratycznego państwa prawnego, wynikającymi z niej zasadami ochrony praw nabytych i zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń prawa oraz art. 32 Konstytucji RP z wyrażoną tam zasadą równości wobec prawa.

Jednocześnie Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" upoważnia Janusza Śniadka – Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" oraz Jerzego Langera – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" do podpisania wyżej wymienionego wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" upoważnia Krzysztofa Woźniewskiego do reprezentowania Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" przed Trybunałem Konstytucyjnym w wyżej wymienionej sprawie.

Trybunał Konstytucyjny
Al. J. Ch. Szucha 12a
00-918 Warszawa

Wniosek o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" działając na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 Konstytucji RP postanawia wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 2 i 7 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów (Dz. U. nr 128, poz. 1406 z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów (Dz. U. nr 144, poz. 1209) ze sformułowaną w art. 2 Konstytucji RP zasadą demokratycznego państwa prawnego, wynikającymi z niej zasadami ochrony praw nabytych i zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń prawa oraz art. 32 Konstytucji RP z wyrażoną tam zasadą równości.

Uzasadnienie

I. Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów wprowadziła przepisami art. 1 następujące zmiany w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów (Dz. U. nr 128, poz. 1406):

1. nadała nowe brzmienie tytułu zaskarżanej ustawy poprzez wykreślenie z niego zwrotu "i technikom medycznym",
2. nadała nowe brzmienie art. 2 zdanie pierwsze zaskarżanej ustawy poprzez wykreślenie z niego zwrotu "i technikom medycznym",
3. w art. 7 w ust. 1 pkt 2 skreśliła wyrazy "i technika medycznego" a w ust. 3 skreśliła wyrazy "lub technikiem medycznym";

Wprowadzenie powyższych zmian oznacza pozbawienie grupy zawodowej, jaką stanowią technicy medyczni, prawa do dopłat ze środków budżetu państwa do oprocentowania kredytów udzielanych przez banki na adaptacje pomieszczeń, zakup wyposażenia, aparatury lub sprzętu medycznego oraz środków transportu, służących prowadzeniu indywidualnej praktyki o charakterze medycznym oraz niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej. Pozbawienie prawa do dopłat tej grupy zawodowej stanowi, zdaniem NSZZ "Solidarność", naruszenie zasady ochrony praw słusznie nabytych.

Z zasadą demokratycznego państwa prawa wiąże się zasada ochrony praw słusznie nabytych, której treść i sens wielokrotnie był przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego. Zdaniem Trybunału treścią zasady praw nabytych jest zakaz stanowienia przepisów arbitralnie odbierających lub ograniczających prawa podmiotowe przysługujące jednostce lub innym podmiotom prywatnym występującym w obrocie prawnym. Zarówno w poprzednim jak i w aktualnym stanie prawnym zasada ochrony praw nabytych wywodzona jest z ogólnej zasady państwa prawnego, na równi z dwiema innymi fundamentalnymi zasadami ustrojowymi – państwa demokratycznego i państwa sprawiedliwego. Zasady te są obecnie wyrażone w art. 2 Konstytucji RP.

Oceniając konstytucyjność określonego rozwiązania prawnego z punktu widzenia zasady ochrony praw nabytych należy zdaniem Trybunału Konstytucyjnego zwrócić uwagę na trzy kwestie. Po pierwsze – przedmiotem oceny przewidzianej w omawianej zasadzie jest przysługujące już określonej osobie prawo podmiotowe. Nie ma przy tym znaczenia czy prawo to zostało nabyte na podstawie indywidualnego aktu organu władzy, czy wprost na podstawie ustawy z chwilą spełnienia określonych w niej przesłanek. Zasadą ochrony praw nabytych objęte są zarówno prawa nabyte w drodze skonkretyzowanych decyzji przyznających świadczenia, jak i prawa nabyte in abstracto zgodnie z ustawą przed zgłoszeniem wniosku o ich przyznanie. Po drugie – z zasady ochrony praw nabytych nie wynika (adresowany do ustawodawcy) zakaz zmiany przepisów określających sytuację prawną osoby w zakresie, w którym sytuacja ta nie wyraża się w przysługującym tej osobie prawie podmiotowym. Po trzecie – ochrona praw nabytych nie ma charakteru absolutnego. Możliwe są zatem odstępstwa od niej, przy czym ocena dopuszczalności odstępstwa może być dokonana na tle konkretnej sytuacji przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności. Uzasadnieniem naruszenia zasady ochrony praw nabytych może być w szczególności potrzeba zapewnienia realizacji innej wartości istotnej dla systemu prawnego, choćby nie była ona wprost wyrażona w tekście przepisów konstytucyjnych. Ochroną nie są też objęte prawa nabyte niesłusznie lub niegodziwie, a także prawa nie mające oparcia w założeniach obowiązującego w dacie orzekania porządku konstytucyjnego. Ingerując w prawa nabyte, prawodawca powinien umożliwić zainteresowanym dostosowanie się do nowej sytuacji, w szczególności poprzez wprowadzenie odpowiedniego vacatio legis. Ocena dopuszczalności ograniczeń praw podmiotowych wymaga zatem rozważenia: 1) czy wprowadzone ograniczenia znajdują podstawę w innych normach, zasadach lub wartościach konstytucyjnych, 2) czy nie istnieje możliwość realizacji danej normy, zasady lub wartości konstytucyjnej bez naruszania praw nabytych, 3) czy wartościom konstytucyjnym, dla realizacji których prawodawca ogranicza prawa nabyte, można w danej konkretnej sytuacji przyznać pierwszeństwo przed wartościami znajdującymi się u podstaw zasady ochrony praw nabytych, 4) czy prawodawca podjął niezbędne działania mające na celu zapewnienie jednostce warunków do przystosowania się do nowej reguły.

Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" przy wprowadzaniu w życie ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o dopłatach […] doszło do naruszenia zasady demokratycznego państwa prawnego przyjętej w art. 2 Konstytucji RP i wynikających z nich zasad ochrony praw nabytych oraz zasady zaufania obywateli do państwa oraz stanowionego przezeń prawa. Żaden bowiem z cytowanych warunków nie został przez wnioskodawcę zmiany ustawy spełniony. Ratio legis zmiany zaskarżanej ustawy było wprowadzenie odrębnego programu osłonowego kierowanego do pracowników zwalnianych z publicznych zakładów opieki zdrowotnej (s.p.z.o.z.) w wyniku restrukturyzacji, którzy uprawnieni są na mocy odrębnych przypisów prawa do prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej w sferze usług zdrowotnych. Poprzez odrębny, ustawowo zagwarantowany dopływ środków finansowych miała umocnić finansowo indywidualne podmioty działające w sferze ochrony zdrowia umożliwiając równocześnie uzyskanie stabilnego zatrudnienia w tych podmiotach, pracowników zwalnianych z zakładów opieki zdrowotnej. W toku prac legislacyjnych nad projektem rządowym Krajowa Sekcja Służby Zdrowia NSZZ "Solidarność" wspólnie z partnerami z innych związków zawodowych działającymi w ochronie zdrowia broniła propozycji realizującej wyżej określone założenia ustawy, a w szczególności wprowadzone w toku prac legislacyjnych w Sejmie rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do dopłat o grupę zawodową techników medycznych. Warto zauważyć, że ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. z powodu redukcji środków budżetowych przeznaczonych na Program Restrukturyzacji Regionalnej w Ochronie Zdrowia, z których miała być finansowana, nie została do dnia dzisiejszego zrealizowana. Jednak Minister Zdrowia nie przyjął do wiadomości, że mechanizm działania ustawy jest bezpieczny budżetowo. Zakłada bowiem realizację wniosków kredytowych kolejno w danym roku do takiej ilości jaka wynika z możliwości budżetowych na tenże rok. Co więcej, mechanizm ten był zaakceptowany przez posłów oraz partnerów społecznych.

II. Art. 32 ust. 1 Konstytucji przyznaje każdemu prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Trybunał Konstytucyjny w swym wcześniejszym orzecznictwie sprecyzował zakres konstytucyjnej zasady równości. Zdaniem Trybunału zasada równości oznacza, iż wszystkie podmioty (adresaci norm prawnych) charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relewantną), powinni być traktowani równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących. Równość wobec prawa zakłada równocześnie zasadność wyboru takiego a nie innego kryterium różnicowania podmiotów prawa; oznacza uznanie tej, a nie innej cechy za istotną, a tym samym za uzasadnioną w regulowanej dziedzinie. Zdaniem wnioskodawcy ustawa ta narusza tak rozumianą zasadę równości. Przepis ten różnicuje arbitralnie sytuację prawną pracowników świadczących pracę. Wyłączenie spod przepisów ustawy techników medycznych narusza konstytucyjną zasadę równości, na co już wcześniej zwracało uwagę Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu w swojej opinii z dnia 6 października 2000 r. wykonanej na zlecenie pani poseł E. Radziszewskiej. Ministerstwo początkowo podnosiło argument, że grupa techników medycznych nie jest dokładnie określona i nie obejmuje konkretnych zawodów a następnie (po wycofaniu tego argumentu) podkreślało, że nie są oni uprawnieni do samodzielnego wykonywania w całości żadnego świadczenia medycznego oraz nie posiadają ustawowo umocowanych praktyk indywidualnych ani samorządu zawodowego. Grupy zawodów techników medycznych obejmują w szczególności techników elektroradiologii /rtg/ prowadzących pracownie rtg oraz zawody prowadzące jako działalność gospodarczą odpowiedniki praktyk indywidualnych lekarskich i pielęgniarskich w postaci laboratoriów analitycznych (technicy analityki medycznej), techników dentystycznych prowadzących pracownie protetyki stomatologicznej, techników fizykoterapii prowadzących gabinety fizykoterapii). Technicy medyczni posiadają poprzez ukończenie szkół średnich medycznych wykształcenie medyczne (zgodnie z wykazem zawodów kształconych w szkołach medycznych z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 18 grudnia 1997 r. ws. klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego "(Dz. U. z 1998 r. nr 4, poz. 9 z późn. zm.) i dlatego zaliczane są do ,,osób wykonujących zawód medyczny,, i uprawnione są w oparciu o art.18 d. ust. 1 ustawy z.o.z. do wykonywania świadczeń zdrowotnych w zakresie wynikającym z ich kwalifikacji np. takiego pełnego świadczenia jak badania laboratoryjnego, zabieg fizykoterapii, wykonanie protezy stomatologicznej. Stanowią wyodrębnioną grupę zawodów, o której mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 1999 r. ws. kwalifikacji wymaganych od pracowników zakładów opieki zdrowotnej" (Dz. U. z 1999 r. nr 30, poz. 300 z późn. zm.) zgodnie z klasyfikacją określoną w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 20 kwietnia 1995r. ,,ws. klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy i zakresu jej stosowania" (Dz. U. z 1995 r. nr 48 poz. 253) . Obejmuje ona w szczególności zawody techników elektroradiologii (rtg – nr klasyfikacji zawodu 3221001 wg. ostatniego cytowanego rozporządzenia), techników analityki medycznej (nr zawodu 3220902), techników radioterapii i techników fizykoterapii oraz techników dentystycznych. Wykonujący te zawody zaliczani są do grupy osób objętych ogólną definicją ,,osób wykonujących zawód medyczny" zawartą w art. 18 d ust. 1 z ustawy z 30 sierpnia 1991 r. ,,o zakładach opieki zdrowotnej''. Osoby te posiadają jako osoby fizyczne zdolność prawną tworzenia zakładu opieki zdrowotnej, a w konsekwencji wykorzystania dopłat wynikających z opiniowanej ustawy. Wyłączenie tych osób, spoza regulacji zaskarżanej ustawy, przy zachowaniu praw innych grup zawodów medycznych (lekarzy, lekarzy stomatologów, pielęgniarek i położnych) oznacza nierównoprawne traktowanie, w dostępie do kredytów różnych grup zawodowych, pracowników ochrony zdrowia. Dodatkowo w/w przepisy prawne zapewniają wykonywanie świadczeń technikom medycznym bez konieczności posiadania odrębnej ustawy oraz samorządu zawodowego, tym bardziej, że z żadnej ustawy taki obowiązek nie wynika. Równocześnie lekarze medycyny stanowią faktycznie grupę zawodów lekarskich, przy czym każda specjalność lekarska i pielęgniarska traktowana jest w rozumieniu klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy jako odrębny zawód np. zawód pielęgniarki anestezjologicznej oznaczony jest numerem 3230101 itp.

Na koniec pragniemy zwrócić uwagę na fakt naruszenia prawidłowości przebiegu legislacyjnego. Otóż projekt ustawy skierowany do Sejmu zawarty w druku Sejmu 528 różni się w istotnych punktach (p. niżej) od projektu z dnia 27.02.2002 r. przedstawionego do zaopiniowania Krajowej Sekcji Służby Zdrowia NSZZ "Solidarność" w trybie art. 19 ust.1 ustawy o związkach zawodowych przez Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia. W szczególności w opiniowanym w lutym br. projekcie ograniczono uprawnienia do dopłat wynikających z przedmiotu ustawy jedynie do techników medycznych ,,wykonujących ten zawód'' (w domyśle wykonujących jedynie czynności techniczne przypisane do tego zawodu), co wprowadzało zasadę dyskryminacji tej grupy osób w stosunku do lekarzy, lekarzy stomatologów, pielęgniarek i położnych, dla których takiego ograniczenia nie wniesiono. Sekcja Krajowa zaopiniowała te propozycję negatywnie. Jednakże w druku sejmowym nr 528 kwestionowany zapis zamieniono na wykreślenie techników z zakresu podmiotowego ustawy, co wobec nie poinformowania opiniodawcy o odrzuceniu jego opinii w tej sprawie stanowi naruszenie art. 19 ust. 3 cytowanej ustawy, nakładającego na projektodawcę obowiązek powiadomienia strony opiniującej o odrzuceniu jej stanowiska.

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom, położnym i technikom medycznym oraz o umarzaniu tych kredytów dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych do zakresu przedmiotowego interesów, do których reprezentacji i obrony upoważnione są związki zawodowe, wchodzą wszystkie te sprawy, które mieszczą się w pojęciu interesów zawodowych i socjalnych pracowników. Przedmiotowa ustawa dotyczy zarówno pracowników, którzy mogą współtworzyć podmioty gospodarcze operujące na rynku medycznym pozostając jednocześnie w stosunkach pracy w publicznych zakładach pracy jak i byłych pracowników publicznych zakładów opieki zdrowotnej po utracie pracy w wyniku ich restrukturyzacji. Zgodnie z § 6 pkt 1 Statutu NSZZ "Solidarność" celem Związku jest ochrona, miedzy innymi, interesów materialnych i socjalnych członków oraz ich rodzin. W związku z powyższym wniosek mieści się w zakresie działalności NSZZ "Solidarność".

Komunikat

W dniach 21-22 października 2003 r. w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", podczas którego powołano Krajowy Sztab Protestacyjny ogłaszając ogólnopolskie dni protestu przeciwko antyspołecznej polityce rządu. Pierwszy etap protestacyjnej fali zaplanowano w terminie 07 – 26 listopada br. Realizując uchwałę XVI Krajowego Zjazdu Delegatów w sprawie działań związku w obronie praw pracowniczych NSZZ "Solidarność" żąda od rządu RP: bezwzględnej ochrony wypłaty wynagrodzeń; skutecznych działań zmierzających do ograniczenia bezrobocia; systemów osłonowych dla osób tracących pracę – w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych; działań zmierzających do wyeliminowania przypadków szykanowania z powodu przynależności związkowej oraz realizacji postulatów zagrożonych branż i środowiska emerytów i rencistów. Związek domaga się jednocześnie od mediów publicznych umożliwienia przeprowadzenia debat na temat postulatów pracowniczych i społecznych z udziałem przedstawicieli "Solidarności" i innych reprezentatywnych związków zawodowych. Komisja Krajowa zaapelowała do innych central związkowych i pracowników niezrzeszonych o wspólne działania dla osiągnięcia powyższych celów. Decyzję podjęto po zapoznaniu się z wynikami ankiety związkowej na temat poparcia i możliwych scenariuszy prowadzenia akcji protestacyjnych, w której swoją opinię wyraziła ponad połowa członków związku. Najnowsze wyniki badań przeprowadzonych przez OBOP dotyczące nastrojów społecznych przedstawił również dr Tomasz Żukowski z Uniwersytetu Warszawskiego.

W trakcie obrad przyjęto także stanowisko, w którym związek zdecydowanie odrzuca propozycje wicepremiera Jerzego Hausnera co do trybu, formy i sposobu przeprowadzenia debaty dotyczącej polityki społecznej. Komisja Krajowa przypomina, że zasady dialogu społecznego reguluje Ustawa o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i tylko ta Komisja jest właściwym forum do przeprowadzenia debat w kwestiach pracowniczych, gospodarczych i społecznych. Oczekujemy, że merytoryczna dyskusja odbędzie się w trójstronnym składzie partnerów społecznych z transmisją przebiegu całej debaty w telewizji publicznej.

Komisja Krajowa przyjęła również stanowisko ws. prób liberalizacji aborcji oraz legalizacji związków homoseksualnych wyrażając w nim swój zdecydowany sprzeciw wobec inicjatywy SLD-UP. Takie projekty rządzącej koalicji należy odczytywać jako ucieczkę od rozwiązywania nabrzmiałych problemów społecznych. Komisja Krajowa zwróciła się do parlamentarzystów, którzy szanują prawo do życia od poczęcia do naturalnej śmierci i godność rodziny jako podstawowej komórki społecznej złożonej z małżonków różnych płci, o odrzucenie tych propozycji.

Pierwszego dnia obrad członkowie KK dokonali w głosowaniu tajnym wyboru nowego sekretarza prezydium KK, powierzając pełnienie tej funkcji Małgorzacie Franczyk. Uzupełnienie składu prezydium było konieczne po tym, jak Józef Niemiec został sekretarzem konfederalnym w Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych i rozpoczął pracę w Brukseli.

W trakcie dwudniowych prac Komisja Krajowa przyjęła szereg uchwał roboczych, w tym ws. terminu XVII Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność" – postanawiając, iż odbędzie się on w dniach 28 – 29 maja 2004 r.

W posiedzeniu Komisji Krajowej uczestniczyli gościnnie członkowie powołanej w sierpniu br. Rady Programowej "Tygodnika Solidarność".

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 185/03
ws. interpretacji dotyczącej trybu zwoływania sesji nadzwyczajnych Zjazdu (zebrania, kongresu)

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" działając na podstawie par. 51 ust. 1 Statutu NSZZ "Solidarność" stwierdza, że:

1. wniosek o zwołanie sesji nadzwyczajnej Krajowego Zjazdu Delegatów na podstawie par. 18 ust. 2 Statutu, walnego zebrania delegatów regionu na podstawie par. 22 ust. 2 Statutu powinien zawierać cel (powód) zwołania sesji nadzwyczajnej Zjazdu (zebrania, kongresu) oraz pisemne merytoryczne uzasadnienie wniosku;
2. niespełnienie warunków zapisanych w pkt a, pomimo spełnienia pozostałych warunków zapisanych w Statucie, nie powoduje konieczności zwołania sesji nadzwyczajnej Zjazdu (zebrania, kongresu);
3. w przypadku zwołania sesji nadzwyczajnej Zjazdu (zebrania, kongresu) po spełnieniu warunków zapisanych w pkt a, porządek obrad musi uwzględniać cel (powód) zapisany we wniosku o jego zwołanie.

Uchwała KK nr 186/03
ws. obrony praw pracowniczych i związkowych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" ogłasza na 7 – 26 listopada br. pierwszy etap ogólnopolskich dni protestu przeciwko antyspołecznej polityce rządu i powołuje Krajowy Sztab Protestacyjny NSZZ "Solidarność".

Realizując uchwałę Nr 2 XVI Krajowego Zjazdu Delegatów w sprawie działań Związku w obronie praw pracowniczych żądamy od rządu RP:

• bezwzględnej ochrony wypłaty wynagrodzeń,
• skutecznych działań zmierzających do ograniczenia bezrobocia,
• systemów osłonowych dla osób tracących pracę, w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych,
• działań zmierzających do wyeliminowania przypadków szykanowania z powodu przynależności związkowej
• oraz realizacji postulatów zagrożonych branż i środowiska emerytów i rencistów.

Domagamy się od mediów publicznych umożliwienia przeprowadzenia debat na temat postulatów pracowniczych i społecznych z udziałem przedstawicieli "Solidarności" i innych reprezentatywnych związków zawodowych.

Jednocześnie apelujemy do innych central związkowych i pracowników niezrzeszonych o wspólne działania dla osiągnięcia powyższych celów.

W skład Krajowego Sztabu Protestacyjnego NSZZ "Solidarność" wchodzą:

• Janusz Śniadek
• Maciej Jankowski
• Jerzy Langer
• Małgorzata Franczyk
• Jacek Smagowicz
• Krzysztof Zgoda
• Bogdan Kubiak
• Józef Mozolewski
• Bogdan Szozda
• Maria Ochman
• Kazimierz Grajcarek
• Adam Lach
• Kazimierz Kimso
• Marian Król
• Wojciech Lipiński
• Waldemar Dubiński

Uchwała KK nr 187/03
ws. upoważnienia dla Krajowego Sztabu Protestacyjnego

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" w oparciu o uchwałę nr 186/03 KK z dnia 22 października 2003 r. upoważnia Krajowy Sztab Protestacyjny do występowania do Krajowej Rady Funduszu Strajkowego z wnioskami o współfinansowanie kosztów akcji podejmowanych na podstawie wymienionej wyżej uchwały.

Uchwała KK nr 188/03
ws. regulaminu funkcjonowania reprezentacji NSZZ "Solidarność" w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" przyjmuje regulamin funkcjonowania reprezentacji NSZZ "Solidarność" w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych.

Uchwała KK nr 189/03
ws. realizacji uchwały nr 8 XVI KZD

Komisja Krajowa realizując uchwałę nr 8 XVI KZD postanawia:

1. Termin zgłaszania uwag do projektu Statutu, przedłożonego przez Komisję Statutową w trakcie obrad XVI KZD, upływa z dniem 28 listopada 2003 r. Uwagi mogą zgłaszać w formie uchwały zarządy regionów i rady krajowych sekretariatów branżowych.
2. Ewentualne korekty projektu Statutu, Komisja Statutowa przekaże delegatom na KZD – zgodnie z uchwałą Zjazdu – do końca grudnia br.
3. Wykaz uchwał okołostatutowych, wymaganych zapisami projektu Statutu wraz z delegacją do ich uchwalenia, stanowi załącznik do niniejszej uchwały.
4. W celu przygotowania projektów lub nowelizacji uchwał okołostatutowych, o których mowa w pkt.3, Komisja Krajowa powołuje:

1. do przygotowania projektów uchwał umieszczonych w pozycjach; 4 oraz 20 – zespół w składzie: Stefan Kubowicz, Jarosław Krauze, Ryszard Górny, Wojciech Sielużycki, Józef Wiśniowski, Maria Krysiak, Jerzy Płaza.
2. do przygotowania projektów uchwał umieszczonych w pozycjach; 2, 3, 5, 7, 8, 10, 11, 13, 16, 17, 21 oraz 22 – zespół w składzie: Jerzy Langer, Bogdan Szozda, Wojciech Zimowski, Henryk Nakonieczny, Jerzy Sówka, Waldemar Dubiński.

5. Pozostałe projekty uchwał okołostatutowych (pozycja; 1, 4, 6, 9, 12, 14, 15, 18, 19 oraz 23) ze względu na delegację do ich uchwalenia przez KZD, powinna opracować Komisja Statutowa.
6. Nie uwzględnione wnioski do statutu przez Komisję Statutową rozpatrzy KK i jeżeli wniosek uzyska akceptację KK będzie rozpatrywany na Zjeździe.

Uchwała KK nr 190/03
ws. terminu XVII KZD

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" realizując uchwałę nr 8 XVI KZD postanawia, iż zwyczajna sesja Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność" odbędzie się 28-29 maja 2004 r.

Uchwała KK nr 191/03
ws. interpretacji uchwały nr 11 XVI KZD dot. przekazywania składki członkowskiej

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" działając na podstawie par. 51 ust. 1 stwierdza, że określenie: wszystkie organizacje związkowe i międzyzakładowe organizacje związkowe NSZZ "Solidarność" – w treści uchwały nr 11 XVI KZD ws. przekazywania składki członkowskiej – dotyczy podstawowych jednostek organizacyjnych Związku, czyli organizacji zakładowych i międzyzakładowych NSZZ "Solidarność" .

Stanowisko KK nr 80/03
ws. formy, trybu i sposobu prowadzenia debaty nad propozycjami wicepremiera J. Hausnera (Program uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych oraz Racjonalizacja wydatków społecznych)

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" zdecydowanie odrzuca propozycje wicepremiera J. Hausnera co do trybu, formy i sposobu przeprowadzenia debaty dotyczącej polityki społecznej.

Przypominamy, że zasady dialogu społecznego reguluje Ustawa o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i tylko ta Komisja jest właściwym forum do przeprowadzenia debat w kwestiach pracowniczych, gospodarczych i społecznych.

Oczekujemy, że merytoryczna dyskusja odbędzie się w trójstronnym składzie partnerów społecznych z transmisją przebiegu całej debaty w telewizji publicznej.

Stanowisko KK nr 81/03
ws. prób liberalizacji aborcji oraz legalizacji związków homoseksualnych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" sprzeciwia się próbom zliberalizowania prawa do przerywania ciąży oraz zalegalizowania związków homoseksualnych. Inicjatywę SLD – UP w tej sprawie odbieramy jako ucieczkę rządzącej koalicji od rozwiązywania nabrzmiałych problemów społecznych.

Zwracamy się do parlamentarzystów, którzy szanują prawo do życia od poczęcia do naturalnej śmierci i godność rodziny jako podstawowej komórki społecznej złożonej z małżonków różnych płci o odrzucenie tych propozycji.

Komunikat

W dniu 03 października 2003 r. w Warszawie odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", podczas którego dyskutowano o możliwych scenariuszach realizacji uchwały XVI Krajowego Zjazdu Delegatów ws. działań związku w obronie praw pracowniczych. Uchwała ta zobowiązuje Komisję Krajową do wykorzystania wszelkich środków dla jej realizacji oraz przeprowadzenia ogólnozwiązkowej konsultacji na temat form krajowej akcji protestacyjnej ze strajkiem generalnym włącznie. Poszczególne struktury związku zobowiązane zostały poinformować Komisję Krajową o wynikach konsultacji do dnia 20 października br.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 183/03
ws. włączenia akcji Sekcji Krajowej Kolejarzy do ogólnopolskich akcji protestacyjnych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" na wniosek Rady Sekretariatu Transportowców dokonuje włączenia akcji Sekcji Krajowej Kolejarzy do listy ogólnopolskich akcji protestacyjnych określonych w uchwale KK nr 152/03.

Uchwała KK nr 184/03
ws. realizacji uchwały nr 2 XVI KZD

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność", realizując uchwałę nr 2 XVI KZD, zobowiązuje struktury regionalne i branżowe do przeprowadzenia szerokich konsultacji ze strukturami Związku, w celu uzyskania opinii dotyczącej przeprowadzenia ogólnopolskiej akcji protestacyjnej do strajku generalnego włącznie.

Komunikat

W dniach 16-17 września 2003 r. w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", podczas którego przyjęto stanowisko ws. protestu górników w Warszawie popierające postulaty obrony miejsc pracy przedstawione podczas manifestacji w dniu 11 września br. Społeczeństwo polskie negatywnie ocenia tzw. restrukturyzację całych gałęzi przemysłu, której rezultatem są setki tysięcy bezrobotnych i praktyczna likwidacja tych sektorów, a wyjątkowo cyniczna argumentacja usprawiedliwiająca zamykanie kopalń w pełni uzasadnia protest górniczy. Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" stoi solidarnie z górnikami w jednym szeregu.

Komisja Krajowa, stwierdzając brak działań państwa gwarantujących przestrzeganie prawa pracowników do wynagrodzenia, przyjęła także stanowisko, w którym domaga się: /1/ zrównania sankcji karnych za niewypłacanie wynagrodzeń z sankcjami za niepłacenie podatków; /2/ uzależnienia możliwości wliczania wynagrodzeń w koszty działalności pracodawcy od faktycznego ich wypłacenia pracownikom; /3/ uznawania przez wymiar sprawiedliwości niewypłacania wynagrodzeń za czyn o wysokiej szkodliwości społecznej. Ponadto KK zwraca się do Państwowej Inspekcji Pracy, aby zwalczanie niewypłacania należnych świadczeń pracowniczych było nadal priorytetem w jej działalności.

Omówiono projekt porządku obrad XVI Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność", który odbędzie się w dniach 26-27 września br. w Stalowej Woli.

Członkowie KK zapoznali się z informacją o bieżących pracach w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Stanowisko KK nr 78/03
ws. postulatów NSZZ "Solidarność" w obronie pracowniczego prawa do wynagrodzenia

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność", stwierdzając brak wystarczających działań państwa gwarantujących przestrzeganie prawa pracowników do wynagrodzenia:

1. Domaga się zrównania sankcji karnych za niewypłacanie wynagrodzeń z sankcjami za niepłacenie podatków;
2. Domaga się uzależnienia możliwości wliczania wynagrodzeń w koszty działalności pracodawcy od faktycznego ich wypłacenia pracownikom;
3. Domaga się od wymiaru sprawiedliwości uznawania niewypłacania wynagrodzeń – ze względu na lawinowo rosnącą skalę zjawiska i towarzyszące temu dramatyczne skutki – za czyn o wysokiej szkodliwości społecznej.

KK NSZZ "Solidarność" zwraca się do Państwowej Inspekcji Pracy, aby zwalczanie niewypłacania należnych świadczeń pracowniczych było nadal priorytetem w jej działalności.

Komisja uznaje postulaty pierwszy i drugi za swoje priorytety w ramach prac prowadzonych w Komisji Trójstronnej.

Stanowisko KK nr 79/03
ws. protestu górników w Warszawie

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" w całej rozciągłości popiera postulaty obrony miejsc pracy przedstawione przez protestujących górników w dniu 11.09.2003 r. w Warszawie.

Społeczeństwo polskie negatywnie ocenia tzw. restrukturyzację całych gałęzi przemysłu, której rezultatem są setki tysięcy bezrobotnych i praktyczna likwidacja tych sektorów, a wyjątkowo cyniczna argumentacja usprawiedliwiająca zamykanie kopalń w pełni uzasadnia protest górniczy.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" stoi solidarnie z górnikami w jednym szeregu.

Uchwała KK nr 180/03
ws. zespołu ds. analiz finansowych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" powołuje zespół w składzie:

• Stefan Kubowicz
• Ryszard Dubiela
• Jarosław Krauze
• Ryszard Górny
• Józef Wiśniowski
• Andrzej Filipczyk
• Andrzej Kaczmarek

w celu przeprowadzenia analiz finansowych skutków postulowanych zmian uchwały finansowej dla struktur Związku.

Uchwała KK nr 181/03
ws. włączenia akcji w Hucie Stalowa Wola do ogólnopolskich akcji protestacyjnych

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" na wniosek Rady Sekretariatu Metalowców dokonuje włączenia akcji w Hucie Stalowa Wola do ogólnopolskich akcji protestacyjnych, których kalendarz jest określony w uchwale KK nr 152/03

Komunikat

W dniu 20 sierpnia 2003 r. w Gdańsku odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność". W specjalnej uchwale, Komisja Krajowa zwróciła się do wszystkich struktur Związku, aby w przeddzień 23. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych, 30 sierpnia związkowcy spotkali się w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie od prawie dwóch tygodni strajkują pracownicy Fabryki Wagon SA. "Kierujemy wyrazy solidarności do skrzywdzonych pracowników, a szczególnie do załóg tych przedsiębiorstw, które podjęły protest w obronie słusznych praw: Fabryki Wagon SA, Huty Ostrowiec, Huty Częstochowa SA, Hetmana z Elbląga, Fabryki Kabli w Ożarowie, Zakładu Produkcyjnego nr 1 LU w Jarosławiu, Huty Stalowa Wola, TPBPW Tarbud w Tarnobrzegu i wszystkich walczących o przetrwanie" – czytamy w stanowisku. Organizacją spotkania w Ostrowie Wielkopolskim zajmuje się Jan Mosiński, przewodniczący Zarządu Regionu Wielkopolska Południowa.

Komisja Krajowa zapowiedziała również podjęcie dostępnych dla związku zawodowego działań, w obronie pracowników oraz najważniejszych dla nich praw: prawa do pracy, do wynagrodzenia, do zrzeszania się oraz zapewnienia osobom pozbawionym źródeł utrzymania pomocy, w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. Komisja Krajowa zobowiązała wszystkie struktury NSZZ "Solidarność" do rozpoczęcia przygotowań do ogólnopolskiej akcji protestacyjnej.

NSZZ "Solidarność" zdecydował także o skierowaniu do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z konstytucją, ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z października 2002 r. Związek nie zgadza się z zapisaną tam zasadą zróżnicowania płacy minimalnej od stażu pracy. Zdaniem Komisji Krajowej jest to naruszenie zasady równości wobec prawa. Komisja Krajowa upoważniła do reprezentowania NSZZ "Solidarność" przed Trybunałem Konstytucyjnym, dr Marcina Zielenieckiego z Biura Prawnego KK.

Komisja Krajowa zwróciła się do Rządu RP o wydanie nowego rozporządzenia ws. określenia powiatów (gmin) zagrożonych strukturalną recesją i degradacją społeczną, w których stosuje się szczególną instrumenty ekonomiczno-finansowe i inne preferencje.

Komisja Krajowa wydała opinię dotyczącą zmian w ustawach: o związkach zawodowych i Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych.

Zdecydowano również o powołaniu Rady Programowej "Tygodnika Solidarność". W jej skład weszli m.in. dr Tomasz Żukowski z Uniwersytetu Warszawskiego i ojciec Hubert Czuma, jezuita i honorowy członek NSZZ "Solidarność".

• Marta Pióro – Biuro Prasowe KK

Uchwała KK nr 170/03
ws. solidarności pracowniczej

W sierpniu 1980 roku do Stoczni Gdańskiej przybyły delegacje z blisko tysiąca zakładów pracy z całej Polski, aby wspólnie walczyć o godność ludzi pracy. Dzisiaj, 23 lata później, w wielu miejscach w Polsce nadal trwa walka o najbardziej podstawowe prawa: prawo do pracy i wynagrodzenia. Kierujemy wyrazy solidarności do skrzywdzonych pracowników, a szczególnie do załóg tych przedsiębiorstw, które podjęły protest w obronie słusznych praw: Fabryki WAGON S.A. w Ostrowie Wielkopolskim, Huty "Ostrowiec" w Ostrowcu Świętokrzyskim, Huty Częstochowa S.A., "Hetmana" z Elbląga, Fabryki Kabli w Ożarowie, Zakładu Produkcyjnego nr 1 "LU" Polska w Jarosławiu, Huty Stalowa Wola, TPBP "Tarbud" w Tarnobrzegu i wszystkich innych walczących o przetrwanie.

W XXIII rocznicę Sierpnia obradująca w Gdańsku Komisja Krajowa zwraca się z apelem do komisji zakładowych i innych struktur Związku w całym kraju, aby w sobotę 30 sierpnia przybyć do Ostrowa Wielkopolskiego, dając tym gestem wyraz swojej solidarności ze strajkującymi i prowadzącymi głodówkę pracownikami Fabryki WAGON oraz wszystkimi innymi załogami zakładów w Polsce, które walczą o wypłatę wynagrodzeń albo o przeżycie swojego przedsiębiorstwa.

Komisja Krajowa zwraca się również z apelem o udzielenie pomocy materialnej Komitetowi Strajkowemu w Fabryce WAGON S.A.

Uchwała KK nr 169/03
ws. pomocy z KFS dla Komitetu Strajkowego w Fabryce WAGON w Ostrowie Wlkp.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" uznaje strajk w Fabryce WAGON S.A. w Ostrowie Wielkopolskim w obronie prawa do wynagrodzenia i pracy za część akcji określonej uchwałą KK nr 152/03 z 26 marca 2003 r.

Komisja Krajowa zwraca się do Rady Krajowego Funduszu Strajkowego o udzielenie pomocy Komitetowi Strajkowemu w Fabryce WAGON S.A. za pośrednictwem Zarządu Regionu Wielkopolska Południowa.

Uchwała KK nr 171/03
ws. aktualnej sytuacji w kraju

W XXIII rocznicę narodzin NSZZ "Solidarność", podpisania Porozumień Sierpniowych i rozbudzenia nadziei na odzyskanie suwerenności naszej Ojczyzny mamy prawo stwierdzić, że dzięki niezłomnej postawie milionów ludzi porwanych ideami Solidarności żyjemy dziś w wolnej, bezpiecznej i suwerennej Polsce.

Niestety, wielkość tych dokonań przysłaniają codzienne problemy, dramat bezrobocia, konieczność nieustannej walki w obronie godności człowieka. Doraźny interes polityczny i partyjniactwo – to ciągle elementy dominujące w polskim życiu publicznym, w którym oszukiwanie społeczeństwa stało się niebezpieczną normą.

Zarzucamy obecnej koalicji rządowej, że oszukała społeczeństwo, składając obietnice bez pokrycia, a w dotychczasowym działaniu przede wszystkim powraca do systemu centralnego sterowania kolejnymi sektorami państwa, skupia się na obronie własnych politycznych interesów i działaniach ideologicznych. Groźby likwidacji Instytutu Pamięci Narodowej, powrót na stanowiska ludzi z agenturalną przeszłością – to tylko niektóre z nich. Szereg bezprecedensowych afer ujawnianych prawie codziennie przez media szokuje opinię publiczną.

Ogromne bezrobocie i kolejne upadające zakłady potęgują zniechęcenie i rozpacz pracowników. Chaotyczna polityka finansowa i gospodarcza powodują wzrastające poczucie niepewności zarówno pracowników jak i pracodawców. Dzieje się to w obliczu zbliżającej się integracji z Unią Europejską – jeżeli Polska nie będzie do niej odpowiednio przygotowana, to koszty błędów ekipy rządzącej zapłaci przede wszystkim po raz kolejny społeczeństwo. Trwanie tego rządu wynika jedynie z niezdolności parlamentu do jego zmiany.

Wobec wyżej opisanych zjawisk oraz faktu, że rządząca koalicja SLD-UP jest niezdolna do realizacji swoich wyborczych zobowiązań stwierdzamy jej całkowite bankructwo moralne, merytoryczne i polityczne.

Wierni rocie przysięgi oraz postanowieniom Statutu będziemy podejmować dostępne i właściwe dla związku zawodowego działania w obronie pracowników i ciągle aktualnych postulatów:

• prawa do pracy,
• prawa do wynagrodzenia,
• prawa do zrzeszania się,
• zapewnienia osobom pozbawionym źródeł utrzymania pomocy, w tym zasiłków i świadczeń przedemerytalnych.

Komisja Krajowa zobowiązuje zarządy regionów, sekretariaty branżowe i wszystkie struktury związku, aby niezależnie od bieżących lokalnych akcji protestacyjnych rozpocząć przygotowania do ogólnopolskiej manifestacji jesienią bieżącego roku.

Uchwała KK nr 172/03
ws. wniosku do TK o zbadanie zgodności z Konstytucją ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę

Komisja Krajowa NSZZ Solidarność", działając na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 Konstytucji RP postanawia wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679) z art. 2 Konstytucji RP i sformułowaną tam zasadą sprawiedliwości społecznej oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą równości wobec prawa.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" upoważnia Janusza Śniadka – Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" oraz Macieja Jankowskiego – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" do podpisania wyżej wymienionego wniosku.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" upoważnia Marcina Zielenieckiego do reprezentowania Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" przed Trybunałem Konstytucyjnym w wyżej wymienionej sprawie.

Trybunał Konstytucyjny
Al. J. Ch. Szucha 12a
00-918 Warszawa

Wniosek o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" reprezentowana przez:
1) Janusza Śniadka – Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność",

2) Macieja Jankowskiego – Zastępcę Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność",
działających z upoważnienia Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" udzielonego uchwałą Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" nr 172/03 z dnia 20 sierpnia 2003 r., na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 Konstytucji RP, w związku z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854, z późn. zm.) oraz § 1, § 6 pkt 1 i 2 Statutu NSZZ "Solidarność", wnosi o zbadanie zgodności art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679) z art. 2 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą sprawiedliwości społecznej oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą równości wobec prawa.

Uzasadnienie

Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679) określa mechanizm obowiązywania przepisów określających wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z tym przepisem wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego w trybie art. 2 i 4. Art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wyłącza jednak z zakresu zastosowania normy art. 6 ust. 1 tej ustawy, w okresie od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2005 r., pracowników, którzy nie osiągnęli łącznego okresu zatrudnienia wynoszącego 2 lata. Przepis gwarantuje tym pracownikom otrzymanie wynagrodzenia nie niższego od 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia w pierwszym roku pracy oraz 90% wysokości minimalnego wynagrodzenia w drugim roku pracy. Do dwuletniego okresu, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy, wlicza się wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę różnicuje sytuację prawną pracowników, stosując kryterium stażu pracy. Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", takie zróżnicowanie uprawnień do minimalnego wynagrodzenia narusza zasadę równości wobec prawa wyrażoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Według tej zasady wszyscy są równi wobec prawa. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Zasada równości wobec prawa była wielokrotnie przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu z 4 lutego 1997 r. (P. 4/96) Trybunał stwierdził, iż treść zasady równości wobec prawa zakłada, że osoby znajdujące się w takiej samej lub podobnej sytuacji należy traktować tak samo, natomiast osoby znajdujące się w odmiennej sytuacji faktycznej należy traktować odmiennie. Innymi słowy wszystkie podmioty (adresaci norm prawnych) charakteryzujące się daną cechą istotną (relewantną) w równym stopniu mają być traktowani równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących. Równość wobec prawa zakłada jednocześnie zasadność wyboru takiego, a nie innego kryterium różnicowania podmiotów prawa; oznacza uznanie tej, a nie innej cechy za istotną, a tym samym za uzasadnioną w regulowanej dziedzinie.

Sprawą podstawową dla oceny dochowania zasady równości jest zatem ustalenie cechy istotnej, z uwagi na którą przepisy prawa dokonały zróżnicowania sytuacji prawnej swoich adresatów. Wszelkie odstępstwa od nakazu równego traktowania podmiotów podobnych muszą zawsze znajdować podstawę w odpowiednio przekonujących kryteriach. Kryteria te muszą mieć:

• po pierwsze: charakter relewantny, a więc pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów, w którym zawarta jest kontrolowana norma oraz służyć realizacji tego celu i treści, czyli wprowadzane zróżnicowania muszą mieć charakter racjonalnie uzasadniony. Nie wolno ich dokonywać według dowolnie ustalonego kryterium (orzeczenie TK z 12 grudnia 1994 r. K. 3/94),
• po drugie: kryteria te muszą mieć charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych,
• po trzecie: kryteria te muszą pozostawać w jakimś związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych (orzeczenie z dnia 23 października 1995 r., K. 4/95).

Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", zastosowane w ustawie kryterium stażu pracy jako przesłanki zróżnicowania prawa pracowników do minimalnego wynagrodzenia nie spełnia wskazanych wyżej warunków. W szczególności kryterium to nie posiada charakteru relewantnego, tzn. nie pozostaje w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią ustawy. Jego zastosowanie nie ma racjonalnego uzasadnienia. Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zawiera przepisy prawa pracy o charakterze płacowym. Cele przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę najlepiej oddaje treść postanowień umów międzynarodowych odnoszących się do tego zagadnienia. Chodzi tu w szczególności o ratyfikowaną przez Polskę konwencję MOP nr 99 z 1951 r. dotyczącą metod ustalania płac minimalnych w rolnictwie (Dz. U. z 1977 r. Nr 39, poz. 176), konwencję MOP nr 131 z 1970 r. dotyczącą ustalania płac minimalnych ze szczególnym odniesieniem do krajów rozwijających się (nie ratyfikowana przez Polskę) oraz Europejską Kartę Społeczną z 1961 r. (art. 4 ust. 1 nie został przez Polskę ratyfikowany). Przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, najogólniej rzecz biorąc spełniają funkcję alimentacyjną, tzn. zapewniają pracownikom oraz ich rodzinom odpowiedni (przyzwoity) poziom życia (szerzej na ten temat: J. Wratny, "Minimalne wynagrodzenie za pracę – nowe regulacje prawne", Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 6/2003, s. 2 i następne). Przy kształtowaniu wynagrodzenia minimalnego bierze się zatem pod uwagę potrzeby pracowników i ich rodzin, ogólny poziom płac, kosztów utrzymania i świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz stopy życiowej innych grup społecznych, ale także czynniki natury gospodarczej, łącznie z wymaganiami rozwoju gospodarczego, poziomem wydajności pracy, dążeniem do osiągnięcia i utrzymania wysokiego poziomu zatrudnienia (art. 3 konwencji MOP nr 131). W związku z powyższym doktryna opowiada się za dopuszczalnością różnicowania prawa do minimalnego wynagrodzenia za pracę, z tym, że za dopuszczalne kryterium dyferencjacji uznaje się np. stopień uprzemysłowienia oraz koszty utrzymania w poszczególnych regionach kraju (tzw. regionalizacja minimalnego wynagrodzenia – por. Z. Jacukowicz, "Płaca godziwa. Poziom i dynamika". Studia i Materiały IPiSS 3/1993, s. 100). Staż pracy jako kryterium różnicowania prawa do minimalnego wynagrodzenia nie pozostaje również w jakimkolwiek związku ze stosowanymi tradycyjnie w prawie pracy miernikami wysokości wynagrodzenia za pracę, takimi jak rodzaj wykonywanej pracy, kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu, ilość i jakość świadczonej pracy (art. 78 § 1 Kp).

Jedynym uzasadnieniem dla wprowadzenia w przepisach ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zróżnicowania wysokości tego wynagrodzenia jest "zwiększenie skłonności pracodawców do zatrudniania młodych pracowników, co może przyczynić się do poprawy sytuacji na rynku pracy, zwłaszcza osób młodych" (por. uzasadnienie do projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Stanowi to realizację postulatu pracodawców, zdaniem których produktywność młodych pracowników jest niska i nie pokrywa kosztów minimalnego wynagrodzenia. Walka z bezrobociem, będąca z mocy art. 65 ust. 5 Konstytucji wartością konstytucyjną nie stanowi jednak przeciwwagi dla interesów naruszonych wskutek nierównego potraktowania pracowników w zakresie prawa do minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zrywa związek pomiędzy wynagrodzeniem a wartością pracy. Deprecjonuje ona czynnik wykształcenia jako miernika kwalifikacji pracowniczych oraz sprawności fizycznej i intelektualnej, która w wielu wypadkach jest znacznie wyższa u osób młodych niż osób posiadających długi staż pracy. Przeznaczeniem minimalnego wynagrodzenia jest opłacanie prac prostych, nie wymagających przygotowania zawodowego. Tymczasem ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę dodatkowo redukuje to wynagrodzenie wobec absolwentów szkół (tak J. Wratny, op. cit., s. 6 oraz W. Odrowąż-Sypniewski, Opinia prawna do projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z dnia 31 lipca 2002 r. sporządzona w Biurze Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, s. 7-8 ). Zastosowana metoda ograniczenia bezrobocia wśród młodych pracowników wydaje się jednocześnie nieskuteczna (por. J. Wratny, op. cit., s. 6). Niewielka różnica w wysokości minimalnego wynagrodzenia wypłacanego absolwentom oraz pracownikom z dłuższym stażem pracy nie będzie stanowiła dla pracodawców dostatecznej motywacji do zatrudnienia młodego pracownika nie posiadającego doświadczenia zawodowego.

Zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, godząc w zasadę równości wobec prawa sformułowaną w art. 32 ust. 1 Konstytucji pozostaje jednocześnie w sprzeczności z art. 2 Konstytucji i wyrażoną tam zasadą sprawiedliwości społecznej. Za niedopuszczalne należy bowiem uznać zróżnicowanie praw obywatelskich na poziomie ich minimum (tak w szczególności A. Zoll, "Opinia w sprawie zgodności z Konstytucją projektu ustawowej regulacji minimalnego wynagrodzenia za pracę" z dnia 13.10.1999 r. przygotowana przez Radę Legislacyjną przy Prezesie Rady Ministrów). Określenie wysokości minimalnego wynagrodzenia pracowników posiadających krótki okres zatrudnienia na poziomie niższym od wysokości takiego minimalnego wynagrodzenia przysługującego długoletnim pracownikom narusza zatem zasadę sprawiedliwości społecznej w jej dystrybutywnym (rozdzielczym) ujęciu. Trybunał Konstytucyjny w bogatym orzecznictwie dotyczącym tego problemu przyjmuje, że zasada sprawiedliwości społecznej wypowiada preferencje grupowe mające na celu obok równego traktowania także na przykład wyrównanie społecznych krzywd czy upośledzeń. Zakłada więc równe traktowanie osób (fizycznych, prawnych) mających tę samą cechę charakterystyczną, istotną dla danej kategorii osób (tj. równych) oraz "podobne traktowanie podobnych". Różnicowanie w prawie jest dopuszczalne, o ile jest usprawiedliwione. Sprawiedliwość jest więc przeciwieństwem arbitralności (por. J. Oniszczuk, "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunał Konstytucyjnego", Zakamycze 2000 r., s. 150 i następne).

Pogląd o niezgodności art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu z zasadą równości wobec prawa wyrażoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP wyrażony został w cytowanych już wyżej opiniach prawnych przygotowanych przez Radę Legislacyjną przy Prezesie Rady Ministrów oraz Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, jak również w opinii prawnej z dnia 28.08.2002 r. przygotowanej na zlecenie tego Biura przez prof. dr hab. Stanisława Gebethnera. Pogląd ten podziela również J. Wratny w cytowanym już wyżej artykule: "Minimalne wynagrodzenie za pracę – nowe regulacje prawne", PiZS nr 6/2003,s. 6.

Przedstawione argumenty przemawiają, zdaniem Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", za skierowaniem do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z art. 2 Konstytucji RP i wyrażoną tam zasadą sprawiedliwości społecznej oraz z art. 32 ust. 1 Konstytucji i sformułowaną tam zasadą równości wobec prawa.

Uchwała KK nr 173/03
ws. Rady Programowej Tygodnika "Solidarność

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" postanawia powołać Radę Programową Tygodnika "Solidarność" w składzie:

1. Bielawski Mirosław
2. O. Hubert Czuma
3. Gumułka Wojciech
4. Gurba Kryzsztof
5. Kuc Tomasz
6. Kuźma Małgorzata
7. Majchrowicz Tadeusz
8. Mokrosińska Krystyna
9. Orlicz Michał
10. Piotrowski Franciszek Sławomir
11. Pietrucha Mirosław
12. Rutkowski Roman
13. Szwed Stanisław
14. Wasielewski Dariusz
15. Zydorek Ewa
16. Żukowski Tomasz

Zadaniem Rady Programowej jest przygotowanie projektu linii programowej Tygodnika "Solidarność", a po jej zatwierdzeniu przez Komisję Krajową prowadzenie okresowej oceny jej realizacji.

Komunikat

W dniu 11 czerwca 2003 r. w Katowicach odbyło się posiedzenie Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", podczas którego analizowano sytuację w sektorze górniczym. Komisja Krajowa podjęła uchwałę, w której udzieliła poparcia wszystkim akcjom zorganizowanym w obronie miejsc pracy, uznając jednocześnie protest prowadzony przez Komitet Protestacyjno-Strajkowy Sekcji Krajowej Górnictwa Węgla Kamiennego za część akcji w obronie godności ludzi pracy (uchwała KK nr 152/03). Polityka wobec górnictwa oraz województwa śląskiego jest przykładem nieudolnego działania rządu, w którym wszelkie koszty przekształceń są przerzucane na pracowników zakładów i ich rodziny – stwierdza w uchwale KK. Tak zwana "restrukturyzacja" kolejnych zakładów pracy nie poprawia sytuacji w poszczególnych branżach, przyczynia się tylko do wzrostu bezrobocia oraz zwiększenia liczby rodzin żyjących w ubóstwie. Obok górnictwa, podobne działania dotykają także hutnictwo, kolej, służbę zdrowia i wiele innych branż. Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" wzywa Zarząd Kompanii Węglowej oraz osoby odpowiedzialne w rządzie za górnictwo węgla kamiennego i jego zaplecze do odstąpienia od planów likwidacji kopalń. Niezbędne jest przeprowadzenie stosownych analiz społecznych i ekonomicznych. Wszelkie działania dotyczące przyszłości polskiego przemysłu wydobywczego, tak jak w innych przypadkach, muszą być konsultowane i akceptowane przez działające w branży związki zawodowe. Dramatycznie wysoki poziom bezrobocia w Polsce uzasadnia konieczność obrony miejsc pracy wszelkimi dostępnymi dla Związku sposobami.

Komisja Krajowa zaapelowała do wszystkich zarządów regionów i innych struktur NSZZ "Solidarność" o udzielenie wsparcia finansowego dla Komitetu Protestacyjno-Strajkowego Sekcji Krajowej Węgla Kamiennego NSZZ "Solidarność".

W trakcie posiedzenia KK odbyło się spotkanie z Tomaszem Gdowskim – zastępcą Głównego Inspektora Pracy, który przedstawił analizę sytuacji na rynku pracy opierając się na raporcie z działań PIP w roku 2002.

Omówiono także bieżące prace w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych oraz sytuację w "Tysol" sp. Z o. o.

• Dariusz Wasielewski – rzecznik prasowy KK

Uchwała KK nr 164/03
ws. akcji protestacyjnej SK Górnictwa Węgla Kamiennego

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" udziela poparcia wszystkim akcjom zorganizowanym w obronie miejsc pracy i uznaje akcję protestacyjną prowadzoną przez Komitet Protestacyjno-Strajkowy Sekcji Krajowej Górnictwa Węgla Kamiennego NSZZ "Solidarność" za część akcji w obronie godności ludzi pracy (uchwała KK nr 152/03).

Polityka wobec górnictwa oraz województwa śląskiego jest przykładem nieudolnego działania rządu, w którym wszelkie koszty przekształceń są przerzucane na pracowników zakładów i ich rodziny. Tak zwana "restrukturyzacja" kolejnych zakładów pracy nie poprawia sytuacji w poszczególnych branżach, przyczynia się tylko do wzrostu bezrobocia oraz zwiększenia liczby rodzin żyjących w ubóstwie. Obok górnictwa, podobne działania dotykają także hutnictwo, kolej, służbę zdrowia i wiele innych branż.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" wzywa Zarząd Kompanii Węglowej oraz osoby odpowiedzialne w rządzie za górnictwo węgla kamiennego i jego zaplecze do odstąpienia od planów likwidacji kopalń. Niezbędne jest przeprowadzenie stosownych analiz społecznych i ekonomicznych. Wszelkie działania dotyczące przyszłości polskiego przemysłu wydobywczego, tak jak w innych przypadkach, muszą być konsultowane i akceptowane przez działające w branży związki zawodowe.

Dramatycznie wysoki poziom bezrobocia w Polsce uzasadnia konieczność obrony miejsc pracy wszelkimi dostępnymi dla Związku sposobami.

Uchwała KK nr 167/03 
ws. struktury Związku w DT "Centrum" S.A.

Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" po rozpatrzeniu wniosku ZR Śląsko-Dąbrowskiego dot. struktury Związku w Domach Towarowych "Centrum" S.A. stwierdza:

1. Organizacją uprawnioną do zrzeszania członków NSZZ "Solidarność" będących pracownikami Domów Towarowych "Centrum" S.A. jest organizacja zarejestrowana w regionie Śląsko-Dąbrowskim.
2. Komisja Międzyzakładowa ww organizacji jest statutowym organem Związku uprawnionym do reprezentowania zrzeszonych w NSZZ "Solidarność" pracowników Domów Towarowych "Centrum" S.A. wobec Zarządu Spółki.

Ponadto w celu zakończenia sporu dotyczącego ostatecznej struktury Związku w Domach Towarowych "Centrum" S.A. Komisja Krajowa zobowiązuje Komisję Międzyzakładową Domów Towarowych "Centrum" S.A. do przeprowadzenia – po uprzednim przyjęciu deklaracji wszystkich członków Związku będących pracownikami Domów Towarowych "Centrum" S.A. – w terminie do 30 czerwca 2003 r. referendum wśród wszystkich członków Związku, w którym wypowiedzą się oni, czy chcą przynależeć do dotychczasowej organizacji (zarejestrowanej w ZR Śląsko-Dąbrowskiego), czy też przystąpić do organizacji międzyzakładowej zrzeszającej pracowników Galeria "Centrum" sp. z o.o. oraz Smyk sp. z o.o. należących do grupy kapitałowej D.T. "Centrum".

Do nadzoru postanowień niniejszej uchwały zobowiązany jest ZR Śląsko-Dąbrowskiego przy współpracy z ZR Mazowsze.