Decyzja Prezydium KK nr 86/2013 ws. opinii o poselskim (KP SLD) projekcie ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia inicjatywę    wprowadzenia  ustawą  nowej usługi finansowej  – odwróconego kredytu hipotecznego,  która może być oferowana przez podmioty działające pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego lub właściwych organów nadzoru w innych niż Polska państwach członkowskich Unii Europejskich.

Celem projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym (zwanym dalej projektem ustawy) jest umożliwienie oferowania na polskim rynku usługi finansowej polegającej
na zawarciu umowy kredytu zabezpieczonego hipoteką na nieruchomości beneficjenta   pomiędzy  m.in.  bankiem a klientem.   Zawarcie umowy odwróconego kredytu hipotecznego  nie ma powodować  przejścia na bank prawa własności nieruchomości w odróżnieniu
od oferowanych przez fundusze hipoteczne rent dożywotnich polegających na przeniesieniu przez beneficjenta prawa własności nieruchomości na fundusz w zamian za dożywotnie świadczenie pieniężne oraz prawo dożywotniego zamieszkania w nieruchomości.

Prezydium KK uważa, że wprowadzenie nowej instytucji finansowej, której celem jest zwiększenie dostępności długoterminowego finansowania, szczególnie dla osób starszych musi być oparte o czytelne  przepisy, gwarantujące potencjalnym beneficjentom maksymalne bezpieczeństwo oraz dostęp do pełnej informacji.

 

Prezydium KK  wnosi następujące uwagi :

  1.  Projektodawca nie zamieścił szczegółowego uzasadnienia do poszczególnych przepisów.
  2.  Przed zawarciem umowy odwróconego kredytu hipotecznego instytucja kredytująca nie dokonuje  oceny zdolności kredytowej kredytobiorcy, ale  dokonuje oceny stanu
    i historii zobowiązań kredytodawcy oraz oceny stanu prawnego nieruchomości, stanowiącej zabezpieczenie spłaty odwróconego kredytu hipotecznego. Zadania instytucji kredytującej są określone ogólnie, pozostawiając dużą dozę dowolności instytucji kredytującej, bez wskazania w jaki sposób będzie badać historię zobowiązań kredytodawcy (art. 8 ust. 2 projektu).
  3. Powstaje istotna wątpliwość co do dnia ustalenia  rynkowej wartości nieruchomości
    (art. 9 projektu).
  4.  Ze względu na bezpieczeństwo beneficjentów  postulujemy wskazanie w ustawie  terminu minimalnego  na  dostarczenie prospektu informacyjnego  (art. 10 projektu)  przed zawarciem umowy kredytu hipotecznego.  Projektodawca  zastrzega w art. 11, że dokument przekazywany przez instytucję kredytującą nie stanowi oferty
    w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U Nr 16, poz. 93 ze zm). Przepisy Rozdziału 3-ego zawierają różne określenia: „informacje niezbędne do podjęcia decyzji” (na jednolitym prospekcie informacyjnym)
    i  „dokumenty przekazywane przez instytucję kredytującą” .  Z ich treści nie wynika czy chodzi o te same dokumenty.
  5. W umowie odwróconego kredytu hipotecznego  ma   zostać uregulowany  sposób rozliczania kosztów pełnomocnictwa  (art. 15 ust . 4), natomiast w art. 12 pkt 16 projektodawca  wskazuje na sposób ewentualnego rozliczenia kosztów. Z obu przepisów nie wynika  wprost  kto będzie ponosił koszty  pełnomocnictwa i w  jakiej wysokości, co może doprowadzić do różnych interpretacji.
  6. Redakcja przepisów Rozdziału 8 zatytułowanego: „Ograniczenia zaspokojenia roszczenia instytucji kredytującej do przedmiotu obciążonego hipoteką”,  nie pozwala w sposób nie budzący wątpliwości na wyprowadzenie wniosku , że odpowiedzialność beneficjentów jest ograniczona do wartości nieruchomości”.
  7. Projektodawca pozostawia bez rozwiązania sytuację, o której mowa w art. 33
    ust.3 projektu, gdy wartość rynkowa nieruchomości określona w operacie szacunkowym jest niższa niż wartość wierzytelności instytucji kredytującej,  ustanawiając obowiązek  instytucji kredytującej poinformowania o tym kredytobiorcę, spadkobierców kredytobiorcy itd.
  8. W proponowanym art. 41 brak jest wskazania formy dla złożenia oświadczenia
    o odstąpieniu od umowy.

 

Prezydium KK zwraca uwagę, że w ubiegłym roku Ministerstwo Finansów opracowało projekt założeń do projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym,  do którego miały zostać wprowadzone przez Ministra Gospodarki poprawki dotyczące rent dożywotnich. Projekt założeń nie został ponownie wniesiony pod obrady Rady Ministrów. Dlatego postulujemy aby oba projekty: założeń MF  oraz ustawy KP SLD  zostały poddane dyskusji na forum Komisji Trójstronnej, tym bardziej, że nie ma potwierdzenia czy strona rządowa wycofała się z dalszych prac nad projektem Ministerstwa Finansów.

Do pobrania