Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” krytycznie ocenia projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 6 sierpnia 2024 r.
Celem projektu winno być pełne wdrożenie w Polsce postanowień konwencji MCL 2006 ratyfikowanej przez Polskę 27 grudnia 2011 r. oraz usunięcie uchybień polskiego stanu prawnego i praktyki, które wskazał polskiemu rządowi Komitet Ekspertów MOP (CEACR) w 2019.
Powinien on także adresować kwestię wzmocnienia polskiej bandery jako atrakcyjnej podstawy pracy na morskich statkach handlowych.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z 6 sierpnia
2024 r. nie rozwiązuje powyższych zadań.
Prezydium KK zwraca szczególną uwagę na następujące kwestie:
1. Pierwsza dotyczy marynarzy wykonujących pracę na statkach tzw. tanich bander.
W tym obszarze projekt nie rozwiązuje kwestii równego traktowania pracowników lądowych i morskich w sferze ubezpieczeń społecznych. Aczkolwiek projekt umożliwia podleganie ubezpieczeniu chorobowemu marynarzom pracującym pod banderą innego niż polską lub unijną (co dotychczas nie miało miejsca) to całe obciążenie ekonomiczne związane ze składką dotyka marynarza. Co równie ważne i nieakceptowalne to fakt, że wciąż konstrukcja ubezpieczenia zdrowotnego nie odpowiada realiom pracy na morzu (polegającej na przeplatających się okresach pracy na morzu i okresach pozostawania na lądzie).
2. Po drugie na negatywna ocenę zasługuje zawarta w projekcie próba uczynienia polskiej bandery bardziej atrakcyjną. Podstawowe zastrzeżenie wzbudza fakt, że kluczowym elementem zaproponowanego rozwiązania, mającego na celu uczynienie polskiej bandery bardziej atrakcyjną jest de facto obniżenie poziomu zabezpieczenia społecznego polskich marynarzy pracujących pod polską banderą poprzez wprowadzenie nowego tytułu podlegania składce, która odprowadzana ma być od podstawy w wysokości minimalnego wynagrodzenia. Odprowadzanie składki od minimalnego wynagrodzenia przekłada się na radykalne obniżenie przyszłych świadczeń emerytalnych.
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” apeluje do Ministerstwa Infrastruktury o dalsze prace nad wskazanymi w Decyzji Prezydium wyzwaniami z wykorzystaniem mechanizmów dialogu społecznego, w tym forum Zespołu Trójstronnego ds. Żeglugi i Rybołówstwa Morskiego.
Transport morski w wymiarze europejskim i globalnym stanowi prawdziwy krwioobieg sytemu gospodarczego na świecie (czego doświadczyliśmy w niedawnym okresie pandemii Covid- 19). Należy więc podejmować wszelkie niezbędne działania dla uczynienia pracy marynarzy atrakcyjną oraz wzmocnienia możliwości rozwoju polskiej bandery. Cel drugi nie może jednak być realizowany kosztem sytuacji ubezpieczeniowej marynarza zatrudnionego u armatora pływającego pod polską banderą.