Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia projekt ustawy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 maja 2024 r. o dostępie cudzoziemców do rynku pracy.
Zdaniem Prezydium KK trafna jest diagnoza, że ze względu na zwiększającą się skalę migracji i dotychczas obserwowane nieprawidłowości potrzebna jest kompleksowa regulacja zagadnienia dostępu cudzoziemców do rynku pracy.
Słusznym jest stanowisko wnioskodawcy, że znaczna liczba wniosków o pozwolenie na pracę lub oświadczeń o powierzeniu pracy była składana w związku z pozornym zamiarem zatrudnienia cudzoziemców- tak aby wyłącznie umożliwić im wjazd na terytorium obszaru Schengen, Tego typu praktyki, którym nie przeciwstawiało się dotychczasowe ustawodawstwo, pozwalały na znaczne zyski podmiotów trudniących się takim procederem.
Pozytywnie oceniamy większość zmian wprowadzonych w ustawie, w tym zwiększenie roli publicznych służb zatrudnienia w procesie zatrudniania cudzoziemców, a także:
- Umożliwienie określania przez starostę listy zawodów i rodzajów prac na które nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć pracę na terenie danego powiatu. Jest to rozwiązanie uwzględniające potrzeby i uwarunkowania lokalne. Prawidłowe jest rozwiązanie przewidujące udział Powiatowej Rady Rynku Pracy;
- Wprowadzenie zasady, iż Wojewódzki Urząd Pracy będzie miał obowiązek dokonywania raz na 6 miesięcy analiz dotyczących oferowanych wynagrodzeń na lokalnych rynkach pracy. Pozyskana z tych analiz wiedza ułatwi (czy wręcz umożliwi) urzędnikom prowadzącym postępowania w sprawie wydawania zezwoleń na pracę (pracy na podstawie oświadczeń) prawidłową ocenę informacji o proponowanych wynagrodzeniach;
- Wprowadzenie obligatoryjnej przesłanki odmowy udzielenia zezwolenia na pracę, gdy przedsiębiorstwo pracodawcy zostało założone lub działa głównie w celu ułatwienia wjazdu obywatelom państw trzecich;
- Ograniczenie nieformalnego outsourcingu pracowniczego – jako prawidłowe oceniamy wprowadzenie zasady, niewydawania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca zatrudnianego przez pracodawcę niebędącego agencją pracy tymczasowej, jeśli miałby on w rzeczywistości pracować na rzecz innego podmiotu;
- Sankcje za nielegalne zatrudnienie cudzoziemców i przekazywanie nieprawdziwych danych dotyczących zatrudniania cudzoziemców zostaną zaostrzone – wysokość kary grzywny będzie ustalana przez sąd proporcjonalnie do liczby nielegalnie zatrudnionych cudzoziemców;
- Pełna cyfryzacja procedur udzielania zezwoleń na pracę. W tym miejscu zwrócić należy jednakże uwagę na konieczność zagwarantowania odpowiednich szkoleń dla pracowników urzędów pracy.
- Wprowadzenie przepisu obligującego pracodawcę do informowania pracowników cudzoziemców o prawach przysługujących im w związku z pracą i możliwością zrzeszania się w związkach zawodowych;
- Umożliwienie prowadzenia równoległych kontroli przez Straż Graniczną i Państwową Inspekcję Pracy oraz możliwość kontroli bez zapowiedzi.