Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii zmieniającego rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy procesach galwanotechnicznych ze względu na uchybienia w zakresie techniki legislacyjnej oraz potencjalnie negatywne skutki proponowanych zmian dla pracowników.
Uwagi szczegółowe :
-
Nie można zgodzić się na uchylenie pkt 5 w § 1 ust. 2 rozporządzenia w obecnym brzmieniu. Powoduje to bowiem wyeliminowanie z tego rozporządzenia definicji legalnej substancji chemicznych i ich mieszanin, o których mowa odpowiednio w art. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach. Najbardziej pożądanym rozwiązaniem z punktu widzenia prawidłowej legislacji byłoby przykładowo dokonanie zmiany § 1 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia poprzez odesłanie do wspomnianych przepisów ustawy, tak jak było dotychczas, tyle tylko że zamiast nieobowiązującej już ustawy istniałoby odesłanie do ustawy obowiązującej.
-
Zupełnie nieakceptowalne jest z punktu widzenia pracownika narażonego na szkodliwe czynniki chemiczne uchylenie § 10 ust. 6 dotychczasowego rozporządzenia. W pierwszej kolejności, wbrew temu co twierdzi autor projektu, przepis ten nie jest powtórzeniem przepisów zawartych w §12 ust. 2 pkt 2. Skoro § 12 jest po § 10 nie może być mowa o powieleniu treści §12 w §10. Po drugie, co jest istotniejsze, §10 ust. 6 dotyczy instalacji alarmowej na wypadek wyłączenia bądź awarii systemu wentylacji mechanicznej we wszystkich pomieszczeniach związanych z procesem galwanotechnicznym, które to pomieszczenia zostały wymienione w sposób wyczerpujący (katalog zamknięty) w §10 ust. 1 rozporządzenia. Natomiast §12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia dotyczy jednej tylko czynności wykonywanej w ramach procesu galwanotechnicznego, jakim jest kąpiel galwanizacyjna. Zatem § 10 ust. 6 dotyka problemu pod względem podmiotowym (miejsca), natomiast §12 ust. 2 pkt 2 pod względem przedmiotowym (konkretna czynność, będąca roztworem substancji chemicznych lub ich mieszanin stosowanym w procesie galwanotechnicznym). Trzeba bowiem podkreślić, że zmiany dot. uchylenia § 10 ust 6. w sposób bardzo istotny ograniczają zapewnienie odpowiednich rozwiązań technicznych, by jak najbardziej zminimalizować narażenie pracowników na występujące na stanowisku pracy zagrożenia. Ważne jest to tym bardziej, gdyż mamy do czynienia z pracami, w których chwila nieuwagi może spowodować tragiczne skutki. Jest tak bowiem poważnym źródłem zagrożenia są wykorzystywane w procesie galwanizowania substancje chemiczne, które często mają właściwości rakotwórcze lub toksyczne (w celu dokładnego poznania właściwości danych preparatów konieczne jest sprawdzenie informacji zawartych w kartach charakterystyki). W zależności od procesu technologicznego stosuje się substancje o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub ostrym toksycznie.
W galwanizerni występują następujące czynniki rakotwórcze:
• bezwodnik kwasu chromowego,
• dichromian potasu,
• dichromian sodu,
• siarczan niklu,
• chlorek niklu,
• azotan niklu zawarty w Gardobond R/51; 3190E, 4040,
• bezwodnik kwasu chromowego zawarty w Bonderite,
• formaldehyd zawarty w kleju BWF-41.
Natomiast do czynników o działaniu toksycznym należą:
• azotyn sodu,
• cyjanek sodu,
• cyjanek potasu,
• cyjanek srebra,
• Gardobond AS 4200 B,
• Gardobond AS 4200 F,
• Gardobond Z 3190 A,
• Gardacid P 4392,
• Chlorek niklu,
• Siarczek sodu 9-wodny.
Wobec tego sygnalizacja dźwiękowa i świetlna jest najskuteczniejszym sposobem informowania pracownika o zagrożeniu związanym z wadliwie działającą bądź zupełnie wyłączoną wentylacją mechaniczną we wszystkich miejscach związanych z procesem galwanotechnicznym, czyli pomieszczeniach: lakierni, galwanizerni, magazynach chemicznych i laboratorium.
Wobec tego nie można się zgodzić z twierdzeniem zawartym w pierwszym zdaniu pkt IV uzasadnienia projektu rozporządzenia, albowiem proponowane zmiany w powyższym zakresie absolutnie nie są ukierunkowane na podwyższenie standardów bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach reprezentujących branżę galwanotechniczną. Wręcz przeciwnie, projektowane zmiany mogą doprowadzić do większego zagrożenia dla zdrowia pracowników.
3. W § 14 ust. 2 oraz § 21 ust. 3 w projektowanym brzmieniu rozporządzenia mowa jest o substancjach stwarzających zagrożenie lub mieszaninach stwarzających zagrożenie, jednakże słowniczek rozporządzenia nie zawiera definicji legalnej tych substancji i mieszanin. Należy zatem wprowadzić przykładowo odesłanie do art. 2 pkt 31 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach. Ta uwaga również dotyczy projektowanego dodanego zdania drugiego do § 22 ust. 1.