Miesiąc: lipiec 2021

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia projekt ustawy Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw.
Zdaniem projektodawcy program wsparcia materialnego rodzin, który cieszy się w Polsce, z uwagi na swój zasięg wielką popularnością, ma tylko jeden mankament: koszty jego realizacji w latach 2016-2020 wyniosły ponad 1,6 mld zł. Celem projektu jest obniżenie kosztów obsługi programu oraz optymalizacja jego procesu, poprzez zmianę instytucji właściwej na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ograniczenie sposobu składania wniosku jedynie do formy elektronicznej oraz zawężenia formy wypłaty świadczenia do bezgotówkowej. Wnioski o przyznanie świadczenia mają być składane rzadziej, o ile sytuacja rodzinna wpływająca na wysokość świadczenia nie zmienia się.
NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, że zaproponowane zmiany są zbyt daleko idące, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że mogą przyczynić się do ograniczenia dostępu do świadczeń zwłaszcza rodzin najmniej zaradnych, czyli zwykle tych które wsparcia najbardziej potrzebują. Niezrozumiała jest decyzja przenoszenia organu właściwego do realizacji, weryfikacji i wypłaty świadczenia do ZUS, kiedy ten dysponuje dużo mniejszą liczbą jednostek terenowych niż odpowiedzialne dotąd za realizację programu gminy. ZUS realizuje zadania z zakresu zabezpieczenia społecznego, które polegają przede wszystkim na poborze składek na ubezpieczenie społeczne i wypłacie świadczeń w ramach tego systemu. Dlatego zdaniem NSZZ „Solidarność”, ZUS  nadal powinien realizować zadania jedynie w tym właśnie zakresie.
Zbyt daleko idąca jest także propozycja uniemożliwienia składnia wniosków w sposób fizyczny (bezpośrednio w urzędzie lub za pośrednictwem poczty). Projektodawca w Ocenie Skutków Regulacji podaje przykłady rozwiązań wypłaty podobnych świadczeń w innych krajach (Niemcy, Niderlandy, Luksemburg), jednak w każdym z przytoczonych przykładów świadczeniobiorcy mają możliwość złożenia papierowego wniosku za pomocą poczty.  Oczywiście taka zmiana nie ma znaczenia dla osób, które zawsze składają wnioski w formie elektronicznej i mają dostęp do panelu PUAP jednak nie wszyscy rodzice czy opiekunowie dysponują odpowiednim sprzętem elektronicznym za pomocą którego mogą złożyć wniosek. Potwierdzają to statystyki składanych wniosków, wg których 20% świadczeniobiorców składa je nadal w formie papierowej. Brak umiejętności lub dostępu do odpowiednich urządzeń będzie wymuszał na wnioskodawcach wizyty w urzędzie, często znacznie oddalonym od miejsca zamieszkania.
Innym czynnikiem który projektodawca wydaje się pominął jest weryfikacja osób uprawnionych do świadczenia. ZUS dokonuje jej jedynie na podstawie złożonej dokumentacji, jeśli zostanie złożona poprawnie. Uprawnienia do świadczenia, które wynikają choćby ze sprawowania bezpośredniej opieki nad dzieckiem, można ustalić w ramach wywiadu środowiskowego a uprawnienia do jego przeprowadzania nadal posiadają jedynie pracownicy socjalni zatrudnieni w OPS. Należy zauważyć, że ZUS nie jest jednostką nadrzędną pomocy społecznej i może jedynie się zwracać z prośbą o udzielenie informacji, a nie zlecać im zadania. Chcąc potwierdzić uprawnienia opiekunów OPS-y będą przeprowadzać wywiady środowiskowe, co dodatkowo wydłuży procedurę przyznawania świadczenia. W tym miejscu zachodzi także wątpliwość, czy wobec dodatkowych zadań, jakie będą spoczywały na Ośrodkach Pomocy Społecznej projektodawca przewidział koszty z tym związane. W projekcie nie ma odniesienia z jakich funduszy będą finansowane dodatkowe zadania gmin. (Projekt przewiduje odebranie gminom zadań i środków finansowych na ich realizację związanych z wypłatą świadczenia wychowawczego).
Jednocześnie zmiana art. 9 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci nie rozstrzyga, co się stanie jeśli świadczenie będzie wydatkowane niezgodnie z przeznaczeniem. ZUS nie realizuje świadczeń w formie rzeczowej w przeciwieństwie do OPS.
Zdaniem Prezydium KK NSZZ „Solidarność” projektowana ustawa budzi wiele wątpliwości i pytań, a przede wszystkim burzy już utrwalony porządek realizacji wypłaty świadczenia wychowawczego i wprowadza chaos kompetencyjny i organizacyjny. Dlatego nie może ocenić propozycji pozytywnie.

Odnosząc się do przedstawionej Polityki Migracyjnej Prezydium Komisji Krajowej wskazuje, iż sam fakt przygotowania przedmiotowego dokumentu należy ocenić pozytywnie. Natomiast jego treść, w tym zakres regulacji, sąt dość ogólne i powinny być rozwinięte w ramach konkretnych regulacji prawnych. Należy zauważyć, że przyjęte kierunki działań mają dotyczyć lat 2021 oraz 2022, podczas gdy dokument został poddany konsultacjom społecznym dopiero w lipcu bieżącego roku. Nie ulega wątpliwości, że moment rozpoczęcia konsultacji jest zdecydowanie za późny, a co więcej wąski podmiotowo. Dialog społeczny dla przedmiotowej polityki powinien być prowadzony przed okresem, którego dotyczy i powinien objąć organizacje pozarządowe, w tym te organizacje, które reprezentują poszczególne grupy migrantów, w tym cudzoziemców. Zauważyć należy, że również odnośnie dokumentu wyjściowego – stanowiącego bazę do opiniowanego obecnie pod nazwą: „Polityka migracyjna polski – diagnoza stanu wyjściowego” (Grudzień 2020) partnerzy społeczni również nie mieli możliwości zajęcia stanowiska.
Nadto Prezydium Komisji Krajowej wskazuje, że w ramach Polityki Migracyjnej należy zwrócić uwagę, że w pojęciu legalnej migracji mieści się wiele zjawisk dotyczących cudzoziemców. Mogą one dotyczyć osób, które przyjeżdżają do Polski w celu podjęcia nauki, dołączają do członków swoich rodzin lub planują krótkookresowy lub średniookresowy pobyt związany z podjęciem zatrudnienia. Prezydium Komisji Krajowej wielokrotnie podkreślało, że konieczność ochrony polskiego rynku pracy jest szczególnie istotna co oznacza, że wymaga ona odrębnego omówienia. Ujęcie w jednym pojęciu pod nazwą: „legalna migracja” wszystkich problemów z tym związanych uznać należy za niewystarczające.
W ocenie Prezydium Komisji Krajowej w przedstawionej Polityce Migracyjnej brakuje danych i analiz wyjściowych odnośnie tego, jakie działania możemy podjąć, aby stymulować migrację długookresową cudzoziemców przyjeżdżających na terytorium Polski. Konieczne jest w tym przypadku ustalenie: jakie są i będą w przyszłości potrzeby polskiego rynku pracy co do kwalifikacji i kompetencji zawodowych oraz przy pomocy jakich działań możliwe jest uzyskanie pracowników spełniających oczekiwania polskiego rynku pracy.
Podkreślić należy, że Polityka Migracyjna, w wersji przedstawionej do konsultacji, w zasadzie pomija bardzo istotny problem jakim jest kwestia przewlekłości postępowań administracyjnych dotyczących legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Polski i to zarówno przed wojewodami, jak i Urzędem ds. Cudzoziemców. Wspomina się w niej jedynie o poprawie efektywności systemu legalizacji, co przy aktualnej, rzeczywistej skali ww. problemu i faktycznej niewydolności niektórych jednostek organizacyjnych w urzędach jest zdecydowanie zbyt ogólnym odniesieniem. Trudno bowiem przyjąć, aby polityka migracyjna w zakresie legalizacji pobytu i zatrudnienia cudzoziemców była efektywna bez uprzedniego rozwiązania problemu niewydolności systemu wydawania decyzji w zakresie zezwoleń pobytowych.

(do użytku służbowego)

         Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Endemol Shine Polska Spółka z o. o., wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność w sezonie 4 serialu historycznego zatytułowanego Stulecie Winnych, którego producentem jest Telewizja Polska.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia zmiany zaproponowane w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo przedsiębiorców (Lewica).

Celem projektu jest likwidacja sprzeczności między przepisami ustawy z dnia 1 lipca 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy i ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców poprzez jednoznaczne wskazanie, iż obowiązek zawiadamiania przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli nie zachodzi w przypadku kontroli przeprowadzanych przez inspektorów PIP na podstawie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.

Proponowana zmiana art. 48 ust. 11 ustawy – Prawo przedsiębiorców, polega na poszerzeniu katalogu rodzaju kontroli nie wymagających zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli, o kontrole przeprowadzane na podstawie przepisów ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.

Projekt stanowi częściową realizację postulatów Związku, wyłączenia przepisów Rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców, w zakresie kontroli przeprowadzanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (j.t. Dz. U.2015, poz. 640, z późn. zm.) zawartych w Decyzji Prezydium KK nr 30/17 ws.opinii o projektach ustaw: Prawo Przedsiębiorców, o Komisji Wspólnej Rządu Przedsiębiorców oraz Rzeczniku Przedsiębiorców, o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorców, o zasadach funkcjonowania przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium RP, Przepisy wprowadzające ustawę- Prawo Przedsiębiorców oraz niektóre inne ustawy z pakietu „Konstytucji Biznesu” z dnia 22 marca2017 r. Na konieczność właściwego uregulowania w ustawie – Prawo przedsiębiorców kwestii zasad przeprowadzania kontroli przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy, jako warunku właściwego realizowania obowiązków nałożonych na Państwową Inspekcję Pracy wskazywał również Główny Inspektor Pracy w opinii do rządowego projektu ustawy – Prawo przedsiębiorców (druk nr 2051).

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia kierunki rozwiązań zawartych w poselskim projekcie ustawy KP KO o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.
Zdaniem NSZZ „Solidarność” proponowane przepisy  są odpowiedzią na pilną potrzebę systemowego rozwiązania wsparcia opiekunów nad osobami niesamodzielnymi w Polsce, jednocześnie wdrażając zapisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów (…), które to Państwa Członkowskie zobowiązane są wdrożyć do dnia 2 sierpnia 2022 r.
Projekt przewiduje wprowadzenie nowego rodzaju urlopu rodzinnego, do którego uprawnieni byliby pracownicy zatrudnieni co najmniej 6 miesięcy. Urlop miałby być udzielany na maksymalnie 12 miesięcy w celu sprawowania opieki nad potrzebującą opieki ze względu na stan zdrowia osobą zależną, m.in. nad chorymi rodzicami. Świadczenie za okres urlopu rodzinnego wypłacane byłoby w kwocie minimalnego wynagrodzenia a podstawą składki na ubezpieczenie społeczne byłaby kwota 80% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia za pracę.
Jednocześnie projekt zawiera nieczytelne propozycje, które mogą prowadzić do trudności w praktyce stosowania zaproponowanych przepisów:

1. nie jest jasne czy zaproponowana w projektowanym art. 1 12- miesięczna długość nowego urlopu rodzinnego ma przysługiwać pracownikowi przez cały okres kariery zawodowej czy może w ciągu pracy u jednego pracodawcy;
2. projektowany art. 6 nieprecyzyjnie odnosi się do przepisów w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, w zakresie ustalania wysokości zasiłku. Brak jest odpowiedniego określenia w jaki sposób będzie wypłacany zasiłek w przypadku łączenia urlopu rodzinnego z pracą zawodową, gdyż zaproponowany przepis odnosi się do regulacji w zakresie zasiłku opiekuńczego, którego pobierania nie można łączyć z pracą zawodową.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zwraca ponadto uwagę, że zaproponowana wysokość zasiłku z tytułu urlopu rodzinnego nie powinna odnosić się bezpośrednio do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, którego wysokość jest ustalana corocznie w drodze negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego. Zaproponowane w projekcie odniesienie może stanowić poważną przeszkodę w ustalaniu optymalnej wysokości wynagrodzenia minimalnego za pracę.

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy w celu wprowadzenia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów podejmuje próbę zaimplementowania do prawa polskiego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE. Państwa członkowskie zostały zobowiązane do wdrożenia odpowiednich rozwiązań do prawa krajowego do dnia 2 sierpnia 2022 r.
Opiniowany projekt zakłada wprowadzenie do prawa krajowego rozwiązań mających na celu osiągnięcie równości płci w obszarze rynku pracy i zatrudnienia poprzez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z prywatnym. Projekt wyprzedza konieczną transpozycję dyrektywy do polskiego porządku prawnego i przewiduje wprowadzenie korzystnych zmian w kodeksie pracy dla pracowników rodziców i zasługuje na pozytywną ocenę.
Prezydium KK zwraca jednak uwagę iż projekt poselski, który ma na celu implementację dyrektywy jest zbyt ogólny, ponieważ nie prowadzi do transpozycji dyrektywy 2019/1158 w całości, a jedynie ma na celu wprowadzenie wybranych rozwiązań. Projekt nie przewiduje odpowiednich rozwiązań w zakresie przewidywanego w dyrektywie 2019/1158 instytucji urlopu opiekuńczego (art. 6) czy też uregulowania dot. ciężaru dowodu (art. 12). Warto również zauważyć, że wnioskodawcy nie przygotowali projektu rozporządzenia, które miałoby zostać wydane na podstawie projektowanego art. 298² k.p.
Ponadto tytuł ustawy nie odpowiada treści projektu jak również uzasadnienie błędnie odnosi się do treści projektu ustawy.
Z projektu wynika, iż planowane jest wydłużenie wymiaru urlopu ojcowskiego, który ma wynosić 6 tygodni. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w uzasadnieniu do projektu. W art. 1 pkt. 3 projektu przewiduje się, iż pracownik ojciec wychowujący dziecko ma mieć prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 6 tygodni. Jednak z uzasadnienia do projektu (str. 7) wynika, iż celem proponowanej zmiany jest zapewnienie aby urlop ojcowski nie mógł być skracany, na co pozwala obecna treść przepisu art. 182³ § 1 k.p. W obecnym stanie prawnym, wysokość urlopu ojcowskiego, zgodnie z treścią art. 182³ § 1 k.p. wynosi „do 2 tygodni”. Trudno dociec jakie są rzeczywiste zamiary projektodawcy: ustalenie wymiaru urlopu ojcowskiego na poziomie 6 tygodni czy zapewnienie iż urlop ojcowski może wynosić jedynie 2 tygodnie.

(do użytku służbowego)

Decyzja
   Prezydium KK
nr 90/21
ws. zawarcia porozumienia  z Spółką Fundusz Wczasów Pracowniczych Sp. z o.o.  z siedzibą w Warszawie oraz Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych z siedzibą
w Warszawie w sprawie spłaty przysługujących udziałowcom spółki wierzytelności z tytułu niewypłaconej przez spółkę części dywidendy za rok obrotowy 2012/2013