Decyzja do użytku służbowego
Miesiąc: luty 2019
Decyzja Prezydium KK nr 27/19 ws. opinii o projekcie ustawy Prawo zamówień publicznych
Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 21.01.2019 roku (UD 472).
Prezydium KK wyraża uznanie dla trybu tworzenia nowego Prawa zamówień publicznych, który w naszej ocenie powinien być standardem konsultacji społecznych. Ministerstwo Gospodarki, a później Przedsiębiorczości i Technologii, oraz Urząd Zamówień Publicznych wsłuchały się w postulaty środowisk związanych z zamówieniami publicznymi, rozważyły je z uwagą i wprowadziły do nowej ustawy wiele z zaproponowanych przez partnerów społecznych rozwiązań. Stanowi to niewątpliwie ogromną wartość dodaną opiniowanego projektu ustawy i wpływa pozytywnie na jakość efektu końcowego.
Zamówienia publiczne funkcjonują na styku sfery publicznej i prywatnej i odnoszą się do wszystkich obszarów gospodarki. Poprzez realizację usług dla ludności dotyczą praktycznie każdego z nas. Na podstawie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej Pzp) prawie 34 tysiące podmiotów publicznych kupuje towary i usługi, z których korzystają wszyscy mieszkańcy naszego kraju. Wartość zamówień udzielanych
w procedurach przewidzianych w Pzp stanowiła w 2017 roku 8,23% PKB, czyli ponad 160 mld zł. Podobna kwota pieniędzy publicznych wydatkowana jest nadal poza ustawą Pzp.
W ocenie NSZZ „Solidarność” należy nadal dążyć do objęcia jak największej liczby zamówień przepisami ustawy. Niestety, w tym zakresie przedstawiony projekt nie spełnia pokładanych oczekiwań i pozostawia poza regulacją ustawową bardzo dużą kwotę zamówień sektorowych oraz w dziedzinie obronności poniżej progów europejskich bez szczegółowych przepisów.
Prawo zamówień publicznych jest bardzo obszerną i skomplikowaną dziedziną. Ustawa jest stosowana zarówno przez zamawiających posiadających w swoich strukturach wieloosobowe działy zamówień publicznych oraz licznych prawników, jak również przez małe podmioty udzielające zamówień sporadycznie bądź jedynie o niskiej wartości, a przez to – nie posiadające wyspecjalizowanych służb. Dlatego też ustawa powinna być przejrzysta
i napisana prostym, zrozumiałym językiem. Tymczasem przedstawiony projekt ma skomplikowaną strukturę z licznymi odniesieniami. W naszej ocenie należy dążyć do stworzenia aktu prawnego, który w poszczególnych obszarach będzie kompleksowo przedstawiał zbiór przepisów go regulujących, bez wątpliwości interpretacyjnych czy dany wymóg odnosi się do danej grupy zamówień, czy też nie. Należy również zwrócić uwagę na stosowane w projekcie nazewnictwo i ujednolicić je np. w obszarze definicji robót budowlanych i spójności z prawem budowlanym oraz chociażby w nazewnictwie dotyczącym publikacji ogłoszeń („strona na której prowadzone jest postępowanie”, „strona postępowania”, „profil nabywcy”, „strona internetowa zamawiającego”- wszystkie
te określenia pojawiają się w projekcie). Projekt nie wskazuje również, czy podane różnego rodzaju progi są wartościami netto czy brutto. Utrudnieniem praktycznym w stosowaniu ustawy jest również podawanie wartości w euro oraz w złotych.
Związek pozytywnie ocenia wprowadzenie jednolitej regulacji dla zamówień klasycznych poniżej progu europejskiego. Do tej pory zamówienia te były różnorodnie traktowane przez zamawiających, którzy regulowali ich udzielanie w mniej lub bardziej rygorystycznych regulaminach. Zaproponowany w projekcie tryb podstawowy oraz negocjacyjne i partnerskie tryby udzielania zamówień zdecydowanie uporządkują procedury poniżej progu europejskiego. W art. 408 ustalającym zakres stosowania nowych procedur, dla zwiększenia przejrzystości i łatwości stosowania przepisów ustawy, proponujemy wskazanie konkretnych numerów artykułów, które należy wziąć pod uwagę dla tej grupy zamówień.
Pozytywnie na stopień profesjonalizacji oraz jakość udzielanych zamówień wpłynie
z pewnością wprowadzenie analizy potrzeb zamawiającego, która przewiduje również możliwość uwzględnienia aspektów społecznych i środowiskowych. Zwiększenia udziału zrównoważonych zamówień publicznych nie sposób osiągnąć poprzez ostre nakazy ustawowe. Proponowana w projekcie analiza ma na celu obowiązkowe rozważenie przez zamawiającego możliwości zastosowania elementów społecznych i środowiskowych
w zamówieniu. Ogromną rolę w zwiększeniu ich stosowania spełnia Urząd Zamówień Publicznych (dalej UZP), który powinien promować tego typu rozwiązania poprzez szkolenia zamawiających oraz publikację dobrych praktyk. Działania, które do tej pory wykonywał Urząd, są dalece niewystarczające i nie powodują zwiększenia wrażliwości społecznej
czy środowiskowej zamawiających.
W ocenie NSZZ „Solidarność” należy powrócić do poprzedniego brzmienia tzw. wymogu zatrudnienia opartego o odwołanie do art. 22 § 1ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, 1000, 1076, 1608 i 1629). W zaproponowanym
w projekcie brzmieniu nie uwzględniono jednego z elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a mianowicie wynagrodzenia. Rezygnacja z odwołania do przepisów Kodeksu pracy może spowodować trudności w korzystaniu z bogatego orzecznictwa sądów pracy, które w sytuacjach spornych dotyczących interpretacji czy wykonywanie danych czynności nosi znamiona stosunku pracy czy też nie, jest niezastąpione. Ponadto, wprowadzeniu wymogu zatrudnienia w 2016 roku przyświecało przede wszystkim zwrócenie uwagi na kwestie przestrzegania prawa pracy przy realizacji zamówień, co – dzięki bezpośredniemu odwołaniu do Kodeksu pracy – jest jeszcze bardziej wzmocnione. Brak jest
w uzasadnieniu do ustawy przesłanek zmiany tego przepisu. Natomiast z pewnością zmiana ta nie wpłynie korzystnie na problemy interpretacyjne, które zgłaszają zamawiający
i wykonawcy. Co więcej, w ocenie Związku jest to krok wstecz i spowoduje ponowne otwarcie dyskusji dotyczących czynności, o których mowa w nowym art. 108.
Zdecydowanie pozytywnie należy ocenić rozszerzenie wymogu zatrudnienia
na zamówienia poniżej progów europejskich dla zamówień klasycznych oraz na zamówienia na usługi społeczne, dla których próg ten jest na bardzo wysokim poziomie 750 000 euro. Dotychczas luka ta była szczególnie rażąco wykorzystywana przez zamawiających dla omijania wymogu zatrudnienia przy zamówieniach na usługi dozoru i ochrony. Natomiast prace wykonywane przez pracowników ochrony noszą wszystkie charakterystyczne znamiona stosunku pracy wymieniane w art. 22 § 1ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Nadal nie można jednoznacznie powiedzieć, iż przestrzeganie prawa pracy
i odpowiednie zatrudnianie są zasadami towarzyszącymi pieniądzom publicznym, o co apelują partnerzy społeczni Rady Dialogu Społecznego. Obecnie, według sygnałów zgłaszanych przez struktury naszego Związku, głównie w branżach budownictwa, ochrony oraz utrzymania czystości, wymóg zatrudnienia jest ciągle traktowany po macoszemu jak przykry obowiązek. Przede wszystkim obserwujemy nieproporcjonalność w egzekwowaniu
i kontroli realizacji umowy zawartej pomiędzy zamawiającym a wykonawcą. Zasadą jest, że zamawiający nie sprawdzają czy pracownicy wykonawcy rzeczywiście są zatrudniani tak jak zostało to określone w dokumentacji zamówienia, a przecież jest to również elementem umowy. Postulujemy o uruchomienie działań edukacyjnych dotyczących obszaru kontroli przestrzegania wymogu zatrudnienia. Prezydium KK postuluje również wprowadzenie obowiązkowej kontroli przestrzegania wymogu zatrudnienia dla kontraktów długoterminowych, trwających 12 miesięcy i powyżej. Kontrola ta, w naszej ocenie, mogłaby być przeprowadzana na podstawie rozmów lub anonimowych ankiet zwłaszcza wśród pracowników wykonawcy wykonujących usługi w siedzibie zamawiającego (np. przy utrzymaniu czystości i ochronie). W przypadku wątpliwości zamawiający może wnioskować
o przeprowadzenie szczegółowej kontroli przez Państwową Inspekcję Pracy. Konieczne są działania niejako przypominające zamawiającym, iż wymóg zatrudnienia jest takim samym warunkiem umowy jak pozostałe kwestie w niej określone i nie można pozostawiać go poza rzeczywistą kontrolą i obszarem zainteresowań zamawiającego. Dodatkowym problemem związanym z wymogiem zatrudnienia jest odpowiednia jego redakcja, uwzględniająca wszystkich pracowników a nie jedynie kilku, wykonujących dane czynności, oraz określenie wielkości etatu. Do Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” cały czas wpływają sygnały dotyczące zatrudnienia cząstkowego (1/8 czy nawet 1/32 etatu) jedynie dla spełnienia wymogu zatrudnienia. Konieczne jest zwrócenie uwagi instytucji kontrolnych na ten problem
i organizacja odpowiednich szkoleń. W zakresie sposobu realizacji umów o zamówienia publiczne jednostek samorządu terytorialnego pomocna byłaby w szczególności współpraca
z Regionalnymi Izbami Obrachunkowymi.
W projekcie podjęto próbę zwiększenia przejrzystości zamówień poniżej tzw. progu bagatelności (30 000 euro) poprzez wprowadzenie, postulowanych również przez NSZZ „Solidarność” oraz Radę Dialogu Społecznego, obowiązkowych ogłoszeń dla zamówień
od wartości 50 000 złotych. Niestety proponowane rozwiązania nie do końca spełnią oczekiwania partnerów społecznych. Projektodawca proponuje wprowadzenie obowiązkowych ogłoszeń przed udzieleniem zamówienia jedynie w Biuletynie Zamówień Publicznych. Dla zwiększenia przejrzystości oraz kontroli społecznej, w ocenie Związku, konieczne jest umieszczanie ogłoszeń o zamiarze udzielenia zamówienia również na stronie internetowej zamawiającego, a przede wszystkim – publikacja informacji o udzielonym zamówieniu i jego cenie również na stronie internetowej zamawiającego. Realizacja tego postulatu wpłynie pozytywnie na kontrolę realizowaną głównie przez społeczności lokalne oraz regionalnych zamawiających, którzy są najczęściej zainteresowani tego typu małymi zamówieniami. Ponadto w art.2 ust 2 projektu ustawy, odnoszącego się do tego typu zamówień, użyte zostało sformułowanie, mogące rodzić problemy interpretacyjne: zamówienia „które ze względu na swój rodzaj lub charakter mogą być skierowane do szerokiego grona wykonawców”, co w ocenie Związku wymaga zmiany brzmienia.
Pozytywnie na system zamówień publicznych wpłynie z pewnością wprowadzenie do ustawy przepisów regulujących podwykonawstwo, które do tej pory były rozproszone
w różnych aktach prawnych. Na szczególną uwagę zasługuje proponowany w art. 492 zakaz zawierania w umowach o podwykonawstwo postanowień mniej korzystnych dla podwykonawców, od rozwiązań z umów między zamawiającym a wykonawcą, w zakresie kar umownych, a przede wszystkim – warunków zapłaty wynagrodzenia, co dotyczy
w szczególności terminów. Jednak nadal brakuje rozwiązań w zakresie ograniczenia długości łańcucha podwykonawstwa, co jest poważnym problemem zwłaszcza przy realizacji robót budowlanych.
Ustawodawca również nie podjął trudnego zadania jednoznacznego uregulowania zamówień typu in-house. Rozmowa o tej grupie zamówień jest szczególnie trudna ze względu na duży opór jednostek samorządu terytorialnego. Jednakże cel, jakiemu przyświeca całe prawo zamówień publicznych, a mianowicie – ochrona i optymalizacja pieniędzy podatników – powoduje, że rozmowę tę należy podejmować i pamiętać, iż dla wygody zamawiających
nie można rezygnować z rozwiązań służących racjonalizacji wydatków publicznych
i ograniczaniu korupcji.
W projekcie brakuje również postulowanego przez Związek i partnerów społecznych systemu certyfikacji, który skróciłby czas całego postępowania. Ponadto instytucja certyfikująca mogłaby również wspomóc zamawiających w kontroli wykonawców pod kątem przestrzegania prawa pracy.
Prezydium KK postuluje o zmianę kompetencji i zadań Rady Zamówień Publicznych. W naszej ocenie systemowi zamówień publicznych potrzebne jest ciało doradcze badające rynek zamówień w poszczególnych zakresach i inicjujące niezbędne zmiany w przepisach oraz praktykach. Rada Zamówień Publicznych powinna być swego rodzaju pomostem pomiędzy zamawiającymi i wykonawcami a Urzędem Zamówień Publicznych i Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii. Potencjał intelektualny osób nominowanych do Rady oraz ich znajomość realiów obszaru zamówień publicznych należy wykorzystać znacznie szerzej i odważniej, niż ma to miejsce obecnie.
Pozytywnie należy ocenić uwzględnienie postulowanych przez partnerów społecznych
i wykonawców, a usprawniające cały proces zamówienia od etapu planowania
do zakończenia realizacji rozwiązania, jak chociażby np.: publikacja i aktualizacja planów zamówień; obowiązkowe częściowe płatności i zaliczki w dłuższych umowach; wzmocnienie podziału zamówień na części; zwiększenie roli dialogu z wykonawcą na etapie przygotowania postępowania; możliwość odwołań poniżej progów europejskich; możliwość spotkania
w sprawie wyjaśnienia przyczyn odrzucenia oferty; obniżenie opłat w KIO.
Długo wyczekiwanym przez wykonawców oraz zamawiających rozwiązaniem jest wprowadzenie mechanizmów waloryzacji (zmiany cen) w umowach na roboty budowlane. Państwo jest największym i praktycznie jedynym inwestorem w obszarze drogowym
i kolejowym. Wiele firm budowlanych jest uzależnionych od rynku zamówień publicznych.
W interesie zatrudnionych pracowników oraz przyszłych użytkowników infrastruktury transportowej jest płynna realizacja inwestycji. Jednak nie może się ona odbywać jedynie kosztem jednej ze stron umowy. Odpowiednie mechanizmy zmiany cen powinny uwzględniać wahania kosztów z korzyścią dla obu stron oraz nie powinny pozostawiać wątpliwości co do wielkości zmiany ceny i jej zasadności. Stosowane metody nie powinny pozwalać na kwestionowanie wzrostów wynagrodzenia wykonawcy przez innych oferentów, którzy zostali odrzuceni z powodu wyższej ceny oferty. Dobrym rozwiązaniem tej sytuacji, byłaby informacja w Biuletynie Zamówień Publicznych o wszelkich zmianach w warunkach kontraktu, które eliminowałyby przyszłe wątpliwości zainteresowanych oferentów.
Decyzja Prezydium KK nr 26/19 ws. zgłoszenia kandydatów NSZZ „Solidarność” do Rady Rynku Pracy
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydatów NSZZ „Solidarność” do prac w Radzie Rynku Pracy:
– Jarosława Lange – przewodniczącego Zarządu Regionu Wielkopolska,
– Bogdana Kubiaka – zastępcę przewodniczącego KK NSZZ „Solidarność”.
Decyzja Prezydium KK nr 25/19 ws. nominacji na funkcję zastępcy członka Rady Zarządzającej Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (Agencja z Bilbao)
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nominuje na nową kadencję na funkcję zastępcy członka Rady Zarządzającej Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (Agencji z Bilbao) eksperta biura Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, Katarzynę Bartkiewicz.
Decyzja Prezydium KK nr 24/19 ws. nominacji na funkcję członka Rady Zarządzającej Europejskiej Fundacji na Rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy
W związku z odnowieniem kadencji Rady Zarządzającej Europejskiej Fundacji na Rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (inaczej Fundacji Dublińskiej) Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” ponownie nominuje na funkcję członka tej Rady, Bogdana Olszewskiego, członka Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.
Decyzja Prezydium KK nr 23/19 ws. uwag do XVIII sprawozdania z działań podjętych przez Polskę w celu wprowadzenia w życie ratyfikowanych postanowień EKS
Prezydium Komisji Krajowej i NSZZ „Solidarność” zgłasza poniższe uwagi do XVIII sprawozdania z działań podjętych przez Polskę w celu wprowadzenia w życie ratyfikowanych postawień Europejskiej Karty Społecznej (art. 7, 8, 16, 17, 19) przyjętego przez Radę Ministrów 9 listopada 2018 r.
Art. 8 – PRAWO PRACOWNIC DO OCHRONY
Należy po pierwsze zauważyć, że odpowiedzi (na poszczególne pytania dotyczące obszaru wynikającego z art. 8 EKS) rząd polski ograniczył do pracownic będących pracownikami w rozumieniu kodeksu pracy, a więc osób wykonujących pracę podporządkowaną. Zwracamy uwagę na szerokie występowanie w Polsce pracy w znaczeniu ekonomicznym (działalności w którą jednostka angażuje swoją pracę a nie kapitał) w oparciu o umowę zlecania. Status zleceniobiorcy ma charakter bądź wyłączny (osoba wykonuje pracę wyłącznie w oparciu o umowę zlecenia) lub współwystępuje z umową o pracę (dana osoba wykonuje różne rodzaje pracy, równocześnie w oparciu o umowę zlecenia i umowę o pracę
a odbiorcą jej pracy są różne podmioty). Brak jakiegokolwiek naświetlenia sytuacji prawnej zleceniobiorczyń w odniesieniu do szeroko rozumianych warunków pracy w nocy lub
w okresie ciąży czy też w okresach związanych z macierzyństwem (takich jak czas w którym kobieta karmi dziecko piersią) stanowi wadę zaprezentowanych odpowiedzi co powoduje, że całościowy obraz sytuacji w Polsce jest przedstawiany nieprawidłowo.
Tak więc należy zauważyć w odpowiedzi na pytania dotyczące art. 8 ust. 3 iż zgodnie
z przeważająca wykładnią prawa (i niewątpliwie praktyką jego stosowania) przerwy na karmienie piersią nie przysługują zleceniobiorczyni. Polski ustawodawca zagadnienie bezpieczeństwa i higieny pracy osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy reguluje w art. 304 kodeksu pracy. Artykuł ten wskazuje iż :
Art. 304. § 1. Pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
(…)
§ 3. Obowiązki określone w art. 207 § 2 stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców niebędących pracodawcami, organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne:
1) na innej podstawie niż stosunek pracy,
2) prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą.
§ 4. W razie prowadzenia prac w miejscu, do którego mają dostęp osoby nie biorące udziału
w procesie pracy, pracodawca jest obowiązany zastosować środki niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia tym osobom.
Zgodnie z dominująca wykładnią (oraz praktyką) artykuł ten nie stanowi podstawy do wyprowadzenia praw związanych z organizacją procesu pracy takich jak prawo do przerwy w pracy na karmienie dziecka piersią dla kobiet nie będących pracownikami w rozumieniu kodeksu pracy.
Te same uwagi można powtórzyć w odniesieniu do zagadnienia zakazu pracy w nocy pracownic w okresie ciąży, który będzie dotyczył wyłącznie pracownic w rozumieniu kodeksu pracy a nie będzie dotyczył zleceniobiorczyń. Podobnie ochrona przed pracą w nocy osoby opiekującej się dzieckiem do lat 4 (poprzez konieczność uzyskania jej zgody) nie dotyczy zleceniobiorców.
NSZZ „Solidarność” pragnie podkreślić, że określone procesy zachodzące na rynku pracy (przede wszystkim zmiana technologiczna) powodują, że mamy do czynienia
z narastającą skalą zatrudnienia cywilnoprawnego niecharakteryzującego się klasycznym podporządkowaniem. W tym miejscu akcentujemy, nie tyle problematykę fałszywych umów cywilnoprawnych czy fałszywego samozatrudnienia, ale braku ochrony związanej
z macierzyństwem w razie wykonywania pracy charakteryzującej się częściową autonomią.
Art. 16 – PRAWO RODZINY DO OCHRONY SPOŁECZNEJ, PRAWNEJ I EKONOMICZNEJ
Pomimo wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2014 roku nie zrównano świadczeń dla osób opiekujących się osobami niepełnosprawnymi. Jeżeli niepełnosprawność powstała
w dzieciństwie to opiekun takiej osoby rezygnując z pracy otrzymuje aktualnie 1583 zł (świadczenie pielęgnacyjne). Natomiast osoby opiekujące się osobami, których niepełnosprawność powstała w wieku dorosłym, rezygnując z pracy otrzymują aktualnie 620 zł (zasiłek dla opiekuna, specjalny zasiłek opiekuńczy). Strona rządowa argumentuje, że nie może wykonać wyroku Trybunału Konstytucyjnego do czasu zmian w orzecznictwie. Jednak projekt zmian w orzecznictwie do tej pory nie został ogłoszony.
Podobna sytuacja występuje w sprawie tzw. emerytur EWK; rozporządzenie z 1989 r. dawało uprawnienie do wcześniejszej emerytury dla pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. Uprawnienie to przysługiwało, jeżeli zostały spełnione przesłanki dotycząc stanu zdrowia dziecka, z powodu których dziecko wymagało stałej opieki i które występowały od jego urodzenia lub powstały przed ukończeniem przez nie 18 roku życia,. Po stronie opiekuna leżał wymóg legitymowania się minimalnym okresem zatrudnienia (20 lat-kobiety, 25 lat-mężczyźni) oraz sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Emerytury te były przyznawane do 1999 r. Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne (1583 zł) nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury. Wysokość emerytur EWK w przeważającej ilości jest znacznie niższa od świadczenia pielęgnacyjnego. Zgodnie z podjętą inicjatywą ustawodawczą powstał projekt ustawy (druk senacki 1016) mający na celu uzupełnienie emerytury EWK do wysokości świadczenia pielęgnacyjnego. Jednak na przeszkodzie znowu stanął argument, że zanim zmiany nastąpią potrzebna jest reforma systemu orzecznictwa. Istnieje więc, ciągle zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej osób, które są opiekunami osób niepełnosprawnych, co zdaniem NSZZ „Solidarność” jest rażąco niesprawiedliwe społecznie.
Niewielka skuteczność ustawy o świadczeniach rodzinnych od samego początku wynikała z niedofinansowania systemu wsparcia rodzin a potem z zaniechania weryfikacji świadczeń rodzinnych i progów dochodowych kwalifikujących do nich, przez kolejne rządy oraz z dużego rozdrobnienia samych świadczeń. Kolejna nowelizacja ustawy zniosła zapis
o minimalnej wielkości zasiłku rodzinnego. Wprowadzone, na mocy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tzw. Rodzina 500+), nowe świadczenie wychowawcze stało się alternatywą systemu opartego na ustawie o świadczeniach rodzinnych, dalece go marginalizując. Świadczenia dedykowane rodzinom borykającymi się z trudnościami dochodowymi (świadczenia rodzinne) stały się dodatkiem do programu Rodzina 500plus. Wśród beneficjentów tego programu nie ma jednak uczących osób w wieku powyżej 18 lat, co za tym idzie ograniczony wpływ świadczeń rodzinnych wpływa negatywnie na wsparcie dla rodzin ze starszymi dziećmi. Niezaprzeczalny sukces wdrożonego w 2016 roku programu Rodzina 500+ przyczynił się do znacznego ograniczenia ubóstwa wśród dzieci, jednak zdaniem NSZZ „Solidarność” pewne ograniczenia programu sprawiają, że niektóre rodziny są dyskryminowane. Dotyczy to przede wszystkim dzieci wychowywanych przez samotnych rodziców: często ich dochód, ze względu na mniejszą liczbę członków rodziny, jest zbyt wysoki, aby zakwalifikować się do otrzymania świadczenia na pierwsze dziecko, dodatkowo ustawa zobowiązuje rodzica, opiekuna dzieci do podjęcia działań zmierzających do zasądzenia od drugiego rodzica alimentów, nawet jeśli alimenty płacone są regularnie i bez zwłoki.
W ocenie sądów ten wymóg jest niezasadny, biorąc pod uwagę fakt, że program jest powszechny i dotyczyć ma wszystkich drugich i kolejnych dzieci w rodzinie, które nie ukończyły 18 roku życia. MRPiPS prezentuje przeciwne stanowisko.
Ponadto, większość działań na rzecz poprawy sytuacji dochodowej dzieci samotnych rodziców, wprowadzone ustawą z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnychdotyczy przede wszystkim penalizacji i uprzykrzania życia dłużnikom alimentacyjnym, podczas gdy kryterium kwalifikujące do przyznania wsparcia alimentacyjnego pozostało niezmienione od 12 lat do roku 2018. Stąd wykazana w sprawozdaniu malejąca statystyka beneficjentów tego wsparcia.
Decyzja Prezydium KK nr 22/19 ws. opinii o projekcie rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracownikó
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie
w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych
z pracą dla pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach budżetowych resortu spraw wewnętrznych i administracji (wersja z dnia 3 stycznia 2019 r.).
Decyzja Prezydium KK nr 21/19 ws. opinii o projekcie rozporządzenia MRPiPS ws. dofinansowania z budżetu państwa składek członkowskich wnoszonych przez wchodzące w skład Rady Dialogu Społecznego reprezentatywne organizacje związkowe (…) (projekt z dn
Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
ws. dofinansowania z budżetu państwa składek członkowskich wnoszonych przez wchodzące w skład Rady Dialogu Społecznego reprezentatywne organizacje związkowe do międzynarodowych organizacji związkowych, reprezentujących interesy osób wykonujących pracę zarobkową wobec instytucji Unii Europejskiej (projekt z dnia
21 stycznia 2019 r.) realizuje przepisy znowelizowanej ustawy o związkach zawodowych, w zakresie dotyczącym opłacania z budżetu państwa tzw. składek afiliacyjnych organizacji pracowników i pracodawców zasiadających w Radzie Dialogu Społecznego, do międzynarodowych organizacji związkowych, reprezentujących interesy osób wykonujących pracę zarobkową wobec instytucji Unii Europejskiej. Takie same przepisy wprowadzono do ustawy o organizacjach pracodawców. Wprowadzenie takiej możliwości było postulatem związków zawodowych. Wynikało to z tego, że organizacje pracodawców od kilku lat mogły liczyć na dofinansowanie swoich składek członkowskich ze strony rządu, podczas gdy organizacje związkowe nie mogły liczyć na podobne wsparcie. Związki zawodowe zabiegały w ten sposób o równe traktowanie partnerów społecznych.
Niestety, z przykrością odbieramy informacje o tym, że mimo wprowadzenia rozwiązań systemowych w ustawie o związkach zawodowych i ustawie o organizacjach pracodawców, organizacje pracodawców nadal są faworyzowane i przewiduje się dla nich dalsze wsparcie finansowe ze strony Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. Tym samym, organizacje pracodawców będą otrzymywały środki na składki afiliacyjne
z dwóch źródeł, podczas gdy organizacje związkowe z jednego. Biorąc pod uwagę system podziału środków w Radzie Dialogu Społecznego i zwiększenie możliwości wliczania
w koszty działalności części składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców
i pracodawców, bez wątpienia można stwierdzić, że zasada równego traktowania partnerów społecznych nie jest realizowania i wymaga to zmian.
Odnosząc się bezpośrednio do przedstawionego projektu rozporządzenia, Prezydium KK przedstawia następujące uwagi szczegółowe w związku z wątpliwościami, które nasunęły się w toku analizy przedmiotowego projektu:
-
Par. 2 ust. 7 pkt 4) – zgodnie z treścią proponowanego przepisu, organizacje będą zobowiązane już we wrześniu przedstawić wysokość składek członkowskich wnoszonych przez organizację związkową do międzynarodowych organizacji związkowych w roku następnym. Biorąc pod uwagę praktykę, nie będzie możliwe już na tak wczesnym etapie przedstawienie precyzyjnych kwot, ponieważ wartość składki członkowskiej wyliczana jest przez poszczególne organizacje międzynarodowe
w oparciu o wskaźnik inflacji za rok bieżący ustalany z końcem roku. Ponadto, dopiero z końcem roku poszczególne organizacje międzynarodowe, biorąc pod uwagę planowane działania, podejmują decyzje finansowe. Od nich także zależy wysokość składki członkowskiej. W zasadzie na krótko przed przedstawieniem wezwania do zapłaty możliwe jest jednoznaczne określenie wysokości składki członkowskiej. - Par. 2 ust. 7 pkt 7) – projektowany przepis rodzi wątpliwości dotyczące momentu możliwości opłacenia składki. Czy środki muszą pojawić się na koncie organizacji, czy też chodzi o moment, w którym MRPiPS zleca przelew? Wydaje się, że tego typu wątpliwości powinny zostać jednoznacznie rozstrzygnięte.
- Pojawia się także dość istotny problem dotyczący ryzyka walutowego. Przedstawiony w projekcie mechanizm zakłada, że już we wrześniu przedstawiane jest szacunkowe wyliczenie wysokości składki i wniosek o dotację. W okresie kilku miesięcy może jednak zdarzyć się sytuacja, w której kurs walutowy (składki najczęściej opłacane są w Euro) znacząco się zmieni. Zasadne jest zatem wprowadzenie mechanizmu korygującego, w przypadku, gdy pojawią się znaczne odchylenia kursu walutowego.
Decyzja Prezydium KK nr 20/19 ws. udzielenia pełnomocnictw do reprezentowania NSZZ „Solidarność” na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników Spółki FWP Sp. z o.o. w Warszawie w dniu 11 lutego 2019 r.
Decyzja do użytku służbowego