Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Projekt zakłada wprowadzenie zwolnienia z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczanie emerytalne i rentowe młodych osób prowadzących działalność gospodarczą.
NSZZ „Solidarność” podziela pogląd wnioskodawcy, że polska gospodarka potrzebuje działań innowacyjnych i prorozwojowych – nie ma jednak żadnego związku pomiędzy tą słuszną tezą a proponowanym rozwiązaniem. Jego konsekwencją będzie przede wszystkim zebranie niższego kapitału przez daną jednostkę na indywidualnym koncie emerytalnym, co przyczyni się do niskiego świadczenia emerytalnego w przyszłości (uzasadnienie do projektu ustawy nie odnosi się w żaden sposób do tego zagadnienia). Co więcej, opłacalność prowadzenia działalności gospodarczej nie powinna bazować na obniżeniu/wyłączeniu składki na ubezpieczenie społeczne, gdyż tego typu regulacja przyczynia się do nieuczciwej konkurencji pomiędzy poszczególnymi osobami prowadzącymi działalność gospodarczą. W żaden sposób projektodawca nie łączy proponowanego rozwiązania z innowacyjnym czy prorozwojowym charakterem działalności gospodarczej. Za dalece błędne należy uznać założenie, że działalność będzie miała charakter innowacyjny wyłącznie dlatego, że prowadzi ją osoba wieku do 24 lat. Ponadto, zdaniem Prezydium KK, rozwiązanie to przyczyni się do zdecydowanie większych utrudnień w uzyskiwaniu przez młode osoby statusu pracownika, ze względu na nieporównywalne koszty pracy: pracownika do 24 roku życia i samozatrudnionego w tym samym przedziale wiekowym. Propozycja będzie sprzyjała negatywnemu zjawisku fałszywego samozatrudnienia.
Ponadto projekt przewiduje, odprowadzanie składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe od podstawy w wysokości minimalnego wynagrodzenia przez budżet państwa w wypadku osób, które łącznie spełnią trzy cechy: prowadziły działalność gospodarczą przez okres co najmniej dwóch lat, są pracownikami i nie ukończyły 24 roku życia. Rozwiązanie to nie może zostać zaakceptowane przez NSZZ „Solidarność”.
Należy zwrócić uwagę, że uzasadnienie dołączone do projektu nie zawiera żadnego odniesienia do długofalowych skutków regulacji w zakresie wysokości przyszłych świadczeń emerytalnych. Dodatkowo wprowadza się w ten sposób nową i niejasną konstrukcję modyfikacji zasad określania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Nie jest zrozumiałe, czy wnioskodawca zakłada, że zdecydowana większość pracowników, którzy spełnialiby proponowane kryteria (wiek do 24 lat oraz fakt prowadzenia przez 2 lata pozarolniczej działalności gospodarczej) ma możliwość osiągnięcia wynagrodzenia ze stosunku pracy wyłącznie w wysokości minimalnego wynagrodzenia. Propozycja może stanowić zachętę do obniżenia pozapłacowych kosztów pracy w sytuacji, gdy dotychczasowy kontrahent (fałszywie samozatrudniony) uzyskuje status pracownika.
W rezultacie promowany byłby mechanizm fałszywego samozatrudnienia osób młodych, które prowadziłyby działalność przez wymagane dwa lata, aby następnie uzyskać dla swojego docelowego pracodawcy obniżenie pozapłacowych kosztów pracy.