Miesiąc: październik 2016

  Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność” Grupy Azoty oraz pana Józefa Małobęckiego, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na tablicy upamiętniającej środowiska niepodległościowe i opozycyjne w Polsce w latach 1939-1989. Tablica zostanie umieszczona w kościele parafialnym w Staszowie z okazji 35-tej rocznicy wprowadzenia stanu wojennego.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25.08.2016 r. w sprawie określenia wzoru sprawozdania przedstawionego przez centrum integracji społecznej

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje kierunek zmian zaproponowanych w projekcie ustawy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dn.13.09.2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Projekt wychodzi naprzeciw społecznym oczekiwaniom rekompensaty utraty realnej wartości najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, podwyższając kwotę najniższej emerytury oraz renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do poziomu 1000 złotych oraz renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do kwoty 750 złotych.

W art. 5 ust. 1 projektu gwarantuje się także minimalną kwotę waloryzacji świadczeń emerytalno-rentownych w wysokości 10 złotych, co ma zapewnić „odczuwalny wzrost najniższych świadczeń”. Niestety, zdaniem NSZZ „Solidarność”, zaproponowana kwota jest dużo poniżej oczekiwanego wzrostu. Po raz kolejny NSZZ „Solidarność” przypomina, że wobec prognozowanej ujemnej inflacji, wskaźnik waloryzacji w 2017 roku, powinien być powiększony o 50% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2016 roku. Kwota 10 złotych nie odpowiada postulatom nawet dla świadczeń o niskich wartościach.

NSZZ „Solidarność” od lat postuluje o systemowe rozwiązanie sposobu waloryzacji najniższych świadczeń, tak aby uwzględniane były zwiększone koszty utrzymania w emeryckich gospodarstwach domowych o najniższych dochodach. Od roku 2002 wartość realna najniższych świadczeń emerytalno-rentowych stale malała będąc w bieżącymroku niższą o ponad 15% od wartości wyjściowej.

W art. 1 ust. 3. – projekt wprowadza zmianę, umożliwiającą podjęcie negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego wysokości najniższej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej określonych w art. 85 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. NSZZ „Solidarność” popiera zaproponowane rozwiązanie, dające możliwość partnerom społecznym wypracowania wspólnego stanowiska w tej istotnej społecznie kwestii. Jednakże, jest to rozwiązanie niepełne, gdyż nie stanowi gwarancji waloryzacji minimalnych świadczeń, proporcjonalnej do wzrostu kosztów utrzymania najuboższych gospodarstw emeryckich, pozostawiając w razie nie osiągnięcia porozumienia dowolność ustalania kwot najniższych świadczeń tylko jednej ze stron.

W opinii NSZZ „Solidarność” zaproponowane rozwiązanie powinno zawierać gwarancję dodatkowej indeksacji minimalnych świadczeń emerytalno-rentowych o co najmniej wysokość średniorocznego wskaźnika wzrostu minimum egzystencji dla 1-osobowego gospodarstwa emeryckiego, wyliczanego corocznie przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w przypadku, kiedy wskaźnik ten byłby wyższy od wskaźnika inflacji o którym mowa w art. 89 ust. 2 ustawy z dn. 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U.2016.887). Byłby to mechanizm analogiczny do istniejącej już zasady ustalania wskaźnika waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych. Uzupełnienie zasady ustalania wysokości minimalnych świadczeń emerytalno-rentowych o mechanizm gwarantujący utrzymanie ich wartości nabywczej,  byłoby spełnieniem wieloletnich postulatów związków zawodowych i grup społecznych zrzeszających świadczeniobiorców.

Projekt zakłada również podwyższenie świadczeń emerytalno-rentowych z KRUS do minimalnego  poziomu najniższych świadczeń z ZUS. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” ponawia uwagę dotyczącą braku działań w zakresie koniecznej reformy KRUS, co powoduje ogromne i nieuzasadnione wydatki z budżetu, a także problemy powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. Uderzające jest uprzywilejowanie przedsiębiorców-rolników, którzy nie funkcjonują w powszechnym systemie podatkowym, a przede wszystkim płacą rażąco niskie składki na ubezpieczenie społeczne. Reforma ubezpieczeń rolniczych jest konieczna ze względu na rokroczne ponoszone przez budżet ogromnych  dopłat do KRUS.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje kierunek zmian zawartych w projekcie ustawy Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 30.08.2016 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw.

Jednocześnie Prezydium KK zgłasza następującą wątpliwość. Projektodawca rozszerzył  program społecznych mieszkań czynszowych poprzez umożliwienie korzystania z dobrodziejstw finansowania zwrotnego przy budowie budynków mieszkalnych z lokalami mieszkalnymi udostępnianymi  na zasadach lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu. Jednakże z projektowanych przepisów art. 15f nie wynika jasno czy nabywca spółdzielczego prawa do lokalu mieszkaniowego będzie musiał składać systematycznie deklarację o średnim miesięcznym dochodzie i czy będzie ponosił konsekwencje przekroczenia określonych ustawą progów dochodowych analogicznie do najemców lokali wybudowanych przy wykorzystaniu kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

     Ponadto Prezydium KK widząc potrzebę rozwoju budownictwa mieszkaniowego wnosi o rozważenie następujących propozycji zmian ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego w zakresie:

1.       Art. 8 ust. 2. Istotna część rodzin nie posiadających mieszkań nigdy nie będzie dość zamożna by nabyć mieszkanie własnościowe. Obok mieszkań komunalnych ich potrzeby może zaspokajać mieszkanie na wynajem w spółdzielni mieszkaniowej, spółce komunalnej lub towarzystwie budownictwa społecznego. W celu uwzględnienia ich potrzeb, należy stworzyć możliwość gromadzenia oszczędności na wkład partycypacyjny w kosztach budowy mieszkań przeznaczonych na wynajem w jednym z powyżej wymienionych podmiotów realizujących społeczne mieszkania czynszowe.

Ponadto zakres możliwych celów wydatkowania  środków w programie systematycznego oszczędzania  powinna być poszerzona o zmianę sposobu użytkowania budynku lub lokalu niemieszkalnego na mieszkalny. 

2.       W art. 13 proponujemy dodać przepis który, umożliwi skrócenie okresu systematycznego oszczędzania w stosunku do przyjętego w umowie o kredyt kontraktowy. Zaciąganie kredytu na mieszkanie własnościowe wymaga dysponowania środkami odpowiadającymi minimalnemu udziałowi własnemu.  Zgoła inna kwota będzie potrzebna, gdy kredyt ma posłużyć nabyciu partycypacji w budowie mieszkania na wynajem w spółdzielni, spółce komunalnej lub towarzystwie budownictwa społecznego.

3.       Art. 15 ust. 3. Z praktyki wynika, że definicja osób bliskich podana w jego treści powinna być rozszerzona  w szczególności o wstępnych i zstępnych II stopnia (wnuczęta, dziadkowie) w linii prostej.

4.       Art. 29 ust. 2 i 3. Proponujemy aby, do katalogu podmiotów prawnych, z którymi towarzystwo budownictwa społecznego może zawierać umowy w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokali mieszkalnych oraz podnajmować je bez jego zgody, dodać organizacje pożytku publicznego realizujące cele określone zapisami art. 30a ust. 2 ustawy.

5.         Art. 30 ust. 1. Doceniając inicjatywę zmiany wysokości maksymalnych progów dochodowych uważamy, że proponowane wysokości progów dochodowych wymagają dalej idącej korekty szczególnie w grupie niewielkich gospodarstw domowych, gdyż są nadal za niskie, zbliżone do progów dochodowych uprawniających do wynajmu mieszkania z zasobów komunalnych. Program finansowania zwrotnego, ze swojego założenia, jest adresowany do osób zbyt zamożnych na otrzymanie mieszkania komunalnego i zbyt ubogich na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na wolnym rynku, a nie dla osób uprawnionych do ubiegania się o mieszkania komunalne.    

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie projekt ustawy O Polskiej Służbie Geologicznej z dnia 13.09.2016 r. ze względu na poważne zastrzeżenia co do proponowanego kształtu reformy państwowej służby geologicznej oraz zawarte w projekcie ustawy zapisy o charakterze antypracowniczym.

W ocenie branżowych organizacji NSZZ „Solidarność” (opinie Krajowej Sekcji Geologiczno Wiertniczej oraz Krajowego Sekretariatu Zasobów Naturalnych, Ochrony Środowiska i Leśnictwa), planowana w takim kształcie reforma oznacza de facto likwidację najstarszego polskiego instytutu naukowego o zasięgu ogólnokrajowym, a więc powołanego w 1919 r. Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego. W jego miejsce pojawić ma się państwowa osoba prawna o nazwie Polska Służba Geologiczna, która uzyska szerokie kompetencje typu administracyjnego natomiast charakter służby państwowej zachowa jedynie w nazwie. Jednym z następstw tak wprowadzanej reformy może być m.in. brak dostępu polskiego społeczeństwa i administracji państwowej do niezależnej ekspertyzy geologicznej.

W odniesieniu do kwestii pracowniczych, szczególny niepokój budzi mechanizm wygaszania stosunku pracy wprowadzony w art. 62 projektowanej ustawy. Choć był on stosowany już w praktyce rządowej, to jest co najmniej kontrowersyjny z punktu widzenia pracowników. Dlatego też powinien być używany tylko w sytuacji wyjątkowej. Jeżeli taka zaistniała, należy to jednoznacznie wskazać i w sposób wiarygodny wyjaśnić w uzasadnieniu do projektu. Nie można zapominać, że orzecznictwo Sądu Najwyższego sprzeciwia się nieograniczonej swobodzie pracodawcy co do złożenia propozycji dalszego zatrudnienia w sytuacjach, gdy ustawa szczególna przewiduje wygaśnięcie stosunków pracy w związku ze zmianą struktury administracyjnej. W wyroku SN z dnia 24 września 2009 r.,(II PK 58/09, OSNP 2011, nr 9-10, poz. 124), przyjęto, że rozpoznając sprawę z powództwa pracownika
o odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie art. 67 k.p. w zw. z art. 56 k.p. i art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o przekształceniach i zmianach w podziale zadań i kompetencji organów państwowych właściwych w sprawach łączności, radiofonii i telewizji oraz art. 63 k.p., sąd pracy może dokonać oceny czynności pracodawcy dotyczących niezaproponowania pracownikowi warunków pracy i płacy na dalszy okres w kontekście zasad współżycia społecznego.  Należy zwrócić także uwagę na orzeczenie z dnia 4 lipca 2001 r., (I PKN 525/00, OSNAPiUS 2003, nr 10, poz. 248) gdzie uznano, iż niezłożenie pracownikowi propozycji nowych warunków pracy lub płacy stanowi jego dyskryminację ze względu na działalność związkową (art. 11³ k.p.) oraz  uzasadnia roszczenie o przywrócenie do pracy (art. 56 § 1 w zw. z art. 63 i 67 k.p.) w razie wygaśnięcia stosunku pracy wynikającego z  przepisów szczególnych.